بهترین درمان درد در ناحیه فک

چرایی احساس درد در ناحیه فک

با دلگرم همراه باشید تا با راه های مناسب برای درمان درد فک آشنا شوید.

درد فک چیست؟

مفصل گیجگاهی-فکی (TMJ)، اتصال‌دهنده فک پایین صورت به استخوان سر است و باعث می‌شود استخوان فک پایین حرکت کند. جفت نشدن دندان‌ها روی هم، ساییدن دندان‌ها که به مفصل فشار زیاد وارد می‌کند، استرس، آرتریت روماتوئید و استئوآرتریت مفصلی و سایر بیماری‌های خودایمنی باعث درد این مفصل می شوند.درد فک در نتیجه مشکلات مربوط به فک، مفصل فک و عضلات صورت و اطرف آن که کنترل جویدن و حرکت فک را در اختیار دارند، اتفاق می افتد. به این مشکلات در اصطلاح سندروم TMJ، عملکرد نامناسب فک بالا و پایین یا مشکلات آرواره (TMD) نیز گفته می شود

.مفصل فک (TMJ) محل اتصال فک پایین (آرواره) به استخوان گیجگاهی جمجمه است که دقیقاً جلوی گوش در هر سمت سر شما قرار دارد. این مفصل انعطاف پذیر است و این امکان را فراهم می کند که فک به آرامی به سمت بالا و پایین و از سمتی به سمت دیگر حرکت کند. به این ترتیب امکان صحبت کردن، جویدن غذا و خمیازه کشیدن برای شما ایجاد می شود. عضلات متصل و اطراف مفصل فک موقعیت و حرکت های فک را کنترل می کنند. این بیماری درد ناحیه مفصل فکی ناشی از درگیری عضلات و اعصاب ناحیه مفصلی است که به علت آسیب به مفصل فوق ایجاد می‌شود.

تعدادی از مشکلات هستند که می توانند باعث درد فک شما شوند:

• که برخی از آن ها شامل شکستگی فک
• قرارگیری نامناسب
• آرتروز
• آبسه دندان
• انجام ارتودنسی برای درمان بعضی مشکلات فک که مثال های رایج در این حوزه می باشند. به هر حال مشکلات مفصل فک یا TMJ معمول ترین علت درد فک می باشد.

این مشکلات معمولاً در نتیجه دندان قروچه در زمان خواب یا هنگامی که فرد استرس و فشار عصبی احساس می کند، ایجاد می شوند. درد فک پایین همچنین می تواند در نتیجه اعتیاد به جویدن آدامس یا گاز گرفتن ناخن نیز مشاهده گردند. در این رابطه مهم است که شما به محض مشاهده مشکل سعی کنید با مراجعه به پزشک متخصص علت را تشخیص دهید.

علاوه بر این درد فک دهان می تواند نشانه ای از وجود مشکلات جدی تر همچون حمله قلبی یا آنژین باشد. درمان درد فک صورت همچنین برای جلوگیری از ایجاد التهاب، مشکلات مربوط به هنگام جویدن و غذا خوردن و محدودیت در حرکت فک لازم و ضروری است.

علایم و نشانه ها درد فک

افرادی که مشکلات فک دارند با درد فک شدید و ناراحتی مواجه می شوند که این ناراحتی ها می تواند موقتی بوده یا برای چند سال دوام داشته باشند. زنان بیشتر از مردان با این مشکلات برخورد می کنند و این موضوع بیشتر در بین افراد بین 20 تا 40 سال مشاهده می شود. علائم رایج درد فک پایین شامل موارد زیر است:

• درد فک دهان یا حساسیت در صورت، ناحیه مفصل فک، گردن و شانه ها، و در اطراف فک و گوش در زمان جویدن، صحبت کردن یا باز کردن زیاد دهان
• ایجاد محدودیت در باز کردن زیاد دهان
• احساس «چسبندگی» یا «قفل شدن» فک در هنگام باز کردن یا بستن دهان
• صدا دادن مفصل فک در زمان باز کردن یا بستن دهان (که ممکن است با درد همراه بوده یا بدون درد باشد
• احساس خستگی در ناحیه صورت
• مشکل در هنگام جویدن غذا یا درد ناگهانی در هنگام گاز گرفتن در زمانی که دندان های بالا و پایین به نحو مناسب روی هم قرار نمی گیرند
• ورم در اطراف صورت

سایر علائم عادی مشکلات فک شامل درد فک و دندان، سر درد، گردن درد، گیجی، درد گوش، مشکلات شنوایی، درد در ناحیه بالای شانه و زنگ زدن گوش ها (وز وز کردن گوش) است.

دلایل و علت درد فک

علت درد فک بالا و پایین بطور دقیق مشخص نیست، اما دندان پزشکان اعتقاد دارند که دلیل این درد فک مربوط به عضلات فک یا بخش هایی از خود مفصل است. ایجاد آسیب به فک، مفصل فک یا عضلات سر و گردن می تواند باعث ایجاد درد فک صورت شود. سایر دلایل احتمالی مربوط به این مشکل به شرح زیر هستند:

• دندان قروچه یا ساییدن دندان ها به هم که باعث اعمال فشار زیاد بر مفصل فک می شود
• عدم قرارگیری مناسب محل اتکای نرم یا دیسک بین مفصل کروی و حفره ای
• ابتلا به استئو آرتریت یا آرتریت روماتوئید در مفصل فک
• استرس که می تواند باعث سفت شدن عضلات صورت و فک یا ساییدن دندان ها به هم شود.

