دلگرم
امروز: پنج شنبه, ۰۹ فروردين ۱۴۰۳ برابر با ۱۷ رمضان ۱۴۴۵ قمری و ۲۸ مارس ۲۰۲۴ میلادی
تفسیر و جواب آزمایش غربالگری سه ماهه دوم
2
زمان مطالعه: 8 دقیقه
غربالگری سه ماهه دوم بارداری شامل یک آزمایش خون است که در آن 3، 4 و یا 5 مارکر بیوشیمیایی موجود در خون مادر سنجیده می‌شوند.

غربالگری چهارگانه سه ماهه دوم

غربالگری سه ماهه دوم برای خانم های باردار از ابتدای هفته 15 تا انتهای هفته 21 انجام می‌شود (بهتر است این غربالگری بین هفته های 15– 17 انجام شود).

برای انجام غربالگری 3 ماهه دوم نیاز به ناشتا بودن نیست. اما استعمال دخانیات ممکن است نتیجه غربالگری را تحت تاثیر قرار بدهد.

بهتر است پیش از انجام آزمایش غربالگری با آن آشنا شوید. این امر باعث کاهش نگرانی می شود. تست های غربالگری فقط به نتایج آزمایش خون نگاه نمی کنند.

آنها تعدادی از عوامل مختلف (از جمله سن، قومیت، نتایج آزمایشات خون و غیره) را بررسی کرده و احتمال بیماری را مشخص می کند.

این آزمایشات به تشخیص مشکل نمی پردازند بلکه نشان می دهند آزمایش های بیشتری لازم است انجام شود یا خیر.

غربالگری سه ماهه دوم (غربالگری کوآد)

آزمایش کوآد یا مرحله دوم، یک آزمایش غربالگری خون مادر است که به دنبال چهار مارکر می گردد: AFP، hCG، Estriol و Inhibin-A

  1. AFP : آلفا فتو پروتئین، پروتئینی است که توسط جنین تولید می شود.
  2. hCG : گنادوتروپین مزمن انسان هورمون تولید شده جفت است.
  3. استریول: استریول استروژن تولید شده توسط جنین و جفت است.
  4. Inhibin-A: inhibin-A یک پروتئین تولید شده توسط جفت و تخمدان است.

آزمایش کوآد، آزمایش خون مشابه آزمایش سه تایی است (همچنین به عنوان AFP Plus و Screening Marker Multiple شناخته می شود).

با این حال، آزمایش کوآد نه تنها به دنبال سه ماده خاصی است که در آن آزمایشها نشان داده می شد (AFP، hCG و (Estriol بلکه به دنبال ماده سوم به نام Inhibin-A نیز می گردد.

احتمال نتیجه مثبت کاذب در این آزمون پایین تر است.

چه بیماری هایی با غربالگری مرحله دوم بارداری مشخص میشه ؟

پایین بودن سطح سرمی استریول

بیماری ایکتیوزیس وابسته به کروموزوم x و نارسایی غدد فوق کلیه جنین و سندرم SLOS

افزایش سطح AFP ، BhCG، inhibin A و یا کاهش سطح PAPP-A ویا استریول غیرکونژوگه نشانگر بروز:

  • رشد ناقص داخل رحمی (IUGR)
  • پره اکلامپسی در سه ماهه سوم بارداری
  • جدا شدن زودرس جفت

چه زمانی آزمایش غربالگری مرحله دوم انجام می شود ؟

آزمایش غربالگری کوآد بین هفته چهاردهم بارداری تا هفته بیست و دوم بارداری انجام می شود( 14هفته و صفر روز تا 22 هفته و 6 روز ).

