دلگرم
امروز: جمعه, ۱۰ فروردين ۱۴۰۳ برابر با ۱۸ رمضان ۱۴۴۵ قمری و ۲۹ مارس ۲۰۲۴ میلادی
شرایط عدم تمکین زن از مرد چیست

در چه صورتی عدم تمکین زن از مرد مجاز است ؟

شرایط عدم تمکین زن از مرد چیست
1
زمان مطالعه: 6 دقیقه
لفظ تمکین به معنای الزام است و وقتی مرد دادخواست تمکین می‌دهد که زن بدون عذر موجه منزل مشترک زناشویی را ترک کرده باشد و یا از انجام وظایف زناشویی خود خودداری کند.

در چه مواردی زن مجاز به عدم تمکین است؟

یکی از اثرات مهمی که ازدواج به همراه دارد و بخشی از مسئولیتی که روی دوش زن و مرد قرار می‌گیرد مساله‌ تمکین است.

تمکین یعنی چه ؟

مقصود از تمکین به معنای عام فرمان‌برداری و اطاعت کردن هست و به معنای خاص، برقراری روابط زناشویی است. به زبان ساده یعنی این که هر کدام از زن و شوهر وظایفی را که به موجب قانون و عرف در مقابل یکدیگر بر عهده دارند انجام بدهند و بدون داشتن عذر موجه از انجام آن ها سرپیچی نکنند.

بنابراین تمکین یکی از همان عواملی هست که باعث استوار شدن زندگی خانواده می‌شود. معمولا در دعواهایی که در دادگاه خانواده مطرح می‌شود یکی از دلایل اختلافات زن و شوهر به تمکین نکردن بر‌می‌گردد. این وظیفه و تکلیف در زندگی زناشویی در قانون مدنی هم بیان شده که طبق آن همین که ازدواج و نکاح به شکل درستش واقع شد روابط زوجیت بین دو طرف به وجود می آید و حقوق و تکالیف زوجین در مقابل همدیگر برقرار می‌شود.

موارد مجاز به عدم تمکین

انواع تمکین

برای آشنایی بیشتر با ابعاد این تکلیف، خوب هست ابتدا بدانیم که تمکین به دو نوع خاص و عام تقسیم می شود.

  • تمکین عام به معنای خوش رفتاری یا به اصطلاح حسن معاشرت با همسر و اطاعت از خواسته های شرعی همسر است. مانند رعایت نظافت و آرایش برای همسر خود به طوری که مقتضای زمان و مکان و شان خانوادگی شان هست و در واقع به این معناست که خانم خانه ریاست شوهر را در خانواده بپذیرد.
    در قانون کشور ما و بسیاری از کشور های اسلامی ریاست خانواده از نظر مدیریت و رهبری بر عهده ی مرد هست و این مساله به این معنی نیست که توافق و همکاری زن و شوهر با یکدیگر در زندگی لازم نیست. در هر حال این اطاعت کردن شامل اموری می شود که از نظر قانونی بر عهده زن است و اکر آقایی از همسر خودش کاری خلاف قانون یا شرع یا خارج از حدود متعارف را بخواهد، خانم تکلیفی به اطاعت ندارد. مانند این که شوهر به زن خود بگوید نماز نخواند یا روزه نگیرد و یا این که تمام اموال خودش را به شوهرش منتقل نماید.
  • تمکین به معنای خاص یعنی این که زن در روابط زناشویی از همسرش اطاعت کند و از برقراری رابطه‌ با همسر در صورت در خواست او خودداری نکند. البته این وظیفه مخصوص زن نیست و مرد هم در حدود صحیح و معمول از برقراری رابطه‌ با همسر خودش نباید خودداری کند.

اما این تمکین یک حکم همیشگی و بی چون و چرا نیست و یکسری استثنائاتی در قانون پیش بینی شده که در آن شرایط زن می‌تواند از شوهرش اطاعت نکند و در عین حال از همه‌ی حقوقی که دارد برخوردار شود.

