بهترین راه های درمان ضعف معده و زخم معده

مقدمه ای در مورد ضعف معده

ضعف معده یکی از بیماری های شایع امروزه است که دلایل مختلفی دارد که در زیر مهم ترین دلایل ضعف معده را برایتان گفته ایم با دلگرم همراه باشید تا با دلایل ضعف معده و درمان آن آشنا شوید.

ضعف معده و ضعف در هضم بیشتر به دلیل عادات ناپسند غذایی است که رعایت صحیح آداب غذا خوردن در رفع ضعم هضم موثر است و بهترین درمان ضعف معده تقلیل غذاست.اگر هنگام بلعیدن درد وجود داشت و در غیر زمان بلعیدن نیز درد در پشت گردن وجود داشت و بیمار احساس کرد که محل عبور غذا تنگ است ، علت ورم در مری است .

توت میوه ای که اکثرن تا حدودی با خواص آن آشنا هستیم. این میوه ، میوه ی بومی کشور چین و ژاپن است. رشد این درخت بسیار زیاد است و چوب آن نرم بوده و بیشتر در کشتی سازی از آن استفاده میشود. این میوه در چین و هند مصرف طبی دارد. همچینین این گیاه خاصیت ادرار آورد دارد.و استفاده از توت برای درمان ضعف معده راه خیلی مناسبی است.

زخم معده چیست؟

زخم شدن مخاط معده یا روده کوچک را زخم معده گویند.

که از این بیماری با اصطلاح اولسر پپتیک (زخم دستگاه گوارش) نیز یاد می‌شود. این زخم‌ها در صورتی بروز می‌یابند که لایه ضخیم مخاطی حفاظت کننده‌ از معده در برابر مایعات ترشح شده توسط غده‌های دیواره‌ی دستگاه گوارش نازک شود. خوشبختانه این مشکل به سادگی درمان می‌شود، اما چنانچه به موقع به پزشک مراجعه نشود وخیم می‌گردد.

یک بیمار از هر ده بیماری که دچار خونریزی زخم می‌شود هیچ دردی را تجربه نمی‌کند. بنابراین آگاهی از دیگر نشانه‌های خونریزی معده می‌تواند سرنوشت‌ساز باشد. زخم معده معمولاً هنگام تماس یافتن با اسید معده باعث درد بیمار می‌شود. اما با شروع خونریزی زخم، خون اثر اسید معده را کاهش می‌دهد و درد معمول بیمار را ساکت می‌کند.

خونریزی معده چیست؟

زمانی که خونریزی زخم شروع می‌شود، خون اسید معده‌ی موجود در اطراف زخم را خنثی می‌کند و در نتیجه اسید خنثی شده ناحیه‌های حساس نزدیک زخم را نمی‌سوزاند.

پی‌آمد این واکنش متوقف شدن احساس درد و بروز مشکلات جدی و وخیم است. ممکن است بیمار با متوقف شدن احساس درد فکر کند که زخم‌ معده اش التیام یافته است. حال آن که شرایط در واقع رو به وخامت نهاده است. زخم تشدید شده است و خونریزی آن‌قدر شدید است که بیمار، به دلیل توضیح داده شده در بالا، هیچ دردی حس نمی‌کند.

بیمار گاهی دچار خونریزی معده بدون درد و کم‌خونی می‌شود که چون عارضه‌های گوناگون بسیاری با این دو نشانه‌ همراه هستند، ممکن است تشخیص اشتباه صورت گیرد. همچنین گاهی بیمار به دلیل از دست دادن خون دچار سرگیجه می‌شود، اما باز هم اضطراب یا فشار روانی یا حتی کم‌خوابی را به اشتباه مسبب این سرگیجه می‌داند و ردّ پای این نشانه‌ها را در سبک زندگی خود دنبال می‌کند تا به تصور خود علت بروز مشکل را بیابد.

تشخیص ضعف و زخم معده

پزشک برای تأیید ابتلا به زخم معده و احتمال بروز خونریزی معده آتی دستور انجام آزمایش‌های تصویربرداری‌ تشخیصی می‌دهد. دو آزمایش رایج عبارت‌اند از:

عکس‌برداری گوارشی فوقانی (UGI)

این روش نوعی رادیوگرافی (اشعه ایکس) است که در آن، بیمار برای افزایش کنتراست مایعی گچی می‌نوشد و در نتیجه تصویری واضح‌تر از بخش‌های معین به دست می‌آید. چون این مایع حاوی باریم است، این آزمایش را گاهی اوقات بلع باریم نیز می‌نامند.

