زیره چه خواصی دارد +طرز تهیه ی چایی زیره و تاثیر آن بر لاغری

مقدمه ای در مورد زیره

يكي از گياهاني كه به آساني در دسترس ما ايرانيان قرار دارد زيره است‌، گياهي كه اغلب فقط به خاطر طعم و بوي آن مورد استفاده قرار مي‌گيرد، اما همين دانه هاي كوچك زيره خواص بسيار زيادي دارند.
زيره به دو صورت سبز و سياه در دسترس مي‌باشد كه در اين مقاله شما را با زيره سياه و بعضي از خواص آن آشنا مي‌كنيم.

معرفي:زيره سياه‌، شاه زيره يا زيره كرماني

پراكنش عمومي:شمال و مركز اروپا‌، عراق‌، ايران‌، افغانستان‌، پاكستان و روسيه

پراكنش در ايران: كرمان‌، تهران‌، قزوين‌، سمنان‌، مازندران‌ و همدان

مشخصات زیره چیست؟

گياهي 2 ساله با ريشه‌اي دوكي شكل و ساقه‌اي منشعب به ارتفاع حدود 60 سانتيمتر‌، دانه آن (ميوه ) كشيده‌، مخروطي و داراي رگه هاي طولي برجسته مي‌باشد .

موسم جمع آوري آن هنگام رسيدن ميوه هايش است.

تركيبات شيميايي زیره

در تركيب زيره سياه مقدار قابل ملاحظه‌اي مواد پروتئيني موجود است و در حدود 5-4 درصد اسانس روغني فرار دارد كه در انواعمختلف آن با توجه به منطقه كشت، مقدار آن متفاوت است .

اسانس زيره سياه از تقطير زيره له شده با بخار آب گرفته مي‌شود و تفاله زيره كه مواد پروتئيني دارد، براي خوراك دام هاي شيري خيلي ارزشمند است . در اسانس روغن آن حدود 65-45 درصد كارون(Carvene) و مقداري كارول (carvol) ديده مي‌شود. ضمنا بوي زيره به دليل وجود ماده‌اي به نام كومينولمي‌باشد.

خواص‌ و اثرات‌ دارويی زیره سیاه چیست؟

طبع‌ زيره‌ سياه‌ خيلي‌ گرم‌ و خشک‌ است‌.

زيره‌ سياه‌ داراي‌ خواص‌ مدر، بادشکن‌، مقوي‌، زيادکننده‌ شير، قاعده‌آور، نيرودهنده‌، ضد کرم‌، هضم‌ کننده‌، ضد تشنج‌، قابض‌، معرق‌، مقوي‌ معده‌، قاطع‌ اسپرم‌ است‌.

زيره‌ سياه‌ در موارد بلع‌ هوا، نفخ‌ شکم‌، برطرف‌ کردن‌ سوءهاضمه‌، تسهيل‌ هضم‌ غذا، دل‌ پيچه‌ کودکان‌، انگل‌ معده‌ و روده‌، دفع‌ بادهاي‌ کليه‌ و مثانه‌، تنگي ‌نفس‌، خفقان‌ سرد، سکسکه‌ نفخي‌، استسقاء به‌کار مي‌رود.

زيره‌ سیاه يک‌ داروي‌ سنتي‌ براي‌ رفع‌ سوءهاضمه‌ خصوصاً نفخ‌ شکم‌ است‌.

خوردن‌ زيره‌ سیاه يا روغن‌ آن‌ در رفع‌ سوءهاضمه‌ و دل‌ دردهاي‌ کودکان‌ مفيد است‌.

زيره‌ سیاه داراي‌ خاصيت‌ ضدگرفتگي‌ دارد و براي‌ رفع‌ گرفتگي‌هاي‌ دوران‌ قاعدگي‌مفيد است‌.

مقوي‌ بدن‌ و چاق‌ کننده‌ است‌. معده‌ را گرم‌ و تقويت‌ مي‌کند و کرم‌ تنيا را دفع‌مي‌کند. و اثر قابل‌ ملاحظه‌اي‌ در جلوگيري‌ از ايجاد بادهاي‌ اضافي‌ در روده‌ و درمان‌اسهال‌ دارد.

دم‌ کرده‌ يک‌ قاشق‌ مرباخوري‌ ميوه‌ له‌ شده‌ زيره‌ سياه‌ در نيم‌ ليتر آب‌ جوش‌براي‌ تنبلي‌ اعمال‌ گوارشي‌ 2 ـ 1 گرم‌ ، بي‌اشتهايي‌، باد يا درد روده‌ مصرف‌ مي‌شود و دانه‌ زيره‌ را يا مي‌جوند و يا از گرد گياه‌ مخلوطي‌ در آب‌ ميل‌ مي‌نمايند.

مصرف دم کرده زيره سياه و يا جويدن آن در رفع و کاهش دردهاي ناشي از قاعدگي، دردهاي روده وبي اشتهايي بسيار مؤثر است،مصرف زيره سياه يا روغن آن در رفع سوء هاضمه و دل دردهاي کودکان و تنگي نفس نيز، کاربرد فراواني دارد، دم کرده زيره سياه همراه با گياه " اوجي " در رفع اسهال، نفخ و سندرم تحريک پذيري روده مفيد است.

