در بدن (زن / مرد) چند عدد استخوان وجود دارد ؟

در بدن چند عدد استخوان داریم ؟

در انسان هم مانند جانوران دیگر، وظیفه اسکلت عبارتست از: حفاظت اندام‌هایی مانند مغز، قلب، شش‌ها و حرکت. چون اسکلت تکیه‌گاه عضلات قرار می‌گیرد. در عین حال مغز استخوان مرکز گلبول سازی است. همچنین استخوان را باید منبع مهم ذخیره مواد معدنی بخصوص کلسیم شمرد که وجود آن‌ها در فعالیت‌‌های حیاتی بدن ضرورت دارد.

بدن یک انسان بالغ دارای ۲۰۶ استخوان است. کوچک‌ترین استخوان، استخوان رکابی است که در واقع داخلی‌ترین استخوان از سه استخوان گوش میانی است؛ استخوان ران بلندترین و قوی‌ترین استخوان بدن انسان است و استخوان درشت‌نی دومین استخوان بزرگ در اسکلت انسان می‌باشد.

نکته‌ی بسیار جالب در مورد تعداد استخوان‌ها در بدن انسان این است که انسان با ۲۷۰ استخوان بدنیا می‌آید ولی با رشد بدن، برخی از آن‌ها در هم ترکیب می‌شوند و این باعث می‌شود در هنگام بلوغ تعداد استخوان‌ها به ۲۰۶ عدد کاهش یابد. شاید یکی از دلایل کاهش انعطاف‌پذیری بدن بزرگسالان این مسئله باشد.

اسم استخوان های بدن

اسکلت آدمی برای سهولت مطالعه به سه بخش سر، تنه، دست و پا تقسیم می‌شود.

استخوان‌‌های سر

استخوان‌‌های سر عموما از نوع استخوان‌‌های پهن هستند اسکلت سر شامل دو بخش جمجمه و چهره است. استخوان‌‌های جمجمه ۸ تا است و عبارتند از: یک پیشانی در جلو، یک استخوان پس سری که در پشت و زیر جمجمه قرار دارد این استخوان سوراخی بیضوی دارد که از آن راه، مغز با نخاع مربوط می‌شود. دو استخوان آهیانه در طرف بالای جمجمه، دو استخوان گیجگاه در دو پهلوی جمجمه، یک استخوان پروانه که کف جمجمه را تشکیل می‌دهد. یک استخوان غربالی در پشت و بالای حفره‌‌‌های بینی. استخوان‌‌های چهره ۱۴ قطعه است. ۱۳ قطعه چسبیده به جمجمه و بی‌حرکت است و یک قطعه آرواره تحتانی متحرک است.

استخوان‌‌های تنه

ستون فقرات

ستون فقرات از ۲۹ قطعه استخوان ساخته شده است به هر یک از قطعات ستون مهره یک مهره می‌گویند. مهره‌‌‌های پشت به قسمی روی هم قرار گرفته‌اند که جسم آن‌ها روی هم و سوراخ آن‌ها در امتداد یکدیگر و در نتیجه لوله درازی بوجود می‌آید محل استقرار نخاع است. میان جسم هر دو مهره یک تیغه غضروفی قرار گرفته است. مهره‌‌‌های ستون مهره‌ها را از نظر شکل و محل به پنج بخش تقسیم می‌کنند. مهره‌‌‌های گردن که تعداد آن‌ها ۷ تا است. مهر‌‌‌های پشت که تعداد آن‌ها ۱۲ تا است و به دو زایده پهلویی و مهره پشت دو دنده متصل است. مهره‌‌‌های کمر که تعداد آن ۵ تا است. استخوان یکپارچه دنبالچه که از اتصال که از اتصال ۴ یا ۵ مهره جنینی بوجود آمده است.

قفسه سینه

دنده‌ها، ۱۲ جفت کمان استخوانی هستند که از عقب به زایده پهلویی مهره‌‌‌های پشت متصل‌اند و از جلو به جز دو جفت آخر با واسطه غضروف به جناغ مربوط ‌اند. جناغ، استخوان پهن است شبیه خنجر که غضروف دنده‌ها به آن متصل می‌شوند. از ۱۲ جفت دنده و ستون مهره‌ها و جناغ فضای محدودی بوجود می‌آید که دیافراگم، آن را از پاینی مسدود می‌کند. این فضا که شش و قلب را در خود جای می‌دهد، قفسه سینه نام دارد.

