هورمون هایی که باعث اضافه وزن خانم ها می شوند!
اضافه وزن هورمونی نوعی اضافه وزن است که نشان دهنده نقش تاثیرگذار هورمون ها در کاهش و افزایش وزن ماست . کاهش وزن فقط با رژیم غذایی سالم امکان پذیر نیست بلکه باید سطح هورمونهای خودتان را نیز بررسی کنید . آیا می دانید کم کردن وزن بسیار دشوارتر خواهد بود اگر هورمونهای شما متعادل نباشند . هورمون ها کنترل واکنش های اساسی و عملکردهای مهم مانند متابولیسم , التهاب , یائسگی , جذب گلوکز و غیره را برعهده دارند . عواملی که باعث بهم خوردن تعادل هورمونها می شوند عبارتند از استرس , سن , ژنها , انتخاب سبک زندگی ضعیف که منجر به کند شدن متابولیسم می شود و همچنین سوء هاضمه , گرسنگی غیرقابل کنترل که در نهایت منتهی به افزایش وزن می شود . اگرچه زنان اغلب در معرض تغییرات هورمونی (PMS) هستند عدم تعادل مزمن هورمونها می تواند شما را در معرض چاقی و بیماریهای مرتبط قرار دهد . با ما در مجله دلگرم همراه باشید تا ببینیم کدام هورمونها مسئول افزایش وزن شما هستند و چه کاری می توانید در این رابطه انجام دهید.
1- نقش تیروئید در اضافه وزن هورمونی
غده تیروئید در گردن شما قرار دارد و سه هورمون T3، T4 و کلسیتونین را تولید می کند. این هورمون ها متابولیسم، خواب، ضربان قلب، رشد جسمی، تکامل مغز و غیره را تنظیم می کنند. گاهی غده تیروئید هورمونهای کمتری ترشح می کند که منتهی به هایپوتیروئیدی می شود . هایپوتیروئیدی اغلب با افزایش وزن، افسردگی، یبوست، خستگی، کلسترول بالا ، ضربان قلب کند و غیره همراه است. علل بسیاری برای هایپوتیروئیدی وجود دارد از جمله عدم تحمل گلوتن، سوء تغذیه، سموم محیطی و غیره. در واقع، هایپوتیروئیدیسم منجر به انباشت آب در بدن می شود و باعث می شود شما چاق به نظر برسید . شما در صورت عدم تعادل هورمونهای تیروئیدی دچار 5 تا 10 پوند اضافه وزن خواهید شد.
- برای رفع این مشکل تست TSH , T3 و T4 را تحت نظر دکتر انجام دهید
- از مصرف سبزیجات خام بپرهیزید و غذاهایی را مصرف کنید که به خوبی پخته شده اند.
- نمک های یددار مصرف کنید.
- منابع حاوی روی مصرف کنید مانند صدف و تخمه کدو
- مکمل های روغن ماهی و ویتامین D مصرف کنید
- در صورت تجویز پزشک داروهای تیروئید مصرف کنید.
2- نقش انسولین در اضافه وزن هورمونی
انسولین هورمونی است که توسط پانکراس ترشح می شود و کمک می کند تا گلوکز به سلول منتقل شده و به عنوان انرژی استفاده شود یا به عنوان چربی ذخیره شود. این فرآیند به حفظ سطح متعادل گلوکز در خون کمک می کند . مصرف بیش از حد غذاهای فرآوری شده، الکل، نوشیدنی های مصنوعی شیرین شده , اسنک ها یا غذاهای ناسالم ( یا افزایش مصرف مقدار زیادی میوه) می تواند منتهی به مقاومت انسولینی شود . در این وضعیت سلولهای عضلانی قادر به تشخیص گلوکز وابسته به انسولین نیستند بنابراین گلوکز در جریان خون باقی می ماند و موجب افزایش قند خون می گردد. این مسئله در نهایت منتهی به افزایش وزن و دیابت نوع 2 می گردد. برای درمان این مشکل به روش زیر عمل کنید:
- سطح قند خون خودتان را بررسی کرده و با دکتر مشورت کنید.
