سنگ کلیه و درمان آن + فیلم

سنگ کلیه یکی از خطرناک ترین و دردناک ترین دردهاست؛ بیماری است که امروزه یکی از دلایل  شایع آن سابقه ی خانوادگی سنگ کلیه و استفاده بیش از حد از لبنیات است؛در این مقاله سعی داریم شمارا با  سنگ کلیه؛راهکار جلوگیری و درمان سنگ کلیه آشنا کنیم.با دلگرم همراه باشید.

 مقدمه ی سنگ کلیه

سنگ کلیه ذرات کوچک و سخت که در یک یا هر دو کلیه تشکیل شده و گاهی به داخل حالب ها (لوله های عضلانی باریکی که ادرار را از کلیه ها به مثانه منتقل می کنند) انتقال یابند. سنگ کلیه از نظر اندازه از یک دانه شن تا حدود یک توپ گلف متغیر بوده و ممکن است منفرد یا متعدد باشد.

و قطعه ای از مواد جامد است که در داخل کلیه ها سوای از مواد درون ادرار تشکیل می شود. سنگهای بزرگ ممکن است در حالب ، مثانه، یا پیشابراه گیر کنند. همین عامل می تواند سبب انسداد و جلوگیری از خروج ادرار شود.

سنگ کلیه معمولاً بزرگسالان بالای ۳۰ سال از هر دو جنس را مبتلا می سازد ولی در مردان شایع تر است.

نشانه ها و علائم سنگ کلیه

دوره های درد شدید و پیچشی (متناوب ) به فاصله هر چند دقیقه . درد معمولاً ابتدا در ناحیه پشت ، درست پایین دنده ها،(The back, just below the ribs)ظاهر می گردد. در طی چند ساعت یا چند روز، ناحیه درد از مسیر حرکتی سنگ از حالب به طرف کشاله ران پیروی می کند. با دفع سنگ درد بیمار متوقف می گردد.

یکی دیگر از علائم سنگ کلیه تهوع مکرر است.

دفع مقادیر اندک خون در ادرار نیز از دیگر علائم سنگ کلیه است. ادرار ممکن است کدر یا تیره به نظر برسد.

درد آهسته و شبیه به دندان‌درد که از ناحیه کمر و لگن آغاز می‌شود. این می‌تواند اولین نشانه وجود مشکل در شما باشد. درد می‌تواند مداوم یا متناوب باشد و گاهی بیاید و برود. به‌ندرت پیش می‌آید که به طور کل از بین برود.ممکن است تصور کنید که با مصرف داروی مسکن دردتان از بین می‌رود. ولی بعد از چند ساعت یا چند روز، شدت درد بیشتر شده و محل آن نیز مشخص‌تر می‌شود. برخی مبتلایان در ناحیه کلیه خود احساس فشار مشخصی می‌کنند، گویی ادرارشان می‌خواهد از مانعی بگذرد. با اینکه این درد قابل‌تحمل است، اما هیچوقت نباید آن را نادیده بگیرید.

تب، بی‌حوصلگی و درد. در کنار درد کمر، مبتلایان بسیاری دچار حس خستگی و بی‌حوصلگی می‌شوند. حتی ممکن است تب و لرز هم کنند. فرایند فکری شما کندتر شده و سطح انرژیتان شدیداً پایین می‌آید. ممکن است واقعاً تب داشته باشید یا نداشته باشید، اما دچار حالت‌ تهوعی می‌شوید که معمولا با سرماخوردگی و معده‌درد همراه است. راه رفتن برایتان سخت‌تر و سخت‌تر می‌شود و این درد انجام کارهای روزمره را برایتان غیرممکن می‌سازد. برای بالا بردن دستانتان به بالای سر یا بلند شدن از حالت خمیده، مشکل خواهید داشت.

اگر رنگ ادرارتان نارنجی پررنگ شده بود، احتمالاً آب بدنتان کم شده است. وجود خون در ادرار نشانه هشداردهنده ای است. تیره بودن رنگ ادرار همراه با درد تیز و شدید در ناحیه کلیه می‌تواند پرچم قرمزی برایتان باشد که به پزشک مراجعه کنید. در مورد علائم خفیف‌تر، باید به طور قابل‌ملاحظه‌ای مصرف آب خود را افزایش دهید. اگر این موجب کمتر شدن علائم خفیف نشد و هنوز ترشحات غیرعادی ادرار داشتید، به پزشک مراجعه کنید.

