دلگرم
امروز: جمعه, ۱۰ فروردين ۱۴۰۳ برابر با ۱۸ رمضان ۱۴۴۵ قمری و ۲۹ مارس ۲۰۲۴ میلادی
روش نگهداری و تکثیر سرخس شاخ گوزنی
5
زمان مطالعه: 9 دقیقه
سرخس شاخ گوزنی گیاه آپارتمانی زیبایی است که با سایر سرخسها نسبت قوم و خویشی دارد ولی شکل برگهای این گیاه با سایر سرخسها متفاوت است.


معرفی سرخس شاخ گوزنی

سرخس شاخ گوزنی یا پلاتیسریوم گیاهی از خانواده polypodiaceae می باشد. این جنس 17 گونه مختلف از سرخس های اپی فیت دارد.

سرخس شاخ گوزنی گیاه آپارتمانی زیبایی است که با سایر سرخسها نسبت قوم و خویشی دارد. شکل برگهای این گیاه با سایر سرخسها متفاوت است. برگهایش به رنگ سبز روشن هستند و به شاخهای گوزن شباهت دارند؛ به همین دلیل آن را سرخس شاخ گوزنی نامیده اند.

همه گونه های سرخس شاخ گوزنی بومی استرالیا هستند. این گیاهان در وضع طبیعی خود یعنی در نواحی جنگلی استرالیا روی تنه پوسیده درختان زندگی می کنند. آنها دوست دارند از مواد غذایی آماده که در تنه درختان وجود دارد، استفاده کنند. شما نیز برای اینکه خاکِ ایده آلی برای این گیاه تهیه کنید، بهتر است فقط از خاکبرگ استفاده کنید. مقداری خزه نیز به خاک اضافه کرده و برای حفظ رطوبت خاک سطح گلدان را با خزه بپوشانید.

مانند ارکیده‌ها، زمانی تصور می‌شد نگهداری سرخس شاخ گوزنی هم باید خیلی سخت باشد، اما همانطور که در ادامه خواهید دید، این تصور اشتباه بود. ۱۷ گونه سرخس شاخ گوزنی وجود دارد، اما تنها یکی از گونه‌های آن معروف شده و در گلفروشی‌ها پیدا می‌شود. این سرخس‌ها زندگی انگلی دارند و بر روی درختان و گیاهان دیگر رشد می‌کنند.

این سرخس ۲ نوع برگ مختلف دارد. برگ‌های صاف و کوچک گیاه کار ریشه را انجام می‌دهند و آب و مواد غذایی را جذب می‌کنند. برگ‌های شاخ مانند و سبز گیاه از این پایه رشد می‌کنند. این برگ‌ها می‌توانند به طول ۹۰ سانتی متر هم برسند!

سرخس

گیاه شناسی سرخس شاخ گوزنی


سرخس شاخ گوزنی دارای دونوع فروند است. برگها یا فروندهای مدور با لبه مواج در قسمت عقب گیاه و برگهای شاخ گوزنی که تولید اسپور می کند در جلوی برگهای قبلی قرار می گیرند.هر دو نوع فروند، سبز نسبتا روشن هستند. این نوع سرخس تولید استولون کرده و بعد کان های جدید ایجاد می نماید. این گونه از سرخس به طور خیلی گسترده ای به عنوان یک گیاه زینتی در جهان استفاده می شود.

شکل برگهای این گیاه با سایر سرخسها متفاوت است. برگهایش به رنگ سبز روشن هستند و به شاخهای گوزن شباهت دارند؛ به همین دلیل آن را سرخس شاخ گوزنی نامیده اند.

اسپورهایی (SPOR) است که توسط برگها ایجاد می شود. در اوایل بهار پشت برگها به رنگ سیاه در می آید. سیاه شدن برگهای سرخس شاخ گوزنی بیماری نیست، بلکه به دلیل ظهور دانه های گردمانند و سیاه رنگی است که اسپور نامیده می شود. وقتی این اسپورها رسیده می شوند، خود به خود می ریزند، و اگر در خاک مرطوب قرار گیرند، دوباره سبز می شوند و به این وسیله سرخس شاخ گوزنی ازدیاد می یابد.

برای اینکه شاخ گوزنی را تکثیر کنید، می توانید در اوایل بهار برگهایش را تکان داده و اسپورهایش را جمع آوری نموده، سپس آنها را در خاک مرطوب ریخته و به آرامی آب را روی اسپورها اسپری کنید. به این ترتیب می توان به تعداد زیادی سرخس شاخ گوزنی تولید کرد. وقتی گیاهان جوان سبز شدند و کمی رشد کردند، هر یک از آنها را به گلدان جدید منتقل کنید.

