کشیدن دندان عقل ضرر دارد؟

آیا کشیدن دندان عقل ضرر دارد؟

با این بخش از دلگرم همراه باشید تا بدانید آیا کشیدن دندان عقل ضرر دارد؟

چرا دندان عقل را بايد کشيد؟

دندان عقل آخرین دندانی است که در میان دندان های دائمی فرد رشد می کند. معمولا دندان های عقل ۲ عدد در بالا و ۲ عدد در پایین در انتهای فک بالا و پایین رشد می کند اما گاهی مشاهده می شود که فردی دارای ۲ یا ۳ دندان عقل بیشتر نیست. در موارد نادری هم دیده می شود که فرد دندان عقل ندارد و تا پایان عمر هم بدون این دندان ها زندگی می کند. دندان عقل آخرین دندان دائمی است که معمولا در سنین نوجوانی رشد آن آغاز می شود و به همین دلیل به آن دندان عقل می گویند.

دندان عقل باعث می شود که دندان ها به سمت عقب حرکت نکنند. این دندان ها به هنگام رشد ممکن است مشکلاتی را برای فرد به وجود آورد.از آن جا که دندان عقل در انتهای فک پایین یا بالا رشد می کند، ممکن است فضای کافی برای رشد نداشته باشد و فشار زیادی به دندان های دیگر وارد آورد و باعث نامنظم شدن آن ها شود. گاهی هم دندان عقل به دلیل نداشتن فضا برای رشد زیر لثه باقی می ماند.

چرا دندان عقل را بايد کشيد؟

دندان پزشكان مي گويند بهترين سن براي جراحي دندان عقل زير سن 20 سالگي است، چرا كه عوارض و درد كمتري دارد.دندان عقل به سومين دندان آسياب بزرگ اطلاق مي‌شود. اين دندان كمي ديرتر از دندان‌هاي ديگر رشد مي‌كند و در سنين 17 تا 21 سالگي‌ مي‌رويد. با رشد انسان و كوچك شدن فك، فضا براي رشد دندان عقل محدود شده و در نتيجه دندان عقل خود را به شكل نهفته و نيمه ‌نهفته نشان مي‌دهد.

تحقيقات انجام شده در زمينه دندان‌هاي عقل نشان مي‌دهد كه اين دندان‌ها در بسياري ازموارد، مشكل‌ساز بوده و به جراحي ختم شده‌اند. دندان‌هاي عقل بعد از پوسيدگي، موجب پوسيدگي دندان‌هاي مجاورو عفونت در اطراف مي‌شود و گاهي نيز با بستري ‌شدن در بيمارستان و جراحي همراه است.

از طرفي دندان عقل با توجه به اينكه در آخرين رديف دندان‌ها رشد مي‌كند وجاي کمي براي رشد آن وجود دارد، به دندان‌هاي‌ مجاور فشار آورده و سبب كج قرار گرفتن دندان‌هاي ديگر مي‌شود. همچنين اين دندان‌ها باعث بروز دردهايي در ناحيه مفصل فك، گوش، چشم و سر مي‌شود و براي مقابله با پيدايش چنين دردهايي، بهتر است كه دندان‌هاي عقل توسط پزشك متخصص كشيده شود.

درآوردن دندان‌هاي عقل در سنين سالمندي ممکن است اين مشكلات را به همراه داشته باشد:

• با افزايش سن ريشه‌ها قطورتر شده و ممکن است کشيدن دندان را سخت‌تر کند
• التيام ضعيف‌تر بعد از کشيدن دندان
• پوسيدگي دندان‌هاي مجاور
• احتمال فک جوش شدن دندان
• احتمال شکسته شدن استخوان در افراد پير در حين جراحي و درآوردن دندان، کاهش تحمل بيمار به دليل شرايط سني و درمان‌هاي پزشکي از قبيل مصرف داروهاي قلبي، ريوي و .... .