استخوان‌‌های دست و پا

دست و پا هر یک بوسیله چند استخوان به تنه متصل می‌شوند. استخوان‌‌های رابط دسته را به تنه، شانه و استخوان‌‌های رابط پا را به تنه، نیم‌لگن می‌گویند.

استخوان شانه

دو استخوان است. یکی ترقوه در جلو که از یک طرف به جناغ و از طرف دیگر به کتف مربوط است دیگری کتف در پشت شانه کتف استخوان پهن و نازکی است که شکل مثلث دارد سر استخوان بازو، در گودی استخوان کتف فرو می‌رود و در آن می‌چرخد.

استخوان نیم‌لگن

استخوان منفردی است که از چسبیدن سه استخوان جنینی به نام استخوان‌‌های تهی‌گاهی، شرم‌گاهی ونشیمن‌گاهی بوجود آمده است. از مجموع دو نیم‌لگن و استخوان خاجی فضایی بوجود می‌آید که به آن لگن خاصره می‌گویند.

استخوان دست

دست شامل این استخوانها است. استخوان بازو استخوانی است دراز و از بالا در سوراخ کتف مفصل می‌شود و از پایین با استخوان‌‌های ساعد ارتباط دارد. استخوان‌‌های ساعد که شامل زند زبرین و زند زیرین است زند زیرین، زاید‌‌های به نام آرنج دارد که با استخوان بازو مفصل می‌شود ولی زند زبرین از پایین به مچ مفصل می‌شود. مچ دست، هشت استخوان کوتاه دارد که در دو ردیف قرار دارد. کف دست، پنج استخوان نسبتا دراز دارد که از یک طرف با مچ مفصل می‌شود و از طرف دیگر با انگشتان. انگشتان دست که هر یک سه بند دارد، جز شست که دارای دو بند است.

استخوان پا

استخوان ران که درازترین استخوان بدن است. سر برجسته آن در گودی نیم‌لگن فرو می‌رود و در آن می‌چرخد، سر دیگر آن دو برجستگی و یک شیار دارد. در مقابل شیار، استخوان کوچک پهنی به نام کشکک جای دارد. استخوان‌‌های ساق، شامل درشت نی و نازک نی است. درشت نی از بالا با ران و از پایین با استخوان‌‌های مچ پا مفصل می‌شود. قوزک داخلی پا، سر درشت نی است. نازک‌نی از بالا به درشت‌نی تکیه می‌کند و از پایین، قوزک خاجی پا را می‌سازد.

مچ پا، ۷ استخوان دارد که بزرگترین آن‌ها پاشنه را بوجود می‌آورد. کف پا، شامل پنج استخوان است. استخوان‌‌های مچ به جز پاشنه و استخوان‌‌های کف به صورت قوسی قرار گرفته‌اند و کاملا به زمین تکیه نمی‌کنند. انگشتان پا که هر یک شامل سه بند است. به جز شست که دو بند دارد. استخوان‌‌های انگشتان پا کوچکتر از استخوان‌‌های انگشتان دست هستند و تحرک مختصری دارند.

رشد و نمو استخوان

همه استخوانها در دوره جنینی در ابتدا به صورت بافت پیوندی ظاهر می‌شوند اما تبدیل شدن آن‌ها به استخوان به یک طریق صورت نمی‌گیرد. استخوان‌‌های پهن از حالت پیوندی مستقیما به استخوان تبدیل می‌شوند. اما استخوان‌‌های دراز ابتدا از حالت پیوندی به غضروف تبدیل شده و سپس غضروف استخوانی می‌شود.

اسکلت بدن هر فرد از تعدادی استخوان درست شده است. این استخوان‌‌‌ها ساختار بدن را می‌سازند و باعث حرکتِ بدن می‌شوند و همچنین از اعضای داخلی بدن محافظت می‌کنند ضمناً انسان بالغ ۲۰۶ استخوان دربدن دارد (شکل بالا)؛ حالا استخوانها ی بدنمان را بررسی می‌کنیم.

استخوان‌‌‌ها از چه چیزی ساخته شده اند ؟

اگر در موزه یک اسکلت واقعی یا فسیل دیده باشید فکر می‌کنید همه استخوان ‌‌های آن‌ها مرده اند. هر چند استخوان ‌هایی که در موزه می‌بینید خشک،سخت و شکننده هستند ولی با استخوان ‌‌های بدن شما فرق می‌کنند یعنی استخوان ‌هایی که اسکلت بدن شما را می‌سازند زنده اند و همیشه مثل سایر اعضای بدن رشد و تغییر می‌کنند.