شاخ گوزنی

سرخس شاخ گوزنی به عنوان گیاه هوایی!

این گونه گیاهان که به گیاهان هوایی معروفند بر روی تنه درخت و یا گیاهی دیگر می رویند ولی از آن تغذیه نمی کنند. درحالت طبیعی در زادگاه اصلی خود سرخس شاخ گوزنی به جای سطح خاک برروی پوست سفت تنه درختان می روید. ریشه های این گیاه در پوست درخت فرورفته و بتدریج پا گرفته و محکم می شوند. به عنوان گیاه خانگی سرخس مزبور بر روی موادی که رطوبت را درخود نگاه می دارند و در درون گلدان های دیواری و یا آویزان پرورش داده می شود.

بر روی تخته ای که پوششی ازپوست درخت دارد و یا قطعه ای ازپوست چوب پنبه ای درخت ویا قسمتی ازتنه یک سرخس درختی و یا توده ای از ریشه سرخس گلدار Osmunda این گیاه را می توان بخوبی پرورش داد. ترکیبی مساوی از پیتموس زبر و خزه با الیاف بلند نیز برای رشد آن مناسب است. این گیاه دونوع برگ با طرحی متفاوت با رنگ سبز خاکستری داشته که نوع جذاب و برجسته آن همان است که برگ هایی شاخه شاخه به شکل شاخ گوزن دارد.

این گونه ازگلدان با تکیه گاهش به طرف پایین فرومی ریز دو گاهی طولشان به ۶۰ سانتیمتر یا بیشتر می رسد. درپایه گیاه برگ های قلوه مانندی می رویند که برروی هم تا شده اند و معمولا برای بستن گیاه به ستون و یا تکیه گاهش بکارمی روند. درفاصله این برگ های قلوه ای شکل گیاهان کوچکی که اصطلاحا به آنها توله گفته می شود می رویند.

گل

شرایط نگهداری سرخس شاخ گوزنی

در تابستان با نصب پرده در مقابل پنجره های آفتابگیر شدت نور را کم کنید. نسبت به نور کم حساسیت چندانی ندارد، اما از نور تند آفتاب آزار می بیند. سعی نمایید خاکِ گلدان همیشه کمی مرطوب باشد. قبل از اینکه خاک کاملاً خشک شود، مقدار کمی به آن آب بدهید.

نور

گیاه به مکانی روشن نیاز دارد، اما از نور مستقیم خورشید بیزار است. البته اگر آبیاری گیاه را بیشتر کنید، رطوبت محیط را بالا ببرید و هوا را گرم کنید، شاخ گوزنی‌تان می‌تواند نور بیشتر را هم تحمل کند.

آبیاری

در طول فصل رشد، گیاه را به خوبی آبیاری کنید. حتما باید سوراخ‌های گلدان سرخس شاخ گوزنی، باز و به اندازه کافی باشند. زهکشی خوب یکی از نکات اساسی در پرورش گیاه است. اگر دمای هوا بالا رفت، آبیاری گیاه را بیشتر کنید. قبل از آبیاری مطمئن شوید سوراخ‌های زهکش گلدان باز و به اندازه کافی هستند. اگر سوراخ‌ها ناکافی بودند، به وسیله میخ، دریل یا هر شئ دیگری، تعدادی سوراخ به کف گلدان اضافه کنید تا آب اضافی در خاک نماند و باعث پوسیدگی ریشه گیاه نشود.

رطوبت

گیاه را در طول فصل رشد غبار پاشی کنید. غبار پاشی را با آب بدون املاح و هم دمای محیط انجام دهید. از آب مقطر هم می‌توانید استفاده کنید. برای راحت شدن کار می‌توانید از زیر گلدانی حاوی سنگریزه هم استفاده کنید. به این صورت که، زیر گلدانی را پر از سنگریزه کنید و نصف ارتفاع سنگ ریزه‌ها آب درون زیر گلدانی بریزید و گلدان گیاه را روی آن قرار دهید. توجه کنید که کف گلدان با آب درون زیر گلدانی تماس نداشته باشد در غیر این صورت ریشه‌ها پوسیده می‌شوند و گیاه دچار خفگی می‌شود. با این روش بدون اینکه هر روز نیاز به غبار پاشی باشد رطوبت مورد نیاز گیاه‌تان تامین می‌شود.