- شروع به انجام تمرینات ورزشی حداقل 4 بار در هفته کنید.
- از خوردن غذاهای فرآوری شده , الکل , اسنک های آخر شب , نوشابه های گازدار حاوی شیرین کننده های مصنوعی و غیره پرهیز کنید.
- از سبزیهای با برگ سبز , سبزیجات فصلی ( 4-5 وعده در روز) و میوه های فصلی ( 3 وعده در روز ) استفاده کنید.
- ماهیهای چرب , آجیل ها , روغن زیتون , دانه های کتان بخورید تا سطح اسیدهای چرب امگا 3 شما افزایش یابد.
- مواد غذایی کم کالری (2000-2200 کالری) اما مغذی مصرف کنید.
- هر روز 3 تا 4 لیتر آب بنوشید.
3 – نقش هورمون لپتین در اضافه وزن هورمونی
در شرایط عادی هورمون لپتین سیگنالهای سیری را به مغز شما می فرستد تا شما خوردن مواد غذایی را متوقف کنید . اما با مصرف بیش از حد مواد غذایی که حاوی مقادیر زیادی قند هستند مانند آب نبات، شکلات، میوه ها (که حاوی فرکتوز بسیار بیشتری هستند) و غذاهای فرآوری شده مقدار اضافه فروکتوز وارد شده به بدن تبدیل به چربی شده در کبد , شکم و سایر مناطق بدن جمع می شود . اکنون سلولهای چربی لپتین تولید می کنند . اگر شما به خوردن مواد غذایی مملو از گلوکز ادامه دهید لپتین بیشتری ترشح می شود که این مسئله به نوبه خود حساسیت بدن به لپتین را کاهش داده و مغز دریافت سیگنالهای توقف خوردن را متوقف می کند . این فرآیند در نهایت منتهی به افزایش وزن می شود.
چگونه باید سطح هورمون لپتین را کاهش دهیم؟
- شما باید استراحت کافی داشته باشید . تحقطقات نشان می دهد محرومیت از خواب باعث می شود سطح لپتین کاهش یابد و بنابراین مغز سیگنال های جلوگیری از مصرف مواد غذایی را نادیده می گیرد . بنابراین اطمینان حاصل کنید که حداقل 7-8 ساعت در روز بخوابید.
- هر 2 ساعت چیزی بخورید .
- از غذاهای فرآوری شده بپرهیزید و بیش از 3 بار در روز میوه مصرف نکنید , سبزیجات برگ تیره و اسنک های سالم استفاده کنید.
- بدن خودتان را هیدراته نگهدارید زیرا کم آبی احساس گرسنگی را القاء می کند.
4 – نقش هورمون گرلین در اضافه وزن هورمونی
گرلین به عنوان هورمون گرسنگی شناخته می شود و باعث تحریک اشتها و تجمع چربی در بدن می شود. گرلین عمدتا توسط معده ترشح می شود ولی مقدار کمی هم توسط روده کوچک , مغز و پانکراس ترشح می شود . سطوح بالاتر گرلین در جریان خون ممکن است منجر به افزایش وزن شود و افرادی که چاق هستند حساسیت بیشتری نسبت به این هورمون دارند. در حقیقت، سطح گرلین در افرادی که رژیم های سخت غذایی دارند و همواره ناشتا هستند افزایش می یابد.
چگونه سطح گرلین را کاهش دهیم؟
- هر 2-3 ساعت مواد غذایی بخورید.
- 6 وعده غذایی کوچک در روز داشته باشید.
- میوه های تازه، سبزیجات، منابع پروتئین، فیبر غذایی و چربی های سالم مصرف کنید.
- 20 دقیقه قبل از هر وعده یک دوم فنجان آب بنوشید.
- اگر مشکل شما با رعایت این موارد همچنان پا برجا بود با پرشک خودتان مشورت کنید.
- خودتان را فعال نگهدارید.
