علائم دیسک حنجره کمری(پارگی دیسک کمر)، درمان و جراحی - ستون فقرات و سلامت

دیسک کمر (پارگی و فتق): علائم، علت و درمان آن با طب فیزیکی

بیرون‌زدگی یا پارگی دیسک بین مهره‌های ستون فقرات مثل مهره های کمر، می‌تواند باعث درد و بی حسی شدید شود.دیسک‌ها بالشتک‌های نرم و لاستیکی هستند که میان مهره‌های ستون فقرات قرار دارند و به عنوان ضربه گیر عمل می‌کنند.هنگامی که این دیسک‌ها بیش از حد تحت فشار یا استرس قرار بگیرند، بخش مرکزی دیسک از بین مهره ها بیرون می‌‌زند و بر روی اعصاب خروجی از نخاع که در مجاورت آن قرار دارند، فشار می‌‌‌‌‌‌آورد. در حالت شدیدتر حلقه بیرونی دیسک پاره می‌شود.

با دلگرم همراه باشید تا با راه های درمان پارگی دیسک کمر آشنا شوید.

علل پارگی دیسک کمر

علل مختلفی می توانند باعث ایجاد پارگی دیسک کمر شوند که علت دیسک کمر می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• بلند نکردن صحیح اجسام و پارگی دیسک کمر
• ایجاد فشار بر روی ستون فقرات مانند وزن زیاد و پارگی دیسک کمر
• پارگی دیسک کمر به علت فشار و یا ضربه
• دراثر عللی که گفته شد ممکن است پارگی دیسک کمر ایجاد شود که این حالت بر روی اعصاب مجاور ستون فقرات فشار وارد می کند

علائم پارگی دیسک کمر

از علائم دیسک کمر میتوان به موارد زیر اشاره کرد:

• علایم دیسک کمر با توجه به محل پارگی دیسک کمر متفاوت خواهد بود در صورت پارگی دیسک کمر در مهره های کمر ممکن است علائم زیر بروز کند
• پارگی دیسک و کمردرد
• پارگی دیسک کمر و درد تیر کشنده از باسن به ران و یا ساق پا
• پارگی دیسک کمر و درد کمر که هنگام فعالیت شدید و هنگام استراحت رفع می شود
• پارگی دیسک کمر و دردی که موقع رانندگی، سرفه و عطسه، نشستن و یا خم شدن به جلو شدید می شود

عامل‌های خطر گریزناپذیر

• پا به سن گذاشتن
• مذکر بودن
• صدمه دیدن کمر در گذشته، سابقه ابتلا به فتق دیسک یا انجام عمل دیسک کمر

عامل‌های خطر تغییرپذیر

شغل یا فعالیت‌های دیگری که می‌تواند موارد زیر را دربربگیرد:

• نشستن طولانی مدت
• بلند کردن یا کشیدن اشیاء سنگین
• خم کردن یا چرخاندن مکرر کمر
• تلاش جسمی بیش از حد
• حرکات مکرر
• قرار گرفتن در معرض ارتعاش دائم (مانند رانندگی)

ورزش نکردن به طور منظم، انجام دادن ورزش‌های توان‌فرسا برای مدتی طولانی یا شروع به انجام ورزش‌های سنگین کردن پس از یک وقفه‌ی طولانی.

استعمال دخانیات. نیکوتین و دیگر مواد سمی دخانیات مانع می‌شود تا دیسک‌های ستون فقرات تمام مواد مغذی لازم را از خون جذب کنند و در نتیجه احتمال آسیب دیدن دیسک بیشتر می‌شود. علاوه بر این، استعمال دخانیات حساسیت به درد را نیز افزایش می‌دهد.

اضافه وزن. اضافه وزن (به ویژه در ناحیه شکم) فشار مضاعفی بر کمر وارد می‌کند، اگرچه صحت این امر هنوز اثبات نشده است. با این وجود، غالباً اضافه وزن داشتن مبین وضعیت جسمی نامساعد است که عضله‌های ضعیف‌تر و انعطاف‌پذیری کمتر را به همراه دارد که پیامد احتمالی‌شان کمردرد خواهد بود.

آیا ناحیه پایین کمر شما درد دارد؟ اگر سن شما بالا رفته و یا فعالیت ورزشی شدید یا پربرخوردی دارید، ممکن است درد کمر شما به خاطر برآمدگی یا بیرون‌زدگی دیسک کمر باشد. دیسک بین مهره‌ای L5–S1 نسبت به سایر دیسک‌های بین مهره‌ای وزن و فشار بیشتری را تحمل می کند و به همین خاطر بیشتر در معرض آسیب‌دیدگی است. L5 نام پنجمین مهره‌ی ستون فقرات کمری است که در پایین‌ترین قسمت از ستون فقرات کمری قرار دارد و S1 میز نام اولین مهره‌ی خاجی در ستون فقرات است که درست در زیر مهره‌ی L1 قرار دارد. دیسک L5- S1 در بین این دو مهره قرار دارد و برآمدگی یا بیرون‌زدگی آن موجب درد پایین کمر می شود.

