افزایش بیش از حد استروژن و علائم آن
استروژن ها گروهی از هورمون ها هستند که نقش موثری در تولید مثل و روابط جنسی طبیعی خانم ها دارند. این هورمون ها همچنین روی ارگان هایی مانند دستگاه ادراری، سیستم قلب و عروق، استخوان ها، سینه ها، مغز، ماهیچه های لگن، موها و ناخن ها تاثیر دارند. برای اینکه سلامت تمام ارگان های بدن حفظ شود، نیاز به سطح کافی و مناسب استروژن در بدن است.
استروژن در تخمدان تولید می شود و هرچیزی که تخمدان ها را تحت تاثیر قرار بدهد ترشح هورمون استروژن را نیز تحت تاثیر قرار می دهد. مقادیر زیاد استروژن بهخصوص آن استروژنهایی که برای بدن مفید نیستد بر اثر موارد مختلف همچون عوامل زیستی و محیطی مانند فشار روحی، مصرف زیاد کافئین، درمان جایگزینی هورمون، استفاده از لوازم پلاستیکی و آرایشی و غیره در بدن زنان بوجود میآید.
بدن انسان واقعا شگفت انگیز است زیرا مکانیسم ها و واکنش های پیچیده ای در آن اتفاق می افتد. از بازسازی سلولها گرفته تا عملکردهای کاملا هماهنگ همگی طبق فرآیندهای منظم اتفاق می افتند. اما این همه هماهنگی چگونه اتفاق می افتد ؟ جواب آن ساده است هورمونها . به عنوان مثال کاهش یکی از هورمونها فرآیندهای بسیار متعددی را در بدن تحت تاثیر قرار می دهد . هورمونها همه مکانیسم های بدن ما را تنظیم می کنند ولی ما فقط وقتی متوجه این روند می شویم که دچار بیماری با اختلالی در بدنمان شویم.
هورمون استروژن کمک می کند باعث باروری شما شده و چرخه قاعدگی منظم شما را حفظ می کند استروژن به حفظ لوله های فالوپ , رحم و حتی ساختار واژن کمک می کند. در رابطه با عملکرد این هورمون جالب تر این است که استروژن به حفظ ساختار استخوانی بدنی و عرضه کلسیم نیز کمک می کند . استروژن باعث حفظ سلامت بدن و همچنین حفظ سلامت روانی زنان می شود . هورمون استروژن پوست شما را سالم , جوان و بدون چروک نگه می دارد . تمام مواد ذکر شده به این معنی است که فقدان این هورمون می تواند بر بسیاری از فرآیندهای بدن تاثیر بگذارد.
برخی از مواردی که باعث کاهش تولید استروژن در بدن می شوند عبارتند از ورزش شدید , بیماریهای کلیوی مزمن , سندروم ترنر( زنانی که با یک کروموزم X متولد می شوند) , فعالیت ناکافی غده هیپوفیز , بی اشتهایی یا دیگر مشکلات تغذیه ای , رشد ناکافی تخمدان ها یا هر بیماری اتوایمیون . علاوه براین مقدار استروژن در دختران نابالغ و زنانی که به سن یائسگی می رسند نیز کاهش می یابد .
آنچه که ما باید به یاد داشته باشیم این است که نه فقط کمبود استروژن ، بلکه افزایش آن نیز ممکن است بر بدن ما تاثیر بگذارد. در حالی که طبیعی است که سطح استروژن در یک زن باردار یا در بدن یک زن قبل و بعد از زایمان بالا باشد، اما درسایر حالات بالا بودن این هورمون طبیعی نیست. استروژن بیش از حد ممکن است منجر به مشکلات مختلفی مانند افزایش وزن و ناتوانی در از دست دادن آن شود. اما افزایش وزن یکی از راه هایی است که استروژن می تواند بدن شما را تحت تاثیر قرار دهد. علاوه براین استروژن می تواند باعث ایجاد دیابت و تومور در غدد آدرنال و تخمدان شود.
عواملی که باعث افزایش سطح استروژن می شوند
مصرف قرص های ضدبارداری
خانم هایی که به مدت طولانی قرص های ضدبارداری می خورند در معرض افزایش زیاد میزان استروژن قرار دارند، چون این هورمون جزیی از ترکیبات قرص های ضدبارداری است. هر چه مدت زمان مصرف قرص های ضدبارداری طولانی تر باشد، امکان اینکه تعادل هورمون های بدن دچار اختلال شود بیشتر است.
