بغی به چه معناست ؟ انواع بغی و تفاوت آن با محاربه !

بغی به چه معناست و تفاوت بغی و محاربه چیست؟

بی‌شک بارها با کلمه محاربه به معنای جنگ، نزاع یا پرخاش روبرو شده‌ اید. اما بغی کلمه‌ای است که به ندرت استفاده می‌شود تا جاییکه بسیاری از مردم از تعریف و حدود آن اطلاعات کاملی در دست ندارند. بغی برخلاف محاربه شامل اشخاصی می‌شود که با سوء نیت و با داشتن سلاح اقدام به ترساندن مردم و برهم زدن آرامش جامعه می‌شوند.

این افراد از نظر قانونی محارب نیز شناخته می‌شوند. محاربه و بغی هر دو دارای مجازات‌های سنگینی هستند اما فقها در باب هر یک از آنها نظرات متفاوتی دارند.

معنی بغی چیست؟

بغی به معنای تعدی و تجاوز می‌باشد که می‌توان آن را یکی از جرایم امنیتی دانست. قانونگذاران نسبت به جرم بغی بسیار سختگیر هستند و مجازات سنگینی را برای آن در نظر گرفته‌اند چرا که آثار وسیعی را در بر می‌گیرند. جرم بغی شباهت بسیاری با محاربه دارد اما تفاوت‌های آشکاری را نیز می‌توان میان این دو جرم مشاهده کرد که در بخش‌های بعد به توضیح آن خواهیم پرداخت.

با توجه به ماده ۲۸۷ از قانون مجازات اسلامی مردمی که در برابر نظام جمهوری اسلامی ایران قیام مسلحانه داشته باشند، به عنوان باغی شناخته شده و جرم آنها نیز اعدام می‌باشد چرا که در این جرم باعث از بین رفتن امنیت عمومی جامعه و ترساندن مردم می‌شوند.

معنی بغی چیست؟

در این جرم هدف از بین بردن امنیت عمومی نیست بلکه براندازی مسلحانه یک حکومت مدنظر قرار می‌گیرد. از این رو، افراد با سخت‌ترین مجازات روبرو می‌شوند. با توجه به قوانین جمهوری اسلامی ایران، مجازات مختلفی برای جرم بغی در نظر گرفته شده است که با توجه به نحوه ارتکاب جرم و شرایط اوضاع متفاوت هستند.

در صورت استفاده از اسلحه:

اگر فردی با استفاده از اسلحه نسبت به برهم زدن آرامش عمومی جامعه اقدام کند، به اعدام محکوم خواهد شد.

دستگیری قبل از بروز درگیری و اقدام مسلحانه:

با توجه به ماده ۲۸۸ از قانون مجازات اسلامی، اگر گروهی از افراد باغی قبل از درگیری و داشتن سلاح دستگیر گردند، در این صورت با وجود سازمان و مرکزیت به حبس تعزیری درجه ۳ و در صورت از بین رفتن سازمان نیز به حبس تعزیری درجه ۵ محکوم خواهند شد. منظور از حبس تعزیری درجه ۳، حبس از ۱۰ الی ۱۵ سال و حبس تعزیری درجه ۵ نیز، از ۲ الی ۵ سال می‌باشد.

انواع بغی

جرم بغی دارای دو حالت است. در حالت اول گروهی مسلحانه و با سلاح در برابر جمهوری اسلامی قیام می‌کنند که در این صورت جرم آن مجازات اعدام است اما در حالت دوم فرد تنها برای ایجاد رعب و وحشت سلاح را در دست داشته و از آن استفاده نمی‌کند. با این حال هر دوی این نوع حالات از جرایم بغی شناخته شده و مجازات به همراه دارند.

جرم بغی در صلاحیت کدام دادگاه است؟

بغی با قیام مسلحانه علیه اساس نظام جمهوری اسلامی ایران همراه بوده و یک جرم امنیتی سیاسی به شمار می‌رود. نظر به اینکه در این جرم از سلاح استفاده شده و یا نشده باشد، مجرم به مجازات اعدام و یا حبس تعزیری محکوم می‌شود.

