ایمان واقعی به خدا چگونه است و چه آثاری دارد ؟

ایمان به خدا چیست ؟

برای دانستن اینکه ایمان واقعی به خداوند چگونه است، باید ابتدا معنای ایمان را بدانیم. از این رو به قرآن کریم مراجعه می کنیم. خداوند متعال در قرآن می فرماید:

«الَّذینَ آمَنُوا وَ لَمْ یَلْبِسُوا إیمانَهُمْ بِظُلْمٍ أُولئِکَ لَهُمُ الْأَمْنُ وَ هُمْ مُهْتَدُونَ» (سوره انعام، آیه ۸۲) آنان که ایمان آورده و ایمان خود را به ستم نیامیخته اند دارای امنیت هستند و هدایت یافته اند.

اگر بخواهیم معنای لغوی ایمان را بگوییم، یعنی هر گونه تصدیق و باور داشتن. محققان بر این باورند که برای داشتن ایمان به خدا، باید در ابتدا به پیامبر (ص) ایمان داشت. پس تصدیق به معلومات یقینی و باور قلبی به فرموده های پیامبر اکرم (ص) و شناخت پیامبر (ص) را جزو ایمان و شناخت خداوند می دانند.

خداوند متعال پیامبران را برای هدایت انسان ها فرستاده و قرآن را بر حضرت محمد مصطفی (ص) نازل کرده است. او واجب و مستحب و حلال و حرام مورد قبول و اتفاق امت اسلامی را بیان کرده است.

بنابراین ایمان به معنای مجموعه ای دربردارنده ای مسائل است و کمتر و بیشتر از آن ایمان نیست. چون کمتر از این مسائل ایمان محسوب نمی شود و بیشتر از این مسائل نیز کمال ایمان محسوب می شود.

ایمان چیست و چه علامت هایی دارد ؟

مراتب ایمان به خدا

ایمان مراتبی دارد یعنی از کمترین مرتبه تا بالاترین مرتبه که همان ایمان واقعی است. مراتب ایمان به خدا عبارتند از:

1. مراتب ایمان به خدا: ایمان زبانی

کمترین مرتبه ایمان، همان ایمان زبانی است که خداوند در مورد آن می فرماید:

«یا أَیُّهَا الَّذینَ آمَنُوا آمِنُوا بِاللَّهِ وَ رَسُولِهِ وَ الْکِتابِ الَّذی نَزَّلَ عَلی‏ رَسُولِهِ» (سوره نساء، آیه ۱۳۶) «ای مومنان، به خدا و پیامبر و کتابی که بر پیامبرش نازل کرده ایمان بیاورید».

و باز در همین مورد می فرماید: «قالَتِ الْأَعْرابُ آمَنَّا قُلْ لَمْ تُؤْمِنُوا وَ لکِنْ قُولُوا أَسْلَمْنا وَ لَمَّا یَدْخُلِ الْإیمانُ فی‏ قُلُوبِکُمْ» (سوره حجرات، آیه ۱۴) «اعراب گفتند، ما ایمان آوردیم. بگو، ایمان نیاوردید بلکه بگویید تسلیم شدیم و ایمان در قلب شما وارد نشده است.»

2. مراتب ایمان به خدا: ایمان تقلیدی

مرتبه ی دوم ایمان به خدا، ایمان تقلیدی است. ایمان تقلیدی به این معناست که مؤمن به آنچه که باید به آن ایمان داشته باشد (خدا) ایمان دارد اما ممکن است این ایمان زوال یابد و فقط جنبه ی تقلیدی دارد.

حال اگر در ایمان تقلیدی، زوال از بین برود و شخص ایمان قطعی پیدا کند، عمل صالح نیز به دنبال آن خواهد آمد، که خداوند می فرماید:

«إِنَّمَا الْمُؤْمِنُونَ الَّذینَ آمَنُوا بِاللَّهِ وَ رَسُولِهِ ثُمَّ لَمْ یَرْتابُوا وَ جاهَدُوا» (سوره حجرات، آیه ۱۵) «مومنان کسانی هستند که ایمان به خدا و پیامبرش داشته و دچار تردید نشده و جهاد کردند».

3. مراتب ایمان به خدا: ایمان غیبی

بعد از اینکه مرتبه ایمان تقلیدی طی شد و شخص ایمان قطعی پیدا کرد، به مرتبه ی ایمان غیبی می رسد. خداوند در مورد آن می فرماید:

«الَّذینَ یُؤْمِنُونَ بِالْغَیْبِ» (سوره بقره، آیه ۳) «آنان که ایمان به غیب دارند»

در این مرتبه ی ایمان، نوعی بصیرت درونی در فرد مؤمن ایجاد می شود و آنقدر پیش می رود تا بتواند حقایقی را از پشت پرده ی غیب مشاهده کند.

