شوره سر؛ علل و درمان آن
با این بخش از دلگرم همراه باشید تا با علت و درمان شوره و پوسته شدن کف سر آشنا شوید.
علت پیدایش شوره سر
با اینکه شوره سر مشکل چندانی در زندگی عادی فرد ایجاد نمیکند، اما در هر صورت چندان خوشایند نیست و گاهی موجب خجالت فرد میشود. در ادامه به بررسی بیشتر این پدیده و نیز دلایل به وجود آورنده و راههای مختلف درمانی آن میپردازیم.شوره سر اغلب از سن نوجوانی آغاز میشود و تا میانسالی ادامه مییابد.
البته گاهی افراد سالمند نیز ممکن است، دچار آن شوند.درمان شوره سر در بسیاری موارد ساده است. با این حال، درمان اصولی آن به شناخت دقیق عوامل ایجادکننده شوره سر بستگی دارد.
چرا شوره ایجاد میشود؟
در گذشته عواملی نظیر خشکی پوست، پوست چرب، استفاده زیاده از حد یا کمتر از میزان لازم از شامپو، رژیم غذایی نامناسب، استرس و استفاده زیاد از حالتدهندههای مو را عامل ایجاد شوره میدانستند ولی حقیقت این است که اگرچه برخی از این موارد میتوانند سبب تشدید شوره سر شوند ولی مقصر اصلی قارچی به نام مالاسزیا است که به پیتیروسپوروم هم مشهور است.
این قارچ روی پوست سر اغلب آدمهای سالم برای خودش زندگی میکند و کاری به کار کسی ندارد، ولی گاهی اوقات رشد آن از کنترل خارج میشود و سبب تحریک پوست سر و افزایش سرعت جایگزینی سلولهای پوست میشود.
در حالت عادی سلولهای پوست سر هم مثل بسیاری دیگر از قسمتهای بدن میمیرند و با سلولهای جدید جایگزین میشوند. سلولهای جدید در لایههای عمقیتر پوست ساخته میشوند و به تدریج به سطح پوست میآیند وجایگزین سلولهای مرده میشوند. این روند طبیعی در حدود یک ماه طول میکشد و چون به کندی انجام میشود متوجه آن نمیشوید. ولی وقتی مالاسزیا دست بهکار میشود، این مدت به 11 روز کاهش مییابد و در نتیجه شما همواره تعداد زیادی سلول مرده روی پوست سرتان دارید.
این سلولها با کمک چربی پوست سر در کنار هم جمع میشود و سبب ایجاد پوستههای سفید قابل مشاهده میشوند.دانشمندان هنوز بهطور کامل نمیدانند که چه چیزی سبب رشد بیش از حد این قارچ میشود. هرچند ممکن است تولید چربی فراوان توسط بدن، نوسانات هورمونی، استرس، بیماریها، نقص سیستم ایمنی، استفاده ناکافی از شامپو، حساسیت زیاد در مقابل این قارچ و حتی ارث در این میان نقش داشته باشند.
این عوامل سبب تشدید شوره میشوند
اگرچه هر فردی ممکن است دچار شوره سر شود ولی عوامل خاصی وجود دارند که میتوانند شما را بیشتر مستعد ابتلا به این مشکل کنند این عوامل عبارتند از:
- سن: شوره سر معمولا در سنین بلوغ شروع میشود یعنی همان سنینی که سروکله آکنه هم پیدا میشود.
- جنس: از آنجایی که آقایان بیشتر از این مشکل گلایه دارند. برخی دانشمندان حدس میزنند که ممکن است هورمونهای مردانه در ایجاد شوره نقش داشته باشند.
- پوست سر و موی چرب: مالاسزیا از چربی روی پوست سر تغذیه میکند، بنابراین وجود چربی فراوان روی پوست سر، شما را بیشتر در خطر ابتلا به شوره قرار میدهد.
