فواید و خواص تخم شاهی، ارزش غذایی و مضرات آن
شاهی با نام علمی Lepidium sativum، یک سبزی سریع الرشد است. منشاء آن از مصر و غرب آسیا بود و در حال حاضر در سراسر جهان کشت میشود. تخم شاهی مانند گنجینهای کوچک سرشار از پروتئین، فیبر، مواد معدنی مهم و اسیدهای آمینه است. این بذر حاوی 25 درصد پروتئین و 16 درصد چربی است و قسمت سبوس آن به لطف فیبر بالایش، یعنی 3/74 درصد، میتواند مقدار زیادی آب را در خود نگه دارد .
تخم شاهی مملو از ترکیبات فنلی است که به آن خواص آنتی اکسیدانی قوی میدهد. بعلاوه، این بذر دارای خواص فوق العاده دارویی است. برای مثال می تواند به درمان دیابت کمک کند و نیز برای استخوانها، کبد و موارد دیگر مفید است. طعم نوشیدنیهای سالم و غذاهای حاوی تخم شاهی لذتبخش هستند و فراتر از آن یک منبع دارویی مفید برای نیازهای مختلف میباشند .
با توجه به مزایای سلامتی متنوع و شگفتانگیز بذر شاهی، در این مقاله به فواید و خواص تخم شاهی، ارزش غذایی و عوارض جانبی احتمالی آن میپردازیم.
ارزش غذایی تخم شاهی
تخم شاهی مانند یک منبع تغذیه فوقالعاده است. این بذر سرشار از پروتئین، فیبر خوراکی، اسیدهای چرب امگا 3، آهن و سایر مواد مغذی حیاتی و ترکیبات طبیعی است.
مواد معدنی موجود در تخم شاهی شامل پتاسیم، فسفر، منیزیم، کلسیم، گوگرد، سدیم، آهن، مس، روی، آلومینیوم، منگنز، بور و مولیبدن میشود. هنگامی که صحبت از اسیدهای آمینه میشود، تخم شاهی حاوی انواع ضروری و غیرضروری مانند آسپارتیک اسید ، هیستیدین، گلوتامیک اسید و موارد دیگر میباشد.
علاوه بر این، انواع ترکیبات شیمیایی گیاهی از جمله گالیک اسید، کافئیک اسید و کوئرستین-هگزوزاید، که به فواید سلامتی آن کمک میکنند را در تخم شاهی، پیدا خواهید کرد. این بذرهای کوچک همانند گنجینه غذایی طبیعی هستند .
اگر به فکر ارتقای سلامتمی بدن خود هستید، تخم شاهی می تواند یک افزودنی ارزشمند برای رژیم غذایی شما باشد. در این بخش برخی از مزایا و خواص بذر شاهی باغ را مورد بررسی قرار میدهیم:
خواص ضد دیابتی
یکی از مزایا و خواص شگفت انگیز تخم شاهی، اثر ضددیابتی آن است. تحقیقات دانشمندان نشان داده است که بذر شاهی میتواند بر تجزیه نشاسته به گلوکز در موشهای دیابتی تأثیر بگذارد. آنها هر روز به مدت 21 روز موشهای دیابتی را با بذر شاهی تغذیه کردند و پس از این دوره، به نتایج جالبی یافتند. از 11 موش، 9 مورد افت سطح قند خون آنها از 2/10 میلیمولار در لیتر به 3/8 میلیمولار در لیتر رسید. این امر نشان میدهد که بذر شاهی پتانسیل کاهش سطح قند خون را دارد که خبر بسیار خوبی برای کنترل دیابت است.
در یک مطالعه دیگر، محققان دریافتند که عصاره تخم شاهی دارای اثر کاهش قند خون قوی در موشها است. جالب اینجا است که به نظر نمیرسد این اثر با تولید انسولین مرتبط باشد. حتی آنها از موشهای دیابتی مستقل از انسولین استفاده کردند و پس از درمان هیچ تغییری در سطح انسولین آنها مشاهده نشد. این نکته جالب توجه است که تخم شاهی می تواند به کنترل قند خون به روشی منحصر به فرد کمک کند، که میتواند برای کسانی که با دیابت دست و پنجه نرم میکنند ارزشمند باشد .
خواص ضد اسهال
دانشمندان به منظور بررسی خواص ضد اسهالی تخم شاهی دست به آزمایشهای جالبی زدند. آنها این کار را با روشهای مختلف، از جمله با استفاده از روغن کرچک که باعث اسهال می شود، آزمایش کردند.