5- نقش هورمون استروژن در اضافه وزن هورمونی
بالا یا پایین بودن استروژن باعث چاقی می شود . ابتدا اجازه بدهید بگویم چگونه بالا رفتن سطح استروژن باعث چاقی شما می شود . سطح بالای هورمون استروژن در بدن به علت تولید بیش از حد این هورمون یا مصرف غذاهای غنی از استروژن رخ می دهد . این روزها حیوانات با استروژن , هورمونها و آنتی بیوتیک تغذیه می شوند که این هورمونها در بدن شما نیز مانند هورمون اصلی عمل خواهند کرد . با اینحال درصورتی که شما مقدار مطلوبی انسولین تولید کنید سطح قند خون شما تحت کنترل خواهد بود . اما وقتی استروژن بدن افزایش یابد سلولهای تولید کننده استروژن تحت استرس قرار می گیرند که این مسئله باعث ایجاد مقاومت انسولینی شده و سطح قندخون شما بالا می رود و منتهی به اضافه وزن می شود . به علاوه زنان در دوره های پیش از یائسگی سطوح استروژنی پائینی دارند که منتهی به پایان تخمک گذاری می شود . این کاهش بازهم ادامه می یابد زیرا تخمدان ها دیگر استروژن ترشح نمی کنند . بنابراین برای فراهم کردن مقدار کافی استروژن بدن به دنبال سلولهای دیگری جهت تولید استروژن خواهد بود و یکی از این منابع سلولهای چربی هستند . وقتی سطح استروژن کاهش می یابد بدن شروع به تبدیل منابع در دسترس انرژی به چربی می کند تا سطح گلوکز را دوباره بالا ببرد . این مسئله در نهایت منتهی به افزایش وزن خصوصا در قسمت های پایین تنه خواهد شد.
چگونه می توان سطح هورمون استروژن را حفظ کرد؟
- اجتناب از خوردن گوشت فرآوری شده وخرید گوشت از بازار محلی.
- اجتناب از مصرف الکل.
- ورزش منظم
- یوگا باعث کاهش سطح استرس شما خواهد شد اگر در حال ورود به مرحله یائسگی هستید.
- مصرف غلات کامل، سبزیجات تازه و میوه ها.
- با پزشک خودتان در مورد تغییرات سبک زندگی که به حفظ سطح استروژن کمک می کند اطلاعات بگیرید.
6- نقش کورتیزول در اضافه وزن هورمونی
کورتیزول هورمون استروئید تولید شده توسط غده فوق کلیه است. این هورمون عمدتا زمانی تولید می شود که شما تحت تأثیر فشار و استرس، افسردگی، اضطراب ، آسیب جسمی و غیره قرار می گیرید. دو عمل اصلی هورمون کورتیزول، تنظیم انرژی و متابولیزه کردن انرژی است . کوتیزول با تعیین اینکه کدام نوع از انرژی ( کربوهیدرات , پروتئین یا چربی) مورد نیاز بدن است تا کار خاصی صورت بگیرد انرژی را تنظیم می کند . کورتیزول با انتقال چربیهای ذخیره شده به سلولهای گرسنه یا عضلات در حالت فعالیت انرژی را متابولیزه می کند. کورتیزول برای پاسخ دادن به استرس کوتاه مدت (ذهنی، فیزیکی، واقعی) مورد نیاز است. اما به دلیل انتخاب سبک زندگی ضعیف و عادت های بد خوردن ، بدن شما می تواند در یک وضعیت مستمر استرس قرار بگیرد . این مسئله منتهی به افزایش ترشح کورتیزول می شود که باعث هایپو انسولینمی , افزایش انباشت چربی در احشاء و افزایش تولید و بلوغ سلولهای چربی می شود .
چگونه می توان سطح هورمون کورتیزول را کاهش داد؟
- برای کم کردن استرس لیست کارهای روزانه برای خودتان ایجاد کنید و با انجام دادن آنها دورشان خط بکشید.
- بهترین راه کاهش سطح استرس زمانبندی است . علاوه بر این برای خودتان سرگرمی ایجاد کنید , مهارت های جدید یاد بگیرید , کتاب بخوانید , فیلم نگاه کنید و ...
