ورزش های مناسب برای درمان آرتروز دست

آرتروز مفاصل دست (hand joints arthrosis)

 ورزشهای زیر برای کاستن از دردهای آرتروز در کف و انگشتان دست طراحی شده اند. اگر این ورزشها، هر روز و ترجیحا چند مرتبه در روز انجام شوند، میتوانند تاثیر فراوانی در کم کردن درد ناشی از آرتروز داشته باشند.
انجام دادن این حرکات در حالتی که دست خود را در آب گرم غوطه ور کرده باشید بسیار ساده تر خواهد بود.

با این حال مراقب باشید و در محدوده توانایی خود عمل کنید. ورزش دست نباید طوری انجام شود که در حین اجرا موجب درد شود.با دلگرم همراه باشید تا با راه های مناسب برای درمان ارتروز دست آشنا شوید.

 آشنایی با آرتروز دست

آرتروز دست دلایل متعددی دارد ولی شایع ترین دلیل آن ممکن است به دلیل ضرباتی باشه که به مفاصل دست وارد می شود و به آرتروز دست منجر می شود. این مقاله از سایت آکاایران به آرتروز دست،علل آرتروز دست،علائم آرتروز دست،درمان آرتروز دست و موارد قابل توجهی در این زمینه اختصاص دارد.

آرتروز دست

مفاصل متعددی در دست وجود دارند . توانایی انجام حرکات گوناگون در این مفاصل به مجموعه دست به عنوان یک واحد ، امکان انجام ظریف ترین و پیچیده ترین حرکات را می دهد . در هر مفصلی در بدن ، دو استخوان در مجاورت یکدیگر قرار دارند . روی هر یک از این دو استخوان لایه ای لغزنده از جنس غضروف پوشیده شده است و این مجموعه ( انتهای دو استخوان مجاور و لایه ی غضروفی پوشاننده هر یک ) در داخل پوششی از جنس بافت همبند به نام کپسول مفصلی قرار می گیرند .

در داخل فضای مفصلی لایه ای از بافت پوشاننده به نام سینوویوم وجود دارد که سلول های آن با ترشح مایع شفاف و لغزنده ای به سهولت و نرمی حرکات دو استخوان روی یکدیگر کمک می کند .در آرتروز یا پدیده ساییدگی ، غضروف مفصلی شروع به فرسایش و تخریب می کند به طوری که لایه غضروف به تدریج نازک شده و از بین می رود ، در نتیجه دو استخوان مجاور در مفصل در تماس مستقیم با یکدیگر قرار می گیرند

و حرکات آن ها روی هم از یک طرف باعث ایجاد درد و ناراحتی شده و از طرف دیگر تحریک ناشی از این تماس و رها شدن عناصر ریز غضروفی و استخوانی در فضای مفصل باعث تحریک لایه پوشاننده سینوویوم و ایجاد پدیده التهابی به صورت تورم ، درد بیشتر و تجمع مایع در مفصل می شود .

شدت التهاب در آرتروز یا ساییدگی مفصل متغیر بوده و بسته به شدت بیماری زمینه ای و میزان فشاری که به مفصل تحمیل می شود می تواند کاهش یا افزایش پیدا کند . در طول زمان و در نتیجه تلاش برای بازسازی بیمارگونه در مفصل ، استخوان سازی جدیدی دورتادور مفصل صورت می گیرد که به صورت برجستگی های استخوانی در حاشیه مفصل در رادیوگرافی ساده رویت شده و در مفاصل سطحی در زیر پوست به دست می خورند .

درد ناشی از اصطکاک سطوح استخوانی و ممانعت حاصل از برجستگی های شکل گرفته به تدریج دامنه حرکات مفصل را کاهش داده و باز و بسته شدن آن بخصوص در انتها دچار محدودیت می شود . عدم استفاده از عضو دردناک باعث تحلیل رفتن و لاغر شدن ماهیچه ها در آن عضو شده و متقابلاً عضوی که عضلات آن ضعیف و ناتوان باشند فشار ناشی از فعالیت ها به صورت مضاعف بر مفاصل آن عضو تحمیل می گردد . و این چرخه بیمارگونه ادامه پیدا می کند .

