چرا دچار افتادگی پلک میشویم؟به همراه راهکارهای درمان افتادگی چشم+تصاویر و فیلم

با افزایش سن تغییراتی در ظاهر مان نمایان می شود که ما را آزرده می کند.به خصوص اگر این تغییرات در صورت رخ بدهد زمانیکه با افراد صحبت می کنیم، چشم ها کانون توجه ما خواهند بود و هیچ کدام از ما

نمی خواهیم به خاطر افتادگی پلک ها این مرکز توجه را از دست بدهیم!

در این مقاله دلگرم قصد دارد شما را با افتادگی پلک چشم آشنا سازد با ما همراه باشید.

مقدمه ای درمورد افتادگی پلک چشم

به افتادگی پلک فوقانی پتوز (به انگلیسی: Ptosis) گفته می‌شود.

این افتادگی ممکن است خفیف بوده و یا تمامی مردمک را بپوشاند. در برخی موارد پتوز می‌تواند دید طبیعی را محدود و یا حتی به طور کامل مسدود نماید. پتوز می‌تواند یک یا هر دو چشم را درگیر کند، وراثتی باشد، در بدو تولد بروز کند و یا در سنین بالاتر اتفاق بیفتد.

اولین نشانه های پیری در اطراف چشم ایجاد می‌شود. عضلات و بافت‌های اطراف چشم در طول زمان بسیار در کلاژن سازی ضعیف می‌شود. علاوه بر این چربی‌های پایین چشم پوست را شل و افتاده نشان می‌دهد. در نتیجه اطراف چشم ورم کرده و سیاه دیده می‌شود این افتادگی‌ها اطراف چشم چهره را به شدت پیر نشان می‌دهد.

انواع افتادگی پلک چشم

افتادگي پلك دلايل مختلفي دارد كه يكي از آنها مادرزادي است.

يعني افتادگي پلك در زمان تولد به دليل تكامل نيافتن ماهيچه‌هاي بالا‌برنده ‌پلك، بعضي از بيماري‌هاي خاص، فلج عصب پلك يا به دليل ساير بيماري‌‌هاي مادرزادي به صورت يك يا دو طرف ظاهر مي‌شود. زماني كه كودك به دنيا مي‌آيد به دليل اين ناهنجاري در سر و صورت، عصب صورت يا پلك فلج مي‌شود. البته اين فلج عصبي پس از مدتي در بعضي‌ها به حالت عادي برمي‌گردد، ولي در بعضي‌هاي ديگر به صورت دائم باقي مي‌ماند.

مشكلات پلكي مادرزادي چند نوع است، اما به طور كلي در دو گروه طبقه‌بندي مي‌شود:

الف) قسمتي از پلك تشكيل نمي‌شود؛ در اين شرايط عمل جراحي راحت و موفقيت‌‌آميزتر است.

ب) پلك به طور كامل تشكيل نمي‌شود؛ در اين شرايط به طور معمول خود چشم نيز دچار ضايعه‌اي است ولي با وجود اين، خوشبختانه قابل ترميم است.

اگر كودكي با افتادگي پلك متوسط تا شديد متولد شود، ممكن است براي تكامل بينايي نياز به درمان فوري داشته باشد؛ البته افتادگي پلك مادرزادي معمولا با گذشت زمان بهبود نمي‌يابد. اگر والدين با افتادگي چشم مادرزادي در بچه‌‌ها مواجه شدند، بايد حتما به چشم‌‌پزشك مراجعه كنند؛ زيرا اين افتادگي مي‌تواند باعث تنبلي چشم شود.

اگرچه افتادگي پلك معمولا يك اختلال مجزاست، ولي در موارد مادرزادي ممكن است با اختلال حركت‌هاي چشمي، بيماري‌‌هاي عضلاني، تومورهاي پلك يا ساير تومورها، اختلال‌هاي عصبي و عيوب انكساري چشم نيز همراه شود.