آندوسکوپی (EGD)

آندوسکوپ (درون‌بین) لوله انعطاف‌پذیر باریکی است که دوربین بسیار کوچکی در سر آن قرار دارد. مسکن ملایمی به بیمار داده می‌شود و سپس لوله از راه دهان وارد معده می‌شود. پزشک لایه مخاطی معده را جهت تشخیص زخم معده بررسی می‌کند و نمونه‌های بسیار کوچک بافتی (نمونه‌برداری) برای معاینات میکروسکوپی گرفته می‌شود. چنانچه در آزمایش‌های تصویربرداری ابتلا به زخم معده مشخص شود، به احتمال زیاد آزمایشی به منظور تعیین وجود هلیکوباکترپیلوری انجام می‌شود.

پزشک باید در مورد وجود هلیکوباکترپیلوری مطمئن باشد، چون رفع این باکتری احتمالاً می تواند باعث درمان زخم معده شود.شیوه درمان زخم‌ معده ناشی از هلیکوباکترپیلوری با روش درمان زخم‌های ایجاد شده به دلیل مصرف دارو متفاوت است.

از سه نوع آزمایش برای تعیین وجود هلیکوباکترپیلوری استفاده می‌شود که از قرار زیر است:

آزمایش‌های خون

این آزمایش‌ها با اندازه‌گیری آنتی بادی‌های باکتری، وجود آن را مشخص می‌سازند.

آزمایش تنفسی

در این آزمایش دی اکسید کربن موجود در بازدم بیمار پس از نوشیدن مایعی خاص اندازه‌گیری می‌شود.

آزمایش‌های بافت

این آزمایش‌ها تنها پس از انجام نمونه‌برداری آندوسکوپی کاربرد دارند، چون متخصصین برای شناسایی باکتری‌ها به نمونه بافت معده نیاز دارند.

ورم های مری شامل:

اگر هنگام بلعیدن درد وجود داشت و در غیر زمان بلعیدن نیز درد در پشت گردن وجود داشت و بیمار احساس کرد که محل عبور غذا تنگ است ، علت ورم در مری است .

انواع ورم های مری عبارتند از :

• ورم گرم .
• ورم خونی .
• ورم سرد بلغمی .
• ورم سخت .

علت بوجود آمدن زخم معده چیست؟

زخم معده زمانی رخ می‌دهد که اسید دستگاه گوارش به سطح داخلی مری، معده یا روده کوچک آسیب بزند. اسید، زخم باز دردناکی را ایجاد می‌کند که ممکن است خونریزی کند.

دستگاه گوارش با لایه مخاطی پوشیده می‌شود که در حالت طبیعی از اثر خورندگی اسید جلوگیری می‌کند. اما چنانچه میزان اسید افزایش یا مقدار مخاط کاهش یابد، زخم ایجاد می‌شود. از دیگر علت های زخم معده می تاون به موارد زیر اشاره کرد:

باکتری

باکتری هلیکوباکترپیلوری معمولاً در لایه مخاطی پوشاننده و حفاظت کننده بافت‌های سطح داخلی معده و روده کوچک زندگی می‌کند. هلیکوباکترپیلوری غالباً هیچ مشکلی به وجود نمی‌آورد، اما گاهی باعث التهاب لایه داخلی معده می‌شود و به زخم شدن آن می‌انجامد. نحوه پخش شدن هلیکوباکترپیلوری مشخص نیست، اما احتمالاً از راه تماس نزدیک میان دو فرد، مانند بوسیدن، از فردی به فرد دیگر انتقال می‌یابد. ضمناً گاهی اوقات هلیکوباکترپیلوری از راه غذا و آب منتقل می‌شود.

مصرف مداوم بعضی از داروها

مسکن‌های تجویزی و غیرتجویزی خاص لایه‌ی مخاطی معده و روده کوچک را تحریک می‌کند و ملتهب می‌سازد. آسپرین، ایبوپروفن، ناپروکسین و کتوپروفن از این داروها محسوب می‌شوند. سالمندان یا بیماران مبتلا به استئوآرتریت که این مسکن‌ها را به طور مداوم مصرف می‌کنند بیش از دیگران در معرض ابتلا به زخم معده قرار دارند. از دیگر داروهای تجویزی به وجود آورنده‌ی زخم معده می‌توان به داروهایی موسوم به بیسفوسفونات (اکتونل، فوساماکس و اقلام مشابه) و مکمل‌های پتاسیم اشاره کرد که برای درمان پوکی استخوان مصرف می‌شود.