که بهترین زمان انجام آن بین هفته 15 تا 16 بارداری است. بهتر است خانم های باردار این آزمایش را انجام دهند. اما این آزمایش برای خانم هایی که شرایط زیر را دارند حتما توصیه می شود:

  1. سابقه خانوادگی نقایص زایمانی داشته باشید
  2. سن مادر 35 سال یا بیشتر باشد
  3. مصرف داروهای مضر در دوران بارداری
  4. دیابت دارید و انسولین استفاده می کنید
  5. عفونت ویروسی در دوران بارداری
  6. در معرض سطوح بالای تابش قرار گرفته اید

آزمایش غربالگری مرحله دوم چگونه است ؟

  1. آزمایش کوآد مقدار کم و زیاد AFP، سطوح غیر طبیعی hCG و استریول و مقادیر زیاد Inhibin-A را اندازه گیری می کند. نتایج به همراه سن و قومیت مادر به منظور ارزیابی احتمالهای اختلالات ژنتیکی ترکیب شده اند.
  2. مقدار زیاد AFP نشان می دهد کودک مبتلا به نقص لوله عصبی مانند اسپینا بیفیدا یا آنانسفالی است.
  3. شایعترین علت افزایش سطح AFP زمان غیر دقیق بارداری است.
  4. مقدار کم AFP و سطوح غیر طبیعی hCG و استریول نشان می دهند که کودک مبتلا به Trisomy 21 (سندرم داون) و Trisomy 18 (سندرم ادواردز) یا نوع دیگری از اختلالات کروموزوم است.

دلیل انجام آزمایشات بیشتر پس از غربالگری مرحله دوم بارداری چیست ؟

غربالگری کوآد یک غربالگری معمولی است که هیچ خطری برای مادر یا جنین ایجاد نمی کند.

نتایج این غربالگری نیاز به آزمایشات بعدی را نشان میدهد. دلایل انجام دادن آزمایشات بیشتر از فردی به فرد دیگر متفاوت است.

انجام آزمایش های بیشتر به شما امکان می دهد تا از نتایج مطمئن شوید و فرصت های خاصی را برای شما فراهم می کند:

  • مداخلاتی ممکن است وجود داشته باشد (به عنوان مثال جراحی جنین برای اسپینا بیفیدا)
  • برنامه ریزی برای یک کودک با نیازهای ویژه
  • تغییرات پیش بینی شده سبک زندگی
  • شناسایی گروه ها و منابع پشتیبانی
  • تصمیم گیری در مورد حمل کودک

بعضی از زوج ها به دلایل مختلف از انجام آزمایش های اضافی سر باز می زنند:

  • آنها با نتایج راحت هستند و نتیجه برایشان مهم نیست.
  • به دلایل شخصی، اخلاقی یا مذهبی، تصمیمی در مورد سقط جنین نمی گیرند
  • بعضی از والدین هیچ تستی که جنین را به خطر بیندازد انجام نمی دهند
  • بهتر است در مورد خطرات و مزایای آزمایش با پزشک خود صحبت کنید. پزشک کمک می کند مزایا و معایب را سبک سنگین کنید و تصمیم درست بگیرید.

نتایج آزمایش غربالگری سه ماهه دوم چه معنی دارند ؟

به یاد داشته باشید که تست غربالگری کوآد مانند غربالگری سه ماهه اول بارداری ، تست غربالگری است و تست تشخیصی نیست.

این تست تنها اشاره می کند که مادر در معرض خطر حمل جنین مبتلا به اختلال ژنتیکی قرار دارد یا خیر. بسیاری از خانم ها که نتیجه تست غیر طبیعی دارند نوزادان سالم به دنیا می آورند.

نتایجات غیرعادی آزمایش نیاز به انجام آزمایش های اضافی برای تشخیص را اعلام می کنند. بهتر است پس از آزمایش کوآد، سونوگرافی انجام شود.

اگر آزمایش نتایج غیرطبیعی نشان می دهند استفاده از آمنیوسنتز لازم می شود. پیش از انجام هر گونه آزمایشی با پزشک خود مشورت کنید.

تفسیر جواب مرحله دوم غربالگری

تفسیر جواب مرحله دوم غربالگری

بر اساس نتیجة تست غربالگری سندرم داون در سه ماهة دوم مادران در چهار گروه قرار می‌گیرند:


1- گروه اسکرین مثبت (high risk)

در صورتی که ریسک جنین بیشتر از 1:250 باشد، پس از تأیید سن جنین، مادر برای مشاورة ژنتیک و انجام آمنیوسنتز ارجاع داده می‌شود.

