
برخی افراد با روشهایی مانند لقاح آزمایشگاهی (IVF) بچهدار شدند. در حال حاضر حدود 1 تا 3 درصد از تولدها در ایالات متحده از طریق این روش بوده است که برابر با تولد 60000 نوزاد در سال است.
احتمال موفقیت در هر روش درمانی بستگی به رژیم غذایی و سبک زندگی دارد. در ادامه به بررسی اثرات ال کارنیتین بر ناباروری زنان میپردازیم. علاوه بر تأثیر این مکمل بر ناباروری زنان درمورد نقش ال کارنیتین در سلامت جنسی مردان و اثر آن بر اسپرم نیز گفته میشود.
ناباروری چیست؟
ناباروری به معنی عدم توانایی برای باردار شدن پس از یک سال نزدیکی و عدم استفاده از هرگونه راههای جلوگیری از بارداری است. حدود 10 تا 15 درصد زوجین مشکلات ناباروری دارند. امروزه با وجود روشهای پیشرفته درمانی و بارداری این مشکلات تا حد زیادی برطرف شده است.
علت ناباروری در مردان چیست؟
برای اینکه رابطه جنسی موفق و منتهی به بارداری شود باید به طور منظم انجام شده و مرد و زن سلامت کامل در زمینه جنسی داشته باشند. در مردان سلامت بیضه و اسپرمها از دلایل اصلی باروری است. اما در مواردی ممکن است باروری به دلایل متعددی با مشکل مواجه شود در ادامه به بررسی علتهای ناباروری در مردان میپردازیم.
یکی از دلایل ناباروری در مردان بیماریهایی است که منجر به بروز مشکل در سلامت جنسی آنها میشود. واریکوسل یکی از بیماریهایی است که به دلیل تورم در عروق کیسة بیضه ایجاد شده و دلیل این بیماری با ناباروری هنوز به طور کامل مشخص نشده است. اما فرضیات بر این اساس است که این بیماری مانع خونرسانی شده و تورم و گرم شده بیضه موجب آسیبدیدن اسپرمها میشود.
عفونت در دستگاه تناسلی مانع از حرکت اسپرمها شده و باعث ناباروری مردان میشود. در بسیاری از موارد این عفونتها قابلدرمان است. انزال برگشتی یکی دیگر از دلایل ناباروری در مردان است و هنگامی به وجود میآید که مجرای مثانه به هنگام خروج منی بسته شده و از خروج آن جلوگیری میکند؛ بنابراین اسپرمها از بدن خارج نشده و نمیتوانند با تخمک لقاح پیدا کنند.
علاوه بر بیماریها عوامل محیطی و تغذیه در ناباروری نقش مهمی دارند. قرارگیری در معرض برخی سمها و حشرهکشها موجب آسیب به اسپرمها میشود. همچنین گرما و مواد رادیواکتیو منجر به کاهش تعداد اسپرمها و ناباروری در مردان است. مصرف مشروبات الکلی و مواد مخدر یکی دیگر از دلایل ناباروری در مردان است.
علت ناباروری در زنان چیست؟
ناباروری در برخی از زوجین به دلیل مشکلات جنسی در زنان است. این ناتوانی در بارداری میتواند علتهای مختلفی داشته باشد. افزایش سن در زنان یکی از دلایل نازایی در آنان است. با بالارفتن سن قدرت تخمکها و کیفیت آنها برای بارداری کاهش مییابد. همچنین در زنانی که سن آنها بیش از 35 سال است امکان اختلالات در کروموزومهای آنها وجود دارد.
اختلالات تخمکگذاری از دیگر دلایل نازایی در زنان است که به دلایل مختلفی از جمله سندرم تخمدان پلیکیستیک، کمکاری یا پرکاری تیروئید، اختلالات هورمونی و هیپوتالاموس ایجاد میشود. این اختلالات زمانی به وجود میآید که تخمکگذاری در زمان مناسب یا در هیچ صورت انجام نشود.