پتوز در کودکان

پتوز مادرزادی به معنای وجود پتوز در بدو تولد می‌باشد. کودکی با پتوز متوسط تا شدید گاه برای تکامل بینایی نیازمند درمان فوری می‌باشد. پتوز مادرزادی اغلب در اثر نقص در تکامل عضله بالابرنده پلک فوقانی که عضله لواتور نام دارد، اتفاق می‌افتد. اگرچه معمولاً یک اختلال مجزا می‌باشد، ولی ممکن است همراه با اختلالات زیر باشد:

اختلال حرکات چشمی، بیماری‌های عضلانی، تومورهای پلک یا سایر تومورها، اختلالات عصبی، عیوب انکساری.

مشكلات ناشي از افتادگي پلك در كودكان

افتادگي پلك به دو دليل مي‌تواند باعث تنبلي چشم شود:

الف) انسداد مسير بينايي چشم

ب) ايجاد تاري ديد

پتوز مادرزادی معمولاً با گذشت زمان بهبود نمی‌یابد.

شايع‌‌ترين علت افتادگي پلك در بزرگسالان، كشيدگي يا جدا شدن ماهيچه بالابرنده پلك است. اين مشكل ممكن است بر اثر افزايش سن، پس از جراحي آب‌مرواريد يا ساير جراحي‌‌هاي چشمي و ضربه شديد به چشم بروز پيدا كند. افتادگي پلك بر اثر افزايش سن و كهولت بسيار شايع است؛ در اين شرايط با افزايش سن، پلك بالا دچار فشردگي پوست و چين و چروك مي‌شود و همين پوست اضافه مي‌تواند اشكالاتي را در ديد ايجاد كند.

يكي از دلايل رايج افتادگي پلك، حوادث و تصادف‌هاست كه بر اثر آنها عصب‌هاي پلك ـ كه مسئول حركت پلك هستند ـ فلج و موجب افتادگي پلك مي‌شود.

با توجه به افزايش ميزان اميد به زندگي و افزايش تعداد جمعيت سالمندان در اثر ارتقاي شرايط بهداشت عمومي، بالطبع تعداد افراد مسني كه براي جراحي افتادگي پلك مراجعه مي‌كنند نيز بيشتر ‌شده است.

افتادگي پلك در اشخاص كهنسال به صورت پف و چربي‌هاي اضافه دور چشم، چين و چروك و پوست چند لايه، بخصوص در پلك بالا بروز پيدا مي‌كند. پس از مدتي حجم اين پوست افتاده بيشتر مي‌شود كه مي‌تواند باعث سنگيني پلك بالا و خستگي فرد در زندگي روزمره شود؛ براي مثال فرد هنگام رانندگي، مطالعه، خياطي، تماشاي تلويزيون و ساير فعاليت‌هاي روزمره به مشكل برمي‌خورد.

گاهی نیز ممکن است در اثر ضرباتی که به چشم وارد می‌شود عصب آسیب دیده یا قطع شده و فرمان باز و بسته کردن از مغز به چشم نرسد. هر یک از این حالات را می‌توان با جراحی پلک ترمیم کرد.

در صورتی که پلک آن‌قدر پایین باشد که جلوی چشم را بگیرد حتماً باید در هر سنی جراحی شود زیرا ممکن است بینایی فرد را تحت تاثیر قرار دهد ولی اگر مشکل خیلی شدید نباشد، بهتر است تا سن هجده سالگی صبر کرده و سپس جراحی انجام شود.

جراحی در سنین بالاتر بهتر پاسخ می‌دهد. زمانی که سن فرد به حدی باشد که برای جراحی نیاز به بیهوشی نباشد می‌توان عمل بهتری انجام داد.

افتادگی پلک (پتوز) چیست و درمان آن چگونه است؟

افتادگی پلک فوقانی که خفیف بوده و یا تمامی مردمک را بپوشاند. در برخی موارد پتوز می تواند دید طبیعی را محدود و یا حتی بطور کامل مسدود نماید.

