مدرسه مصطفویه بستک در هرمزگان و ویژگی های معماری آن

مدرسه مصطفویه بستک یکی از اولین مدارس دولتی ایران

مدرسه مصطفویه بستک یکی از آثار ارزشمند تاریخی و فرهنگی ایران است که در شهر بستک، استان هرمزگان قرار دارد. این مدرسه با قدمتی نزدیک به یک قرن، نه‌تنها به‌عنوان یکی از قدیمی‌ترین مدارس ایران شناخته می‌شود، بلکه نقش مهمی در تربیت نسل‌های مختلف ایفا کرده است. این بنا در تاریخ ۷ مهر ۱۳۸۱ با شماره ثبت ۶۱۰۸ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده و همچنان یادگاری از تلاش‌ها و زحمات مردمان نیکوکار و فرهنگ‌دوست این منطقه است.

تاریخچه مدرسه مصطفویه

ساخت مدرسه مصطفویه در سال ۱۳۰۲ خورشیدی آغاز شد و در سال ۱۳۰۴ به پایان رسید. این مدرسه به دستور و حمایت فردی نیکوکار به نام حاج شیخ مصطفی بن شیخ عبداللطیف العباسی ساخته شد. مدرسه مصطفویه در محل تقاطع خیابان قدیم و خیابان مصطفویه شهر بستک قرار دارد و طی سال‌ها پذیرای دانش‌آموزان بسیاری بوده است.

این مدرسه در ابتدا به‌صورت یک مرکز آموزشی مستقل اداره می‌شد اما در سال ۱۳۱۶ به اداره معارف فارس تحویل داده شد و به یک مدرسه دولتی تبدیل شد. در طول سال‌های فعالیت، مدرسه مصطفویه بارها مرمت و بازسازی شده و همچنان به‌عنوان یک مرکز آموزشی پابرجا است.

کتیبه سردر مدرسه

یکی از ویژگی‌های برجسته مدرسه مصطفویه، کتیبه زیبای سردر آن است که تاریخ بازسازی بنا در ذیحجه ۱۳۴۳ هجری قمری را نشان می‌دهد. این کتیبه نام بانی مدرسه، حاج شیخ مصطفی، را نیز در خود جای داده است و نمادی از اهمیت فرهنگی و تاریخی این بنا محسوب می‌شود.

اولین مدیر مدرسه مصطفویه

اولین مدیر مدرسه مصطفویه فردی به نام مولوی عبدالله بود که از هند به بستک اعزام شده بود. او دارای تحصیلات عالی در رشته‌های ادبیات و ریاضیات بود و به چندین زبان، از جمله انگلیسی، فرانسه، و آلمانی تسلط داشت. مولوی عبدالله نه‌تنها مدیریت مدرسه را بر عهده داشت، بلکه کلاس‌های شبانه رایگانی نیز در منزل خود برگزار می‌کرد و به بزرگسالان آموزش می‌داد. این تلاش‌ها نقش مهمی در ارتقای سطح سواد و فرهنگ منطقه داشت.

ویژگی‌های معماری مدرسه مصطفویه

مدرسه مصطفویه با معماری ساده اما ماندگار خود نشان‌دهنده تلفیق هنر و کاربری آموزشی در دوره قاجار و پهلوی است. در این بنا، عناصری همچون درب‌های چوبی با حکاکی ماه و ستاره، دودکش‌های قدیمی آشپزخانه، و کتیبه‌های تاریخی به‌چشم می‌خورد. بخش جنوبی مدرسه همچنان سالم و پابرجا باقی مانده است، هرچند برخی قسمت‌های آن به‌مرور زمان فرسوده شده و نیاز به مرمت داشته است.

زمین‌لرزه و بازسازی مدرسه

در زمین‌لرزه ۱۲ دی ماه ۱۳۹۲، مدرسه مصطفویه به‌همراه چند بنای تاریخی دیگر در بستک آسیب دید. بازسازی این مدرسه حدود یک سال و نیم به طول انجامید و در مهرماه ۱۳۹۴ بار دیگر فعالیت خود را از سر گرفت. این بازسازی به‌گونه‌ای انجام شد که اصالت تاریخی بنا حفظ شود و مدرسه بتواند به‌عنوان یک مرکز فرهنگی و آموزشی به کار خود ادامه دهد.

نقش مدرسه در تربیت نسل‌ها

مدرسه مصطفویه بستک یکی از اولین مدارس دولتی ایران است که از زمان تأسیس تا امروز نقش مهمی در تربیت دانش‌آموزان داشته است. بسیاری از بزرگان، ریش‌سفیدان، و دانشمندان منطقه بستک از فارغ‌التحصیلان این مدرسه هستند. این مرکز آموزشی همواره محلی برای انتقال علم و فرهنگ به نسل‌های مختلف بوده و همچنان جایگاه ویژه‌ای در تاریخ آموزشی ایران دارد.

منبع : گردآوری شده دلگرم