اعتیاد در نوزادان چگونه قابل تشخیص است ؟
در بسیاری از موارد حتی پس از مراقبتهای ویژه و اقدامات درمانی، نوزادان معتاد با ورود به محیط نامناسب دو مرتبه دچار اعتیاد شده و باید با پیامدها و عواقب زیادی دست و پنجه نرم کنند. اعتیاد در نوزادان فرصت رشد و داشتن سلامت جسمی و ذهنی را از آنها میگیرد.
بنابراین در صورت مواجه با چنین معضلی باید هر چه سریع تر برای درمان اعتیاد والدین و دیگر مشکلات خانواده وارد عمل شد.
علائم مربوط به اعتیاد نوزادان
از آن جایی که مواد مصرف شده توسط مادر از جفت عبور میکند، جنین در بدن مادر خود تحت تاثیر اثرات مواد قرار میگیرد.
نوزادی که در دوران جنینی این اثرات را تجربه کرده از همان بدو تولد گرفتار اعتیاد شده و به خاطر محرومیت از مواد دچار علائم ترک و نشانههای جسمی شدیدی میشوند که به آنها علائم سندروم محرومیت از مواد میگویند.
سندروم محرومیت از مواد
پس از به دنیا آمدن نوزاد، موادی که در خون مادر جریان داشت به بدن کودک نمیرسد. این امر باعث بروز شکل گیری علائم ترک میشود که در اصطلاح تخصصیتر سندروم محرومیت از مواد نام دارد.
این سندروم علائم گسترده و گوناگونی مثل گریههای غیر طبیعی، خواب زیاد، لرزش، تشنج، تحریک پذیری، تعریق و تب، دمای پایین بدن، خمیازههای زیاد، گرفتگی بینی، نفسهای تند و اسهال و استفراغ را در بر میگیرد.
شدت این علائم در نوزاد وابسته به دوز مصرف مواد مخدر توسط مادر و مدت زمان استفاده از آن میتواند متفاوت باشد.
اثرات اعتیاد مادران بر نوزادان
علاوه بر بروز سندروم محرومیت مواد، کودکانی که از مادران معتاد به دنیا میآیند در کوتاه مدت و بلند مدت با آسیبهای مختلفی رو به رو میشوند که ما در ادامه به مهم ترین آنها اشاره کردهایم:
1. بروز عقب ماندگی های جسمی و ذهنی
برخی از مواد مخدر میتوانند روند تکامل جنین در رحم را تحت تاثیر قرار داده و منجر به بروز اختلالاتی در جسم یا ذهن کودک شوند.
برای مثال مصرف مداوم الکل در دوران بارداری اغلب منجر به پیدایش سندروم جنین الکلی میشود. در این شرایط نوزاد با آسیبهای مغزی و قلبی به دنیا میآید و معمولا نا به هنجاریهایی در صورت و جمجه نیز دارد.
از همین رو بسیار اهمیت دارد که در مورد مواد مصرفی در طول بارداری و تاثیرات آنها بر جنین آگاه باشید.
2. آسیب پذیری در برابر سوءمصرف مواد در آینده
برخی مطالعات نشان میدهند فرزندانی که از مادر معتاد به دنیا میآیند و از ابتدای تولد مجبور به تحمل عوارض ناشی از مواد هستند، دچار تغییراتی در سیستم عصبی و مغزی میشوند که آنها را در برابر ابتلا به اعتیاد در آینده آسیب پذیر میسازد.
در نتیجه این افراد اگر بعدها در محیط نامناسبی قرار بگیرند بیشتر احتمال دارد که به سمت مواد گرایش پیدا کنند.
3. بروز مشکلات رشدی
بررسیهای انجام شده روی نوزدانی که با ابتلا به اعتیاد متولد شده اند، نشان میدهند چیزی در حدود 40 درصد از آنها در دوران کودکی با یک مشکل رشدی مواجه میشوند. از جمله این مشکلات میتوان به اختلالات زبان و گفتار، مشکلات رفتاری، نقص در توجه و بیش فعالی اشاره کرد.