پتوز می تواند :

یک یا هر دو چشم را درگیر کند.
وراثتی باشد.
در بدو تولد بروز کند.
در سنین بالاتر اتفاق بیفتد.

اگرچه معمولا یک اختلال مجزا می باشد، ولی در موارد مادرزادی، ممکن است همراه با اختلالات زیر باشد:

اختلال حرکات چشمی
بیماری های عضلانی
تومورهای پلک یا سایر تومورها
اختلالات عصبی
عیوب انکساری
پتوز مادرزادی معمولا با گذشت زمان بهبود نمی یابد.

علائم و نشانه های پتوز(افتادگی پلک)

شایعترین علامت آشکار پتوز در کودکان، افتادگی پلک می باشد.

در پتوز مادرزادی، اغلب عدم تقارن چین پلک فوقانی وجود دارد. کودکان مبتلا به پتوز ممکن است برای دیدن مجبور شوند گردن خود را به عقب خم کنند یا ابروها را به سمت بالا بکشند. این مانورهای سر و صورت نشان می دهند که کودک سعی می کند برای دیدن از هر دوچشم استفاده نماید. بعد از گذشت چند سال، این وضعیت های غیر طبیعی سر ممکن است منجر به اختلالات ظاهری سر و گردن شوند.

مشکلات ناشی از پتوز در کودکان کدامند؟

شایع ترین اختلال جدی مرتبط با پتوز دوران کودکی، آمبلیوپی (تنبلی چشم) می باشد. به دو علت پتوز می تواند ایجاد تنبلی چشم کند:

انسداد مسیر بینایی در موارد پتوز شدید

ایجاد آستیگماتیسم و تاری دید ناشی از آن

بعلاوه پتوز ممکن است در صورت وجود انحراف چشم آن را مخفی نماید و این مورد نیز می تواند منجر به تنبلی چشم شود.

پتوز مادرزادی چگونه درمان می شود؟

در اغلب موارد، پتوز کودکان با جراحی درمان می شود. اگر تنبلی چشم هم وجود داشته باشد، ممکن است درمان با قرار دادن پوشش بر روی چشم سالم، استفاده از عینک یا قطره چشمی ضروری باشد. تشخیص لزوم انجام جراحی و انتخاب روش مناسب.

بر اساس عوامل زیر صورت می گیرد:

سن کودک
درگیری یک یا هر دو پلک
شدت پتوز
قدرت عضلات بالا برنده و پایین آورنده پلک
وضعیت حرکات چشمی

در اوایل دوران زندگی معمولا ضرورتی به انجام جراحی برای موارد خفیف تا متوسط پتوز وجود ندارد. هم در موارد مذکور و هم موارد شدیدی که تحت عمل جراحی قرار گرفته اند، باید به طور منظم از نظر تنبلی چشم، عیوب انکساری و حالت های وابسته توسط چشم پزشک بررسی و در صورت نیاز تحت درمان قرار گیرند.

علل پتوز بالغین چیست؟

شایعترین علت پتوز در بالغین، کشیدگی یا جداشدگی تاندون عضله لواتور از روی پلک می باشد. وقوع این فرایند ممکن است ناشی ازعلل زیر باشد:

افزایش سن
به دنبال جراحی کاتاراکت (آب مروارید) یا سایر جراحی های چشمی
ضربه به چشم
پتوز بالغین همچنین ممکن است عارضه ای از سایر بیماری ها مانند بیماری های عصبی یا عضلانی و در موارد نادر تومورهای حدقه چشم باشد که عضله بالابرنده پلک یا عصب آن را درگیر می کنند
پتوز چشم راست- بعد از عمل

پتوز بالغین چگونه درمان می شود؟

چشم پزشک می تواند بررسی جامعی از مشکل شما به عمل آورده و راجع به روش های درمانی مختلف و عوارض وخطرات احتمالی آن ها اطلاعات لازم را در اختیار شما قرار دهد.
برای تشخیص علت پتوز و انتخاب بهترین روش درمانی ممکن است نیاز به انجام آزمایش خون، عکسبرداری های مخصوص و یا سایر آزمایشات باشد. در صورت یافتن علت زمینه ای باید ابتدا این مورد اصلاح گردد، اما در اغلب موارد، درمان نهایی جراحی است که نوع جراحی نیز بر اساس شدت پتوز و سایر یافته های بالینی تعیین می گردد.