- با دوستان و خانواده ارتباط بیشتری داشته باشید . هیچ چیز بهتر از بودن با افرادی نیست که شما را قضاوت نمی کنند و همیشه دوستتان دارند.
- چند روز در ماه را به خودتان استراحت دهید .
- در طول روز و حین انجام کارها چند دقیقه تنفس به خودتان اختصاص دهید .
- نگران این نباشید که مردم درباره شما چه فکری می کنند
- چند دقیقه درروز را به تمرین یوگا و تفس عمیق اختصاص دهید تا استرس شما کاهش یابد .
- هر شب 7 تا 8 ساعت خواب بخوابید.
- اجتناب از الکل، غذاهای فرآوری شده و غذاهای سرخ شده عمیق.
7- نقش تستوسترون در اضافه وزن هورمونی
زنان مقدار کمی تستوسترون تولید می کنند (15 – 70 ng/dL) . تستوسترون به سوختن چربی , تقویت استخوانها و عضلات کمک کرده و همچنین باعث افزایش میل جنسی زنان می شود . در زنان تستوسترون در تخمدان تولید می شود . سن و استرس می تواند بطور قابل توجهی سطح تستوسترون را در زنها کاهش دهد . کاهش سطح تستوسترون با از دست دادن تراکم استخوانها , کاهش توده عضلانی , چاقی و افسردگی در ارتباط است . این مسئله می تواند سطح استرس و التهاب را در بدن افزایش دهد که منتهی به تجمع بیشتر چربیها می شود .
چگونه سطح هورمون تستوسترون را بالا ببریم؟
- برای بررسی سطح تستوسترون خودتان با پزشک مشورت کنید.
- مواد غذایی غنی از فیبر برای کاهش وزن را از جمله دانه های کتان , آلو , تخمه کدو و غلات کامل را را به رژیم غذایی خودتان اضافه کنید.
- بطور منظم ورزش کنید تا سطح تستوسترون بدن افزایش یابد و عضلات تقویت شوند .
- برای جلوگیری از یبوست ویتامین C , پروبیوتیک و مکمل های منیزیم مصرف کنید.
- از مصرف الکل اجتناب کنید زیرا بطور بالقوه به کبد و کلیه ها آسیب می زند.
- مکمل های زینک و پروتئین استاده کنید تا سطح تستوسترون را بهبود ببخشد.
8 –نقش پروژسترون در اضافه وزن هورمونی
برای عملکرد مناسب بدن هورمونهای پروژسترون و استروژن باید در تعادل باشند . سطح پروژسترون می تواند به علت یائسگی، استرس، استفاده از قرص های ضد بارداری یا مصرف مواد غذایی حاوی آنتی بیوتیک ها و هورمون هایی که دربدن به استروژن تبدیل می شوند، کاهش یابد. این موارد در نهایت سبب افزایش وزن و افسردگی می شود.
چگونه می توان سطح هورمون پروژسترون را افزایش داد؟
- برای دریافت بهترین توصیه ها در این زمینه با متخصص زنان مشورت کنید.
- از مصرف گوشت های فرآوری شده پرهیز کنید.
- به طور منظم ورزش کنید.
- تنفس عمیق را تمرین کنید.
- از استرس دوری کنید.
9 – نقش ملاتونین در اضافه وزن هورمونی
ملاتونین توسط غدد پینه آل ترشح می شود و به حفظ ریتم شبانه روزی و خواب و بیداری کمک می کند. سطح ملاتونین از عصر تا نیمه شب شروع به افزایش کرده و در صبح زود به کمترین مقدار می رسد. بنابراین اگر در اتاق خواب تاریک بخوابید سطح ملاتونین افزایش خواهد یافت و دمای بدن شما کاهش پیدا خواهد کرد . در این صورت هورمون رشد آزاد می شود که بهبود ساختار بدنی و افزایش توده عضلانی کمک کرده و تراکم استخوان ها را افزایش می دهد . اما اگر اختلالی در ریتم شبانه روزی این هورمون با خواب ناکافی یا خوابیدن در روشنایی رخ دهد این موارد در بدن رخ نمی دهد و باعث افزایش استرس و در نهایت التهاب و افزایش وزن می شود.