راه های درمان شوره سر
۱) بهداشت پوست سر را با تغییر مثبت در رژیم غذایی و عادات زندگی خویش تامین کنید.
۲) ماساژ با روغن ملایم می تواند به کنده شدن پوسته های شوره کمک کند. پوست سر را با دقت ماساژ دهید. می توان از حرکت دایره وار از نوک انگشتان جهت ماساژ پوست سر استفاده کرد.
۳) پوست سرتان را خیلی تمیز نگاه دارید. این کار را می توانید با شست وشوی موها توسط شامپوهای مایع به مدت دو بار در هفته انجام دهید.
۴) شوره می تواند عفونی شود. وسایل خود را تمیز و به طور جداگانه نگهداری کنید تا شانس عفونت از بین برود. هرگاه موهایتان را می شویید، برس ها و شانه های خود را در آب داغ حاوی لوسیون آنتی سپتیک بخیسانید.
۵) دیده شده که درمان با عصاره های گیاهی موثر بوده است. گیاهانی چون هینا، آملا، لیمو و ریتا، دارای خواص آنتی سپتیک بوده و پاک کننده هایی قوی هستند.
۶) در شیوه زندگی خود تغییرات مثبت در جهت کاهش استرس و تامین نیازهای غذایی به وجود آورید.
درمان شوره سر
علاوه بر کرم ها، لوسیون ها، روغن ها و شامپوهای ضدشوره موجود در بازار، بسیاری از روش های ساده خانگی جهت درمان شوره وجود دارد که در زیر شرح داده می شود:
۱) دو قاشق غذاخوری سرکه آرایشی و شش قاشق چایخوری آب داغ را مخلوط کنید. پس از تقسیم موها توسط یک شانه، این محلول را با پنبه روی پوست سر بمالید. ترجیحاً در زمان رفتن به رختخواب این کار را انجام دهید. جهت جلوگیری از کثیف شدن بالش، یک روسری دور سرتان ببندید. صبح روز بعد، موها را با شامپو بشویید. پس از اینکه موها کاملاً تمیز شد، جهت آبکشی نهایی از مخلوطی از سه قاشق غذاخوری سرکه آرایشی و یک فنجان آب داغ استفاده کنید. سپس موها را کاملاً خشک کنید. این کار باید هفته یی دوبار و به مدت سه ماه انجام شود.
۲) درمان با روغن داغ روش دیگری است که جهت درمان شوره سر به کار می رود. روغن داغ را قبل از خواب بر روی پوست سر مالیده و ماساژ دهید. صبح روز بعد، یک ساعت پس از استحمام، آب لیموی مخلوط با سرکه آرایشی (به نسبت یک به دو) را روی پوست سر بمالید. با استفاده از شامپوی حاوی تخم مرغ، موها را خوب بشویید.
۳) موهایتان را حمام بخار داغ بدهید. روغن داغ را روی پوست سر ماساژ دهید و سپس حوله مرطوب داغ را دور سرتان بپیچید و بگذارید بماند. بدین ترتیب بخار می تواند در از بین بردن شوره سر موثر باشد. شما می توانید از دو حوله برای این کار استفاده کنید.
۴) در اینجا شیوه دیگری برای زیبایی موهایتان ارائه می شود. پس از شست وشوی کامل موها، پنج قاشق چایخوری برگ چای مصرف شده خشک شده که در آب لیموترش جوشیده شده اند، در آخرین آبکشی استفاده کنید. این کار به موها درخشندگی و جلوه زیادی می بخشد و نیاز تغذیه یی موها را نیز تامین می کند.
سایر انتخاب های درمانی برای شوره سر
۱) دم کرده یی از یک اونس رزماری تازه یا خشک شده و یک اونس مریم گلی در دو فنجان آب تهیه کنید. اجازه دهید برای ۲۴ ساعت کاملاً تغلیظ شود، سپس جهت آبکشی روزانه موها از آن استفاده کنید.