مصرف زیاد سویا
در اکثر مطالب مربوط به تغذیه، توصیه زیادی به مصرف سویا می شود، چون این ماده غذایی جایگزین مناسبی برای گوشت محسوب می شود. به همین دلیل بخصوص در 10 سال اخیر، مصرف سویا و محصولات تهیه شده از آن در بین خانم ها افزایش چشمگیری داشته است. با این حال باید بدانید که سویا حاوی میزان زیادی فیتو استروژن یا همان استروژن گیاهی است. خانم هایی که رژیم های گیاهخواری دارند، در مصرف این ماده غذایی دچار افراط می شوند که به نفع سلامتی آنها نیست، چون سویا اغلب جزو محصولات تراریخته است.
نشانه های افزایش سطح استروژن در بدن
1- ابقاء آب در بدن
اگر بدن شما بیش از مقدار ضروری دارای استروژن باشد مایعات بیشتری در خود جمع می کند که روی مقیاس های وزنی منعکس می شود . علاوه بر این شما ورم مچ دست یا پا که از دیگر علائم ابقاء آب در بدن هستند را تجربه خواهید کرد . اگر این علائم را در خودتان دیدید حتما با پزشک مشورت کنید.
2- احساس نفخ
شما ممکن است که هر بار چیزی می خورید احساس نفخ کنید و شکمتان همواره پر از گاز است و احساس سیری می کنید .اگر این وضعیت را زیاد تجربه می کنید ممکن است به این دلیل باشد که در جریان خون شما استروژن زیادی وجود دارد.
3- قاعدگی های نامنظم
یکی از واضح ترین نشانه ها برای وجود بیش از حد استروژن در بدن چرخه نامنظم قادعدگی است . اگر چندین بار متوجه دوره های نامنظم پریود خود شدید وقت آن است که به دکتر زنان مراجعه کنید .
4- بزرگ شدن و تورم سینه ها
بزرگ شدن سینه ها یا احساس توده در آنها از نشانه های استروژن بیش از حد است . اگر در سینه هایتان توده ای احساس کردید که تاکنون وجود نداشته می تواند نشان دهنده عدم تعادل استروژن در بدن شما باشد .
5- میل جنسی پایین
اگر علاقه ای به رابطه جنسی ندارید و کاملا بی میل هستید استروژن بالای موجود در جریان خون شما مقصر اصلی آن است.
6- مشکلات زیاد پیش از قاعدگی (PMS)
سندروم پیش از قاعدگی یا PMS به معنای خستگی , افسردگی و درد شکم و ... پیش از دوره پریود است که باعث می شود شما نتوانید فعالیت های طبیعی خودتان را انجام دهید .
7 – سردرد هایی بدون علت ظاهری
معمولا افزایش سطح هورمون استروژن می تواند باعث سردرد شود اما افزایش بیش از حد این هورمون می تواند باعث سردردهای شدیدی شود که فعالیت های روزمره شما را مختل کند.
8 – خستگی شدید
اگر همیشه از صبح تا شب خسته خوابالود هستید نشانه خوبی نیست . این وضعیت می تواند به دلیل استروژن بالا در بدن شما باشد و بهتر است با نظر پزشک آزمایش تعیین سطح استروژن انجام دهید .
9 - فتق هیاتوس و اسیدیته بدن
فتق هیاتال یا هیاتوس به معنی ورود قسمتی از معده به درون قفسه سینه از طریق هیاتوس یا شکافت مری موجود در دیافراگم معده است. افزایش میزان استروژن بدن (به عنوان مثال در دوران بارداری یا در حین مصرف قرص های ضدبارداری) باعث می شود که خانم ها به طور موقت از مشکلاتی مانند حساس شدن عضله ی هیاتوس مری رنج ببرند. این مشکل نیز باعث تولید اسید زیاد در معده و ریفلاکس می شود.
در حالت کلی استروژن زیاد باعث مسدود شدن دفع صفرا شده و مشکلات گوارشی ایجاد می کند. به خصوص اگر برنامه غذایی فرد مناسب نباشد، این مشکلات چند برابر می شود.
10 - اضطراب و تحریک پذیری
اختلالات عصبی و مشکلات روحی و احساسی نیز ممکن است در نتیجه افزایش سطح استروژن بروز کند. روشن است که این مشکلات در اثر عوامل متعددی باشد، اما با این حال لازم است که مراقب میزان استروژن بدن نیز بود. استروژن زیاد در بدن باعث بروز تغییرات زیادی در سیستم عصبی می شود. یعنی در طول تخمک گذاری و روزهای قبل و بعد از شروع قاعدگی، نوسانات روحی و روانی ایجاد می شود.
