آنتی بادی GAD چیست و چه رابطه ای با انواع دیابت دارد ؟

آنتی بادی GAD چیست؟

آنتی بادیهای GAD تولید انسولین را توسط پانکراس از طریق علامت دار کردن این سلولها برای حمله ی سلولهای سیستم ایمنی، متوقف می‌کنند.

GADA یا کسگلوتامیک اسید دکربوی یا فرم کوتاه آن آنتی بادیهای GAD ، اتوآنتی بادی هایی هستند که توسط سیستم ایمنی علیه سلولهای انسولین ساز تولید می شوند و منجر به ابتلا فرد به دیابت می‌شوند.

نقش طبیعی GAD

GAD مخفف glutamic acid decarboxylase است، این آنزیم در ساخت یک نوع انتقال دهنده ی عصبی نقش دارد.

نوروترانسمیتور‌ها یا انتقال دهنده‌های عصبی در انتقال پیام در سلولهای عصبی نقش دارند.

GABA یا گاما آمینو بوتیریک اسید یک اسید آمینه است که تأثیر آن کاهش انتقال پیام عصبی است ، GABA با ممانعت از انتقال پیام عصبی سبب شل شدن عضلات می شود.

فقدان GAD منجر به بیماری می‌شود که به آن سندرم stiff-person یا سندرم شخص سفت گفته می‌شود.

GAD در مغز و در پانکراس (محل تولید انسولین)، یافت می‌شود.

چه هنگام GAD آنتی بادی تولید می‌کند؟

متأسفانه GAD می تواند مانند یک اتوآنتی ژن عمل کند و سبب تحریک سیستم ایمنی برای تولید آنتی بادیهایی برعلیه‌ی سلولهای خودی شود.

در این مورد اتوآنتی بادی های GAD ، سلولهای تولید کننده‌ی انسولین را که درون پانکراس هستند برای حمله علامت گذاری می‌کنند.

دیابت نتیجه‌ی حمله‌ی سیستم ایمنی به این سلولهای علامتدار است که برای سیستم ایمنی حکم یک ماده‌ی خارجی که باید نابود شود را دارند.

خود ایمنی علت بروز دیابت نوع 1 و سایر انواع دیابت مرتبط با اتوآنتی بادیهای دیگر به غیر از اتوآنتی بادی GAD است.

یافتن آنتی بادی GAD روشی برای تشخیص دیابت نوع 1 است زمانی که پزشک در مورد تشخیص دیابت مطمئن نباشد.

درحقیقت چنانچه علایم دیابت نوع 1 در بزرگسالی در افراد ظاهر شود، ممکن است بتوان با آزمایش آنتی بادی GAD از تشخیص نوع دیابت مطممئن شد، زیرا دیابت نوع 1 در سنین کودکی و نوجوانی تشخیص داده می شود.

LADA چیست؟

LADA مخفف دیابت خود ایمنی نهفته در بزرگسالی است.این بیماری همچنین می تواند به عنوان "دیابت نوع 1 کند پیشرونده" در نظر گرفته شود.

این بیماری معمولاً پس از سن 30 سالگی در فرد بروز می‌کند. تشخیص LADAممکن است به دلیل بروز در بزرگسالی با بیماری دیابت نوع 2 اشتباه شود.

در حقیقت این بیماری بیشتر مشابه با دیابت نوع 1 است و به همین دلیل به آن دیابت نوع 1.5نیز اطلاق می‌شود.

بیمارانی که جواب آزمایش اتوآنتی بادی GAD برای آنها مثبت باشد ، به احتمال زیاد به درمان با انسولین نیاز دارند.

این افراد معمولاً در طی 6 تا 12 ماه پس از آزمایش مثبت GADA ، نیاز به درمان با انسولین خواهند داشت.

علایم این بیماری مشابه با دیابت نوع 1 است (تکرر ادرار، تشنگی شدید، گرسنگی غیر معمول، کمبود انرژی، تاری دید) گاهی علائمی نظیر سوزن سوزن شدن یا بی حسی در پاها یا دست که می‌تواند ناشی از پیشرفت بیماری دیابت باشد، مشاهده می گردد.

برخی از علایم این بیماری نظیر کاهش وزن غیر معمول، شباهت بیشتری به علایم دیابت نوع 1 دارد.