از جمله عوارض زخم معده می توان به خونریزی زخم اشاره کرد. از آنجایی که خونریزی در زخم ها معمولا رایج می باشد در ادامه به بررسی علت خونریزی معده می پردازیم.

با بزرگ‌تر شدن زخم، فرسایش و خوردگی عضله‌های معده یا دیواره دوازدهه (جایی که غذا با اسید مخلوط می شود.) شروع می‌شود و در طی این فرایند تخریب، رگ‌های خونی آسیب می‌بیند و در نتیجه خونریزی معده شروع می‌شود. اگر میزان آسیب رگ‌های خونی کم باشد، جریان خون آهسته می‌شود و معمولاً خون سرانجام به طریقی وارد دستگاه گوارش می‌گردد. اما اگر رگ‌های خونی به شدت آسیب ببیند، خونریزی معده سریع و بسیار خطرناک خواهد بود.

علائم زخم معده چیست؟

• تلخى دهان
• خروج صفرا
• با استفراغ و خروج صفرا با مدفوع
• بيمار پس از غذا خوردن احساس طعم بد دهان دارد مثل كسى كه دود زياد كشيده باشد
• بوى بد دهان و سوزش دل و عطش و حالت تهوع موجود
• ممكن است در اثر بيمارى و اختلال كار ساير اعضاء مثل كبد يا روده ها و غيره باشد و هميشه مربوط به خود معده نيست اگر حالت تهوع زياد باشد و بيمار از امتلاء رنج برد
• مقدارى سكنجبين با آب گرم حل كرده نوشند تا استفراغ كنند بعد از آن پوست هليله زرد 10 گرم جوشانده صبح و عصر ميل نمايند اينگونه افراد صفراوى مزاج در موقع گرسنگى و دير رسيدن غذا
• بى طاقت شده و حتى ممكن است بيهوش گردند
• براى درمان اين حالت بهتر است شربت ليمو، شربت غوره شربت انار يا شربت نارنج صبح ناشتا ميل نمايند غذاهاى ترش براى افراد فوق مؤثر است و بايد قبل از گرسنگى كامل غذا خورند.

چگونه ضعف معده را میتوان درمان کرد؟

درمان ناراحتی های معده را میتوان با رژیم غذائی ویژه شروع كرد وبه كمك دارودرمانی تكمیل نمود.

رژیم غذائی

چون معده و روده علاوه بر اینكه هركدام اندامی ازاندام های بدن هستند بنا براین اولا تر كیب ثابت مواد مختلف یا غلظت مناسب مواد درون خون وآب میان بافتی در سلامتی یا بیماری آنها موثر است، به عبارت دیگر اگر غلظت مناسبی ازاكسیژن ، گلوكز، اسیدهای آمینه ، ذرات چربی ،الكترولیت ها در خون وآب میان بافتی باشند سلول های معده وروده هم مانند سلول های سایر اندام ها كارخود را انجام می دهند .

هر تغییری در غلظت مواد در بدن ویا كم وزیاد شدن مواد درون بدن باعث اختلال دركار معده وروده شده در نتیجه باعث ناراحتی وزخم معده، اثنی عشر وروده میگردد چون معده وروده تحویل گیرنده وعمل كننده غذا ، آب والكترولیت ها هستند.

رژیم غذائی ویژه

الف:

مرحله حاد وزخم های معده خونریز ، دراین مرحله باید همه غذاها خوراكی تا سه روز قطع شوند در 12تا 24ساعت اول بیمارحتی آب هم نخورند بعد از 12تا24ساعت اول بیمار باید ازعسل به مقدار 75تا120گرمدر چندین نوبت هربار به انداره 10تا20گرم بخورد

ب :

مرحله غیرحاد . در این مرحله بیمار مانند مرحله حاد 12تا 24ساعت همه غذاها را باید قطع كند وتغذیه دهانی با 100تا300گرم كربوهیدراتهای كم پروتئین مانند نان و برنج در شبانه روز به نان وبرنج را به تنهائی یا مواد كم پروتئین مثل شیر ماست معمولی ، سیب زمینی پخته وعسل خرما باید خورد.

