آشنایی با آداب و رسوم عید نوروز در قزوین

آداب و رسوم عید نوروز

قَزوین یکی از شهرهای ایران در غرب و مرکز استان و شهرستان قزوین است. این شهر در بلندای ۱٬۲۷۸ متری از سطح دریا واقع شده‌است.

ریشه شهر قزوین متعلق به دوران ساسانیان است که به دستور شاپور رونق یافت. قزوین در زمان حکومت صفوی ۵۷ سال پایتخت ایران بوده‌ و به همین دلیل دارای اماکن و موزه‌های تاریخی بسیاری است.

قزوین پایتخت بزرگ خوشنویسی ایران است و از جمله خوشنویسان معروف خط پارسی می‌توان به میرعماد قزوینی اشاره کرد. در شهر قزوین آثار کهن و باستانی گوناگونی از جمله کاروان‌سرای سعدالسلطنه، میمون قلعه، حمام قجر، آب انبار سردار، پیغمبریه، کاخ چهل‌ستون، امامزاده حسین، خیابان سپه قرار دارد.

آداب و رسوم عید نوروز در قزوین

مردم استان قزوین مانند مردم دیگر مناطق ایران، از اوایل اسفندماه خود را براى برگزارى مراسم سال نو آماده مى‌کنند. آنها همراه خانه‌تکانى و نظافت، به خانه‌تکانى دل‌هاى خود مى‌پردازند.

در روز عید با چیدن سفره‌هاى رنگین، پذیراى میهمانان خود مى‌شوند. امروزه از روز اول عید، دید و بازدیدهاى خانوادگى آغاز مى‌شود و تا قبل از سیزده‌ به‌ در پایان مى‌گیرد.

مردم قزوین در سفره‌هاى پارچه‌اى قلمکار و ظروف رنگارنگ بلوری، انواع شیرینى‌هاى خانگی، انجیر، آلبالوى خیس شده، نخود، کشمش و نقل و نوعى توت که با خمیر پودر پسته و بادام درست مى‌کنند، مى‌چینند و به میهمانان تخم‌مرغ رنگ شده (با پوست پیاز) عیدى مى‌دهند.

نوروز خوانى در قزوین

نوروز خوانى یکى از مراسم مربوط به روزهاى پایانى سال است و جزئى از مراسم استقبال نوروز به‌ شمار مى‌رود. نوروز خوان‌ها بیشتر از اهالى روستاهاى منطقه 'الموت' و 'طالقان' هستند.

آنها در دسته‌هاى دو تا چهار نفره، در کوچه و خیابان به‌راه مى‌افتند و با خواندن اشعار کوتاه و بلند، طلیعه سال نو را به مردم مژده مى‌دهند و بیت یا دو بیت دیگر را، دو نفر دیگر پاسخ مى‌دهند.

ساکنان منازل با شنیدن صداى نوروز خوان‌ها، به استقبال آنها رفته و با دادن پول و شیرینى از آنها پذیرائى مى‌کنند.

چهارشنبه‌ سورى در قزوین

در این زمینه افسانه‌اى وجود دارد، هنگامى که مختار ثقفى خواست علیه بنى‌امیه قیام کند، با یارانش قرار گذاشت که در شب آخرین پنج‌شنبه سال شورش کند.

وقتى نقشه آنان فاش شد، او تصمیم گرفت نقشه خود را یک شب جلو بیاندازد، و به اطرافیان خود گفت در شب چهارشنبه‌ بر روى پشت‌ بام خانه‌هاى خود آتش روشن کنند تا همه متوجه شده و قیام کنند.

مردم نیز چنین کردند. از آن به‌بعد به‌ پاس بزرگداشت این اقوام، در شب چهارشنبه آخر هر سال، ایرانیان در حیاط یا بام منازل خود آتش مى‌افروزند.

به‌هر حال این مراسم نشان دهنده نماد آتش در میان ایرانیان باستان است. در قزوین نیز در این شب آتش روشن مى‌کنند و معتقدند کوپه‌هاى آتش حتماً باید تاق (تک) باشد.

دراین شب مواظب هستند چیزى شکسته نشود، چون آن‌ را خوش یمن نمى‌دانند. در این شب کله‌ پاچه مى‌خوردند و شب را با خوردن آجیل سپرى مى‌کردند.

صبح روز بعد استخوان‌هاى کله‌ پاچه را به مزارع برده و در باغ یا زمین خود مى‌ریختند و معتقد بودند این کار از بروز آفت جلوگیرى مى‌کند. در شب‌ چهارشنبه‌سورى مراسم قاشق‌ زنى نیز انجام مى‌شود.

سیزده‌ بدر در قزوین

در روز سیزده‌ فروردین، مردم به طبیعت مى‌روند و به دور هم جمع مى‌شوند و به شادى مى‌پردازند و نیز رسم است تا هر کس کنار رود، برود و هفت سنگ کوچک را به نیت رفع و دفع بلا و بیمارى به داخل آب پرتاب کند و دختران دم بخت سبزه گره بزنند. در پایان نیز سبزه‌ها را به آب انداخته و به خانه‌هاى خود باز مى‌گردند.

بیشتر بخوانید:

آشنایی با آداب و رسوم مردم آبادان در ایام نوروز

آشنایی با آداب و رسوم عید نوروز در لرستان

آشنایی با آداب و رسوم مردم شیراز در ایام نوروز

آشنایی با آداب و رسوم مردم فریدون شهر در ایام نوروز