11- مشکلات باروری
اگر بیش از یک سال است که تصمیم به بارداری گرفته اید و هنوز موفق نشده اید، احتمالا یکی از علل آن میزان بالای استروژن بدن تان است. بهتر است این هورمون بدن مورد بررسی قرار بگیرد، به خصوص اینکه سابقه قاعدگی های نامنظم و دردناک نیز داشته باشید و یا قرص های ضدبارداری مصرف کرده اید.
12- یبوست
یبوست یکی از مشکلات رایج در بین همه مردم است. این مشکل در طولانی مدت به بروز بیماری های دیگر منجر می شود. ممکن است که یکی از عوامل ابتلا به یبوست میزان استروژن بالا باشد. اگر در دوران غیر از پریود دچار یبوست هستید، می تواند یکی از نشانه های میزان بالای استروژن باشد. چون در طول دوره قاعدگی میزان استروژن به طور طبیعی کاهش پیدا می کند، یبوست از بین می رود. اما بعد از پایان این دوره، دوباره یبوست بدون هیچ دلیل مشخصی بروز می کند.
13 - میگرن و دردهای مفصلی
سردرد و دردهای مفصلی از جمله علائم استروژن بالا در بدن هستند. گاهی با مصرف برخی داروها، بهبودی در این دردها حاصل می شود، اما همیشه مشکل به قوت خود باقی است.
14- لخته ها
وجود لخته های خون ناشی از حضور بیش از حد استروژن در بدن شما ترسناک ترین علامت ممکن این عدم تعادل هورمونی است که توسط درد و تورم در هر بخشی از بدن شما مشخص می شود .
15 - نوسانات خلقی بیش از حد
درحالی که برخی تغییرات خلقی در طول روز طبیعی است اما بیش از حد بودن آن به معنای سیگنالهای بدنی است که شما نباید آنها را نادیده بگیرید .
16- افزایش میزان فشار خون
میزان بالای استروژن با افزایش میزان فشار خون در بین زنان مرتبط است. علتش آن است که میزان بالای استروژن، مقدار بالایی از ترکیبی به نام سوپراکسید را تولید میکند که تجمع آن باعث افزایش فشار خون میشود.
17 - بیش فعالی
زنانی که استروژن بالایی دارند علاوه بر تغییر خلق و خو، از بیش فعالی هم نالیده و در تمرکز هم دچار مشکلاتی هستند.
18- سرد شدن دست و پاها
زنانی که میزان بالایی استروژن دارند، جریان خون بدنشان ضعیف بوده و به خاطر آن دستها و پاهایشان اغلب سرد است.
روش های کنترل سطح استروژن
روش های متعددی برای کنترل میزان بالای استروژن وجود دارد. به این ترتیب که باید سبک زندگی تان را اصلاح کنید. برای این کار لازم است موارد زیر را در نظر داشته باشید:
- خودداری از مصرف الکل
- افزایش مصرف میوه و سبزیجات
- پرهیز از مصرف مواد غذایی چرب
- کاهش استرس
- مصرف بیشتر فیبرهای غذایی
- ورزش به مدت حداقل سه جلسه در هفته
یادتان باشد که میزان بالای استروژن می تواند باعث بروز مشکلات دیگری مانند سرطان پستان شود. میزان بالای استروژن همچنین ممکن است باعث بروز سرطان آندومتر (سرطان دیواره رحم) شود.
توصیه هایی برای کاهش طبیعی میزان استروژن بدن
- کاهش یا حذف مصرف گندم، قند، گوشت قرمز، شیر سویا، قهوه، نوشیدنی های شیرین و شیرین کننده های مصنوعی
- پرهیز از مصرف دخانیات و الکل
- مصرف گاه به گاه یک عدد مکمل ویتاگنوس یا گیاه پنج انگشت. این گیاه باعث کاهش میزان استروژن می شود
- افزودن ریشه گیاه ماکا (maca) یا پودر آن به برنامه غذایی، به عنوان مثال در اسموتی ها یا آب میوه ها
- مراقبت از کبد با روش های درمانی طبیعی
در این رابطه بیشتر بخوانید
افزایش میزان استروژن در زنان و خطر سکته را جدی بگیرید
همه چیز در مورد استراديول ESTRADIOL (هورمون جنسی اصلی در زنان)
درمانهای جدید برای نارساییهای هورمونی با الهام از سیستم ایمنی گاو
ترجمه و گردآوری توسط بخش سلامت
مجله دلگرم
- برچسبها
- استروژن
- هورمونهای زنانه
دیدگاه ها