نكته اول :

یرای پیشگیری از فشار مكانیكی به معده بایدازخوردن میوه سبزی سالاد ، پرهیز كرد.

نكته دوم :

برای پیشگیری از كاهش اسیدیته معده كه سبب افزایش فعالیت باكتریها در معده وروده بویژه هیلیو باكتر باید از خوردن غذا ونوشابه ها چندین بار در روز بویژه در فواصل غذا باید پرهیز كرد.

دارو درمانی

دارو درمانی در نارحتی وزخم های معده وروده با سه دسته از داروها با اهداف مشخصی انجام میگیرد

1- داروهای استروئیدی برای جای گزین كردن هومون های استروئیدی كه در بیماران مبتلا به ناراحتی معدوروده در اثر افزایش قند وچربی ترشح نمی شوند یا ترشح آنها كم است(( میدانیم قند وچربی خون اگر به مقدار طبیعی درخون برسند وكمی افزایش یابند ترشح هورمونهای استروئیدی وهورمون رشدكم یا قطع میشود))

2- داروهای آنتی اسید

3- داروهای مسكن احشائی وداروهای آرام بخش

4- در افراد غذا دوست و همیشه خور چون در 24ساعت چندین بار غذا می خورند ومایعات می نوشند اولا اسید معده آنها چندین بار درپاسخ به غذا ترشح نمیشود ومقدار كم ترشح اسید توسط خوردن وآشامیدن مكرر وزیاد رقیق می شود وقادر به كشتن باكتریها نمیشود ناراحتی معده این افراد با" كوتریموكسازول "

درمان ضعف معده و تقویت آن با عسل طبیعی

الف: با آرد گندم و عسل و زعفران حلوا درست نموده و میل نمایید.

ب: ریشه و برگ تازه کرفس را کوبیده و با مقدار کافی عسل مخلوط نموده و روزی سه بار هر وعده یک قاشق مربا خوری بعد از غذا میل نمایید .

ج: شیر و عسل برای معده بسیار نافع است و روده ها را نرم می کند.

به سالمندان توصیه می شود اگر میخواهند شیر در معده آنها سریع تر هضم شود با عسل میل نمایند.

درمان خانگی ضعف معده

درد ناشی از زخم معده با رعایت نکته‌های زیر کاهش می‌یابد:

• مدیریت استرس و فشار روانی

استرس نشانه‌ها و علائم زخم معده را تشدید می‌کند. عوامل استرس‌زای زندگی خود را تعیین کنید و نهایت سعی خود را برای برطرف کردن آنها به کار بندید. به سختی می‌توان مانع بروز بعضی استرس‌ها شد

• اما می‌توان نحوه مدیریت‌شان را با ورزش کردن، انجام تمرین‌های خاص، سپری کردن اوقات فراغت با دوستان یا نوشتن خاطرات آموخت.
• عدم استعمال دخانیات؛ دخانیات به مخاط محافظ معده آسیب می‌زند.

ناساگارها با معده

بدترین دشمن برای معده ، پرکردن آن از خوراک است . همچنین خود داری از خارج کردن مدفوع برای معده زیان آور است و ان را سست و ضعیف می کنند ،داروها و غذاهایی که با معده ناسازگارند و به معده زیان می رسانند عبارتند از میوه ی صنوبر ، چغندر ، ریحان کوهی ، شلغم بسیار نپخته ، ترشک ، سرمک ، بقله یمانیه ، شنبلیله ، کنجد ، شیر و خوردن مغز استخوان ها و مغز حیوانات .

درد معده به یکی از علل زیر می باشد :

1. سوء مزاج ساده ی بدون ماده .

2. سوء مزاج همراه با ماده .

3. گسستگی پیوندی که ممکن است علت آن کشیدگی معده از باد و یا علل دیگر باشد .

4. قرحه ی خوره.

5. مبتلا بودن به مالیخولیای مراقی یا خلط سودایی.

6. درد معده ی زن باردار

7. ورم معده؛

8. نوشيدن آب سرد؛

9. احساساتي‌ بودن بيش از اندازه.

تذکر مهم:

با وجود اینکه کلیه توصیه های فوق صرفا بر اساس کتب علمی می باشد لیکن فقط و فقط باید تحت نظر پزشک معالج استفاده گردد.

ویدئو های مربوطه به درمان ضعف و زخم معده

گردآوری شده ی مجله ی اینترنتی دلگرم

مرجان امینی