دردهای تیز و سوزن‌سوزن شدن در یک طرف کمر. اگر یک دفعه احساس درد شدیدی به شما دست داد، گویی که شکمتان را از داخل بریده و باز کرده باشند، احتمالاً دچار حمله سنگ‌کلیه شده‌اید. درد شما در این مقطع دو برابر می شود و نیاز به مراجعه فوری به پزشک دارید. این دردناک‌ترین قسمت بیماری است و حتی از بیرون آمدن خود سنگ کلیه هم دردناک‌تر است. اگر در مطب پزشک یا اورژانس بیمارستان نشسته‌اید، بلافاصله تقاضای رفتن نزد پزشک را کنید.

بدون داروهای مسکن، دچار دردی شدید و مداوم از جانب کمرتان خواهی شد که به سمت شکمتان کشیده می‌شود. بسیاری از مبتلایان با قرار گرفتن در حالت‌های بسیار خاص احساس راحتی بیشتری می‌کنند و برای برخی نیز خوابیدن روی زمین یا نشستن روی صندلی کمی آرامش‌بخش است. اما وقتی داروی مسکن را دریافت کنید، علائم قابل‌تحمل‌تر خواهند شد.

علت های ایجاد سنگ کلیه

دفع مقادیر بیش از حد کلسیم از ادرار

در اثر اختلال غده پاراتیرویید ـ که تنظیم متابولیسم کلسیم را به عهده دارد ـ یا در اثر مصرف بیش از حد کلسیم و ویتامین ـ د

نقرس (Gout)

(در مورد سنگ های اسیداوریکی )

انسداد ادراری به هر دلیل

کاهش حجم ادار ناشی از بی آبی یا آب وهوای گرم و خشک نیز از علل ایجاد سنگ کلیه است.

رژیم غذایی نامتناسب (مصرف بیش از حد کلسیم )

سابقه خانوادگی سنگ کلیه

پرکاری پاراتیرویید نیز از دیگر علل ایجاد سنگ کلیه است.

در بستر افتادن طولانی مدت به هر دلیل

سوء مصرف الکل

اسیدوز توبولی کلیه:

اسیدوز توبولی کلیه یکی دیگر از عوامل زمینه ساز در بروز سنگ کلیه است.در اثر نقص در تولید آمونیاک به وسیله ی کلیه، افزایش دفع کلسیم (توسط کلیه) ایجاد می شود.

 مصرف زیاد نمک :

براساس مطالعات، مصرف زیاد نمک سبب افزایش دفع کلسیم درادرار می شود.

درصورت پرکاری غده پاراتیروئید (که هورمون تولید شده توسط آن باعث جذب کلسیم از روده ها می گردد و برای عملکرد طبیعی استخوان ها لازم است )، میزان کلسیم خون افزایش یافته و دفع آن از طریق کلیه ها باعث ایجاد سنگ های متعدد محتوی کلسیم در هر دو کلیه می شود .

 درصد کمی از سنگها حاوی اسید اوریک (که در نتیجه ی سوخت و ساز مواد پروتئینی مانند گوشت قرمز، دل، جگر، قلوه و کله پاچه می شوند، هستند،  عفونت های طولانی مدت ادرار و فرایندهای قلیایی شدن ادرار باعث تشکیل سنگهای بزرگ کلیه (سنگ شاخ گوزنی )می شود که متاسفانه به علت بزرگی سنگ وخارج نشدن آن از کلیه و رد شدن ادرار از کنار آن بدون علائم بوده و زمانی تشخیص داده می شود که باعث صدمه جبران ناپذیر و در مواردی از بین رفتن بافت کلیه می شود.

پیشگیری از سنگ کلیه

مصرف روزانه حدود ۳ لیتر مایعات و عمدتاً آب خالص

دوری از مصرف شیر و فرآورده های لبنی در صورتی که سنگ کلیه از نوع کلسیمی ـ فسفری باشد.

خودداری از شرایطی که با تعریق بیش از حد همراه است .

برای درمان و پیشگیری از ابتلا به این بیماری در طب سنتی و مکمل شیوه های درمانی مختلفی وجود دارد؛ شیوه هایی که بدون نیاز به داروهای شیمیایی و روش های تهاجمی می توانند به افراد مبتلا به سنگ کلیه کمک کنند.

