کاتالیست یا کاتالیزور چیست و چگونه کار می کند؟-علائم خرابی آن

کاتالیست چطور کار می کند و علائم خرابی آن چیست؟

کاتالیست قطعه ایست که در مسیر خروج دود از اگزوز نصب می شود تا میزان آلایندگی خودرو را کاهش دهد.

در ادامه می خواهیم بیشتر در مورد کاتالیست بدانیم. همچنین به عقیده برخی افراد حذف خودسرانه این قطعه موجب افزایش شتاب و قدرت موتور می شود. آیا این صحیح است؟

همانطور که میدانید همه خودرو های دارای موتور احتراقی دارای قطعه ای به نام اگزوز هستند.

اگزوز نقش خارج کننده دود حاصل از فرایندهای شیمیایی داخل سیلندر به هوای خارج را دارد.

اِگزوز قطعه ای در خودرو و دیگر وسایل نقلیه است که دود حاصل از واکنش شیمیایی را که در سیلندر ایجاد می شود به خارج از خودرو انتقال می دهد.

این تعریف اگرچه بیانگر عمده کار اگزوز می باشد اما امروزه ویژگیهای اگزوز گسترش یافته و وظایف دیگری نیز بر عهده دارد. سه وظیفه عمده اگزوز :کاهش آلایندگی، کاهش صدا، کاهش دما است.

اگزوز از سه بخش اتصال به موتور، میانی و انتهایی ساخته می شود که در این میان کاتالیست به دلیل نیاز به دمای 800 درجه سانتیگراد در قسمت اول تعبیه می گردد و بخشهای دوم و سوم در کاهش دما و صدا موثرند.

این وسیله می تواند برای کاهش خروج گازهای خطرناک حاصل از سوزاندن سوخت تاثیر بسزایی داشته باشد.

در امور مربوط به تقویت موتور از اگزوز هایی استفاده می شود که کمترین مقاومت را در عبور گاز های خروجی داشته باشد که به تنفس بهتر موتور کمک بسزایی می نماید.

آیا تاکنون به نقش و اهمیت سیستم اگزوز خودروها در کاهش آلودگی های زیست محیطی اندیشیده اید؟

آیا به نقش آن در کاهش آلودگی های صوتی و تنفسی توجه کرده اید؟

و یا به نقش و جایگاه آن در مصرف بهینه سوخت و صرفه جویی های اقتصادی آن دقت کرده اید؟

و خلاصه در یک کلام: آیا اگزوز برتر و نقش آن در هوای پاک، آسمان آبی و زمین سبز را می شناسید؟ هوای پاک و نقش آن در سلامت روحی و روانی اجتماع را چطور؟

سیستم اگزوز در خودرو به واقع قسمتی از موتور است که پس از آنجا عمل دم توسط سیستم سوخت رسانی در کاربراتور و یا انژکتور عمل بازدم موتور توسط این سیستم انجام می پذیرد و مکانیزمی است که در محل خروجی دود از موتور استقرار یافته تا ضمن استهلاک امواج صوتی و کاهش شدت صدای خروجی از موتور در حد استانداردهای مجاز شنوایی انسان، حرارت ناشی از احتراق در موتور را نیز به خارج از اتاق سرنشینان انتقال می دهد، ضمن آن که با عبور گازهای آلاینده محیط زیست از لایه های محفظه زنبوری مبدل های کاتالیست کانورتور با افزایش سطح تماس و تسریع در واکنش های شیمیایی، گازهای سمی و آلاینده اصلی محیط زیست نظیر منو اکسید کربن و هیدروکربن های نسوخته را به دی اکسید کربن و آب که مواد سازگار و مورد نیاز طبیعت هستند تبدیل می کند.

بدین منظور است که تولید و عرضه یک اگزوز برتر مبتنی بر دانش و طراحی عملی، ضمن کاهش آلودگی های صوتی و شدت صدا در حد شنوایی مجاز و کاهش و انتقال حرارت ناشی از احتراق در موتور، سازگاری با محیط زیست و کاهش آلودگی های تنفسی، با ایجاد فشار برگشت مناسب بر شرایط عملکردی موتور و مصرف بهینه سوخت نیز اثر گذارده و ضمن فراهم آوردن شرایط احتراق کامل در موتور خودرو، کاهش مصرف سوخت و صرفه جویی های ارزی و اقتصادی زیادی را نیز نصیب کشور می نماید.

علائم خرابی کاتالیزور یا کاتالیست در اتومبیل‌ها

درست کار نکردن کاتالیزور‌ها علائم مختلفی دارد و یکی از عمومی‌ترین آن‌ها افزایش ناگهانی مصرف سوخت خودرو است. زمانی که فیلتر‌های کاتالیزور به درستی کار نکنند و این قطعه تبدیل به یک سد برای خروج گاز‌های تولید شده توسط پیشرانه شود، خود به خود فشار هوا درون سیستم‌های داخلی افزایش می‌یابد و خودرو برای اینکه بتواند این فشار هوا را خارج کند، نیاز به تولید نیروی بیشتری دارد.

تولید نیروی بیشتر مساوی با افزایش میزان مصرف سوخت می‌باشد. همچنین مسائلی مانند افت شتاب خودرو و درست استارت نخوردن آن، جزء دیگر علائم خرابی کاتالیزور‌ها به حساب می‌روند.

زمانی که مبدل کاتالیست خراب شود، سامانه اگزوز اتومبیل نمی‌تواند به درستی گاز‌های سمی را خارج کند؛ از همین رو معمولا خودرو‌هایی که با چنین مشکلی دست و پنجه نرم می‌کنند، بوی بدی می‌دهد و از خروجی اگزوز آن‌ها دود سیاه و غلیظی خارج می‌شود.

خودرویی که کاتالیزور‌ش خراب باشد، در تست آلایندگی مردود می‌شود. در اتومبیل‌های مدرن میتسوبیشی، ECU یا همان کامپیوتر خودرو توانایی تشخیص و آنالیز وضعیت کاتالیزور‌ را دارد.

از همین رو اگر برای این قطعه مشکلی بوجود بیاید، چراغ چک بر روی پنل رو به روی راننده روشن می‌شود. یادمان نرود که کاتالیزور‌ یک قطعه حیاتی و ضروری به حساب می‌رود و در صورتی که دچار مشکل شده باشد، بهتر است کل سیستم اگزوز توسط متخصصان این حوزه بررسی شود.

مطالب مرتبط:

آموزش تیونینگ و افزایش شتاب و تقویت موتور خودرو ها

سیستم استارت و برق خودرو چگونه است؟

نحوه کار گیربکس و سیستم انتقال قدرت دستی و کلاچ در خودرو