استفاده از عصارههای متانولی تخم شاهی، نتایج هیجان انگیز به دنبال داشت. هرچه عصاره بیشتری مورد استفاده قرار گرفت، اسهال کمتری در مدل ناشی از روغن کرچک رخ داد. بنابراین، محققان نتیجه گرفتند که تخم شاهی در جلوگیری از اسهال کاملاً مؤثر است. این فرایند با کند کردن حرکت رودهها و کاهش ترشح مایعات در روده عمل مینماید. درنتیجه، تخم شاهی ممکن است یک درمان مفید برای مشکلات گوارشی باشد!
بهبود شکستگی از خواص تخم شاهی
در سال 2007، Abha Juma مطالعهای در مورد قدرت شفابخشی تخم شاهی در خرگوشهای سفید بالغ نیوزیلند انجام داد. به این منظور، در استخوان ران سمت چپ خرگوش ها را جراحی و شکستگی در آن ایجاد کردند. سپس در رژیم غذایی روزانه برخی خرگوشها 6 گرم تخم شاهی باغی گنجاندند.
پس از 6 و 12 هفته، اشعه ایکس از استخوانهای ران چپ خرگوشها گرفته شد و سپس مقایسهای بین آنهایی که تخم شاهی دریافت کرده بودند با گروه کنترل انجام شد. نتایج بسیار جالب بود. در خرگوشهایی که با تخم شاهی تغذیه میشدند، شکستگیها علائم قابل توجهی از بهبود را در مقایسه با گروه کنترل نشان دادند. این نتایج نشاندهنده تأثیر مثبت تخم شاهی در بهبود شکستگی استخوان هستند .
کاهش فشار خون بالا
در سال 2005، تیمی از محققان اثر عصاره آبی تخم شاهی را برای کاهش فشار خون و افزایش تولید ادرار بررسی کردند. آنها مطالعه خود را بر روی موشهای طبیعی و موشهای با فشار خون بالا انجام دادند.
یافتههای جالبی بدست آمد. تجویز خوراکی روزانه عصاره آبی تخم شاهی به مدت سه هفته، اثرات ضد فشار خون (فشار خون) و دیورتیک (افزایش تولید ادرار) نشان داد. این موضوع بیانگر آن است می دهد که عصاره بذر شاهی ممکن است یک روش طبیعی برای کمک به کنترل فشار خون بالا باشد .
اثرات ضدسرطانی
در سال 2013، محققان تأثیر عصاره تخم شاهی را بر روی سلولهای سرطانی پستان انسان، به ویژه با استفاده از رده سلولی MCF-7، که نوعی سرطان مجرای پستان تهاجمی است، بررسی کردند. آنها قصد داشتند دریابند که آیا تخم شاهی خاصیت ضد سرطان دارد یا خیر.
آنچه آنها کشف کردند کاملاً امیدوارکننده بود. به نظر میرسد عصاره بذر شاهی تأثیر ضدسرطانی بر سلولهای سرطانی پستان دارد. تصور میشود این اثر با ترکیباتی به نام ایزوتیوسیاناتها ، به ویژه یکی از این ترکیبات به نام بنزیل ایزوتیوسیانات، که محققان تأیید کردند در عصاره تخم شاهی وجود دارد، مرتبط باشد. بنابراین، به نظر میرسد که عصاره تخم شاهی احتمالا توانایی مهار رشد سلولهای سرطانی پستان را داشته باشد و امید به مبارزه با این بیماری را فراهم کند .
اثر ضد آسم تخم شاهی
محققان به بررسی اثربخشی شاهی در بیماران مبتلا به آسم برونشیتی پرداختند. آنها به 30 بیمار 15 تا 80 ساله، 1 گرم پودر تخم شاهی را به مدت چهار هفته و سه بار در روز دادند. این بیماران آسم برونشیتی خفیف تا متوسط داشتند و در طول مطالعه هیچ داروی دیگری مصرف نکردند.
قبل و بعد از درمان چهار هفتهای، محققان برای ارزیابی عملکردهای تنفسی آنها را بررسی کردند. آنها همچنین با بیماران مصاحبه کردند و معاینات جسمی و خونشناسی را برای بررسی علائم و شدت حملات آسم آنها انجام دادند.
