دلگرم
امروز: جمعه, ۱۰ فروردين ۱۴۰۳ برابر با ۱۸ رمضان ۱۴۴۵ قمری و ۲۹ مارس ۲۰۲۴ میلادی
معرفی مناطق دیدنی و گردشگری عقدا
1
زمان مطالعه: 8 دقیقه
عقدا یکی از بزرگترین و قدیمی ترین روستاهای بخش مرکزی اردکان است که ۴۸ کیلومتری اردکان و در مسیر راه تهران ـ بندرعباس قرار گرفته است


عقدا کجاست؟


عقدا یکی از بزرگترین و قدیمی ترین روستاهای بخش مرکزی اردکان است که ۴۸ کیلومتری اردکان و در مسیر راه تهران ـ بندرعباس قرار گرفته و تا قبل از احداث راه جدید، جاده از وسط روستای عقدا عبور می کرد به طوری که چاپارخانه و کاروانسرای قدیمی آن در کنار جاده قرار داشته ولی اکنون جاده از سه کیلومتری شمال این روستا می گذرد و موقعیت جغرافیائی آن عبارت است از ۵۳ درجه و ۴۸ دقیقه طول و ۳۲ درجه و ۳۷ دقیقه عرض جغرافیائی و ارتفاع آن از سطح دریا ۱۱۶۰ متر می باشد و اوقات شرعی آن سه دقیقه بعد از اوقات شرعی یزد می باشد و در سال ۱۳۶۵ دارای ۲۱۲۵ نفر جمعیت بوده که در ۴۴۷ خانوار متمرکز بوده اند. عقدا تنها روستای بزرگ بخش مرکزی اردکان است که دارای نمایندگی آموزش و پرورش، دهداری، بسیح، پاسگاه انتظامی، درمانگاه، دبیرستان و تلفن و دیگر امکانات می باشد و از نظر قدمت تاریخی به طور قطع بنای آن مربوط به قبل از اسلام است.

وجه تسمیه عقدا

وجه تسمیه شهر خیلی جالبه ، اسم قدیم شهر تا حدود قرن ۷به دلیل اینکه همه ساکنانش زرتشتی بودن گبرگاه بوده و این شهر در اون زمانها به دلیل نداشتن دیوار دفاعی مدام مورد حمله غارتگرانو راهزنا قرار می گرفت. تا اینکه روزی خواجه نصیرالدین در راه سفرش اونجا اتراق میکنه،مردم مشکلشونو بهش میگن اونم طرح ساخت دیوار دفاعی شهرو میده و بعداز ساخت دیوار میگه تنها کسایی که مسلمان بشن حق دارن توی شهر بمونن،پس تعداد زیادی از اهالی شهر مسلمان میشن و در یک شب همزمان عقد ۴۰ دختر و پسر تازه مسلمان شده انجام میشه در شهر و از اون زمان اسم شهر میشه عقدگاه و در گذر زمان به عقدا تغییر می کند.

مسجد

جاذبه های گردشگری عقدا

چاپارخانه عقدا

چاپارخانه عقدا از تاریخی ترین بناهای بین راهی در مسیر راه شاهی متعلق به دوران صفوی است و در بیرون از محدوده شهر عقدا در مجاورت کاروانسرای ابوالقاسم رشتی قرار گرفته است . دولت هخامنشی علاوه بر اهمیتی که برای راهها قائل بود چاپارخانه هایی هم ایجاد کرده است . سازمان برید یا پست امروزی در ایران ایجاد شده است . مالکیت چاپارخانه عقدا دولتی بوده است . وعام المنفعه است وزیر بنای ان متر مربع ۳۶۷.۵به طول ۲۹.وعرض ۲۳.۶وارتفاع ۷.۵متر است وو به سبک ساختمان های دوره صفویه است به سبک وسیاق چاپارخانه میبد می باشد که ظاهرا از این محل کپی برداری شده است دارای چهار برج کوچک دیده بانی در چهار گوشه است .با دیوارهای بلند گلی یا چینه است عمده مصالح به کار برده خشت ،چوب ،گل چینه وچوب است تنها سر در ورودی بصورت دو طبقه نما سازی شده ساخته شده و نشیمن گاه چاپارها بوده است. تزیینات بنا درکنگره های قسمت بالایی دیوار بنا وبرج ها خلاصه می گردد .