همه استخوان ‌‌های بدن تقریبا از مواد مشابه ساخته شده اند؛ خارجی ترین لایه آن که قسمت صاف و سخت می‌باشد از استخوان فشرده درست شده است و وقتی اسکلتی را نگاه می‌کنید این قسمت قابل رویت می‌باشد.

درون استخوان فشرده چند لایه استخوان حفره دار وجود دارد که شبیه اسفنج می‌باشند. استخوان حفره دار مثل استخوان فشرده سخت نیست ولی باز هم خیلی محکم است.

دربسیاری از استخوان ها، استخوان فشرده از قسمت درونی محافظت می‌کند یعنی از مغز استخوان که ژله مانند است و وظیفه اش ساختن سلول ‌‌های خونی است.

استخوان چگونه رشد می‌کنند؟

وقتی هنوز بچه هستید دست‌ها، پاها و سایر اعضای بدنتان کوچک است، کم کم که رشد می‌کنید و بزرگ می‌شوید، همه اعضا کمی بزرگ می‌شوند ازجمله استخوان‌ها.

بدن یک کودک هنگام تولد حدود ۳۰۰ استخوان نرم دارد؛ این استخوان‌‌‌ها کم کم با هم جوش می‌خورند و ۲۰۶ استخوانی که بزرگسالان دارند تشکیل می‌دهند. بعضی از استخوان ‌‌های کودکان از مواد نرم و انعطاف پذیری درست شده اند که به آن غضروف می‌گویند. در دوران کودکی درحالیکه رشد می‌کنید غضروف‌‌‌ها هم رشد می‌کنند و کم کم استخوان می‌شوند، البته با کمک کلسیم غضروف‌‌‌ها تا ۲۵ سالگی سخت می‌شوند و در این سن تمام استخوان‌‌‌ها شکل گرفته اند. بعد از این غضروف‌‌‌ها دیگر رشد نمی کنند و استخوان‌هایی که به اندازه کافی رشد کرده اند اسکلتی را تشکیل می‌دهند که خیلی قوی و سبک است.

ستون مهره‌‌‌ها

ستون مهرها قسمتی از اسکلت است که به راحتی می‌توان آن را امتحان کرد دست خود را روی وسط کمر بکشید با انگشتان آن‌ها را لمس می‌کنید.

ستون مهره‌‌‌ها به شما در چرخیدن خم شدن و ایستادن کمک می‌کنند، همچنین از نخاع حفاظت می‌کند؛ نخاع بسته بزرگی از اعصاب است که اطلاعات را از مغز به سایر اعضای بدن می‌فرستد. ستون مهره‌‌‌ها دارای بیش از یک و یا حتی دو استخوان است. ستون مهره‌‌‌ها از ۲۶ استخوان تشکیل شده که به این استخوان‌‌‌ها ستون فقرات می‌گویند ضمناً هر مهره مانند یک حلقه می‌باشد.

مهره ‌‌های ستون فقرات پنج نوع هستند؛ هر قسمت کار متفاوتی انجام می‌دهد؛ هفت مهره اول در بالا را مهره ‌‌های گردنی می‌گویند که پشت سر و گردن قرار دارند. وزن سر سنگین است و این مهره‌‌‌ها وزن سر را تحمل می‌کنند.

زیر مهره ‌‌های گردنی دوازده مهره قرار گرفته و مهره ‌‌های قفسه سینه نام دارد و دنده‌‌‌ها را محکم می‌کند.

زیر مهره ‌‌های قفسه سینه پنج مهره کمری قرار گرفته است.

زیر مهره ‌‌های کمر، ساکرال (نشیمنگاه) قرار دارد، پنج مهره که به هم وصل شده اند. و بالاخره درانت‌‌های ستون فقرات استخوان دنبالچه قرار دارد که از چهار مهره به هم متصل شده درست شده است، این قسمت خیلی مهم است چون وزن بدن را تحمل می‌کند و مرکز خوبی برای تحمل وزن می‌باشد؛ پس وقتی یک کوله پشتی را بلند می‌کنید مهره ‌‌های کمری، نشیمنگاه و استخوان دنبالچه به شما نیرو می‌دهند؛ وقتی می‌پرید یا پیاده روی می‌کنید این قسمت‌‌‌ها تعادل شما را حفظ می‌کنند.

بین هر مهره دیسک‌‌های کوچکی قرار دارد که جنس آن غضروف می‌باشد. دیسک ازساییده شدن مهره‌‌‌ها جلوگیری می‌کند و ضربه ‌‌های ستون مهره‌‌‌ها را می‌گیرد. وقتی می‌پرید یا می‌چرخید یا نیزه ای پرتاب می‌کنید دیسک از مهره‌‌‌ها حفاظت می‌کند و مانع آسیب رساندن به آن‌ها می‌شود.

