ساعت آخرالزمان چیست؟
ساعت آخرالزمان Doomsday Clock زمانسنجی نمادین است که نشان میدهد جهان چقدر به فاجعه و نابودی کامل بشر (نیمه شب) نزدیک است.
سر و کله دانشمندان نگران ساعت آخرالزمان از کجا پیدا شد؟
این ساعت از سال ۱۹۴۷ توسط اعضای بولتن دانشمندان اتمی از جمله «آلبرت اینشتین»، «رابرت اوپنهایمر» و افرادی که بر روی طرح معروف به پروژه منتهن کار کردند و اولین بمب اتمی در جهان را شاختند، نگهداری میشود و یکی از احتمالات بررسی این ساعت احتمال وقوع جنگ هستهای نیز هست.
این گروه ابتدا از ساعت آخرالزمان برای هشدار درباره خطر جنگ هستهای در دوران جنگ سرد بهره میگرفت اما امروزه دیگر تهدیدها برای حیات بشر از جمله تغییرات آب و هوایی، بیماریهای همهگیر و پخش اطلاعات جعلی را نیز در نظر میگیرد.
«ریچل برانسون» رئیس و مدیر عامل بولتن دانشمندان اتمی در گفتوگویی با بیان اینکه «روندها همچنان به نحو شومی به سمت فاجعهای جهانی اشاره میکنند»، گفت: جنگ در اوکراین خطر تشدید تنش هستهای را به همراه دارد، و جنگ در غزه، حتی بدون تشدید تنشهای هستهای، تصویری بیشتر از وحشت جنگ مدرن را در مقابل انظار عمومی میگذارد.
در سالی که گذشت کشورهای مجهز به سلاحهای هستهای به جای کنار گذاشتن آنها زرادخانههای خود را ارتقا دادند، در حالی که سیلهای عظیم، آتشسوزیها و سایر بلایای اقلیمی معیشت و جان میلیاردها را تهدید کرد.
خانم برانسون اضافه کرد: تحقیقات بیولوژیکی با هدف جلوگیری از همهگیریهای آینده مفید بوده، اما خطرات ایجاد آن را نیز نشان میدهد. همزمان پیشرفتهای اخیر در حوزه هوش مصنوعی سوالاتی را در مورد چگونگی کنترل فناوریای که میتواند موجب پیشرفت تمدن شود یا آن را تهدید کند، ایجاد کرده است.
«الکس گلیزر» استاد مهندسی مکانیک و هوافضا دانشگاه پرینستون نیز با اشاره به اینکه سیستم سنتی کنترل تسلیحات هستهای در حال حاضر واقعاً به پایان رسیده است، گفت: چین در حال افزایش زرادخانه هستهای خود است که در حال حاضر به ۵۰۰ سلاح اتمی میرسد و برای اولین بار، حداقل در دوران بزرگسالی من، اکنون در واشنگتن صحبت میشود که زرادخانه هستهای ایالات متحده نیز باید افزایش یابد تا با دیگر کشورها مطابقت داشته باشد!
در همین حال روسیه نیز از معاهده جدید کاهش تسلیحات استراتژیک (استارت جدید) و معاهده منع جامع آزمایشهای هستهای خارج شده است.
ساعت آخرالزمان که ابتدا در سال ۱۹۴۷ روی هفت دقیقه به نیمهشب تنظیم شده بود، در سال ۱۹۹۱ پس از پایان جنگ سرد تا ۱۷ دقیقه مانده به نیمهشب هم عقب کشیده شده بود.
ساعت آخرالزمان ۲۰۲۴
آیا ممکن است به ساعت آخرالزمان برسیم؟
سرگئی ریابکوف، معاون وزیر خارجه روسیه، اخیرا اعلام کرد که ساعت آخرالزمان، نماد نزدیکی به آغاز جنگ هستهای، نشان میدهد تنها دو دقیقه تا وقوع این فاجعه باقیمانده است. اما به گفته او، این به معنای غیرقابل بازگشت بودن روند تشدید تنشها نیست و بر ضرورت برخورد مسئولانه با تحولات جاری جهان تاکید کرد.
همچنین برخی، معتقدند قریب الوقوع بودن شکل گیری جنگ احتمالی در منطقه خاورمیانه میتواند منجر به نزدیک شدن یا رسیدن به ساعت آخرالزمان شود. از زمان آغاز جنگ در غزه نگرانیها برای رسیدن به ساعت آخرالزمان تشدید شده است و اکنون با خطر درگیری بزرگ در خاورمیانه، این نگرانیها به اوج خود رسیده است.
با همه اینها، یک نکته مثبت هم وجود دارد. ساعت آخرالزمان معمولا غیرقابل پیش بینی است. ما هنوز نمیدانیم آیا جنگ در منطقه خاورمیانه تشدید میشود، یا به واسطه تلاشهای دیپلماتیک، آتش بس موقت شکل خواهد گرفت. همچنین سیاستمداران و دانشمندان جهان هنوز فرصت دارند در راستای اقداماتی از جمله توجه به وضعیت آب و هوای جهان و تغییرات اقلیمی و کنترل استفاده از سلاحهای اتمی یا کنترل زرادخانههای اتمی تلاش کنند؛ بنابراین کسی چه میداند؟ شاید ساعت آخرالزمان آنقدرها هم که به نظر میرسد نزدیک نباشد.
دیدگاه ها