زمان مراجعه به پزشک

در صورت دست و پنجه نرم کردن با درد همیشگی یا تشدید شونده برای۴ تا ۶ هفته حتماً به پزشک مراجعه نمایید. دریافت مراقبت پزشکی در مراحل اولیه بیماری دیسک کمر ، احتمال بروز مشکلات پایداری نظیر معضلات زیر را کاهش می‌دهد:

حملات مکرر درد، دردی که می‌آید و می‌رود. دوره‌های بدون درد به تدریج کوتاه‌تر و کوتاه‌تر می‌شوند.
درد مکرر و درازمدت (مزمن) بروز می‌یابد، چون فشار وارد شده از سوی دیسک بر عصب به طور مداوم بافت را تحریک می‌کند.
درد مداوم سندرم درد مزمن را به دنبال دارد که به نوبه خود به افسردگی، اضطراب و دشواری در مدیریت و از عهده برآمدن زندگی روزمرّه را به دنبال دارد.

علائم ناشی از فشردگی درازمدت ریشه‌های عصبی شامل از دست دادن چالاکی، قدرت یا حس یک یا هر دو پا (قسمت بالایی و از مچ به پایین) و داغی کف پا می‌شوند.

تشخیص دیسک کمر

چنانچه پزشک بر مبنای سابقه پزشکی و معاینه فیزیکی پی به وجود فتق دیسک ببرد، انجام آزمایش‌های دیگر ضرورتی نخواهد داشت. در صورت نیاز پزشک به اطلاعات بیشتر یا جواب ندادن به درمان دیسک کمر پس از ۴ هفته، احتمالاً دستور انجام ام.آر. آی. یا سی. تی. اسکن داده خواهد شد. پرتونگاری (اشعه ایکس) معمولاً برای این عارضه کاربردی ندارد، اما اگر سابقه پزشکی یا معاینه فیزیکی مبین وجود عارضه‌ای جدی‌تر مانند تومور، عفونت، شکستگی یا آسیب عصبی شدید باشد، یا اگر بیمار از پادرد و علائم دیگری رنج ببرد که پس از ۴ هفته درمان غیرجراحی درمان نشده‌اند، پزشک دستور انجام رادیوگرافی خواهد داد.

آزمایش‌های دیگر

آزمایش‌های دیگری نظیر آزمایش خون برای از میدان حدس خارج کردن عارضه‌های گوناگون انجام می‌شوند. آزمایش‌های نام برده شده در زیر به اندازه ام.آر. آی. یا سی. تی. اسکن مورد استفاده قرار نمی‌گیرند، بااین وجود، اطلاعات بیشتری را در اختیار پزشک قرار می‌دهند:

الکترومیوگرافی (عضله‌نگاری برقی) و تست هدایت عصبی در برخی موارد بر روی بیمارانی انجام می‌شود که دچار نشانه‌های فشار طولانی مدت بر ریشه عصب هستند.
میلوگرام در صورت امکان‌پذیر نبودن انجام ام. آر. آی (برای مثال به دلیل داشتن باتری قلب) یا واضح نبودن نتایج آن تجویز می‌شود.
دیسکوگرافی در تشخیص مشکلات دیسک سودمند است اما به ندرت مورد استفاده قرار می‌گیرد.

درمان بدون جراحی پارگی دیسک کمر

برای درمان بیماران مبتلا به پارگی دیسک کمر به مدت یک هفته تا ده روز از درمان های طبی استفاده می شود

درمان پارگی دیسک کمر با دارو و فیزیوتراپی

در طول مدت درمان پارگی دیسک کمر برای درمان بیماران از داروهای مسکن و فیزیوتراپی استفاده می شود.

درمان پارگی دیسک کمر با داروهای شل کننده عضلات و ضد التهاب

در اکثر بیماران مبتلا به پارگی دیسک کمر مراحل حاد پارگی دیسک کمر با استفاده ار داروهای شل کننده عضلات و ضد التهاب رفع می شود.

"طب سوزنی" مزایای فراوانی برای بیمارانی دارد که از درد کمررنج می برند. این روش درمانی موثر بوده و عوارض طب سوزنی بسیار اندک است (البته اگر کاملا به روش صحیح و علمی خود و توسط متخصص طب سوزنی و متخصصین طب فیزیکی انجام پذیرد) در هر جلسه درمان روی تمامی مهره های کمری و نیز مهره خاجی و هچنین روی مفاصل خاجی- لگنی کمر نیز تاثیر گذاشته و باعث بهبود و کاهش درد و التهاب در این مفاصل می گردد. امروزه در اروپا و امریکا روش های درمانی متفاوتی برای درمان کمر درد ناشی از دیسک کمر انجام می گردد که در 95 درصد موارد شامل استراحت مطلق (که طبق تحقیقات اخیر فقط 3 روز کافی می باشد) و استفاده از مسکن ها ، آب درمانی ، ماساژ درمانی ، درمان پارگی دیسک کمر با طب سوزنی و کایروپراکتیک می باشد و در این میان طب سوزنی بعنوان سر سلسله طب مکمل و جایگزین، در درصد بالایی از بیماران ، کاملا درمانگر می باشدو تنها در 5 درصد بیماران کار به عمل جراحی می رسد که در آن ها نیز از تکنیک های عمل متفاوتی ، از برداشتن دیسک بیرون زده تا قرار دادن دیسک های مصنوعی بین مهره ها و یا جوش دادن مهره ها به یکدیگر و ثابت کردن ستون فقرات و استفاده به جای جراحی تنگی کانال نخاعی کمر استفاده می شود.

