طلای شکن چیست؟ چگونه قابل تشخیص است؟

طلای شکن چیست؟ علت شکنی شدن طلا

شاید شما هم مانند بسیاری از افرادی که اطلاعات و دانش کافی درباره طلا ندارند، نمی دانید که طلای شکن چیست. اصطلاحات مختلفی در بین طلاسازان رواج دارد که یکی از آن ها طلای شکسته یا همان شکن است. این طلا کیفیت بالایی ندارد و به دلیل مشکلات پیش آمده در فرآیند ذوب، به دست می آید.

به طلایی که شکننده است و نمی تواند به عنوان ماده اولیه برای ساخت مصنوعات و زیورآلات استفاده شود، طلای شکن می گویند. این طلا به خاطر مشکلات و اشتباهاتی در زمان ذوب کردن، دارای ناخالصی بالایی است. همین امر از کیفیت آن می کاهد.

دقت کنید که طلای شکن با طلای خام تفاوت دارد. طلای خام که به صورت طبیعی کشف می شود، به خاطر خواص خود از نرمی برخوردار است و چکش خوار نیست. از این رو با فلزات دیگر ترکیب شده تا مقاوم تر شود. اما طلای شکسته یا همان شکن به خاطر وجود مقدار بالای ناخالصی ها، شکننده و بی کیفیت است.

علت به وجود آمدن طلای شکن

شاید شما هم تصور می کنید که ذوب طلا کار آسانی است و با قرار دادن طلا درون کوره و حرارت دادن ذوب می شود و سپس با ریخته شدن در قالب برای تولید مصنوعات و زیورآلات آماده می گردد.

اما فرآیند ذوب طلا به این راحتی نیست و امری پیچیده و حساس محسوب می شود. کوچک ترین اشتباه می تواند باعث از بین رفتن نتیجه زحمات طلاساز شود و طلای بدست آمده از کیفیت بالایی برخوردار نباشد.

به طور کلی دو علت باعث به وجود آمدن طلای شکن می شود که عبارتند از:

۱. وجود ناخالصی در طلای ذوب شده

برای به دست آوردن طلای باکیفیت و مناسب جهت ساخت زیورآلات و مصنوعات مختلف، باید قبل از ذوب کردن آن، ناخالصی ها جدا گردد. اگر این ناخالصی ها مانند نگین ها، سنگ های اتمی و... جدا نشوند، در فرایند ذوب با طلا ترکیب شده و طلای شکسته حاصل می شود.

۲. نرسیدن طلا به نقطه ذوب

برای ذوب طلا باید آن را در معرض حرارتی معادل با ۱۰۶۴ درجه سانتی گراد قرار داد. این کار با استفاده از کوره های مخصوص گازی یا الکتریکی یا مشعل های هوا گاز انجام می شود. حال اگر طلا به دمای نقطه ذوب خود نرسد و درون قالب ریخته شود، ناخالصی ها از طلا جدا نمی شوند.

برای گرفتن شکن طلا یا همان تبدیل طلای شکن به طلای خالص و باکیفیت، باید دوباره مرحله ذوب را انجام داد. در ابتدا طلا درون تیزآب قرار می گیرد تا ناخالصی ها از آن جدا شوند. سپس درون کوره با حرارت ۱۰۶۴ درجه ذوب می شود.

پس از ذوب شدن کامل، طلا در قالب های مخصوص که ریژه نام دارند، ریخته می شود. پس از سرد شدن، طلای باکیفیت و غیر شکننده ای به دست می آید.

تشخیص طلای شکن

طلای شکن از کیفیت مناسبی برخوردار نیست و خرید آن قطعا موجب ضرر و زیان می شود. ممکن است برخی از طلافروشان از بی اطلاعی مشتریان ساده خود سواستفاده کرده و این طلا را به جای طلای اصل و باکیفیت به آن ها بفروشند.

از این رو آشنایی با روش های تشخیص طلای شکسته از اهمیت زیادی برخوردار است. با اینکه تشخیص طلا شکن از طلای اصل دشوار است اما باز هم اطلاع داشتن از آن ها خالی از لطف نیست و ممکن است روزی به کار آید.

استفاده از صدای طلا: در این روش باید طلا را از فاصله نیم متری روی زمین بیاندازید. با پرتاب طلا و برخورد آن با زمین، صدایی منعکس می شود. اگر این صدا زنگ دار باشد، می توان گفت طلا باکیفیت و اصلی است. اما اگر صدای ایجاد شده بم باشد، امکان شکن بودن آن زیاد است. البته این روش کاملا علمی و ثابت شده نیست و امکان دارد در بعضی مواقع نتوان با استفاده از آن به درستی طلای شکن را از طلای با کیفیت تشخیص داد.

استفاده از دستگاه های پیشرفته: روش دیگر تشخیص طلا شکن، استفاده از دستگاه های پیشرفته است. این دستگاه ها امواجی را تولید و ارسال می کنند. برخورد امواج با طلای مورد نظر می تواند شکن بودن یا خالص بودن طلا را مشخص کند.

ممکن است برخی افراد طلای شکن را با طلاهای شکسته و سوخته اشتباه بگیرند. باید بدانید که طلای شکسته همان طلا و جواهرات قدیمی است که دچار آسیب و خرابی شده اند. برای مثال یک دستبند که زنجیر آن پاره شده یا یک انگشتر که بخشی از آن شکسته و لب پریده شده است.

منظور از طلای سوخته نیز طلایی کهنه است که درخشندگی و جلای اولیه خود را ندارد. اما طلا شکن طلایی است که در زمان ذوب، ناخالصی های آن جدا نشده و به خاطر وجود این مواد زائد و اضافی از خاصیت ترد و شکننده بودن برخوردار است.

چرا طلای شکن نخریم؟

خرید طلای شکن باعث ضررر و زیان می شود. زیرا این طلا کیفیت بالایی ندارد و ممکن است در زمان استفاده کردن دچار آسیب شود. همچنین طلای شکن از قیمت پایینی برخوردار است و در زمان فروش متحمل خسارت مالی می شوید.

برخی از کلاهبرداران و سودجویان با استفاده از این طلا زیورآلات مختلفی تولید می کنند؛ یا آن را به جای طلای آب شده اصل ارائه می دهند. از این رو حتما باید هنگام خرید طلا دقت داشته باشید تا از اصالت و کیفیت آن مطمئن شوید.

منبع : طلاسی