قفسه سینه

قلب، ریه‌‌‌ها و کبد اعضای مهمی هستند، دنده‌‌‌ها از آن‌ها محافظت می‌کنند. دنده‌‌‌ها مثل قفسی دور سینه هستند که لمس کردن آن‌ها راحت می‌باشد، انگشتان دست را روی سینه حرکت دهید آن‌ها را لمس می‌کنید. اگر نفس عمیق بکشید دنده را در جلوی بدن به آسانی لمس خواهید کرد. بچه ‌هایی که لاغر هستند دنده ‌‌های آن‌ها زیر پوستشان مشخص است.

دنده‌‌‌ها جفت جفت هستند و در هر طرف بدن دقیقاً جفت و یکسان می‌باشند بیشتر افراد دوازده جفت دنده دارند بعضی‌‌‌ها بیشتر از دوازده تا و بعضی‌‌‌ها کمتر آن دارند. همه دنده‌‌‌ها به ستون مهره ‌‌های پشت، درست در جایی که مهره ‌‌های قفسه سینه آن‌ها رانگه می‌دارند متصل شده اند. هفت جفت دنده اول قفسه سینه به جلوی جناغ سینه متصل هستند. جناغ سینه استخوان محکم در وسط سینه است که دنده‌‌‌ها را در جای خودشان نگه می‌دارد. بقیه دنده‌‌‌ها مستقیماً به جناغ سینه متصل نیستند. دو یا سه جفت دنده باقیمانده با بافت غضروفی به دنده ‌‌های بالایی وصل می‌شوند.

دو جفت آخر آن‌ها را دنده ‌‌های متحرک می‌گویند. چون به جناغ سینه و دنده ‌‌های بالایی وصل نیستند. نگران نشوید این دنده‌‌‌ها به هر طرفی حرکت نمی کنند و مثل دنده ‌‌های بالایی به ستون فقرات پشت کمر متصل هستند.

استخوان جمجمه

استخوان جمجمه از مغز که مهمترین قسمت بدن است محافظت می‌کند. با گذاشتن دست روی سر می‌توانید آن را لمس کنید. مخصوصاً در پشت سر و چند سانتیمتر بالاتر از گردن. استخوان جمجمه از استخوان ‌‌های متفاوتی درست شده است. بعضی از این استخوان‌‌‌ها از مغز محافظت می‌کنند و بعضی چار چوپ صورت را می‌سازند اگر دستتان را زیر چشم تان بگذارید بر جستگی ‌هایی را لمس می‌کنید که حفره ای شکل هستند و چشمها در آن قرار دارند.

کوچکترین استخوان کل بدن، در سر قرار دارد و آن استخوان رکابی پشت پرده گوش می‌باشد که حدود ۶/۲تا ۳/۳ میلمتر طول دارد.

دوست دارید بیشتر درمورد استخوان جمجمه بدانید؟‌ استخوان آرواره زیرین تنها استخوان سر است که می‌توانید حرکت دهید. آرواره باز و بسته می‌شود و شما می‌توانید صحبت کنید یا غذا بجوید.

جمجمه تازمانیکه بچه بوده اید فرق می‌کرد. همه نوزادان وقتی متولد می‌شوند فاصله ای بین استخوان‌‌های جمجمه شان وجود دارد. این فاصله امکان حرکت استخوان‌‌‌ها بسته شدن و حتی روی هم قرار گرفتن آن‌ها هنگام تولد را امکان پذیر می‌کند. وقتی کودک رشد می‌کند فاصله بین استخوان‌‌‌ها کم کم بسته می‌شود و ازبین می‌رود. مفصل ‌‌های مخصوصی که به آن‌ها بخیه می‌گویند استخوان ‌‌های جمجمه را به هم متصل می‌کند.

استخوان دست

وقتی پشت کامپیوتر می‌نشینید و تایپ می‌کنید یا خیاطی می‌کنید یا حتی موقع غذا خوردن از استخوان‌‌های انگشتان، دست، مچ و بازو استفاده می‌کنید.

هر بازو به استخوان شانه یا استخوان کتف متصل است. استخوان کتف یک استخوان مثلثی شکل است که در گوشه بالای دو طرف قفسه سینه در پشت قرار گرفته.