درمان جراحی پارگی دیسک کمر

در صورتی که پارگی دیسک کمر بزرگ و شدید است و باعث بی حسی پیشرونده اندام های تحتانی و همچنین بی اختیاری ادرار و مدفوع می شود باید هرچه سریعتر جراحی بسته دیسک کمر یا جراحی باز انجام شود.در مواردی که پارگی دیسک کمر باعث ایجاد فلج مختصری شده است و این فلج به آرامی رو به افزایش است نیز جراحی دیسک کمر باید انجام شود که البته میتواند بصورت عمل بسته دیسک باشد .

اگر بعد از مدت یک ماه درمان غیر جراحی و تزریقات اپیدورال بیمار همچنان دچار درد شدید و بی حسی در پاها باشد و نتواند کارها و فعالیت های روزانه خود را به خوبی انجام دهد جراحی پارگی دیسک کمر توسط جراح ستون فقرات توصیه می شود.هنگامی که پزشک فشار بر روی تنه و ریشه های عصبی را تشخیص می دهد و در بیماران مبتلا به پارگی دیسک کمر نیز علائم عصبی پیش رونده مانند بی اختیاری ادرار و مدفوع مشاهده می شود نیز باید به سرعت عمل جراحی برای پارگی دیسک کمر توسط متخصص دیسک کمر انجام شود زیرا تاخیر در عمل جراحی دیسک کمر می تواند عوارض عصبی غیر قابل برگشتی داشته باشد.

البته ب توجه به عوارض جراحی دیسک کمر نمی توان گفت که همه افراد مبتلا به پارگی دیسک کمر باید عمل جراحی انجام دهند زیرا در برخی از موارد پارگی دیسک کمر دردهای موقتی ایجاد می کند که این دردها با دارودرمانی، فیزیوتراپی، کاهش وزن، اوزن تراپی ،آب‌درمانی و روش‌های مفید دیگر قابل درمان هستند. ممکن است بعد از انجام جراحی دیسک کمر، بیمار به تدریج دردی شدید و تیرکشنده در کمر خود حس کند و حتی ممکن است درد بعد از عمل دیسک کمر بلافاصله بعد از جراحی و به صورت مداوم وجود داشته باشد.

یکی از شایع‌ترین علل درد بعد از عمل دیسک کمر، استفاده از تکنیک‌های بسیار تهاجمی در جراحی است که آسیب زیادی به بافت‌های ستون فقرات می‌زنند. ایجاد برش‌های بزرگ و پاره کردن عضلات، ریسک خونریزی و از دست دادن خون زیاد، عفونت و تشکیل جای زخم و بافت‌های فیبروزی را بالا می‌برد که هر کدام از این موارد می‌تواند موجب بروز عوارض پس از جراحی شود.تمامی روش ها برای درمان پارگی دیسک کمر به علائم بیمار مبتلا به پارگی دیسک کمر و همچنین تشخیص پزشک معالج بستگی دارد.

عدم درمان پارگی دیسک کمر

درمان نکردن به موقع پارگی دیسک کمر می تواند باعث شدید تر شدن علائم و درد بیمار شود.با عدم درمان دیسک کمر در زمان مناسب و به موقع پارگی دیسک کمر ممکن است به خاطر انجام یک عمل کوچک مجبور شوید برای درمان عمل های بزرگتری انجام دهید.همچنین درمان نکردن به موقع پارگی دیسک کمر ممکن است باعث سر خوردگی مهره های کمر (اسپوندیلولیستزی) شود و در نتیجه برای درمان مجبور شویم از عمل های سنگین با کارگذاشتن پلاتین و وسایل خاص فلزی در کمر بیمار استفاده کنیمدرمان نکردن به موقع پارگی دیسک کمر ممکن است باعث ایجاد عوارض و مشکلاتی برای بیماران از جمله اختلالات حرکتی و بی حسی های دائمی شود که چنین عوارضی می تواند باعث افتادگی و کشیدن و لنگی پا شود.همچنین درمان نکردن به موقع پارگی دیسک کمرمی تواند باعث ایجاد عوارضی همچون بی اختیاری ادرار و موفوع شود.

خواهشمنديم اگر سوال يا نکته‌اي براي مطلب پارگی دیسک کمر

در ذهن شما باقي مانده است، آن‌را در قسمت نظرات با ما و ساير کاربران به اشتراک بگذاريد.

-----------------------------------------------------------------------------------

مجله اینترنتی دلگرم

مرجان امینی