۲) پنج قاشق چایخوری کاملاً پر از آویشن خشک شده را در دو فنجان آب برای ده دقیقه بجوشانید. سپس آن را از صافی رد کنید و بگذارید سرد شود. نیمی از مخلوط را بر روی موهای تمیز و نمناک بریزید. پوست سر را ماساژ دهید و آبکشی نکنید. بقیه محلول را روز بعد مورد استفاده قرار دهید.
۳) به جای شامپو با چند مشت جوش شیرین موها و پوست سر را ماساژ دهید تا روغن جذب شده و با لایه مرده پوست از آن جدا شود. موها را کاملاً آبکشی کنید و از شامپوی دیگری استفاده نکنید. در ابتدا ممکن است موها خشک به نظر برسد اما پس از چند هفته، شوره سر از بین می رود و پوست سر صاف و براق می شود.
۴) آبکشی با نعناع؛ یک فنجان آب، یک فنجان سرکه سیب و یک مشت برگ نعناع تازه را بجوشانید. سپس از صافی رد کرده، در ظرفی بریزید. با نوک انگشتان، محلول را روی پوست سر ماساژ دهید و بدون آبکشی، صبر کنید تا خشک شود.
۵) دستورالعمل درمان با روغن داغ را که در این بخش داده شده است، به کار ببنیدید.
۶) آبکشی موها با گیاهان تسکین بخش؛ رزماری خشک شده، گوش خر، برگ هماملیس و گزنه را به نسبت مساوی مخلوط کنید تا حجم حاصل، به نصف فنجان برسد. مخلوط را به دو فنجان آب اضافه کرده، در قوری دربسته بجوشانید. قوری را از روی حرارت بردارید و بگذارید از شب تا صبح بماند. محلول را از صافی رد کنید. موها را شامپو و آبکشی کنید و سپس از چای گیاهی برای آبکشی نهایی استفاده کنید تا خارش و پوسته ریزی پوست سر درمان شود.
بهترین راه درمان شوره سر در کودکان (سبوره)
شامپوهای ضد شوره
همه شامپوهای ضد شوره شبیه به هم نیستند. بعضی از شامپوها مواد تشکل دهنده فعال متفاوتی دارند:
- شامپوی کول تار ( محافظ درمانی دنورکس، نتروژنا T/ ژل، سیترا)
- شامپو پیروتین روی ( سلسون آبی برای پوست سر خشک خارش دار، نتروژنا T، شامپو ضد شوره Gel Daily Control، Head & Shoulders)
- شامپو اسید سالیسیک ( نیروژنا T، سال)
- شامپو اسید سالیسیک و سولفور ( سبکس، سبولکس)
- شامپو سولفید سلنیوم (داندرکس، مقاومت بالینی Head & Shoulders ، سلسون)
- کتاکونازول ( اکستینا، نیزورال A-D، Xolegel )
- در صورتی که یک نوع شامپو در ابتدا شوره سر را کنترل کند، اما در دفعات بعدی کارایی خود را از دست بدهد، باید نوع شامپوی خود را تغییر دهید.
- تعداد دفعاتی که باید از شامپوی ضد شوره استفاده کنید بین هر روز تا چند روز در هفته متغیر است. به دستورالعمل های روی شامپو توجه کنید.
- وقتی سرخود را با شامپو می شوئید، شامپو را به خوبی به پوست سرخود بمالید. قبل از شستن سر با آب، اجازه دهید تا شامپو به مدت 5 دقیقه یا بر طبق مدت زمان نوشته شده بر روی قوطی شامپو باقی بماند.
- سرخود را به طور کامل با آب بشوئید. باقی ماندن شامپو باعث سوزش پوست شما می شود.
- وقتی شوره تحت کنترل باشد، می توانید کمتر از شامپوی شوره استفاده کنید.
۱ دیدگاه