آداب و رسوم عید نوروز
مراسم سال شمسی در کشور ما همیشه توأم با رسمها و آداب خاصی می باشد که تنوع آن بسیار چشمگیر است. نواحی مختلف ایران، همسو با تأثیری که از فرهنگهای مجاور گرفته اند، این مراسم را که اغلب بجا مانده از دوران باستان می باشد، برگزار می کنند.
چهارشنبه سورى از آداب و رسوم نوروزی در بندر عباس
از آداب کهن این منطقه که از سدههاى پیش هم چنان پا برجاست، استقبال از عید نوروز با آتش افروزى شب چهارشنبه سورى است.
در آخرین چهارشنبهٔ هر سال، مردم به ویژه کودکان و جوانان با پوشال و هیزم آتش روشن مىکنند و از روى آن مىپرند و جملهٔ معروف «زردى من از تو، سرخى تو از من» را تکرار مىکنند.
در روز چهارشنبه سورى در خانوادهها نباید نفرینى از دهان کسى خارج شود؛ زیرا مردم استان بر این باورند که در روزهاى ماه آخر سال جمعاً ۱۹۹۹ قضا و بلا نازل مىشود که ۹۹۹ مورد آن فقط به چهارشنبه سورى مربوط است.
در این روز اگر کسى لباس دوخته شدهٔ خود را از خیاطى بیاورد، باید هم وزن آن خرما یا شکر یا برنج به یک نفر فقیر صدقه بدهد.
عصر چهارشنبه سورى کوزهٔ نو یا کهنهاى را در خانه به زمین مىزنند تا بشکند و بر این باورند که به جاى آوردن این رسم، قضا و بلا را دور مىکند.
خانه تکانی از آداب و رسوم نوروزی در بندر عباس
مردم بندر عباس نیز مانند سایر شهرها چند روز قبل از آغاز سال نو به خانه تکانی مشغول می شوند. خانه تکانی نوروزی همچون سایر نقاط کشور شامل شستن اشیای قابل شسشوی منزل و نیز گردگیری کلی خانه می باشد.
به آب سپردن لباس های کهنه از آداب و رسوم نوروزی در بندر عباس
به آب سپردن لباس های کهنه، پوشیدن لباس نو و رفتن به دریا، رنگ آمیزی حیوانات خانگی با خاک سرخ سواحل جزیره هرمز، بخشی از آداب و رسوم نوروز صیاد است که شباهت زیادی به آیین کهن و عید باستانی نوروز در فرهنگ مردم هرمزگان دارد.
ساکنانی که در کنار صید به پرورش دام نیز مشغول هستند در این روز نزد چند دعا خوان نوروزی می روند تا برای آنها دعای «لوبن» بخوانند. در واقع «لوبن» نام دعایی است که علاوه بر افزایش برکت دام ها، آنها را از گزند بلاها دور نگه می دارد.
«نوروز صیاد» آیین کهنی است که قرن ها در حاشیه جنوبی بخش شهاب جزیره قشم به صورت خود جوش با طلوع خورشید آغاز می شود و تا پاسی از شب ادامه می یابد. بی شک با بررسی بیشتر در گاه شماری نوروز صیاد به ویژگی های مشترک از این آیین کهن و عید باستانی نوروز می رسیم.
تحویل سال نو از آداب و رسوم نوروزی در بندر عباس
هم زمان با تحویل سال نو، عید نوروز در کلیهٔ شهرها و روستاهاى استان مانند سایر مناطق ایران برگزار مىشود.
مردم لباسهاى نو مى پوشند، به دید و بازدید مى پردازند و کین و کدورتها را از دل مى زدایند. شادى و سرور عید نوروز تا چندین روز به طول مى انجامد و در این روزها، آشنایان و خویشاوندان جهت تبریک سال نو به دیدار هم مى روند.
عیدی دادن و عیدی گرفتن یکی دیگر از آداب و رسوم نوروزی در بندر عباس
رسم عیدی گرفتن با نوروز خوانی یکی از رسوم قدیمی بندر عباس است. در آیین نوروز خوانی، شعر های سروده می شد و کودکان از بزرگترهای خود عیدی می گرفتند.
گلگ کردن شاخ حیوانات و جیکوی نوروزی طبق اعتقاد مردم ایران باستان و از جمله در بندرعباس، مردم براین باور بودند که هرکسی دارای یک فرح ور یا موکل است و با شروع سال جدید برای شادی ارواح مردگان، خانه ها باید تمیز و نو باشد. این رسم با تغییراتی همچنان رواج دارد.
رفتن بر سر مزار رفتگان از آداب و رسوم نوروزی در بندر عباس
بعد از عید دیدنی، مردم با در دست داشتن گلاب، عود و شیرینی و میوه، بر سر مزار رفتگان می روند تا فرارسیدن عید نوروز را به اموات خود تبریک گفته و به این ترتیب خاطره عزیزان از دست رفته خود را گرامی می دارند.
این رسم هنوز در شهرها و روستاها نمود دارد. یکی دیگر از آداب و رسوم، چیدن پشم و موی حیوانات و رنگین کردن شاخ و گوش گاو، گوسفند و شتر با «گلگ»؛ نوعی خاک سرخ در دو سه روز قبل از عید است.
بیشتر بخوانید:
آشنایی با آداب و رسوم مردم آبادان در ایام نوروز
آشنایی با آداب و رسوم عید نوروز در لرستان
آشنایی با آداب و رسوم عید نوروز در اردبیل
آشنایی با آداب و رسوم عید نوروز در اصفهان
آشنایی با آداب و رسوم عید نوروز در کرمانشاه
دیدگاه ها