چگونه می توان سطح هورمون ملاتونین را افزایش داد؟
- خوابیدن در اتاق تاریک
- 7 تا 8 ساعت خواب شبانه
- نخوردن اسنک در اواخر شب
- قبل از رفتن به رختخواب، تمام دستگاههای الکترونیک خود را خاموش کنید.
- توت فرنگی، بادام، گیلاس، هل، گشنیز، و دانه های آفتابگردان را به عنوان منابع حاوی ملاتونین مصرف کنید.
10- نقش گلوكوكورتيكوئيدها در اضافه وزن هورمونی
التهاب گام اولیه فرآیند درمان است . با اینحال التهاب مزمن می تواند منتهی به پیامدهای نامطلوب شود که اضافه وزن یکی از آنها است . گلوكوكورتيكوئيدها باعث كاهش التهاب مي شوند . علاوه بر این گلوكوكورتيكوئيدها مصرف شكر، چربي و پروتئين را در بدن تنظيم مي كنند. این هورمونها تجزیه چربی و پروتئین را افزایش می دهند اما استفاده از گلوکز و قند را به عنوان منابع انرژی کاهش می دهند . بنابراین سطح قند در جریان خون بالا رفته و منتهی به مقاومت انسولینی می شود. مقاومت انسولینی به نوبه خود باعث چاقی و دیابت خواهد شد اگر درمان نشود.
چگونه می توان سطح گلوکوکورتیکوئیدها را کاهش داد؟
- استرس فیزیکی و روانی را برای کاهش التهاب در بدن کاهش دهید.
- برای کاهش التهاب سبزیجات تازه , میوه , پروتئین و چربیهای سالم مانند آجیل , دانه ها , روغن ماهی و روغن زیتون استفاده کنید.
- 7 تا 8 ساعت خواب شبانه داشته باشید.
- هر روز 3-4 لیتر آب بنوشید.
- به طور منظم ورزش کنید و خودتان را از نظر جسمی و روانی متناسب نگهدارید.
- برای دسته بندی افکارتان طولانی مدت پیاده روی کنید.
- اگر از افسردگی , اضطراب و PTSD رنج می برید با متخصص صحبت کنید.
- از رژیم های غذایی ناسالم که التهاب را در بدن افزایش می دهند دوری کنید.
حرف آخر
اضافه وزن ناشی از هورمونها بسیار زیرکانه صورت می گیرد و شما اگر از عدم تعادل هورمونی رنج می برید باید خیلی مراقب باشید به این منظور موارد زیر را به یاد داشته باشید:
- در صورت افزایش وزنتان از خود درمانی بپرهیزید چون اضافه وزن هورمونی یک مشکل چند فاکتوری است و شما باید برای درمان اضافه وزن کارهای اصولی انجام دهید.
- با پزشک خودتان صحبت کنید و تست های ضروری برای یافتن مشکل اضافه وزن هورمونی را انجام دهید.
- در صورت مثبت شدن تست مشخص کنید که کدام هورمونها باعث اضافه وزن شما شده است.
در هر صورت یکی از این 10 هورمون مسئول اضافه وزن شما هستند و درنهایت باید بفهمید کدامیک از این اختلالات هورمونی مانع کاهش وزن شما می شود . با پیروی از موارد ذکر شده در این مقاله شما حتما می توانید سریعتر وزن خودتان را کاهش دهید . موفق باشید!
بیشتر بخوانید:
اضافه وزن، خطر ابتلا به 11 نوع سرطان را افزایش میدهد !
16 خوراکی که باعث چاقی و اضافه وزن شدید می شود !
ترجمه توسط بخش سلامت
مجله دلگرم
- برچسبها
- اضافه وزن هورمونی
- افزایش وزن
۱ دیدگاه