
تاریخ روز دانشجو
روز دانشجو، در ایران به ۱۶ ماه آذر اطلاق میشود. این روز، به یاد سه دانشجو که هنگام اعتراض به دیدار رسمی ریچارد نیکسون معاون رئیس جمهور وقت ایالات متحده آمریکا
و همچنین از سرگیری روابط ایران با بریتانیا، در تاریخ ۱۶ آذر ۱۳۳۲ (حدود چهار ماه پس از کودتای ۲۸ مرداد همان سال) در دانشگاه تهران کشته شدند، گرامی داشته میشود.
تاریخ شمسی روز دانشجو در تقویم
تاریخ میلادی روز دانشجو در تقویم
تاریخچه روز دانشجو
در دهه ۱۳۲۰ و ۱۳۳۰ پس از سقوط حکومت رضاشاه پهلوی و فضای جامعه بازتر شدهبود، فعالیتهای سیاسی در بین دانشجویان دانشگاه تهران بسیار افزایش یافت.
پس از وقوع کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲، سازمانهای سیاسی تشکیل دهنده جبهه ملی، تظاهرات پراکندهای در پاییز همان سال در اعتراض به محاکمه مصدق و سفر ریچارد نیکسون (معاون رئیس جمهور وقت آمریکا) به ایران، در دانشگاه تهران و بازار انجام دادند.
این موضوع بهانه لازم برای اعتراضات را فراهم کرد و در ۱۶ آذر به سفارش نهضت مقاومت ملی، دانشجویان فعال به سخنرانی در کلاسها پرداختند و ناآرامی تمامی محوطه دانشگاه تهران را فرا گرفت.
سربازان و نیروهای ویژه ارتشی پس از هجوم به دانشگاه، به کلاسهای درس حمله کرده و صدها دانشجو را بازداشت و زخمی نمودند.
نیروهای امنیتی در دانشکده فنی، اقدام به شلیک تیر کردند که موجب مرگ سه دانشجوی این دانشکده به نامهای احمد قندچی، آذر (مهدی) شریعترضوی و مصطفی بزرگنیا شد.
فردای آن روز نیکسون به ایران آمد و دکترای افتخاری در رشته حقوق را در دانشگاه تهران که در اشغال مشهود نیروهای نظامی بود، دریافت کرد.
چرا ۱۶ آذر روز دانشجو انتخاب شد؟
دانشجویان پس از آن، هر سال در این روز اعتصابهای دانشجویی به راه میانداختند. در واقع ۱۶ آذرماه به معیار خوبی برای ارزیابی میزان نفرت از حکومت استبدادی و توانایی و نفوذ مخالفان در بین روشنفکران، تبدیل شد.
این روز از آن زمان، همچنان از اهمیت تاریخی برجستهای در ایران برخوردار بوده است.
- اعتراض به کودتا ۲۸ مرداد: در اعتراض به کودتای ۲۸ مرداد و سرکوب اعتراضات مردم
- مخالفت با دخالت آمریکا: سفر ریچارد نیکسون به ایران و از سرگیری روابط ایران و انگلیس، خشم دانشجویان را برانگیخت.
- شهادت دانشجویان معترض: در جریان اعتراضات، نیروهای امنیتی به دانشگاه حمله کرده و سه دانشجو را به شهادت رساندند.
دیدگاه ها