اسپوندیلیت آنکیلوزان یا روماتیسم ستون فقرات چیست؟ و علائم و راه های درمان آن

تاکنون نام روماتیسم ستون فقرات یا اسپوندیلیت آنکیلوزان را شنیده‌اید؟ آیا تفاوت بین کمر درد، دیسک کمر و این بیماری را می‌دانید؟ اگر پاسخ سوالات فوق را نمی‌دانید تا انتها با این مطلب همراه باشید زیرا این بیماری بسیار دردناک و پیشرف‌کننده است و می‌تواند اکثر مفاصل ستون فقرات را درگیر می‌کند و بر اندام‌هایی چون ریه، چشم، روده و قلب تاثیر بگذارد. بنابراین داشتن اطلاعات کافی پیرامون آن و شناخت علائم و نشانه‌ها امری ضروری است.

در ادامه این مطلب مواردی مانند علت بروز رماتیسم فقرات، علائم بیماری، روش‌های پیش‌گیری و درمان آن را بررسی می‌کنیم. علاوه‌بر این با سریع‌ترین روش ارتباط گرفتن با پزشک و مشاوران درمانی نیز آشنا می‌شوید.

اسپوندیلیت آنکیلوزان یا روماتیسم ستون فقرات چیست؟

روماتیسم ستون فقرات نوعی از آرتروز، همراه با التهاب مزمن است که کمر و گردن را درگیر می‌کند. این بیماری در موارد حاد باعث می‌شود استخوان‌های ستون فقرات به یکدیگر متصل شوند و انعطاف پذیری ستون فقرات از بین برود. بیماری مذکور زیر شاخه‌ای از گروه بیماری‌های اسپوندیلوآرتروپاتی است؛ گروهی که به خودش به دو دسته محوری و محیطی تقسیم می‌شود و می‌تواند در ستون فقرات و یا مفاصل خارج از ستون فقرات بروز پیدا کند. آنکیلوزان اسپوندیلیت نوع محوری اسپوندیلوآرتروپاتی است و باعث درگیر شدن ستون فقرات می‌شود.

نشانه‌های این بیماری در اکثر مفاصل بدن از قبیل لگن، زانو، مچ، شانه و جوارحی چون ریه، چشم، روده و قلب نیز قابل مشاهده هستند. بنابراین روماتیسم ستون فقرات می‌تواند زندگی بیمار را مختل کند و دامنه حرکتی وی را کاهش دهد. به همین علت داشتن آگاهی راجع‌به علائم و نشانه‌های بیماری می‌تواند در روند پیگیری آن موثر باشد. پس به خواندن ادامه دهید تا در صورت نیاز بتوانید خیلی سریع به بهترین دکتر فوق تخصص مغز و اعصاب مراجعه کنید و تفاوت این بیماری را با دیسک کمر یا بیماری‌های استخوانی متوجه شوید.

علت بروز اسپوندیلیت آنکیلوزان

متاسفانه برای پاسخ به این سوال دلیل قطعی وجود ندارد. برخی از پزشکان و محققان معتقدند عوامل ژنتیکی نقش موثری در بروز این عارضه دارند. به‌عنوان مثال برخی از پزشکان می‌گویند افرادی که دارای آنتی ژن لکوسیت انسانی – B27 هستند، ممکن است بیش‌تر به این عارضه مبتلا شوند.

از طرف دیگر این بیماری می‌تواند ارثی نیز باشد. مخصوصا اگر والدین دارای ژن معرفی شده باشند. اما در صورت نبودن ژن، احتمال انتقال بیماری به فرزندان کم‌تر می‌شود. به هر جهت دلیل خاصی برای بروز روماتیسم ستون فقرات وجود ندارد و امکان دارد در هر سنی و برای هر کسی رخ دهد.

علائم و نشانه‌های روماتیسم ستون فقرات

پیدا کردن علائم و نشانه‌های روماتیسم ستون فقرات خیلی آسان نیست و در مراحل اولیه ممکن است آن را با دیسک کمر، خستگی، کمر درد‌های ساده ناشی از بلند کردن اجسام سنگین و... اشتباه بگیرید. زیرا همان‌طور که در ابتدای متن هم گفتیم نشانه‌های این بیماری به صورت پراکنده در تمام بدن ظاهر می‌شوند و گاهی شاید حتی متوجه نشوید که باید به کدام پزشک مراجعه کنید؛ مواردی بوده که بیمار به فوق تخصص گوش و حلق و بینی در تهران مراجعه کرده و در نهایت به متخصص داخلی رسیده است.

با تمام این‌ها برخی علائم هستند که بیمار به‌طور مداوم با آن‌ها درگیر است. وجود این نشانه‌ها عاملی هشدار دهنده هستند؛ بنابراین نسبت به بدن خود هوشیار باشید و هرگونه علامتی را جدی بگیرید. برخی از نشانه‌های اسپوندیلیت آنکیلوزان عبارتند از:

خشکی بدن

وجود درد در لگن و اطراف آن

حساس به لمس، حساس به گرما و سرما

ناراحتی‌های پوستی مانند التهاب و قرمزی

احساس درد در پشت، به‌خصوص صبح‌ و شب‌

وجود تورم در مفاصل آسیب دیده مانند زانو و لگن

احساس خستگی مفرط و کمبود انرژی در بیش‌تر اوقات

احساس کمردرد شدید که با ورزش خوب می‌شود و هنگام استراحت عود می‌کند.

