با موارد مصرف و عوارض داروی فنازوپریدین آشنا شوید

معرفی داروی فنازوپریدین

فنازوپریدین (Phenazopyridine) جزء دارویهای مسکن و ضد التهاب است و برای درمان علائمی نظیر درد، سوزش، احساس دفع فوری یا تکرر ادرار ناشی از تحریک مخاط مجاری ادراری تحتانی برای مدت کوتاه مصرف می شود.این علایم می تواند در نتیجه عفونت، جراحت، عمل جراحی، سوند و هر شرایط دیگر که مثانه را تحریک کند ایجاد شود.

فنازوپریدین جزء داروهایی است که با اثر بی‌حس کننده‌ای که دارد باعث می‌شود علایمی مثل درد و سوزش هنگام ادرار کاهش یابد. از این دارو برای درمان تکرر ادرار هم استفاده می‌شود.استفاده از این دارو رنگ ادرار را به نارنجی متمایل به قرمز تغییر می‌دهد و ممکن است عوارضی مثل سرگیجه، سردرد، سوءهاضمه، درد معده، ضعف و خستگی به دنبال داشته باشد.

نام تجاری : PHENAZOMEX

مکانیسم اثر فنازوپریدین

اثر ضد درد: فنازوپیریدین از طریق یک مکانیسم ناشناخته اثر بی حس کننده موضعی بر مخاط مجاری ادرار دارد.

فارماکوکینتیک فنازوپریدین

یکی از متابولیت های این دارو استامینوفن است. فنازوپیریدین تا 90 درصد طی 24 ساعت به صورت تغییر نیافته یا متابولیت از طریق کلیه دفع می شود. 80 درصد مقدار مصرف به صورت استامینوفن و حدود 65 درصد مقدار مصرف نیز به صورت تغییر نیافته دفع می شود.

مقدار مصرف فنازوپریدین

رفع درد ناشی از عفونت یا تحریک مجاری ادرار

• بزرگسالان: از راه خوراکی، مقدار 200 میلی گرم سه بار در روز مصرف می‌ شود.
• کودکان 12-6 سال: از راه خوراکی، مقدار mg/kg 12 به صورت منقسم سه بار در روز برای 2 روز مصرف می‌ شود.

مصرف فنازوپریدین در بارداری و شیردهی

B ( در این گروه از داروها، مطالعات بر روی حیوانات باردار نشانگر این بود که دارو خطری بر روی جنین ندارد، اما مطالعات کافی روی زنان باردار برای میزان خطر روی جنین در سه ماهه اول بارداری انجام نشده است.)

مصرف در شیردهی فنازوپریدین هیچ اطلاعاتی در مورد حضور فنازوپریدین یا متابولیت های آن در شیر انسان وجود ندارد.

هشدارها در رابطه با مصرف فنازوپریدین

1. این دارو در بیماران مبتلا به نقص G6PD یا فاویسم باید با احتیاط فراوان مصرف شود.
2. در صورت مصرف همزمان فنازوپیریدین با یک داروی ضد باکتری در درمان عفونت مجاری ادراری، طول درمان با فنازوپیریدین نباید بیش از دو روز باشد.

تاثیر فنازوپریدین بر آزمایش های تشخیصی

• فنازوپریدین با بسیاری از تست های آزمایشگاهی ادراری تداخل دارد و ممکن است نتایج نادرست به دست آید
• از جمله قند ادرار - بیلیروبین ادرار - استروئیدهای ادرار - کتون ادرار

مسمومیت با فنازوپریدین و درمان آن

تظاهرات بالینی: متهموگلوبینمی (بیشتر به صورت سیانوز مشخص می‌ شود)، همراه با نارسایی و عیب کار کبد و کلیه.

درمان: محتویات معده را باید بلافاصله با ایجاد استفراغ توسط شربت ایپکا یا شستشوی معده تخلیه کرد. برای از بین بردن متهموگلوبینمی، مقدار mg/kg 2-1 متیلن بلو به صورت تزریق وریدی، ‌یا 200-100 میلی گرم آسکوربیک اسید به صورت خوراکی تجویز می‌ شود. اقدامات علامتی و حمایتی (حمایت تنفسی و تصحیح عدم تعادل مایعات و الکترولیتها) به عمل آیند.
معیارهای آزمایشگاهی و علائم حیاتی بیمار باید به دقت پیگیری شود.

نکات قابل توصیه در مصرف فنازوپریدین

1. این دارو، رنگ ادرار را به نارنجی متمایل به قرمز تغییر می دهد و ممکن است سبب لک شدن لباس گردد.
2. برای کاهش دل آشوبه، دارو را باید همراه با غذا یا پس از آن مصرف نمود.

عوارض جانبی فنازوپریدین

• سرگیجه، سردرد
• سوءهاضمه، درد یا کرامپ معده
• متهموگلوبینمی
• ضعف یا خستگی غیر عادی، زرد شدن چشمها یا پوست
• افزایش فشار خون
• اشکال در تنفس
• کاهش ناگهانی در میزان ادرار
• تورم صورت، انگشتها، پاها
• احساس تشنگی

موارد منع مصرف فنازوپریدین

حساسیت به دارو یا ترکیبات موجود در آن

تداخلات دارویی فنازوپریدین

تداخل دارویی گزارش نشده است.

نکاتی که در ارتباط با مصرف فنازوپریدین باید بدانید

اگر از داروی فنازوپریدین استفاده می‌کنید ممکن است از برخی از تست‌های آزمایشگاهی ادراری شما نتایج درستی حاصل نشود.
این دارو رنگ ادرار را به نارنجی متمایل به قرمز تغییر می‌دهد و ممکن است موجب لک شدن لباس گردد.
توصیه می‌شود دارو را همراه با غذا یا پس از آن مصرف نمود.
در صورت فراموش کردن یک نوبت مصرف دارو، ‌به محض به یاد آوردن، آن را مصرف کنید و از دو برابر کردن مقدار مصرف بعدی خودداری نمایید.
در صورتیکه علائم بیماری شما تشدید شد یا علائمی که داشتید برطرف نشد، ‌به پزشک مراجعه کنید.
مصرف دارو در بارداری و شیردهی باید بااحتیاط صورت گیرد.

توصیه‌ها و مراقبت‌های پرستاری هنگام مصرف فنازوپیریدین

این دارو در بیماران مبتلا به نقص G6PD یا فاویسم باید با احتیاط فراوان مصرف شود.
این دارو می‌‌تواند سطح هموگلوبین و هماتوکریت را کاهش دهد.
مصرف این دارو در بیماران سالخورده باید با احتیاط صورت گیرد.
در صورت مصرف همزمان فنازوپیریدین با یک داروی ضد باکتری در درمان عفونت مجاری ادراری، طول درمان با فنازوپیریدین نباید بیش از دو روز باشد.

شرایط نگهداری فنازوپریدین

در دمای اتاق، دور از رطوبت و گرما نگهداری شود.

بیشتر بخوانید:

با موارد مصرف داروی مسکن پتیدین بیشتر آشنا شوید!

همه چیز در مورد داروی مسکن کتورولاک (KETOROLAC)

همه چیز در مورد قرص مسکن ایبوفلیم (Ibuflam)

گردآوری توسط بخش سلامت

مجله دلگرم