● روغن کرچک مسکن گیاهی

افرادی که به دلیل ابتلا به بیماری های کلیه و اختلال مجاری کلیه دچار درد هستند می توانند در کنار ادامه روند درمانی خود از متدها و شیوه های طب طبیعی برای تسکین دردهای این ناحیه کمک بگیرند. یکی از ساده ترین شیوه هایی که در تسکین درد کلیه بسیار موثر است ماساژ روغن کرچک است. برای این منظور کافی است مقداری از روغن کرچک را درست در جایگاهی که کلیه قرار دارد ماساژ دهید و پس از ۴ تا ۵ دقیقه ماساژ یک حوله گرم روی موضع کمپرس کنید. این روش به شما کمک می کند که پس از ۳ تا ۴ روز تکرار از شدت دردهای شما به مرور کاسته شود. علاوه بر این می توانید پیش از ارائه ماساژ روغن کرچک را اندکی گرم و سپس از آن برای ماساژ استفاده کنید.

● پیشگیری از سنگ سازی با لیموترش

افرادی که در برنامه و رژیم غذایی خود از آبلیموی تازه و لیموترش استفاده می کنند، شانس بیشتری برای کنترل و پیشگیری از ابتلا به سنگ کلیه و دردهای ناشی از آن دارند. به اعتقاد بسیاری از درمانگران شیوه های طبیعی درمانی آبلیموی تازه در صورتی که با آب ترکیب شود موجب پیشگیری از تجمع و تشکیل سیترات های موجود در ادرار و بلور در سیستم ادراری به ویژه کلیه ها می شود. از این رو درمانگران این شیوه درمانی به مخاطبان خود توصیه می کنند علاوه بر نوشیدن یک فنجان آب و لیموترش در طول روز در برنامه غذایی خود نیز از لیموترش تازه استفاده کنند.

● رژیم غذایی آیورودا سنگ شکن

• در طب سنتی هندوستان، ، شیوه درمانی ای وجود دارد که به کمک آن فرایند شکسته شدن سنگ ها درون کلیه اتفاق می افتد بدون آنکه بیمار نیازی به مصرف داروهای شیمیایی یا استفاده از متدهای جدید درمانی سنگ شکن داشته باشد. در این شیوه که به نام رژیم درمانی آیورودا مطرح است درمانگر طب سنتی هند با اصلاح شیوه زندگیو رژیم غذایی بیمار به شکستن سنگ های کلسیمی و فسفاتی و دفع آنها از طریق مجاری ادراری کمک می کنند. به این ترتیب این درمانگران با روشی که عارضه جانبی برای بیمار به همراه ندارد برای درمان او دست به کار می شوند. به منظور استفاده از این شیوه درمانی بهترین کار مراجعه به متخصص طب آیوروداست تا او پس از معاینه و بررسی طبع و مزاج فرد شیوه صحیح زندگی و رژیم غذایی مناسب را برای او تجویز کند.

   

• اثر رژیم‌های غذایی بر سنگ کلیه

سنگ‌های کلیوی بسیار شایعند و قابلیت بازگشت و تولید درد زیادی دارند. بیشتر این سنگ‌ها از کلسیم اگزالات تشکیل شده‌اند و هنگامی که سطح کلسیم ادرار از سطح طبیعی بالاتر می‌رود تشکیل می‌شوند.

تحقیقات جدید نشان می‌دهند که برای جلوگیری از برگشت سنگ کلیه محدودیت در مصرف پروتئین‌های حیوانی و نمک در رژیم غذایی موثرتر از کاهش مصرف کلسیم است. در یک بررسی مقایسه‌ای نشان داده شد که تنها 20 درصد کسانی که در رژیم غذای خود از پروتئین‌های حیوانی و نمک کمتر استفاده می‌کردند دو بار مبتلا به سنگ کلیوی شدند. این در صورتی است که 38 درصد از کسانی که محدودیت استفاده از کلسیم را داشتند دچار بازگشت سنگ کلیه شدند. نتایج به دست آمده از تحقیقات دانشمندان ایتالیایی نشان می‌دهد کاهش استفاده از کلسیم نه تنها موجب کم شدن درصد ابتلای دوباره به سنگ کلیه نمی‌شود بلکه باعث افت شدید کلسیم بدن و در نتیجه بیماری‌های استخوانی به خصوص در بانوان می‌شود.
یک رژیم غذایی با مقدار کاهش یافته از پروتئین‌های حیوانی و نمک می‌تواند از ترشح کلسیم در ادرار و منجر به ترشح مقادیر افزایش یافته‌ای از اگزالات در ادرار می‌شود. مصرف پتاسیم نیز در کاهش دفع کلسیم بسیار مؤثر است.