یکی از مهمترین سوالات این است که مرجع رسیدگی به اتهام جرم بغی کدام دادگاه است؟ به عبارت دیگر می‌توان گفت کدام دادگاه صلاحیت رسیدگی به جرم بغی و تعیین مجازات آن را به همراه دارد؟

رسیدگی به این جرم دو مرحله دارد. مرحله اول آن بر عهده دادسرا بوده و جزئی از وظایف دادسرای عمومی و انقلاب به شمار می‌رود. اگر مقامات دادسرایی این جرم را با وجود تمامی اسناد و مدارک موجود محرز بدانند، آن را به دادگاه ارجاع می‌دهند تا صدور حکم مجازات تعیین گردد. با توجه به ماده ۵ قانون دادگاه‌های عمومی و انقلاب تمامی جرایم امنیتی داخلی و خارجی کشور جز محاربه و فساد فی الارض شناخته شده و در دادگاه انقلاب رسیدگی می‌شوند. از آنجایی که بغی نیز یک جرم امنیتی سیاسی است، دادگاه انقلاب صلاحیت رسیدگی به آن و صدور حکم را بر عهده دارد.

جرم بغی مطلق است یا مقید؟

یکی از مهم‌ترین سوالاتی که برای بسیاری از افراد رخ می‌دهد، این است که بغی جرم مطلق است یا مقید؟ بهتر است بدانید بغی یک جرم مطلق است که حصول نتیجه در آن شرط اصلی نیست.

چرا که در صورت دستیابی به نتیجه این امر باعث از بین رفتن حکومت و در نتیجه عدم امکان اجرای کیفری می‌گردد.

بغی دارای جنبه‌های روانی بسیاری است که شامل سوء نیت عام و خاص می‌گردد. از نظر فقه نیز هم به صورت گروهی و هم به صورت فردی انجام می‌گیرد. اما قانونگذاران آن را گروهی دانسته و مجازاتی برای آن در نظر گرفتند.

تفاوت جرم مفسد فی الارض و جرم بغی

جرم بغی با فساد فی الارض تفاوت‌هایی دارد. با توجه به ماده ۲۸۶ از قانون مجازات اسلامی، هر کس که بر علیه امنیت داخلی اقدام به کارهای گسترده کند و یا در نظام اقتصادی این کشور اختلالاتی ایجاد نماید و باعث پخش مواد سمی و خطرناک، دایر نمودن مراکز فساد و فحشا و نیز نشر اکاذیب گردد، باعث ایجاد اختلال در نظم عمومی شده و به عنوان فساد فی الارض شناخته می‌شود. از این رو می‌توان به تفاوت آشکار فساد فی الارض و بغی پی برد.

حتماً بخوانید:

مجازات و جرم قوادی در قانون جمهوری اسلامی به چه معناست؟

قوادی یعنی واسطه گری بین دو یا چند نفر برای عمل زنا و یا لواط، البته این واسطه گری می‌تواند در ازاء دریافت مبلغی پول باشد و یا اصلا پولی رد و بدل…

جرم فساد فی الارض اعدام می‌باشد. اما اگر این کار باعث از بین نرفتن نظم عمومی، ایجاد ناامنی و یا هرگونه خسارت گسترده نباشد، قاضی می‌تواند اعدام را به مجازات حبس تعزیری درجه ۵ و یا ۶ تبدیل کند.

تفاوت بغی و محاربه

هر یک از جرایم بغی، محاربه و فساد فی الارض مجازات خاص خود را داشته و مجرم باید آن را متحمل شود. در ماده ۲۷۹ از قانون مجازات اسلامی چنین بیان شده است، اگر کشیدن سلاح به قصد جان، مال و ناموس مردم و یا ترساندن آنها باشد محاربه شناخته می‌شود.

یکی از تفاوت‌های اصلی بغی و محاربه این است که بغی به صورت گروهی اقدام به حملات مسلحانه می‌کند که بیشتر هدف آن نیز براندازی نظام جمهوری اسلامی می‌باشد. فرد محارب به مجازات اعدام، قطع دست راست و پای چپ، صلب و یا تبعید محکوم می‌شود که انتخاب هر یک از آنها بر عهده قاضی می‌باشد.

سخن پایانی

بغی، محاربه و فساد فی‌الأرض ازجمله جرایمی هستند که بر علیه آرامش جامعه و نظام جمهوری اسلامی ایران انجام می‌گیرند. بغی به معنای ترساندن مردم و ایجاد رعب و وحشت در آن‌ها و از بین بردن آرامش جامعه است تا بتوانند از این طریق به نظام جمهوری اسلامی ایران صدمه وارد کنند. معمولاً این جرم به‌صورت گروهی انجام گرفته و مجازات آن نیز اعدام است که همراه داشتن سلاح از جمله شروط انجام عمل بغی شناخته می‌شود.

منبع : نجات علی پور