درمان افتادگی پلک چشم

به محض تشخیص علت دقیق افتادگی پلک، می توان نسبت به درمان آن اقدام نمود.

اگر علت ایجاد آن، مربوط به سن باشد،با انجام یک عمل جراحی زیبایی پلاستیک بالا بردن پلک می توان این حالت را اصلاح کرد.در صورتیکه فرد به طور مادرزادی با افتادگی پلک متولد شده باشد،پزشک متخصص به منظور اصلاح و جلوگیری از وخیم شدن آن، انجام عمل جراحی را توصیه کرده و چنانچه افتادگی پلک به علت بیماری های عصبی و عضلانی یا بیماری های چشم باشد،پزشک با تجویز دارو آن را درمان خواهد کرد.

در ضمن با انجام یک سری تمرینات موثر می توان شدت آن را کنترل نمود.

تمریناتی موثر برای کاهش افتادگی پلک

-دو انگشت خود را در دو طرف شقیقه ها قرار داده و کمی فشار دهید.بلافاصله چشم ها را باز و بسته کنید.این تمرین را ۱۰ بار تکرار نمایید.

-صاف بنشینید و اول به روبه رو نگاه کنید.چشم ها را باز نگه داشته و بدون حرکت سر، به بالا و پایین نگاه کنید.

-صاف بنشینید و به روبه رو نگاه کنید.درست همانند تمرین قبل، چشم ها را باز نگه داشته و بدون حرکت سر، به چپ و بعد به راست نگاه کنید.

-صاف بنشینید و چشم ها را ببندید. در همین حالت بدون حرکت سر، اول به چپ و بعد به راست نگاه کنید.

– محلی راحت مثل جلو آیینه را انتخاب کنید.

انگشت اشاره را زیر دو ابرو قرار داده و به آرامی ابرو را به سمت بالا و مخالف استخوان ابرو بکشید.حالا پلک بالا را کمی پایین بیاورید.تا ۵ بشمارید و پلک خود را ببندید.حالا پلک را باز کرده و تا ۶ بشمارید. این تمرین را ۳-۲ بار دیگر هم تکرار نمایید.

– انگشتان خود را روی شقیقه ها قرار داده و مختصری چشم ها را به سمت گوش ها بکشید. چشم ها را باز و بسته کنید.۱۰-۵ بار سریعا این کار را انجام دهید.

یک موقعیت راحت را برای نشستن انتخاب کنید. چشم ها را باز کرده و به روبه رو نگاه کنید.حالا ابروها را بالا برده و همزمان، چشم ها را نیمه باز کنید. کمی صبر کنید و بعد با در گیر کردن ماهیچه های پلک و زیر ابرو، پلک ها را بالا ببرید.در مرحله دوم این تمرین ، باید بتوانید سفیدی چشم ها را بالای مردمک چشم ببینید.این تمرین را جلو آیینه به تدریج آنقدر تمرین کنید تا به آن عادت نمایید.۱۰ بار این حرکت را انجام دهید.

ویدئو مربوط به افتادگی پلگ چشم

پزشکان مربوطه به عمل افتادگی پلک چشم

دکتر ابو الفضل رحیمی جراح و متخصص چشم و زیبایی پلک چشم از انگلستان

تلفن تماس: 02188775508

پروفسورمحسن بهمنی کشکولکی

آدرس: تهران - خیابان ملاصدرا - خیابان شیخ بهایی جنوبی - روبروی هتل تاج محل ساختمان شماره 49 شیخ بهایی، واحد 10 - روزهاي زوج ار ساعت ٣:٣٠

تلفن و فاکس: 88065620

گردآوری شده ی مجله ی اینترنتی دلگرم

مرجان امینی