موارد فوق تنها بخشی از علائم روماتیسم ستون فقرات هستند. این بیماری گاهی با درد در کشاله ران یا باسن و بروز اختلال در شیوه راه رفتن فرد نیز ظاهر می‌شود؛ گاهی هم در قفسه سینه خودش را نشان می‌دهد و تنفس بیمار را مختل می‌کند.

عوارض درمان نکردن روماتیسم ستون فقرات

تا این‌جا بارها تاکید کردیم که علائم این بیماری را جدی بگیرید و در صورت مشاهده هر نشانه‌ای سریعاً به پزشک مراجعه کنید. اما برای این‌که دقیق‌تر و جدی‌تر به این موضوع بپردازید، لازم است عوارض درمان نکردن این بیماری را بدانید.

روماتیسم ستون فقرات در گذر زمان پیشرفت می‌کند و خودش را در تمام بدن نشان می‌دهد و به مرور باعث افزایش درد بدن، سفتی نواحی ستون فقرات و اتصال استخوان‌های ستون فقرات و گردن به یکدیگر می‌شود. نتیجه این امر کاهش دامنه حرکتی، کاهش نفوذپذیری ستون فقرات و مختل شدن زندگی فرد است.

قضیه به همین جا ختم نمی‌شود و در شرایط بحرانی بیمار التهاب چشم، التهاب روده و در موارد بسیار نادر ناراحتی‌های قلبی را نیز تجربه می‌کند. بعید می‌دانیم کسی باشد که با دانستن تمام این موارد در پیگیری و درمان بیماری تعلل کند. پیشنهاد می‌کنیم همین الان با پزشکان و مشاوران درمانکده ارتباط بگیرید و در اسرع وقت مشکلات خود را پیگیری نمایید

روش‌های پیش‌گیری از بروز اسپوندیلیت آنکیلوزان

معاینات جسمانی، آزمایش خون و عکس‌برداری از ستون فقرات اولین کارهایی هستند که پزشک برای تشخیص روماتیسم فقرات انجام می دهد. انجام تمام این کارها به این دلیل است که پزشک بتواند احتمال وجود سایر بیماری‌های روماتیسمی را رد کند. البته لازم است بدانید که آزمایش خون به‌طور دقیق نمی‌تواند روماتیسم ستون فقرات را مشخص کند اما می‌تواند وجود ژن لکوسیت انسانی را نشان دهد.

عکس‌برداری اشعه ایکس از ستون فقرات کمک می‌کند تا تغییرات ایجاد شده در مفاصل مشاهده شوند. مورد دیگری هم که برخی از پزشکان از آن استفاده می کنند اسکن ام آر آی است که تغییرات ایجاد شده در مفاصل را نشان می‌دهد. مقایسه نتیجه MRI و عکس به پزشک کمک می‌کند تا نتیجه‌گیری دقیق‌تری داشته باشد.

درمان روماتیسم ستون فقرات

برای درمان روماتیسم ستون فقرات از روش‌هایی مانند دارو درمانی، داشتن فعالیت جسمانی، فیزیوتراپی، عمل جراحی، داشتن رژیم غذایی مشخص و... استفاده می‌شود. هدف این روش‌ها کاهش درد، کاهش سفتی بدن، حفظ عملکرد و حالت صحیح بدن و جلوگیری از بدشکل شدن استخوان‌ها و مفاصل است. (منبع: نی نی سایت)

داروهایی که در این زمینه مورد استفاده قرار می‌گیرند معمولا از دسته داروهای غیر استروئیدی هستند که به کنترل بیماری و حفظ دامنه حرکتی بیمار کمک می‌کنند. مواردی مانند:

رمیکاد

لفلونومید

سیمپونی

متوترکسات

انبرل سیمزیا

سولفاسالازین

کورتیکواستروئیدهای خوراکی

TNF بلاکرها (هومیرا آدالیمو ماب)

در کنار دارو درمانی ممکن است پزشک مواردی مانند فیزیوتراپی، داشتن رژیم غذایی مناسب و استفاده از مواد غذایی ضد التهاب و سرشار از امگا سه را نیز تجویز کند. همچنین ورزش کردن می‌تواند تاثیر بسیار زیادی در کنترل بیماری و حفظ توانایی حرکتی افراد داشته باشد. پس از انجام تمام مراحل فوق و در شرایط بسیار نادر، پزشک برای بیماران عمل جراحی تجویز می‌کند که معمولاً مختص افرادی است که دچار آسیب دیدگی شدید مفصل لگن شده‌اند. این عمل معمولاً با تعویض کامل مفصل لگن همراه است و به‌عنوان یکی از سخت‌ترین عمل‌های جراحی شناخته می‌شود.

تمام نکاتی که باید راجع‌به این بیماری می‌دانستید را در این مطلب بیان کردیم. اگر سوالی دارید که پاسخ آن در این مطلب وجود ندارد، حتماً با کارشناسان و مشاوران درمانکده در ارتباط باشید. یادتان باشد که بهترین زمان درمان، همین امروز است. بنابراین تعلل نکنید و سوالات خود را بپرسید.