ساق دست از سه استخوان تشکیل شده است: بازو که بالای آرنج است، زند زیرین و زند زبرین که زیر آرنج قرار گرفته اند. هر یک از این استخوان‌‌‌ها در انتها پهن هستند و در وسط باریکتر و باعث قویتر شدن آن‌ها در محل اتصال است. در انت‌‌های زند زیرین و زبرین هشت استخوان کوچکتر قرار دارد که باعث حرکت یا چرخش مچ شده اند.

بخش مرکزی دست از پنج استخوان جداگانه درست شده است. به جز انگشت شست که دو تا استخوان دارد، هر انگشت دست دارای سه استخوان است. در مجموع بین مچ، دست و انگشت ۵۴ استخوان وجود دارد و همه برای برداشتن اشیاء، نوشتن، گوشی برداشتن یا پرتاپ توپ کمک می‌کنند.

استخوان پا

مطمئناً استخوان دست و بازو و انگشت برای برداشتن گوشی قوی هستند ولی فکر می‌کنید موقع دیدن چه استخوان ‌هایی به بدن کمک می‌کنند؟ خوب استخوان ‌‌های پا !!!

استخوان ‌‌های پا به استخوان ‌‌های گرد که به آن لگن می‌گویند متصل هستند. لگن ساختار کاسه ای شکل که ستون فقرات را کمک می‌کند در جلوی دو استخوان باسن و پشت ساکرال و نشیمنگاه قرار دارد. لگن حلقه ‌‌های محکم محافظتی اطراف قسمت ‌هایی از دستگاه گوارش، ادراری و تناسلی می‌باشد.

استخوان ‌‌های پا خیلی بلند و قوی هستند و وزن بدن را تحمل می‌کنند استخوانی که از لگن به زانو وصل می‌شود را استخوان ران می‌گویند و بلند ترین استخوان بدن بشمار می‌آید.

در زانو استخوان مثلثی شکلی قرار دارد که به آن کشکگ زانو می‌گویند و از مفصل زانو محافظت می‌کند.

زیر زانو دو استخوان دیگر قرار دارد که به آن‌ها درشت نی و نازک نی می‌گویند. درست مثل سه استخوان دست، انت‌‌های سه استخوان پا هم پهن تر و وسط آن‌ها باریک تر است؛ مچ پا کمی با مچ دست فرق می‌کند؛ مچ پا سه استخوان بزرگتر و چهار استخوان کوچک دارد ولی قسمت مهم استخوان پا هم مثل استخوان دست است. هر انگشت پا سه استخوان دارد. جز شست پا که فقط دو استخوان دارد. هر دو پا و مچ جمعاً ۵۲ استخوان دارند. مردم از پا و انگشت پا برای برداشتن اشیا و نوشتن استفاده نمی کنند ولی برای دو کار مهم از آن‌ها استفاده می‌کنند: ایستادن و راه رفتن، بدون همکاری همه استخوان‌‌های پا تعادل بدن امکان پذیر نیست؛ استخوان ‌‌های پا مرتب چیده شده اند و تقریباً پهن هستنتد و در ایستادن به بدن کمک می‌کنند دفعه بعد که قدم زدید به پاها نگاه کنید و از خداوند بزرگ که انگشت‌‌های پا را آفریده تشکر کنید.

از استخوان‌‌‌ها مراقبت کنید

استخوان‌‌‌ها به شما کمک می‌کنند تا هر روز راه بروید و از خانه بیرون بیایید پس بیائید از آن‌ها خوب مراقبت کنید. در اینجا چند توصیه برای محافظت و مراقبت از استخوانها شده است، پس برای سلامتی خودتان لطفا توجه کنید:

– ازاستخوان ‌‌های جمجمه (که مغز درون آن است) با پوشیدن کلاه محافظ موقع دوچرخه سواری و ورزش ‌‌های دیگر محافظت کنید.

– وقتی اسکیت بازی می‌کنید زانو بند و مچ بند ببندید زیرا در این صورت اگر زمین بخورید زانو و آرنج و مچ دست از شما تشکر می‌کنند.

– اگر ورزش فوتبال یا هاکی روی یخ انجام می‌دهید همیشه از تجهیزات مخصوص استفاده کنید.

– از ارتفاعات بلند یا خطرناک نپرید. بسیاری از بچه‌‌‌ها در اثر پریدن دچار شکستگی استخوان شده اند. شکستگی استخوان به مرور زمان خوب می‌شود ولی زمانی زیادی می‌گیرد و برای شما خسته کننده است.

– شیر و مواد لبنی (مثل پنیر کم چرب، ماست، بستنی) بخورید تا استخوان‌‌‌ها محکم و قوی شوند مواد لبنی کلسیم دارند به همین دلیل است که به محکم و قوی شدن استخوان کمک می‌کنند.