علت آرتروز مفاصل دست (hand joints arthrosis) چیست ؟

برخی از افراد به صورت ذاتی مستعد ابتلا به آرتروز مفاصل می‌باشند . ساییدگی مفاصل در این افراد به صورت منتشر بوده و علاوه بر مفاصل زانو و ستون مهره ها ، مفاصل دست نیز در سنین میان‌سالی دچار آرتروز و ساییدگی می‌شوند . فشارها و صدماتی که در طول سال‌ها در اثر اشتغال به فعالیت‌های سنگین به مفاصل وارد می‌شوند ، به تدریج به غضروف‌های مفصلی آسیب زده و در نهایت مفاصل را مستعد ابتلا به آرتروز و ساییدگی می‌سازند .

آسیب‌های شدید مانند شکستگی‌هایی که سطح مفصلی را درگیر می‌کنند اگر به طور صحیح و کامل درمان نشوند و با یک درمان مناسب ، سطح مفصلی پیوسته و بدون جابجایی اعاده نگردد پس از مدتی در اثر اصطکاک سطوح ناصاف ، غضروف مفصلی تخریب شده و منجر به آرتروز و ساییدگی می‌گردد .

ورزش دست برای کاستن از دردهای آرتروز

ورزشهای زیر برای کاستن از دردهای آرتروز در کف و انگشتان دست طراحی شده اند. اگر این ورزشها، هر روز و ترجیحا چند مرتبه در روز انجام شوند، میتوانند تاثیر فراوانی در کم کردن درد ناشی از آرتروز داشته باشند.
انجام دادن این حرکات در حالتی که دست خود را در آب گرم غوطه ور کرده باشید بسیار ساده تر خواهد بود. با این حال مراقب باشید و در محدوده توانایی خود عمل کنید. ورزش دست نباید طوری انجام شود که در حین اجرا موجب درد شود.

• خم کردن انگشتان

ورزشهای دست را با شل کردن عضلات دست آغاز کنید. سپس انگشتان را به صورت صاف و نزدیک به یکدیگر نگهدارید. حالا بند اول و وسط انگشتان خود را خم کنید. مچ و مفاصل دست را صاف و مستقیم نگهدارید. نرم و آهسته دست خود را به حالت اول برگردانید. همین حرکت را با دست دیگر تکرار کنید. اگر میتوانید حرکت را چند بار برای هر دست تکرار کنید.

• مشت کردن دست

حرکت را با نگهداشتن انگشتان در حالت کشیده و دور از هم آغاز کنید. سپس انگشتان را به شکل مشتی نرم و آزاد مشت کرده و شست خود را بر روی باقی انگشتان قرار دهید. مراقب باشید که انگشتان را محکم به یکدیگر فشار ندهید. نرم و آهسته به حالت اولیه باز گردید. این تمرین را برای هر دو دست انجام دهید.

• باز و بسته کردن انگشتان

انگشتان خود را تا جای ممکن (بدون درد گرفتن) از یکدیگر دور کرده و چند ثانیه به همین حالت نگه دارید. به نرمی انگشتان را شل کرده و به یکدیگر نزدیک کنید. دوباره به حالت باز برگردید. این حرکت را با هر دو دست انجام داده و به تدریج تعداد دفعات آنرا افزایش دهید.

• لمس نوک انگشتان

انگشتان خود را صاف نگهدارید. شست خود را در عرض کف دست خم کرده و با نوک آن برآمدگی پایین انگشت کوچک را لمس کنید. اگر نمیتوانید شست را تا جایی که این محل را لمس کند بکشید، تنها آن را تا جای ممکن خم کنید. سپس شست را به حالت اولیه برگردانید.
سپس یک یک انگشتان را به نوک شست رسانده و شکلی مانند حرف O بسازید. این حرکات را نرم و آرام انجام دهید و پس از انجام حرکت با تمام انگشتان، کل تمرین را با دست دیگر انجام دهید.

• راه بردن انگشتان

کف دست خود را بر روی سطح صافی مانند میز قرار دهید به طوری که انگشتان اندکی با هم فاصله داشته باشند. انگشتان را یک به یک به سمت شست حرکت دهید. حرکت را با بلند کردن و حرکت دادن انگشت اشاره آغاز کرده و به ترتیب با دیگر انگشتان ادامه دهید. در طی انجام این تمرین مچ دست و شست خود را ثابت نگهدارید. حرکت را با دست دیگر خود انجام دهید.