اين گياه داراي خواص ضد عفوني کنندگي، ضد کرم، ‌ضد تشنج و شل کننده عضلات بوده و مقوي و نيروبخش است؛ بنابراين مصرف آن به افراد داراي مشکلات مذکور توصيه مي شود.

خواص و اثرات دارویی زیره ی سبز چیست؟

• ضد تشنج
• در دفع گاز معده و روده بسیار فید است
• قاعده اور و بهبود دهنده دردهای ناشی از قاعدگی
• در درمان مشکلات مثانه و کلیه مفید است
• برای رفع برونشیت از دم کرده مزیره استفاده کنید
• برای دل درد کودکان مفید است

زيره و مصرف سنتي آن

زيره سياه از گياهان قديمي است كه از ساليان دور در ملل مختلف مصرف دارويي داشته است . ديوسكورديس‌، حكيم و گياه شناس يوناني در قرن اول ميلادي‌، زيره سياه را به عنوان داروي تقويت كننده براي دختران جوان ضعيف و رنگ پريده تجويز مي‌كرده است.

در نشريات طب سنتي درباره خواص و كاربرد زيره سياه در كشورهاي خاور دور چنين آمده است: تخم زيره سياه ضد نفخ است.در شبه جزيره مالايا زيره سياه يكي از 9 گياهي است كه آن را با گياهان ديگر مخلوط مي‌كنند و در يك جوشانده، در فواصل زماني و به تدريج به زنان تازه زايمان كرده مي‌دهند.

در اندونزي در شهر مالي‌، برگ هاي گياه را با سير مخلوط و كاملا له نموده و بر روي پوست ملتهب و مبتلا به اگزما استفاده مي‌كنند. در هندوستان‌، تخم زيره سياه را به عنوان ضد نفخ‌ و تقويت كننده معده مصرف مي‌كنند و براي افزايش ترشح شير، استفاده از آن را به مادران توصيه مي‌كنند .

زيره سياه و كاهش وزن

اكثر افرادي كه دچار اضافه وزن و يا چاقي مي‌باشند‌، چنانچه به عطاري مراجعه كرده باشند، حتما يكي از موادي كه به آنها پيشنهاد مي‌شود، عرق زيره است، اما آيا عرق زيره تاثيري در كاهش وزن دارد؟ آيا بدون داشتن رژيم غذايي و اصلاح شيوه زندگي و تنها با خوردن عرق زيره مي‌توان به كاهش وزن پايدار دست يافت؟ آيا مصرف مداوم آن عوارض جانبي ندارد؟

در منابع علمي از دانه هاي زيره به عنوان ماده تحريك كننده اشتها ياد مي‌شود، اما تاثير عرق زيره بر كاهش وزن به طورعلمي ثابت نشده است. در تحقيقاتي كه تاثير عرق زيره را بر افزايش چربي هاي خون در موش ها بررسي كردند، يكي از يافته هاي جانبي، كاهش وزن موش ها بوده است.

اخيرا محققين تاثير مخلوط 4 ماده گياهي شامل زيره را در كاهش وزن در انسان مورد بررسي قرار دادند. در پايان اين مطالعه، مصرف 4 نوع گياه در افراد شركت كننده موجب كاهش وزن شد.

با توجه به مطالب بالا بايد متذكر شد كه براي اثبات اثر مفيد زيره در كاهش وزن نياز به مطالعات باليني و كنترل شده بر روي انسان مي‌باشد تا با اطمينان، مصرف آن به افراد، با توجه به وضعيت سلامتي آنها توصيه شود.
از نظر متخصصين تغذيه همواره بهترين راه براي كاهش وزن پايدار‌، استفاده از رژيم غذايي علمي، متناسب ومتعادل تحت نظرمتخصص به همراه افزايش فعاليت بدني و اصلاح رفتارهاي غذايي است.

استفاده از عرق زيره به تنهايي ضامن كاهش وزن پايدار نيست. اما با توجه به خواص دانه هاي زيره كه در بالا به آنها اشاره شد، توصيه مي‌شود در طبخ غذاها، از اين دانه هاي مفيد بيشتر استفاده شود.

طرز تهیه دمنوش زیره

نام علمی: Bunium persicum

یک قاشق غذاخوری زیره سیاه را در یک قوری به همراه آب در دمای ۸۰ درجه به مدت ۱۵ الی ۲۰ دقیقه دم کنید.

موارد منع مصرف زیره

• زیاده روی در مصرف زیره بعلت طبع گرم ممکن است باعث کهیر شود.
• زیره تاثیر بسزایی روی ترشحات هورمون تیروئید دارد و باعث افزایش میزان ترشحات می‌شود. بنابراین برای افرادی که از بیماری کم‌کاری تیروئید رنج می‌برند بسیار مفید است. اما افرادی که لاغر هستند و تیروئید دارند نباید در مصرف آن زیاده‌روی کنند، زیرا دچار پرکاری تیروئید می‌شوند.

ویدئو مربوط به خواص زیره

گرد آوری شده ی مجله ی اینترنتی دلگرم

مرجان امینی