شرایط عدم تمکین زن

شرایط عدم تمکین زن از مرد

در شرایط زیر زن می تواند عدم تمکین کند :

1- ابتلای شوهر به امراض جنسی و مقاربتی

بر اساس ماده 1127 قانون مدنی " هرگاه شوهر بعد از عقد مبتلا به یکی از امراض مقاربتی و جنسی گردد، زن حق دارد که از نزدیکی با او خودداری و امتناع نماید، امتناع به علت مزبور مانع از حق نفقه نخواهد بود".

بنابراین، بر اساس این ماده، در صورتی که مرد به یکی از امراض مقاربتی مبتلا شود، زن تا جایی که از سرایت آن بیماری مصون باشد، می تواند از نزدیکی با شوهر امتناع کند.

از آن رو که پرداخت نفقه در گروی تمکین زن از مرد می باشد، اما به دلیل آنکه این عدم تمکین برای حفظ زن از بیماری های جنسی است، در صورتی که به دلیل این نوع بیماری ها زن تمکین نکرد، همچنان از حق نفقه برخوردار است و مرد نمی تواند بدلیل عدم تمکین در چنین شرایطی از پرداخت نفقه زن خودداری کند؛ در غیر این صورت، به مجازات عدم پرداخت نفقه محکوم می شود.

نکته قابل توجه در این خصوص این است که عدم تمکین در این ماده ناظر بر تمکین خاص می باشد؛ یعنی عدم تمکین زن فقط در خصوص روابط زناشویی آنهاست و کماکان زن باید تمکین عام کند.

2- ضرر بدنی، مالی و شرافتی

بنابر ماده 1115 قانون مدنی، " اگر بودن زن با شوهر در یک منزل متضمن خوف ضرر بدنی یا مالی یا شرافتی برای زن باشد، زن می تواند مسکن جداگانه اختیار کند و در صورت ثبوت مظنه ضرر مزبور، محکمه حکم بازگشت به منزل شوهر را نخواهد داد و مادام که زن در بازگشت به منزل مزبور معذور است، نفقه بر عهده شوهر خواهد بود ".

بنابراین، اگر زندگی با شوهر زیر یک سقف یا تمکین از شوهر برای زن خطری در پی داشته باشد، می تواند از تمکین خودداری کند و کماکان حق نفقه او باقیست.

3- تعیین محل زندگی توسط زن

مطابق ماده 1114 قانون مدنی "زن باید در منزلی که شوهر تعیین می کند سکنی نماید ؛ مگر آنکه اختیار تعیین منزل به زن داده شده باشد".

بنابراین، در صورتی که حق تعیین منزل به زن داده شده باشد، زن می تواند از زندگی کردن در منزل مشترک با مرد خودداری کند؛ اما کماکان موظف است که در خصوص وظایف زناشویی از شوهر خود تمکین نماید.

4- بیماری زن

در صورتی که زن دچار بیماری شده باشد، می تواند از تمکین خاص خودداری کند.

برخی از بیماری ها در زن مجوزی قانونی و مشروع برای عدم تمکین خاص به شمار می روند، مثل رَتَق و قَرَن که به معنای مسدود بودن آلت تناسلی زن می باشند، عدم تمکین زن را مشروع می کنند.

همچنین در شرایطی که زن در عادت ماهیانه باشد، می تواند از تمکین خودداری کند و این هم یکی از موارد مجاز عدم تمکین محسوب می شود.

5- استفاده از حق حبس

یکی دیگر از مواردی که زن مجاز به عدم تمکین است، حالتی است که زن از حق حبس خود استفاده کند.

بر اساس ماده 1085 قانون مدنی، " زن می تواند تا مهر به او تسلیم نشده از ایفاء وظایفی که در قبال شوهر دارد امتناع کند؛ مشروط بر اینکه مهر او حال باشد و این امتناع مُسقط حق نفقه نخواهد بود".

به عبارت دیگر، اگر بین زوجین رابطه زناشویی برقرار نشده باشد، زن می تواند تا زمانی که تمام مهریه به او پرداخت نشده است، از شوهر خود تمکین نکند که در این صورت، باز هم دارای حق نفقه خواهد بود.

6- واجبات شرعی

مثلا در ایام حج، روزه و یا اعتکاف، زن می تواند از تمکین خاص خودداری نماید.



این مطلب چقدر مفید بود ؟
3.0 از 5 (1 رای)  

دیدگاه ها

اولین نفر برای ثبت دیدگاه باشید !


hits