تشخیص درد فک

به خاطر اینکه بسیاری از شرایط دیگر همچون درد دندان، مشکلات سینوس، آرتروز یا بیماری لثه نیز می توانند علائم مشابه درد استخوان فک داشته باشند، دندان پزشک یا پزشک می تواند با بررسی سوابق شما و آزمایش های کلینیکی علت درد فک را تشخیص دهد. دندان پزشک می تواند وضعیت مفصل فک شما را نسبت به درد یا حساسیت معاینه کرده به صداهای فک در هنگام حرکت آن گوش دهد و به دنبال موارد ایجاد محدودیت حرکتی یا قفل شدن فک در زمان باز کردن یا بستن دهان باشد.

علاوه بر این پزشک می تواند وضعیت گاز گرفتن دندان ها و نیز عملکرد عضلات صورت را بررسی کند. گاهی اوقات برای بررسی دقیق تر موضوع از عکس رادیولوژی پاناروما استفاده می شود. این عکس رادیولوژی امکان بررسی کامل استخوان فک، مفصل فک و دندان ها را برای اطمینان از عدم وجود سایر مشکلات احتمالی که باعث ایجاد علائم درد فک شده باشند، فراهم می کند. گاهی اوقات ممکن است برای بیمار از عکس برداری اضافی همچون ام آر آی یا سی تی اسکن نیز در صورت لزوم استفاده شود.

عکس ام آر آی بافت نرم همچون دیسک مفصل فک را بررسی می کند و به این ترتیب می توان حرکت مناسب فک را تشخیص داد. با انجام سی تی اسکن می توان جزئیات استخوان فک را مشاهده نمود. اگر شما به درمان اضافی در این حوزه نیاز داشته باشید، دندان پزشک یا پزشک ممکن است شما را برای انجام عمل جراحی در ناحیه صورت، دهان و فک معرفی کند.

درمان‌های خانگی درد فک

۱ـ غذاهای نرم بخورید.

۲ـ از باز کردن زیاد فک خودداری کنید، مثل خودداری از جویدن آدامس و آواز خواندن با صدای بلند، هنگام خمیازه کشیدن زیر فک خود را بگیرید تا زیاد باز نشود، سیب، هویج و خوراکی‌های سفت را گاز نزنید و آنها را به تکه‌های کوچک‌تر تقسیم کنید.

۳ـ ورزش هایی را انجام دهید که مفصل و عضلات فک را در حالت آرامش قرار می‌دهند. دندانپزشک متخصص می‌تواند آنها را به شما یاد دهد.

۴ـ انجام نیم ساعت ورزش هوازی، سه تا چهار بار در هفته می‌تواند استرس را کاهش دهد و اندورفین در بدن ترشح کند که باعث کاهش درد می‌شود.

۵ـ روش‌های کاهش استرس را یاد بگیرید. حواستان باشد در شرایط استرس، دندان‌ها را به هم فشار ندهید.

۶ـ به پشت و یا به یک طرف بدن بخوابید. اگر روی شکم بخوابید و یک سمت صورتتان را روی بالش بگذارید، مشکلات فکی شما بدتر می‌شود.

۷ـ صاف راه بروید، عضلات پشت گردن باید تکیه گاه خوبی داشته باشد.

۸ـ اگر طولانی مدت از تلفن استفاده می‌کنید، گذاشتن تلفن بین شانه و عضلات گونه، فشار زیادی بر گردن و مفصل فکی وارد می‌کند. بنابراین از هندزفری استفاده کنید.

۹ـ اگر احساس درد تیزی دارید، تکه‌های یخ را در حوله ای نازک قرار دهید و حدود ده دقیقه (بیش از ۲۰ دقیقه نشود) در ناحیه مفصل فکی قرار دهید. اگر نیاز است هر دو ساعت یکبار این کار را تکرار کنید.

۱۰ـ اگر درد گنگ و مبهمی احساس می‌کنید، استفاده از گرما بهتر است. با این کار خونرسانی در عضلات مفصل زیاد می‌شود. حوله‌ای را در آب گرم خیس کنید و روی عضلات ناحیه مفصل به مدت ۲۰ دقیقه قرار دهید.

درمان های پزشکی درد فک

۱ـ دارو درمانی: گاهی ممکن است بنا به صلاحدید دندانپزشک متخصص، از داروهای ضدالتهاب، شل‌کننده‌های عضلانی یا ضد افسردگی ها استفاده کنید.

۲ـ تثبیت با Splint : ممکن است نیاز باشد از گارد دهانی استفاده کنید (به‌صورت کوتاه‌مدت و تحت نظر پزشک).

۳ـ درمان‌های فیزیوتراپی: استفاده از لیزر سرد (اولتراسوند)، گرما و سرما درمانی و...

۴ـ تزریق بوتاکس: تزریق بوتاکس برای سه تا هشت ماه درد را کم می کند که نتایج آن هنوز در حال تحقیق و بررسی است.

۵ـ درمان های گسترده: اگر تغییرات مفصلی غیرقابل بازگشت و علائم پایداری در مفصل مشاهده شود، درمان‌های گسترده‌تر مانند جراحی مفصل و یا استفاده از پروتز مفصلی ممکن است نیاز باشد.

گردآوری شده ی مجله ی اینترنتی دلگرم

مرجان امینی