4. بروز اختلالات روانی در آینده
مطالعات طولی که نوزادان معتاد را در طول سالها مورد بررسی قرار دادهاند، نشان میدهند بسیاری از آنها در سالهای بعدی زندگی خود به اختلالات روانی مختلفی دچار شدهاند. از جمله این اختلالات میتوان به افسردگی، اضطراب مزمن و اختلالات روان پریشی نظیر اسکیزوفرنی اشاره کرد. بروز اختلالات روان پریشی در کودکانی که مادرانشان در دوره بارداری از مواد محرک نظیر شیشه و کوکائین استفاده میکرده، بیش از سایر افراد دیده میشود.
5. پایین آمدن آستانه تشنج
مواجهه با مواد مخدر در شکم مادر با تاثیر بر سیستم عصبی مرکزی میتواند آستانه تشنج را در کودک پایین بیاورد و منجر به اختلالات صرع شود. به خاطر داشته باشید که بروز تشنج در دوران نوزادی بسیار خطرناک است و باید سریعا تحت کنترل فوریتهای پزشکی قرار بگیرد.
6. کم وزنی شدید
اکثر نوزادانی که از مادر معتاد متولد میشوند تحت شرایط زایمان زودرس و با وزن بسیار پایین به دنیا میآیند. برخی مواد مخدر بسیار سنگین نظیر هروئین توانایی جسمانی کودکان را تا حد بسیاری تحلیل برده و متاسفانه باعث مرگ آنها در همان دوران نوزادی یا سالهای اولیه کودکی میشوند.
7. بروز مشکلات تنفسی
موادی که به صورت کشیدن یا همان دود کردن در دوران بارداری مورد استفاده قرار میگیرند، خطر ابتلای کودک به بیماریهای تنفسی نظیر آسم و برونشیت را تا چند برابر افزایش میدهند. متاسفانه امروزه با رواج بیشتر مصرف سیگار در بین بانوان خطر ابتلای کودکان به این مشکلات افزایش یافته است.
8. سندروم مرگ ناگهانی نوزاد و مصرف سیگار
متاسفانه بسیاری از افراد به سیگار به عنوان یک ماده اعتیاد اور نگاه نمیکنند و همین مسئله باعث میشود بسیاری از مادران در طول بارداری به مصرف سیگار خود ادامه دهند.
این در حالی است که اکثر عوارض منفی مواد بر نوزدان در مورد سیگار نیز صدق میکند. هم چنین مطالعات به طور اختصاصی نشان میدهند که استعمال سیگار در طول حاملگی به میزان قابل توجهی با سندروم مرگ ناگهانی نوزاد در ارتباط است و میتواند در احتمال بروز این مشکل نقش داشته باشد .
9. مشکلات رفتاری و سازگاری در نوجوانی
همان طور که پیشتر اشاره شد اعتیاد در دوران نوزادی میتواند آثار و پیامدهای بلندمدتی برای فرد به همراه بیاورد. این مسئله به خصوص در دوره نوجوانی بیش از هر زمانی خود را نشان میدهد.
افرادی که در دوران نوزادی سابقه اعتیاد داشتهاند، بیش از سایرین در برابر بروز اختلالات رفتاری، پرخاشگری و درگیری با رفتارهای پرخطر آسیب پذیر هستند و به حمایتهای بیشتری نیاز دارند.
این بچهها معمولا علاوه بر آسیب پذیری جسمی در شرایط محیطی نا به سامانی نیز پرورش مییابند که سازگاری آنها را با دوران نوجوانی بیش از پیش دشوار میسازد.
سایر مشکلات نوزادان معتاد
نوزادانی که با مشکل اعتیاد به دنیا میآیند مجموعهای از علائم پیچیده جسمی، ذهنی و روانی را از خود نشان میدهند که لزوم بستری آنها در بخش مراقبتهای ویژه را نشان میدهد.