● این خوردنی ها را فراموش کنید

اگر در خانواده ای قرار دارید که درمیان اعضای آنها استعداد ابتلا به سنگ کلیه وجود دارد، بهتر است با اصلاح رژیم غذایی خود و پرهیز از مصرف غذاهای زیر احتمال ابتلا به بیماری سنگ کلیه را به حداقل برسانید.

تا می توانید از نان، پاستا، ماکارونی و شکر فرآوری شده در برنامه رژیم غذایی خود پرهیز کنید و مصرف آنها را به حداقل ممکن برسانید.

مصرف خوراکی ها و غذاهایی که در آنها از لبنیات و ذرت استفاده شده را تا حد امکان کاهش دهید؛ زیرا مصرف مداوم این خوراکی ها احتمال ابتلا به سنگ کلیه را افزایش می دهد.
برای تهیه غذا سعی کنید از بخش های بدون چربی گوشت استفاده کنید تا به این ترتیب میزان سلامت کلیه های خود را افزایش دهید.
نوشیدنی هایی مثل چای، قهوه، الکل و مصرف تنباکو را از برنامه زندگی خود حذف کنید یا مصرف آنها را تا حد ممکن کاهش دهید.

● پاکسازی کلیه ها با چای گیاهی

یکی از گیاهان دارویی بسیار موثر برای پیشگیری از تجمع رسوبات در کلیه و مجاری ادرار، چای گیاهی قاصدک است. مصرف این نوشیدنی گیاهی علاوه بر آنکه می تواند از بروز سنگ کلیه در دستگاه ادراری پیشگیری کند، می تواند به عنوان یک مسکن گیاهی در زمان درد سنگ کلیه عمل کند.
برای استفاده از خواص پاکسازی این گیاه دارویی کافی است برگ های خشک گل قاصدک را مثل چای معمولی دم کنید و در طول روز یک تا ۲فنجان از آن بنوشید. نوشیدن این دمنوش به شما کمک می کند که با پاکسازی روزانه دستگاه کلیه و مجاری آن از تشکیل بلور یا سنگ در کلیه ها پیشگیری کنید.برای بهره مندی از این شیوه درمانی می توانید با مشاوره با متخصص طب سنتی این گیاه دارویی را مصرف کنید.

● کلیه ها را تقویت کنید

گیاهان دارویی متنوعی در طبیعت وجود دارند که می توانند علاوه بر تسکین دردهای ناشی از ابتلا به سنگ کلیه می توانند به درمان این بیماری نیز کمک کنند. در میان این گیاهان دارویی می توان به تاثیر درمانی چای سبز، عصاره گیاه قره قاط، دم نوش کاکل ذرت و جوشانده خارمریم اشاره کرد که می توانند تاثیر زیادی در کاهش دردهای سنگ کلیه داشته باشند. درمانگران طب سنتی اما توصیه می کنند که برای مصرف این نوشیدنی های گیاهی بهتر است از مشاوره درمانگر طب سنتی بهره بگیرید و از گیاهان دارویی طبیعی که به آنها مواد افزودنی و شیمیایی اضافه نشده و بدون کافئین هستند برای درمان سنگ کلیه استفاده کنید.

● هر روز آب پرتقال بنوشید

دانشمندان معتقدند مصرف روزانه آب پرتقال تاثیر بسزایی در پیشگیری از تشکیل کریستال ها و بلورهای سنگی در کلیه دارند. براساس تحقیقات این گروه مصرف آب پرتقال موجب افزایش سیترات پتاسیم در ادرار شده و این مسئله مانع از تشکیل بلورها و سنگ های ریز و درشت در کلیه ها می شود. به اعتقاد محققان، نوشیدن آب پرتقال یکی از بهترین شیوه های طبیعی پیشگیری از ابتلا به سنگ کلیه به ویژه برای افرادی است که در خانواده آنها استعداد ابتلا به سنگ کلیه وجود دارد. به این شرط که بیماران تلاش کنند از آبمیوه طبیعی و تازه استفاده کنند.