آسیب لوله فالوپ نیز باعث نازایی در زنان میشود. لوله فالوپ بین رحم و تخمدان قرار گرفته که ممکن است با وجود عفونت در آن یا انجام عملها آسیب ببیند. در این صورت اسپرم نمیتواند با تخمک لقاح پیدا کند و بارداری انجام نمیشود. اگر علت آسیب عفونتها باشد در برخی موارد با مصرف داروهایی امکان درمان وجود دارد.
آندومتریوز بارداری زنان را با مشکل مواجه میکند. این بیماری بر دیواره رحم اثر گذاشته و مانع از رشد بافت لازم درون رحم میشود. در این صورت رحم برای لانهگزینی مناسب نبوده و در صورت لقاح نیز امکان سقط وجود دارد. علاوه بر موارد گفته شده برخی ناباروریها در زنان بدون هیچ یک از بیماریها پدید میآید که ممکن است به دلیل مصرف الکل و تنباکو باشد. همچنین برنامه غذایی ناسالم نیز باعث نازایی در زنان است.
تأثیرات پیری بر ظرفیت باروری زنان
به دلیل کاهش سطح هورمونها و کاهش ظرفیت تخمدانها برای تولید تخمک با تعداد و کیفیت کافی شانس باردار شدن یک زن پس از 35 سالگی به طور قابلتوجهی کاهش مییابد. علاوه بر این، عملکرد میتوکندری در تخمکها و تخمدانها بهسرعت کاهش مییابد.
همانطور که از شاید زیستشناسی به یاد بیاورید، میتوکندریها بهعنوان "نیروگاه" سلول عمل میکنند و مسئول تولید انرژی به شکل ATP هستند. بارداری یک فرایند انرژیبر است که به مقدار زیادی ATP نیاز دارد. همانطور که عملکرد میتوکندری یک زن با افزایش سن کاهش مییابد، تولید ATP او نیز کاهش مییابد که در نهایت منجر به کاهش ظرفیت تولیدمثل او میشود.
در واقع، اختلال در عملکرد میتوکندری در تخمکها و تخمدانهای یک زن با لقاح پایین، نرخ حاملگی، کیفیت جنین و نرخ لانهگزینی جنین مرتبط است.
چرا کاهش عملکرد میتوکندری ممکن است بر سلولهای تولیدمثل زنان تأثیر منفی بگذارد؟
میتوکندریها را «نیروگاههای سلولی» مینامند، زیرا آنها انواع مواد مغذی را تجزیه میکنند و انرژی لازم را به سلولها میرسانند. تخمکها بزرگترین سلول بدن زن را تشکیل میدهند و دارای بیشترین تعداد میتوکندری در هر سلول هستند. زیرا انرژی بیشتری برای فعالیتهای خود نیاز دارند.
تخمکها را طوری طراحی شدهاند که مملو از میتوکندری باشند، زیرا این سلولهای تولیدمثلی برای انجام وظایف مهم تولیدمثلی مانند بلوغ تخمک، لقاح، و رشد جنینی به مقادیر زیادی انرژی نیاز دارند. مقادیر انرژی میتوکندری پتانسیل بیشتری برای رشد طبیعی جنین و لانهگزینی موفقیتآمیز دارد.
علت افزایش سن بر عملکرد میتوکندری و نازایی در زنان چیست؟
در زنان بالای 35 سال میتوکندریها شروع به تورم غیرطبیعی میکنند که ممکن است ظرفیت تولید انرژی آنها را در مراحل بحرانی بلوغ تخمک کاهش دهد. اما نگران نباشید، قبل از استرس در مورد تغییرات بدن در سنین بالا و تأثیر آن در تولیدمثل، باید بدانید که کارهایی وجود دارد که میتوانید برای خنثیکردن اثرات تغییرات مرتبط با افزایش سن انجام دهید.
بهعنوان مثال، شواهد نشان میدهد که برخی مواد مغذی مانند اسیدهای چرب امگا 3، ویتامین D، CoQ10 و کارنیتین ممکن است به تقویت باروری و نتایج موفقیتآمیز زایمان کمک کنند. ال کارنیتین با افزایش انرژی و قدرت تخمکها از آسیب آنها جلوگیری میکند و بدین صورت باعث افزایش باروری در سنین بالا در زنان میشود؛ بنابراین با خرید ال کارنیتین و مصرف آن باروری افزایش خواهد یافت.