توجه كنيد كه اگر اين دندان تصميم به رويش و قرار گرفتن در محيط دهان را داشته باشد، پيش از اين‌كه شما تولد 20 سالگي را جشن بگيريد، سر و كله‌اش در دهانتان پيدا مي‌شود. بنابراين اگر تا اين سن خبري از دندان عقلتان نشده است، بايد به فكر جراحي آن و خارج كردنش باشيد.
اگر سن شما از 40 سالگي گذشته است و هيچ مشكلي با دندان عقل تان نداريد، بهتر است ديگر به فكر خارج كردن آن نباشيد، چون بعيد به نظر مي‌رسد بعد از اين نيز دچار بيماري‌هاي لثه، پوسيدگي و يا تغييرات كيستيك در اطراف اين دندان شويد. فقط كافي است هر 1 يا 2 سال يك‌بار، يك عكس راديوگرافي از دندانتان تهيه كنيد تا مطمئن شويد هيچ عارضه جانبي وجود ندارد.

پرسش و پاسخ درباره دندان عقل

1- آیا جراحی دندان عقل درد دارد؟

خیر. با ایجاد بی حسی عمیق این جراحی درد ندارد. اگر قبل از تمام شدن بی حسی طبق نظر دندانپزشک از داروهای مسکن مناسب استفاده کنید، دردی نخواهید داشت.البته باید گفت درد جای جراحی مانند هر زخم دیگری تا بهبودی کامل خواهد بود.

2- عوارض ناشی از کشیدن دندان عقل چیست؟

حفره خشک: اگر لخته خون در حفره ناشی از کشیدن دندان تشکیل نشود و یا پس از تشکیل از بین برود، در ناحیه کشیده شدن دندان یک حفره خالی دردناک همراه با بوی بد ایجاد می‌شود. برای درمان این عارضه که اغلب 3 تا 4 روز بعد از خارج شدن دندان اتفاق می‌افتد، به دندان‌پزشکتان مراجعه کنید. علت این عارضه مشخص نیست، اما گفته می‌شود کشیدن سیگار پس از جراحی دهان ممکن است در ایجاد این عارضه موثر باشد.

پارستزی: از عوارض نادر جراحی دندان‌های عقل پایین پارستزی است. این عارضه به معنای ایجاد بی‌حسی‌ موقتی در ناحیه زبان، لب پایین و یا فک پایین است که ممکن است از چند روز تا چند ماه طول بکشد. به ندرت اتفاق می‌افتد که این بی‌حسی برای همیشه باقی بماند.
دندان نهفته

3- دندان عقل نهفته اگر درآورده نشود چه عوارضی دارد؟

دندان های نهفته مشکلات عدیده‌ای را می‌توانند در آینده ایجاد نمایند:

عفونت لثه

لثه دندان نهفته‌ای که مقداری از آن به محیط دهان باز شده، بطور مکرر دچار عفونت و التهاب شده و دردناک می‌گردد.

عفونت استخوان

اگر عفونت لثه درمان نشود، به استخوان رسیده و باعث تخریب دندان و استخوان می‌گردد.

آبسه و سلولیت

اگر عفونت از استخوان بگذرد و به بافت های نرم گونه، گردن، حلق و زیر زبان سرایت کند، آبسه و یا ورم منتشر بافت نرم را که سلولیت نامیده می‌شود ایجاد می‌کند که توام با درد، تب، ورم ، قرمزی و مشکل در باز کردن دهان خواهد بود.

صدمه به دندان های مجاور

دندان نهفته با فشار بر ریشه دندان مجاور ممکن است باعث تحلیل ریشه آن شود.

ایجاد کیست

کیسه نازکی تاج دندان رویش نیافته را در استخوان فک در برگرفته است که بعد از رویش دندان از بین می رود. اگر دندان رویش نیابد، ممکن است بزرگ شده و تبدیل به کیست گردد. کیست‌ها تدریجا بزرگ شده و سبب تخریب و تضعیف استخوان و مشکلات بعدی می‌گردند.

درد

یک دندان عقل نهفته می‌تواند ایجاد دردهای با علت نامشخص و منتشر به نواحی سر و گردن نماید.

حرکت دندان

ممکن است فشار ناشی از این دندان ها سبب بی نظمی در ردیف دندان ها شود.

4- آیا دندان عقل را باید بکشیم؟

در مواردی که دندان عقل جایی برای درآمدن نداشته باشد و یا به صورت افقی به دندان مجاور فشار وارد کند یا به صورت افقی در استخوان فک باشد، باید جراحی شود.