دما

سرخس شاخ گوزنی می‌تواند دما‌های بسیار پایین را هم تحمل کند، اما در مکانی با هوای گرم و مرطوب رشد بهتری دارد.

خاک

بهتر است گیاهان جوان را در کمپوستی غنی و با زهکشی خوب بکارید. می‌توانید گیاهان بالغ را درون گلدان نکارید و مانند روشی که در جنگل‌ها زندگی می‌کنند، آن‌ها را بر شاخه درخت یا هر ماده عالی دیگری قرار دهید.

کود دهی

گیاه را در طول فصل رشد، به صورت هفتگی، با کود‌های مایع ضعیغی که حاوی تمامی عناصر مورد نیاز گیاه هستند، کود دهی کنید. می‌توانید از کود‌هایی که مواد غذایی را به تدریج در خاک آزاد می‌کنند و در اختیار گیاه قرار می‌دهند استفاده کنید، این کود‌ها را در مرکز گیاه بریزید.

سرخش شاخ گوزنی

روش تکثیر سرخس شاخ گوزنی

سرخس شاخ گوزنی از طریق کاشت اسپور و یا تقسیم بوته تکثیر می‌شود. گیاهان بزرگ ‌تر را می‌توان به راحتی به ۲ یا چند بوته تقسیم کرد. حتی می‌توان آن‌ها را تکه تکه کرد و کاشت. هر تکه باید محتوی قطعه ‌ای برگ و مقداری ریشه باشد. این تکه‌ها را به عنوان گیاهان جدا در گلدان‌های کوچکی بکارید. مطمئن شوید گیاهان جدید (گیاهان تقسیم شده) در محلی با گرما و رطوبت کافی هستند. اگر ریشه دهی گیاهان جدید طول کشید و یا حتی ریشه ندادند، دلسرد نشوید. تکثیر سرخس‌ها گاهی برای باغبانان حرفه‌ای هم سخت است.

بعضی اوقات گیاه بالغ، گیاه دیگری را کنار خود تولید می کند که می توانید با دقت زیا د گیاه کوچک را جدا کنید. سپس مجددا گیاه مادری را در گلدان خود بکارید. گیاه جدید را هم در گلدان حاوی کمپوست بذر و قلمه با پایه پیت قرا ردهید و با کیسه پلاستیکی شفاف بپوشانید. گیاه را در دمای ۲۰ درجه سانتیگراد و نور مناسب ، برای چند هفته نگاه دارید. ضمنا خاک را همیشه مرطوب کنید و این سرخس را می توانید از طریق هاگهای جمع شده از زیر برگها نیز تکثیر کنید.

هاگها را در سینی بذر حاوی کمپوست مخصوص بذر و قلمه، بکارید و با کیسه پلاستیکی شفاف و یا شیشه بپوشانید و در دمای ۲۱ درجه سانتیگراد نگاهدارید. وقتی هاگها جوانه زده به اندازه کافی رشد کردند، هر یک را در گلدانی با قطر دهانه ۶ سانتیمتر، حاوی کمپوست مخصوص بذر و قلمه بکارید. زمانی که بزرگتر شدند می توانید آنها را به تکه‌ای از پوست درخت متصل کرده و با خزه و کمپوست ، پایه گیاه را محکم کنید

تعویض گلدان سرخس شاخ گوزنی

سرخس‌های شاخ گوزنی کوچک اغلب در گلدانی با خاک سست و زهکشی خوب کاشته می‌شوند. از آنجایی که این گیاهان انگل هستند به جای تعویض گلدان گیاهان کوچک، می‌توانید آن‌ها را روی تکه‌ای چوب قرار دهید. آن‌ها را به وسیله جوراب زنانه یا حتی چسب به تنه درختی مرده بچسبانید. ریشه‌ها را در خزه بپیچید تا رطوبت‌شان حفظ شود. البته می‌توان آن‌ها را در گلدان‌های آویز هم کاشت.

separator line

بیشتر بخوانید:

گل اختر : راهنمای نگهداری و پرورش گل و گیاه زینتی اختر

از پرورش گل ابری چه می دانید؟؟

پرورش و نگهداری گل آزالیا ( گل زینتی آپارتمانی )

separator line



این مطلب چقدر مفید بود ؟
2.2 از 5 (5 رای)  

۱ دیدگاه

شما هم می توانید نظرات خود را ثبت کنید

Mitham | ۳ سال پیش
سلام
نیازمند یه شریک تو کار گل و گیاه هستم یه سرمایه گزار .
کسایی که علاقه دارن در خدمتم
1
0

hits