آنها در واقع هم زمان باید تحت درمانهای دارویی برای ترک اعتیاد قرار بگیرند و هم چنین علائم حیاتیشان به طور مدام تحت نظر قرار داشته باشد.
همچنین این نوزادان پس از ترخیص از بیمارستان به مراقبتهای پس از ترک نیاز دارند اما شرایط اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی خاص مادرانی که خود مواد مصرف میکنند اغلب مانع از پیگیری این مراقبتها میشود.
در نتیجه این مادران معمولا نوزدان خود را برای بررسیهای بعدی، به بیمارستان نمیآورند. در بیشتر موارد آنها نکات گفته شده درباره شیر مادر معتاد را نادیده گرفته و با ادامه روند پیشین به نوزادشان بیشتر آسیب میزنند
اعتیاد زنان مخصوصا زمانی که متوجه بارداری خود میشوند، بیشتر باید مورد توجه قرار گیرد. پس به جای استفاده از روشهای نامطمئن برای ترک اعتیاد هر چه زودتر با یک متخصص اعتیاد برای یافتن سریع ترین و بهترین روشهای ترک اعتیاد ارتباط برقرار کنید.
درمان لازم برای نوزادان معتاد
اگر نوزاد معتادی اطراف شما متولد شده و نگران او هستید، بسیار اهمیت دارد که برای پیشگیری از آسیبهای جسمی و ذهنی جبران ناپذیر، هرچه زودتر برای درمان دارویی و پزشکی او اقدام کنید.
ابتدا لازم است که میزان شدت علائم در نوزاد بررسی شود تا درمان مناسب برای او مشخص گردد. شدت علائم با یک سیستم نمره دهی به نام فینیگان اندازه گیری و بررسی شده و سپس درمان مناسب مشخص میشود
1. درمان های غیر دارویی
بررسی آمار و ارقام پزشکی نشان میدهد که 60 درصد نوزادان معتاد بدون درمان دارویی ترک داده میشوند.
در واقع بیشتر اقداماتی در زمینه آرام کردن نوزاد انجام میشود. اقداماتی مثل کاهش نور محیط، پیچیدن پارچه دور نوزاد و قنداق کردن نوزاد به کاهش بی قراری و ناآرامی کمک زیادی خواهد کرد.
2. درمان های دارویی برای ترک نوازدان معتاد
سایر بررسیها حاکی از این است که 40 درصد دیگر نوزادان معتاد که در معاینات اولیه با علائم شدید اعتیاد تشخیص داده میشوند، نیازمند درمان دارویی هستند.
به این نوزادان مقدار معینی مورفین خوراکی خورانده میشود و به تدریج و روز به روز مقدار آن کاهش پیدا میکند تا مصرف به طور کل قطع شود و مراحل ترک پایان بپذیرد. توجه داشته باشید که این درمانها حتما باید تحت نظر پزشک صورت بگیرند.
خوراندن خودسر دارو به نوزاد میتواند باعث تشدید علائم شده و عوارض خطرناکی را به همراه بیاورد.
در مواردی که نوزاد دچار تشنج است علاوه بر درمانهای دارویی برای ترک، پزشک استفاده از داورهای ضد تشنج نظیر فنوباربیتال را نیز در دستور کار قرار میدهد.
توجه به این نکته بسیار ضروری است که در طول درمان نوزاد نباید از شیر مادر تغذیه کند به خصوص اگر مادر هنوز مصرف کننده است. در واقع اگر بعد از مرخص شدن نوزاد از بیمارستان و ترک، مادر همچنان مصرف کننده مواد باشد و شروع به شیردهی کند، نوزاد دوباره معتاد خواهد شد.
- برچسبها
- دانستنیهای نوزادان
دیدگاه ها