4. مراتب ایمان به خدا: ایمان کامل

آخرین مرتبه ایمان به خدا، ایمان کامل است. خداوند در این مورد می فرماید:

«إِنَّمَا الْمُؤْمِنُونَ الَّذینَ إِذا ذُکِرَ اللَّهُ وَجِلَتْ قُلُوبُهُمْ وَ إِذا تُلِیَتْ عَلَیْهِمْ آیاتُهُ زادَتْهُمْ إیماناً» (سوره انفال، آیه ۲) «مومنان کسانی هستند که وقتی که نام خدا را می شنوند قلبهایشان می‌لرزد و وقتی که آیات الهی برای آن‌ها خوانده می‌شود ایمان آن‌ها افزوده می گردد»

تا آنجا که می فرماید: «أُولئِکَ هُمُ الْمُؤْمِنُونَ حَقًّا» (سوره انفال، آیه ۴) «آن‌ها به راستی و حقیقتاً اهل ایمانند»

این ایمان همراه با یقین است و عالی ترین مرتبه ایمان محسوب می گردد. در سیر و سلوک ایمانی، کمتر از ایمان غیبی و حداقل کمتر از ایمان تقلیدی فایده‌ ای ندارد. چون ایمان زبانی در حقیقت ایمان نیست.

خداوند در این باره می فرماید: «وَ ما یُؤْمِنُ أَکْثَرُهُمْ بِاللَّهِ إِلاَّ وَ هُمْ مُشْرِکُونَ» (سوره یوسف، آیه ۱۰۶) «اکثر آن‌ها ایمان به خدا نیاوردند مگر آنکه مشرک هستند»

انسان برای اینکه در در ایمان به سیر و سلوک دست یابد، باید ایمان قطعی به وجود کامل مطلق و آفریدگار جهان داشته باشد و در سایه این ایمان، روح انسان آرامش پیدا کرده و می تواند به اهداف والای خود دست یابد.

نقش ایمان به خدا در زندگی انسان چیست ؟

از کجا بفهمیم ایمان واقعی به خدا داریم ؟

اگر می خواهید بدانید به خداوند ایمان واقعی دارید یا خیر، این نشانه ها را بررسی نمایید؟ از آنچه که باید بدانید آگاه باشید، آنچه که گفتنی است را بگویید، آنچه انجام دادنی است را انجام دهید و از آنچه باید پرهیز کنید دوری نمایید.

این نشانه های عمل صالح است که لازمه ی ایمان واقعی به خداوند می باشد. عمل صالح قابل افزایش و کاهش است و همیشه به ایمان وابسته است به طوری که این دو با هم ذکر می شوند. چنان که خداوند می فرماید:

«إِلاَّ الَّذینَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ وَ تَواصَوْا بِالْحَقِّ وَ تَواصَوْا بِالصَّبْرِ» (سوره عصر، آیه ۳) «مگر آنان که ایمان آوردند و عمل صالح انجام دادند (در خسران و زیان نیستند)».

آثار ایمان به خدا در زندگی

کاهش بحران هاى روحى با ایمان به خدا

اگر انسان به خداوند متعال ایمان داشته باشد، عوامل اضطراب در وجود او از بین می رود. از جمله مسائلی که موجب اضطراب در دل انسان می شود، حرص، جاه طلبى و ثروت اندوزى است. دین با دستورهای اخلاقی و تعالیم خود موجب فرو نشاندن این عوامل در انسان شده و او را به عزّت نفس، مناعت طبع و پرهیزکارى می رساند.

همچنین دین باعث تقویت اعتقاد به معاد و روز رستاخیز می شود و انسان را به زندگی پس از مرگ متصل می کند. انسان وقتی به زندگی جاوید پس از مرگ فکر می کند، زندگی مادی او نیز معنا می گیرد و عوامل اضطراب از او دور می شود.

آرامش روانى در اثر ایمان داشتن به خدا

یکی دیگر از آثار ایمان به خدا در زندگی، آرامش روانی است. شخصی که به خداوند ایمان داشته باشد، در هنگام سختی ها و مشکلات به خداوند تکیه می کند و او را پناهگاه محکمی برای خود می داند پس از آرامش روانی برخوردار می شود.

این آیه از قرآن همواره می تواند باعث نشاط و نیروی انسان مؤمن شود: اَلَّذینَ امَنُوا وَ تَطْمَئِنُّ قُلُوبُهُمْ بِذِکْرِ اللّهِ اَلا بِذِکْرِ اللّهِ تَطْمَئِنُّ الْقُلُوبُ (رعد، آیه 28) آنـان کـه به خدا ایمان آورده اند و دلشان با یاد خدا آرامش مى گیرد. آگاه باشید! که تنها با یاد خدا دلها آرامش مى پذیرد.

اگر انسان تقوا پیشه کند، خداوند متعال راه هایی پیش روی او قرار می دهد و هر کس به خداوند توکل کند، خداوند برایش کافی است چون همه ی عالم در دست اوست.

تأثیر اعتقاد به خدا بر زندگی

آثار ایمان به خدا: پرورش فضایل اخلاقى

سرشت انسان به گونه ای خلق شده که به فضیلت ها میل دارد. انسان همواره عشق به خوبى ها و تنفّر از بدى ها را در وجود خود داشته و برای آن تلاش می کند. دین یکی از مشوق های اصلی انسان برای پرورش این خصلت است.

دین با پاداش ها و کیفرهای الهی موجب پرورش گرایش هاى والاى انسانى می شود. انسان مؤمن برای رسیدن به پاداش الهی، فضیلت هایی مثل عفت، امانت، راستى، درستى، فداکارى، دسـتـگـیـرى از بینوایان و... را دنبال می کند و برای جلوگیری از کیفرهای الهی از تمام رذایل دوری می کند.