چگونه آزمایش آنتی بادی GAD انجام می‌شود؟

تست آنتی بادی های GAD در آزمایشگاه انجام می‌شود، نمونه ی خون برای انجام تست تهیه می‌شود، این نمونه ممکن است همزمان برای انجام سایر آزمایشات دیابت نیز استفاده شود.

برای گرفتن نمونه‌ی خون، تکنسین با استفاده از یک نیدل معمولا خون را از ورید بازو می‌گیرد.

نتایج آنتی بادی GAD به چه معناست؟

آزمایش آنتی بادی GAD درحقیقت میزان GADA را در خون اندازه‌ گیری می‌کند:

• چنانچه نتیجه‌ی این آزمایش برابر یا کمتر از 0.02 نانومول در لیتر باشد، تشخیص بیماری دیابت نوع 1 (LADA) محرز می‌گردد.
• غلظت‌های بالاتر از 0.03نانومول در لیتر نشان دهنده‌ی اختلالات عصبی است.

سایر آزمایشات دیابت

آزمایش آنتی بادیهای GAD ، جزء آزمایشات روتین برای افرادیکه مشکوک به ابتلا به دیابت هستند، محسوب نمی‌شود.

این آزمایش زمانی مورد استفاده قرار می‌گیرد که پزشک در مورد ابتلا فرد به بیماری دیابت نوع 1 یا 2 شک داشته باشد.

سایر آنتی بادیهاییکه در طول این تشخیص آزمایشگاهی آزمایش می شوند:

• اتوآنتی بادیهای سیتوپلاسمیک سلولهای جزایر (ICA)– این آنتی بادیها موجب حمله به سلولهای تولید کننده‌ی انسولین می‌شوند.
• اتوآنتی باد‌های مرتبط با انسولینما 2 یا Insulinoma-associated-2 autoantibodies
• اتوآنتی بادیهای انسولین. انسولین به خودی خود می تواند حمله‌ی سیستم ایمنی را تحریک کند

تست‌های استاندارد برای دیابت معمولاً برای تشخیص دیابت نوع 1 یا دیابت نوع 2 کافی هستند. هردو نوع دیابت از طریق اندازه‌ گیری مقدار قند خون قابل تشخیص می باشند.

تصمیم گیری در مورد تشخیص دیابت نوع 1 یا 2 معمولاً بر اساس ویژگیهایی نظیر: سن شروع بیماری، شدت علایم و نیاز به انسولین صورت می‌گیرد.

قند خون از طریق تهیه‌ی نمونه‌ی خونی اندازه‌گیری می‌شود و جواب آزمایش مقدار غلظت قند در خون را در زمان تهیه‌ی نمونه نشان می‌دهد. در حالیکه تست هموگلوبین A1c ، بیانگر متوسط مقدار قندخون در طی 3 ماه گذشته است.

درچه شرایطی مقدار آنتی بادی GAD افزایش می‌یابد؟

تزریق انسولین به منظور کنترل قند خون انجام می‌شود. بیماری خود ایمنی علیه نوروترانسمیتر هدف گرفته شده توسط اتوآنتی بادی های GAD ، موجب بروز یک اختلال به نام سندرم شخص سخت می‌شود.

این بیماری یک بیماری غیرمعمول است اما اغلب اوقات در افرادی که به سایر اختلالات خود ایمنی مبتلا هستند، اتفاق می‌افتد.

علایم سندرم شخص سفت عبارتند از:

• سفتی عضلات
• اسپاسم‌های عضلانی

علایم این بیماری به کندی پیشرفت می‌کند و بیشتر تنه‌ی افراد و البته دست‌ها و پاها را تحت تأثیر قرار می‌دهد.

مقدار آنتی بادی GAD در افراد مبتلا به سندرم شخص سفت بیش از افراد مبتلا به دیابت نوع 1 است.

دیابت نوع 1 یک بیماری اتوایمیون (خودایمنی) است که باید با تزریق انسولین کنترل گردد، زیرا انسولین بطور طبیعی در بدن این افراد تولید نمی‌شود.