نقش ال کارنیتین در میزان موفقیت IVF چیست؟
دههها انجام تحقیق نشان میدهد که ال کارنیتین، ترکیبی که در پروتئینهای حیوانی یافت و در بدن انسان برای کمک به سلامت سلولی و تولید انرژی تولید میشود، نقشی حیاتی در باروری بازی میکند. سلولهای موجود در بدن برای تأمین انرژی و انجام متابولیسمها به میتوکندریها نیاز دارند.
میتوکندریها در اکثر سلولهای بدن وجود دارند و بهشدت به ال کارنیتین برای ساخت ATP وابسته هستند. منبع انرژی موردنیاز برای رشد تخمکها و جنینها از طریق میتوکندری و ATP تأمین میشود. با خرید ال کارنیتینها و مصرف آن انرژی لازم برای فعالیت سلولهای بدن از طریق تجزیه اسیدهای چرب امکانپذیر است.
روش دیگری که کارنیتین میتواند سلامتی را بهبود بخشد، مقابله با استرس اکسیداتیو است. مشابه زنگزدگی که در لولهها در اثر اکسیداسیون اتفاق میافتد، استرس اکسیداتیو زمانی اتفاق میافتد که بین رادیکالهای آزاد و آنتیاکسیدانها در بدن تعادل وجود نداشته باشد.
علاوه بر این موارد، استرس اکسیداتیو بر باروری مردان و زنان و همچنین موفقیت IVF تأثیر منفی میگذارد. خوشبختانه، برخی تحقیقات نشان میدهند که مکمل ال کارنیتین میتواند به رفع استرس اکسیداتیو کمک کند. ازآنجاییکه اثر ال کارنیتین بر باروری مشخص شده است، محققان شروع به بررسی چگونگی تأثیر مکمل ال کارنیتین بر باروری کردهاند.
در مطالعات انجام شده روی گروهی از زنان، اثرات کارنیتین بر کیفیت جنین و نتایج تولد ارزیابی شد. نتایج نشان داد که زنانی که از کارنیتین در طول بارداری استفاده میکردند در مقایسه با گروهی که کارنیتین مصرف نمیکردند جنینهای سالمتر، نرخ لانهگزینی و میزان حاملگی بالاتری داشتند.
اثر کارنیتین بر ناباروری مردان
ال- کارنیتین (LC) و استیل - ال - کارنیتین (ALC) در اپیدیدیم هستند و نقش مهمی در تقویت اسپرم دارند. متابولیسم و بلوغ آنها با تحرک اسپرم مرتبط هستند و خواص آنتیاکسیدانی دارند. در مجموع مقادیر روزانه حداقل 3 گرم در روز میتواند به طور قابلتوجهی غلظت اسپرم و تعداد کل اسپرم را در مردان بهبود بخشد.
ال کارنیتین مشتق شده آمینواسیدهاست که در تبدیل چربی به انرژی نقش دارد. این مکانیسم درون میتوکندری انجام میشود و انرژی موردنیاز سلولها را تأمین میکند. بدن انسان ال کارنیتین را تولید میکند، علاوه بر این در برخی از مواد غذایی مانند گوشت، لبنیات، برخی سبزیها و مواد مغذی نیز وجود دارد.
مقدار زیادی ال کارنیتین در ایپیدیدیم وجود دارد. ال کارنیتین موجود در غشای سلول از آن در برابر اکسیداسیون نیز محافظت میکند. وجود کارنیتین باعث افزایش انرژی در اسپرمها شده که تأثیر بسزایی در باروری مردان دارند.
برای یک لقاح موفق لازم است که اسپرمها سرعت و انرژی لازم را داشته باشند که در برخی موارد با وجود ال کارنیتین این جریان اتفاق میافتد. درصورتیکه تولید این ماده در بدن کم باشد میتوان با خرید ال کارنیتین و مصرف آن طبق نظر پزشک انرژی لازم برای فعالیت اسپرم فراهم شود.
- برچسبها
- باروری