مسجد هلاکو عقدا

مسجد هلاکو مربوط به دوره صفویه ست و در شهرستان عقدا، محله هلاکو واقع شده و این اثر در تاریخ ۱۷ اسفند ۱۳۸۱ با شمارهٔ ثبت ۷۷۵۵ به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده. این مسجد از آجر بنا شده و در دو طبقه ساخته شده و هر طبقه منحصراً یک اطاق داره. در این سال های اخیر سقف و پیکرش فرو ریخته بوده و اخیراً تعمیر و مرمت شده. سنگ تاریخی آن رو که مدتی از محل خارج کرده و در خانه ای نگهداری می کردن، مجدداً در بنا نصب شده. قسمت بالای سنگ، مثلثی شکله.

مسجد صلیب عقدا

مسجد صلیب عقدا دو طبقه بوده و از طبقه بالایی آن جهت اقامه نماز استفاده می شده و طبقه زیرین آن برای عبور آب جوی قنات استفاده می شده و چندین پنجره در جهت های مختلف داره، در گذشته برای شستشو لباس و وسایل استفاده می شده. ساختمان این مسجد، توسط معماری مسیحی ساخته شده که در طرح آن شکل صلیب در نظر گرفته شده و از بالا به شکل صلیب به نظر میاد .

مسجد

قلعه سامه عقدا

به جانوری که در اتش مسکون می شه، سامندر می گن و سمندر مخفف سامندره، و نیز به جایگاه امن و پناهگاه هم گفته می شه. احتمالا این قلعه در دوران خود پایگاه امنی محسوب می شده. بنای قلعه مستطیل شکل بوده و در چهارگوشه آن برج هایی کوچیک و دو طبقه و کاملا شبیه به همدیگه احداث شده بوده. این قلعه دیوارهای بلندی داشت اما به پای دیوار حصار خواجه نصیر نمی رسه، تمامی مصالح ساختمانی قلعه رو گل و خشت خام تشکیل داده. در ساخت و سازهای جدید جمجمه انسان و بقایای استخوان های آن از زیر خاک در آمده.

مسجد جامع عقدا

مسجد جامع عقدا در تاریخ 840 ه.ق توسط آسیه بی بی بنت محمد عقدایی بنا شده .این مسجد دارای گرمخانه و ایوان تابستانی است. قسمت تابستانی آن در دهه اخیر ساخته شده است. بالای سر محراب بر دیواری گچی ،یک کاشی ستاره ای شکل از نوع کاشی‌های قرن هشتم ، با نقوش گل در وسط و اشعاری در اطراف آن دیده می‌شود . روی سر در ورودی اصلی مسجد ، این بیت به خط کوفی گچبری شده است: غرض نقشی است کز ما بازماند/ که هستی رانمی بینم بقایی.

حصار خواجه نصیر عقدا

حصار خواجه نصیر طوسی، میان اهل محل شهرت داره که خواجه نصیرالدین طوسی بدین آبادی آمده و بنایی حصاری بنا کرده که ده گبران رو از آسیب دشمنان محفوظ نگه می داشته و الان آثاری از این دیوار قطور دیده می شه. اما روایت دیگری هم هست که در زمان وزارت خواجه نصیرالدین طوسی، مردم عقدا که همه زرتشتی بودند و از حملات راهزنان و غارتگرانی که هر از گاهی به آنها حمله ور می شدن و اموال و محصولاتشان رو به غارت می بردن، به خواجه نصیر که از عقدا می گذشت، شکایت بردند و خواجه نصیر هم با تدبیر خاص دستور ایجاد دژی مستحکم در دور شهر را داد. این حصار در مجاورت خانه خالو میرزا قرار گرفته است.