در صورتی که سن جنین با سن گزارش شده در جواب آزمایش بیش از 7 روز اختلاف داشته باشد مادر برای محاسبة مجدد ریسک به آزمایشگاه ارجاع داده می‌شود.

در صورتی که برای تعیین سن جنین از LMP (اولین روز از آخرین قاعدگی) استفاده شده باشد حتماً باید پیش از انجام آمنیوسنتز، یک سونوگرافی برای تأئید سن جنین انجام شود.

تبصرة 1: درصورتی که ریسک جنین فقط برای تریزومی 18 مثبت شود به دلیل آنکه تریزومی مزبور با (IUGR1) (که همان عقب ماندگی رشدی داخل رحمی می باشد) همراه است، اختلاف سن بین سونوگرافی و LMP فاقد ارزش است.

تبصرة 2: در صورتی که جواب آمنیوسنتز طبیعی بود، باید این زنان از نظر پیامدهای نامطلوب بارداری جزء گروه پرخطر قرار گیرند و مراقبت‌های دوران بارداری برای آنها افزایش یابد.

(از جمله انجام آنومالی اسکن در هفته‌های 20-18، سونوگرافی هفتة 24 حاملگی برای رد IUGR، کنترل فشار خون، کنترل دفع ادراری پروتئین، کنترل ترشحات واژن برای رد عفونت و...).


2- گروه با ریسک بینابینی (borderline risk)

در صورتی که ریسک سندرم داون بین 1:800-1:250 باشد، انجام سونوگرافی تفصیلی در هفته 20-18 توصیه می‌شود. همچنین وجود سطح غیرطبیعی مارکرها نظیر:

  • (AFP (MoM ≥2.5
  • (hCG (MoM ≥3.0
  • (Inhibin A (MoM ≥3.0
  • (uE3 (MoM ≤0.4

سبب افزایش احتمال پیامدهای نامطلوب بارداری شده، ضرورت مراقبت های دوران بارداری را افزایش می دهد.


3- گروه اسکرین منفی (low risk)

ریسک به دست آمده از 1:800 کمتر است. در این صورت غربالگری سندرم داون پایان می‌پذیرد.

4- در صورتی که نتیجة غربالگری اختلالات طناب عصبی بیشتر از ریسک تفکیک کننده (1:100) باشد

طبق توصیة آخرین راهنمای BCPGSP، انجام سونوگرافی تفصیلی یا آنومالی سه ماهة دوم در هفتة 20–18 باید به تمام زنان باردار پیشنهاد شود.

اگر در این سونوگرافی هیچگونه مارکر مربوط به سندرم داون تحت عنوان مارکرهای خفیف وجود نداشته باشد، می‌توان ریسک تریزومی 21 را تا 50% کاهش یافته قلمداد کرد.

به هر حال اینبار نیز اگر ریسک بالا باشه باید تست آمنیوسنتز انجام دهید، و اگر ریسک پایین باشه باید در هفته های 18 تا 19 بارداری، سونوگرافی آنومالی انجام بشه.

بیشتر بخوانید :

تفسیر تست غربالگری آمینواسیدها

غربالگری و سلامت جنین در چه ماهی انجام می شود؟

آزمایش غربالگری آسیل کارنتین های خون

تفسیر تست غربالگری اسید آمینه ادرار یا A.Au



این مطلب چقدر مفید بود ؟
5.0 از 5 (2 رای)  
توجه: مطالب پزشکی و سلامت مجله دلگرم ، از منابع معتبر داخلی و خارجی تهیه شده اند و صرفا جنبه اطلاع رسانی دارند ، لذا توصیه پزشکی یا درمانی تلقی نمی شوند ، چنانچه مشکل پزشکی دارید حتما برای تشخیص و درمان به پزشک یا متخصص مراجعه کنید.

دیدگاه ها

اولین نفر برای ثبت دیدگاه باشید !


hits