درمان با انسولین جنبه‌های خود ایمنی ایجاد شده توسط اتوآنتی بادی های GAD را هدف قرار نمی‌دهد درعوض این نوع درمان تنها مشکلات تولید شده توسط بیماری خودایمنی را درمان می‌نماید.

درمان با انسولین به کنترل قندخون کمک می‌کند. این موضوع از بروز عوارضی مانند بالا بودن قند خون که رگهای خونی را تخریب می‌کند، جلوگیری می‌نماید.

افراد مبتلا به دیابت نوع 1 و افراد مبتلا به بیماری LADA باید دیابت خود را با تزریق روزانه‌ی انسولین کنترل کنند.

انسولین همچنین برای درمان بیماران مبتلا به دیابت نوع 2 که در مدت زمان زیادی به این بیماری مبتلا هستند، نیز بکار می‌رود.

در دیابت نوع 2، آنتی بادیهای GAD به سلولهای تولید کننده‌ی انسولین حمله نمی‌کنند.

واکسن GAD برای درمان دیابت

علیرغم نتایج نا امید کننده ی استفاده از واکسن GAD در درمان کودکان مبتلا به دیابت نوع 1، تحقیقات بر روی آن کاملاً متوقف نشده است.

مطالعه ای با نام DIAPREV-IT که در آن کودکان در معرض خطر ابتلا به دیابت واکسینه شدند در حال انجام است.

در ابتدای ماه می سال 2011 کمپانی Diamyd که سازنده ی GAD بود با اعلام شکست نتایج تزریق واکسن GAD در کودکان تازه مبتلا شده به دیابت پروژه را متوقف نمود.

اما در حال حاضر در پروژه DIAPREV-IT از این واکسن برای کودکان در معرض خطر استفاده شده است.

کودکانی که دارای ژنهای خطر ابتلا به دیابت یا دارای حداقل 2 نوع آنتی بادی بر علیه سلولهای بتا هستند (این یک علامت از سیستم ایمنی برای شروع حمله به سلولها است).

خطر ابتلا به دیابت در این کودکان بسیار بالا است ، به همین علت باید کودکان را قبل از شروع پروسه ی بیماری واکسینه کرد تا تعداد بیشتری سلول بتا را بتوان حفظ کرد .

تفاوت دیگر این پروژه با مطالعات قبلی، سن کودکان است در این پروژه از سنین پایین تر واکسیناسیون آغاز شده است . کمترین سن در این پروژه 4 سال است.

واکسن GAD دارای هیچ گونه عوارض جانبی نیست .

محققین افینیته (تمایل) آنتی بادی به GAD را در 46 بیمار مبتلا به دیابت LADA که در مطالعه ی واکسیناسیون GAD شرکت داشتند، بررسی کردند.

به شرکت کنندگان بصورت زیر پوستی دوزهای مختلف GAD یا پلاسبو تزریق گردید تا تحمل سیستم ایمنی به سلولهای بتا القاء گردد.

با کمال تعجب افینیته یا تمایل آنتی بادیها به GAD بطور قابل توجهی حتی پس از درمان با یکدیگر متفاوت بود.

بنابراین دانشمندان می توانستند بیماران را بر اساس افینیته زیاد یا کم آنتی بادی از یکدیگر متمایز کنند.

بیمارانی که افینیته آنتی بادی GAD آنها بالا بود مقادیر بسیار کمی انسولین تولید می کردند و سلولهای بتای پانکراس در آنها توسط سیستم ایمنی بدنشان بشدت تخریب شده بود.

این گروه غالباً بعد از این مدت زمان کوتاهی به درمان با انسولین نیاز داشتند.

بیمارانی که افینیته پایینی داشتند مقدار قابل توجهی انسولین تولید می کردند و در طی 30 ماه مقدار تولید انسولین در بدنشان همچنان ثابت بود.

محققین می گویند: در این بیماران افینیته آنتی بادی GAD با واکسیناسیون GAD تحت تأثیر قرار نمی گیرد.

آنتی بادی GAD یک مارکر تشخیصی جدید و ارزشمند برای بیماران مبتلا به LADA است.

بیشتر بخوانید :

سوالات رایج بیماران دیابتی

بهترین ورزش مخصوص بیماران دیابتی کدام است؟

بهترین ماده غذایی مفید برای بیماران دیابتی