_______________________________________________________________

درمان آرتروز مفاصل دست (hand joints arthrosis) چیست :

در مراحل اولیه درمان غیرجراحی برای کاهش درد و افزایش عملکرد آن مورد استفاده قرار می‌گیرد . طبیعتاً در این مرحله باید الگوی زندگی را تغییر داده و از مجموع فعالیت‌هایی که به مفصل فشار می‌آورد پرهیز کرد . حرکاتی که با افزایش درد در مفصل مبتلا همراه می‌باشند طبیعتاً به آن مفصل صدمه می‌زند و باید از آنها پرهیز نمود . بی‌حرکت کردن مفصل مبتلا برای مدتی می‌تواند از التهاب به‌وجودآمده در آن مفصل کاسته و به کاهش درد کمک نماید .

برای مفاصل انگشتان می‌توان از آتل انگشتی برای استفاده در شب و برای استخوان اول کف دست می‌توان از مچ شصت بندهایی که برای همین منظور ساخته شده است استفاده نمود .استفاده دوره ای از داروهای ضد التهاب غیر کورتونی در زمان افزایش درد به بهبود آن کمک می‌کند . گرما درمانی به طرق مختلف در کنار سایر درمان ها می‌تواند با کمک به کاهش التهاب مکمل درمان‌های دیگر باشد . فیزیوتراپی نیز گاهی به صورت موقت به کنترل عارضه کمک می‌نماید . تزریق موضعی کورتون گرچه باعث بهبود و درمان ساییدگی مفصل نمی‌شود ولی با اثر ضد التهابی مؤثری که دارد برای مدتی به بهبود درد کمک می‌کند .

داروهایی با عنوان غضروف ساز وجود دارند که برای بهبود عوارض ناشی از آرتروز و ساییدگی تجویز می‌شوند .این داروها از مواد تشکیل دهنده غضروف با نام گلوکزآمین و کندرویتین تشکیل شده‌اند و توسط برخی از پزشکان تجویز می‌گردند . در مورد میزان و نحوه تأثیر این داروها اختلاف نظر وجود دارد و رسیدن به اطمینان در مورد تأثیر بخشی این داروها در درمان آرتروز نیاز به بررسی و مطالعات بیشتری آینده دارد .

در مواردی که درد و محدودیت ناشی از آرتروز شدید بوده و با درمان‌های نگهدارنده و غیرجراحی نتیجه مطلوب حاصل نشود ، از درمان به روش‌های جراحی استفاده می‌شود . روش‌های جراحی متعددی برای درمان آرتروز مفاصل دست (hand joints arthrosis) وجود دارد که پزشک معالج با در نظر گرفتن مسائل مختلف از جمله شدت عارضه ، مفصل مبتلا ، سن فرد و توقعات و انتظارات او از درمان یکی از این روش‌های درمانی را برمی‌گزیند . یکی از روش‌های جراحی خشک کردن مفصل مبتلا می‌باشد . در این روش درد بیمار بهبود پیدا می‌کند ولی توانایی مفصل برای خم و راست شدن از بین می‌رود . این نوع جراحی بیشتر برای مفاصل انتهایی انگشتان مورد استفاده قرار می‌گیرد .

در نواحی دیگر در صورت نیاز به عمل جراحی ، مفصل مبتلا تحت بازسازی قرار می‌گیرد به این صورت که سطوح مفصلی مبتلا برداشته شده و در محل آن یا از بافت نرم پیرامونی مانند قسمتی از تاندون مجاور و یا از پروتزهایی که برای این منظور ساخته شده و در دسترس می‌باشد استفاده می‌شود . در این روش جراحی گرچه توانایی حرکت در مفصل حفظ می‌شود ولی قدرت و توان آن کاهش پیدا می‌کند . در مواردی که برجستگی‌های استخوانی در اثر آرتروز مفصل با فشار روی بافت‌ها و لیگامان های اطراف باعث ایجاد درد و محدودیت شده باشد ، می‌توان ضمن عمل جراحی اقدام به تراشیدن این زواید استخوانی نمود .

 _______________________________________________________________

گردآوری شده ی مجله اینترنتی دلگرم

مرجان امینی