● هر هفته این خوراکی ها را بخورید

با رعایت نکات زیر می توانید احتمال ابتلا به بیماری های کلیه به ویژه سنگ کلیه را در میان اعضای خانواده خود به حداقل برسانید:
متخصصان توصیه می کنند به منظور پیشگیری از ابتلا به سنگ کلیه یا عود دوباره آن بهتر است از غذاها یا میوه های حاوی آنتی اکسیدان مثل گیلاس، گوجه فرنگی، فلفل دلمه ای و سبزیجات تازه استفاده کنید و مصرف این خوراکی ها را دست کم ۴ بار در برنامه هفتگی خود لحاظ کنید.
جوی دوسر، گندم سیاه، سبوس و برنج قهوه ای از بهترین غلاتی هستند که می توانید بدون نگرانی آنها را در وعده های غذایی خود قرار دهید.

ورزش روزانه حداقل به مدت ۲۰ دقیقه و نوشیدن آب نیز از جمله نکاتی است که تاثیر زیادی در پیشگیری از ابتلا به سنگ کلیه دارد.
به جای گوشت قرمز از گوشت سفید مثل گوشت ماهی، میگو و مرغ استفاده کنید.

درمان سنگ کلیه

هنگام ادرار کردن از کاغذ صافی یا گاز استفاده کنید تا دفع سنگ مشخص شود؛ یا داخل یک ظرف شیشه ای ادرار کرده ، وجود سنگ را بررسی کرده و در صورت وجود آن را جدا کرده ، ادرار را دور بریزید.ودر نزد پزشک ببرید.

سنگ شکن و جراحی مختصر یا PCN

مصرف سبزیجات، کلسیم، نوشیدن آب فراوان، محدود کردن مصرف پروتئین‌های حیوانی و تحرک در دفع طبیعی سنگ‌های کلیوی موثر است.

مصرف جعفری، کرفس و گل گاوزبان برای دفع سنگ‌های کلیه تاکید شده است.

ریواس، اسفناج، تره فرنگی و سیب زمینی شیرین که غنی از اگزالات هستند نباید مصرف شود.

پروتئین‌های حیوانی، نمک سدیم، تنقلاتی نظیر بادام زمینی باید از برنامه غذایی مبتلایان به سنگ کلیه حذف و مصرف انواع نوشابه‌ها، آب مرکبات و چای نیز باید به حداقل برسد.

فیبرهای موجود در سبوس ذرت، برنج و گندم دارای کم‌ترین میزان اگزالات هستند لذا مصرف بیشتر این مواد توصیه می‌شود.

افزایش میزان تحرک و فعالیت‌های بدنی و دوری از استراحت و سکون به دفع سنگ‌های کلیوی کمک می‌کند.

گیاه خاکشیر ادرار آور بوده و قادر است التهاب کلیه (پیلونفریت) را برطرف کند.

مصرف هندوانه و خیار در درمان سنگ کلیه

روغن بادام دفع سنگ‌های ادراری را تسهیل می‌کند برای این کار باید سه قاشق سوپ‌خوری از مخلوط بادام شیرین و روغن گردو را بعد از هر وعده غذایی همراه با جوشانده‌ای که از جوشاندن 20 گرم شیرین بیان و یک مشت کاه جو در یک ظرف آب تهیه شده، مصرف کرد.

ویدئو های مرتبط با درمان سنگ کلیه

دکتر فرشادنامداری متخصص کلیه و مجاری ادراری

آدرس: تهران خیابان ولیعصر؛میدان ونک.

تلفن تماس:02188776801

 
دکتر مرتضی حمیدی ارولوژی-اندویورولوژی کلیه و مجاری ادراری

آدرس:میدان ارژانتین-خ الوند-ضلع جنوبی بیمارستان کسری-پ 23-واحد 12

تلفن تماس:02188205126

دکتر مجید حقیقت متخصص کلیه و مجاری ادراری

آدرس مطب: اصفهان، خیابان شمس آبادی ، مقابل بیمارستان عیسی ابن مریم، ساختمان71

تلفن تماس:03132205497
گردآوری:مجله ی اینترنتی دلگرم

مرجان امینی