جذابیت امضای ۷ پادشاه قاجار : از ناصرالدین شاه تا فتحعلی شاه

هر چند قریب 100 سال از انقراض سلسلۀ قاجار و بیش از آن از پایان سلطنت 6 پادشاه قبل از سلطان احمد شاه می‌گذرد اما هم‌چنان موضوع تحقیقات تاریخی‌اند خاصه این که دربارۀ آنها و به ویژه ناصرالدین شاه قاجار فیلم و سریال ساخته می‌شود و تازه‌ترین آنها هم «جیران» است که به معشوقۀ ناصرالدین شاه می‌پردازد و از شبکۀ نمایش خانگی در حال پخش است.

در تازه ترین مورد، تارنمای «تاریخ ما» تصویری از مهر و امضاهای 7 پادشاه قاجار منتشر کرده که به ترتیب تاریخی از این قرار است:

جالب‌تر از همه همان طور که حدس زده می‌شد امضای ناصرالدین شاه است. از این حیث که به زبان انگلیسی است و دستخط امضای اوست در در دفتر یادبود موزۀ مادام توسو.

او که در تراشیدن ریش و سفر خارجی و دانستن زبان و خواندن شعر و داستان از اسلاف خود متفاوت است در امضا و دست کم در موزه‌ای خارجی هم این تفاوت را بروز داده است.

این یادآوری هم البته جا و ضرورت دارد که طبعا ناصرالدین شاه ذیل فرمان‌های داخلی چنین (با حروف انگلیسی) امضا نمی‌کرده و آن دستخط منحصر به بازدیدهای خارجی است و باید در نظر داشت که معیار برای این که حکم پادشاه کدام است مُهر سلطنتی بوده و نوع ابلاغ آن و نه امضای صِرف. ( توضیحات و متن از عصر ایران است).

* این توضیح هم خالی از لطف نیست که نام آخرین پادشاه قاجار «سلطان احمد» است و منافاتی با عنوان «شاه» ندارد. کلمۀ «میرزا» به معنی شاهزاده (در آخر و نه در اول برای کسانی به مثابۀ احترام به جایگاه حساب و کتاب) طبعا باید پس از سلطنت حذف می شده است اما سلطان احمد نام اوست و سلطان احمد شاه درست است.