نتایج کاملاً امیدوار کننده بودند. پس از درمان چهار هفتهای، بیماران پیشرفتهای قابل توجهی در عملکرد ریوی، علائم بالینی و شدت حملات آسم خود نشان دادند. هیچ یک از بیماران نیز عوارض جانبی از مصرف شاهی تجربه نکردند. این نشان میدهد که تخم شاهی ممکن است گزینهای ایمن و مؤثر برای کنترل آسم برونشیتی باشد.
اثرات ضد باکتریایی
مزایا و خواص تخم شاهی به اینجا ختم نمیشود. یک مطالعه برای کشف خواص ضدباکتریایی، آنتیاکسیدانی و سمیت سلولی پلیساکاریدهای شاهی صورت گرفت. آنها اثرات ضدباکتریایی پلی ساکاریدهای شاهی را در برابر دو باکتری رایج، اشریشیاکلی و استافیلوکوکوس اورئوس آزمایش کردند.
آنچه آنها کشف کردند خیلی جالب بود. پلی ساکاریدهای شاهی خصوصیات ضد باکتریایی به نمایش گذاشتند. این بدان معناست که تخم شاهی میتواند منبع طبیعی از آنتیبیوتیکها باشد و در نتیجه پتانسیل مبارزه با باکتریهای مضر را داشته باشد.
سبزی شاهی چه خاصیتی دارد؟
عوارض جانبی و مضرات تخم شاهی
محققان آزمایشاتی برای برای بررسی عوارض جانبی تخم شاهی برای موشها انجام دادند. در آزمایشات سمیت حاد، آنها به موشها دوز مشخصی از عصاره بذر شاهی از 5/0 تا 3 گرم در کیلوگرم وزن بدنشان دادند. خوشبختانه، هیچ اثر مضر یا مرگ و میر ناشی از این دوزها وجود نداشت.
در آزمایشات سمیت مزمن که در آن به موشها 100 میلیگرم در هر کیلوگرم در روز به مدت سه ماه داده میشد، هیچ نشانهای از سمیت وجود نداشت، به جز افزایش اندک در میزان مرگ و میر، که از نظر آماری معنی دار نبود. این نشان میدهد که تخم شاهی به طور کلی بیخطر و غیرسمی است. بنابراین، به نظر میرسد تخم شاهی گزینهای ایمن برای مصرف است .
در مطالعهای دیگر، محققان دریافتند هنگامی که آنها به مدت 14 هفته موش نر و ماده را با تخم شاهی باغی تغذیه می کنند، هیچ اثر مضری وجود ندارد. هر دو مصرف کوتاه مدت و میان مدت تخم شاهی هیچ اثر سمی ایجاد نمیکنند. این نشان می دهد که تخم شاهی برای موشهای نر و ماده ایمن و غیرسمی است. بنابراین، احتمالا آنها می تواند یک گزینه غذایی ایمن و بی ضرر برای انسانها در نظر گرفته شود.
تخم شاهی باغی به طور کلی برای حفظ سبک زندگی سالم مفید است. با این حال، طب سنتی احتیاط میکند، زیرا مصرف بیش از حد این تخمها در اوایل بارداری میتواند ناامن باشد. همیشه در نظر داشته باشید که با یک پزشک مشورت کنید، به خصوص اگر میخواهید از داشتن یک رژیم غذایی ایمن و متعادل اطمینان حاصل نمایید.
نحوه مصرف تخم شاهی
مطالعات بی شماری نشان دادهاند که تخم شاهی پتانسیل یک افزودنی مفید و کاربردی را دارد . بذر شاهی باغی یک خوراکی جذاب است! شما میتوانید از آن به روش های مختلف استفاده کنید: به سالاد اضافه کنید، آن را به سوپ اضافه کنید یا برای داشتن یک طعم فلفلی روی ساندویچ خود بریزید. همچنین میتوانید تخم شاهی را به عنوان یک چاشنی در نوشیدنیهای خاص بریزید.
برای داشتن طعمی شگفت انگیز، کمی آب لیمو نیز به نوشیدنی سالم خود اضافه کنید. . همچنین میتوانید آن را با پیازچه، ماست یا کره مخلوط کنید تا یک سس خوشمزه برای سالمون تهیه کنید. همچنین این بذر، یک افزودنی عالی برای گوشت گاو یا مرغ کباب شده است. با اضافه کردن آن به ادویهجات مورد استفاده، طعمی تازه و پرطراوت به وعده غذایی خود اضافه کنید .
منبع : مریان
دیدگاه ها