کاروانسرا

آب انبار حاج محمود عقدا

در عقدا هم مثل سایر مناطق استانِ یزد ، در گذشته آب مصرفى جهت شرب و مصارف خانگى از آب انبارها تأمین مى شده. این اب انبارها بیشتر توسط افراد خیر ساخته و وقف می شده و به نام خودشان نامیده می شده. از جمله این آب انبار، که به نام بانی آن حاج محمود نامیده می شود.

مدرسه علمیه عقدا

مدرسه علمیه عقدا، در مجاورت بازاره و از خشت و گل بنا شده. اما در داخل ساختمان نماهای آجری هم به چشم می خوره . ورودی مدرسه رو هشتی آجری با پنج سکو تشکیل می ده، که به نیت پنج تن آل عبا طراحی شده و پلان بنا مربع شکله. در دل زمین حوضی بزرگ ساخته بودند که چند سال قبل به باغچه تبدیل شد. در هر چهار جهت بنا ، کلاس و حجره های طلاب به صورت قرینه همدیگه ساخته شده. اتاق وسیعی در ضلع جنوبی با بادگیر ی متوسط قرار گرفته و محرابی کوچیک در آن قرار داره. بر روی دیوار بیرونی این سالن مصرع توانا بود هر که دانا بود هنوز هم در نوع خود زینت افزا بوده. حوزه علمیه عقدا، یک در ورودی بزرگ چوبیه، پس از آن هشتی بسیار زیبای کاملاً آجری نگاه هر بیننده ای رو مجذوب خود می کند.

دروازه عقدا

در گذشته دور تا دور عقدا را که قریه ای بزرک بوده حصاری ساخته شده بوده . امروزه از این حصار جز دروازه ی ورودی آن و بخشهایی اندک بر جا نیست . این دروازه را دروازه بزرگ عقدا می نامند از دو برج استوانه ای شکل کنار هم ساخته شده که در بالا به یکدیگر مربوط شده اند . بر بدنه برج تیرکشهایی برای هدف قرار دادن مهاجمان تعبیه شده است . این بنا به تازگی مرمت شده و امروزه نیز به عنوان دروازه ورودی به بافت تاریخی عقدا مورد استفاده قرار می گیرد .

رباط ابوالقاسم رشتی (کاروانسرای رشتی عقدا)

این رباط یا کاروانسرا در تاریخ 1233 ه.ق به دستور یک بازرگان ثروتمند یزدی به نام ارباب قاسم رشتی ساخته شده است. بادگیر این کاروانسرا آنرا از دیگر کاروانسراهای ایران متمایز می دارد .در قدیم جاده نایین _ یزد از کنار این کاروانسرا عبور می کرده است.

رباط

برج خواجه نعمت عقدا

این برج سه طبقه و بلند به همت و پیشنهاد خواجه نعمت به دولت مرکزی .برای استفاده کاروان ها در دوره صفویه بنا گردیده است و دارای دو شتر خوان ( به منظور خواباندن و استراحت شترها بوده) است که در آن میتوان ظرافت معماری ایرانی را مشاهده نمود.


خانه میرزا رضای کرمانی عقدا

میرزا رضای کرمانی فرزند ملاحسین عقدایی است که پدرش از طرف حکومت عقدا به کرمان تبعید میشود و میرزا در شهر کرمان پرورش می یابد این بزرگ مرد متقارن با جشن پنجاهمین سال سلطنت ناصرالدین شاه .در حرم عبدالظیم حسنی .این شاه ستمگر را به قتل می رساند.

برج چاه ریگ عقدا

ریگ واقع شده و این اثر در تاریخ ۲۷ بهمن ۱۳۸۷ با شمارهٔ ثبت ۲۴۷۳۴ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

separator line

بیشتر بخوانید:

بازدید از مناطق دیدنی و تفریحی محلات

سفر به مناطق دیدنی ایران

مناطق دیدنی و تاریخی کرمان

گردآوری توسط بخش گردشگری

مجله دلگرم



این مطلب چقدر مفید بود ؟
5.0 از 5 (1 رای)  

دیدگاه ها

اولین نفر برای ثبت دیدگاه باشید !


hits