5- جراحی دندان عقل چیست؟

گاهی برای خارج کردن دندان عقل نیاز به برداشتن بافت نرم (لثه) یا سخت (استخوان) است. در این صورت به کشیدن دندان عقل، جراحی دندان عقل گفته می شود.

6- زمان مناسب درآوردن دندان های عقل چه موقع می‌باشد؟

این دندان ها تا جایی که قادر به رویش باشند، به طرف سطح حرکت می‌کنند و معمولا در سطح پشتی دندان های آسیای بزرگ دوم گیر می‌افتند و جلوتر نمی‌روند. این حالت معمولا در سنین 16 تا 17 سالگی اتفاق افتاده و بهترین زمان برای درآوردن آنهاست. در این سن به دلیل وجود کیسه رویشی بزرگی که تاج دندان را در بر گرفته و همچنین به این علت که ریشه دندان هنوز رشد نکرده و کوتاه می باشد، کشیدن آنها آسان است. ضمن اینکه از بروز عوارض فوق‌الذکر و عوارض حین جراحی نیز پیشگیری می‌شود.

7- عوارض کشیدن دندان عقل چیست؟

در بعضی افراد ریشه‌های کامل شده، مجاور کانال عصبی بوده و کشیدن دندان ممکن است باعث بیحسی کوتاه مدت و گاهی طولانی شود.همچنین سینوس فک بالا یک حفره بزرگ و طبیعی است. بر اثر شکل‌گیری و طویل شدن ریشه دندان عقل بالا، ممکن است مجاورت ریشه با سینوس خیلی نزدیک شده و در حین کشیدن، حفره سینوس باز شده و یا عفونی گردد.

توصیه ها

بررسی نحوه رشد دندان عقل در دوره نوجوانی یکی از بهترین راه های پیش گیری از مشکلاتی است که ممکن است بعدها گریبانگیر فرد شود. بنابراین بهتر است نوجوانان به هنگام مراجعه به دندان پزشک حتی اگر مشکل خاصی ندارند، رشد دندان عقل را کنترل کنند تا با توصیه های پزشک از مشکلات بعدی یا تشدید آن ها جلوگیری شود.گاهی دندان عقل به صورت عمودی رشد نمی کند و با زاویه ۴۵ درجه یا حتی بیشتر داخل فک وجود دارد. چنین دندانی قطعا رشد نمی کند. در این شرایط دندان پزشک تصمیم می گیرد در صورتی که دندان فشاری روی عصب وارد نمی کند، آن را بردارد. اما گاهی دندان در عمق فک و روی کانال عصب است و برداشتن آن دشوار می شود در چنین شرایطی اگر بیمار مشکلی ندارد، می توان از جراحی و برداشتن دندان چشم پوشی کرد.

دندان عقل خوب است یا بد

با این توضیحات به نظر می رسد نبودن دندان عقل در دهان ضرری را متوجه فرد نمی کند پس چه لزومی دارد که در حفظ این دندان تلاش کنیم.دکتر مهدوی در پاسخ به این سوال می گوید: گاهی اتفاق می افتد که دندان های کرسی که جلوی دندان عقل قرار دارد به دلایلی پوسیده یا کشیده می شود. در این موارد توصیه ما این است که دندان عقل حفظ شود زیرا در سنین نوجوانی دندان عقل می تواند حرکت کند و با قرار گرفتن در محل دندان کشیده شده، نقش دندان کرسی را ایفا کند. دقت کنید که این اتفاق فقط در سنین مناسب و به هنگام رشد دندان رخ می دهد.

گاهی اتفاق افتاده که دندان کرسی یک کودک ۷ساله به دلایلی کشیده شده و دندان بعدی جای آن را گرفته است در این صورت دندان عقل باید حفظ شود تا کرسی از دست رفته را جبران کند.
دندان عقل سالم باید حفظ شود و برخلاف گذشته که می گفتند دندان عقل را باید کشید، هم اکنون گفته می شود که برای کشیدن دندان عقل باید دلیل منطقی داشت. اگر دلایلی که ذکر شد وجود داشت می توان آن را کشید اما اگر بیمار مشکلی ندارد و دندان در موقعیت مناسبی قرار دارد، باید حفظ شود. توصیه اکید ما این است که این دندان ها کاملا مسواک زده شود و تمیز بماند تا پوسیده نشود.

گردآوری شده مجله اینترنتی دلگرم

مرجان امینی