دلگرم
امروز: جمعه, ۱۰ فروردين ۱۴۰۳ برابر با ۱۸ رمضان ۱۴۴۵ قمری و ۲۹ مارس ۲۰۲۴ میلادی
راهنمای کاشت و پرورش چای کوهی
5
زمان مطالعه: 8 دقیقه
چای کوهی گیاهی است آفتاب دوست و تا حدودی رطوبت پسند که در خاک هایی با بافت سبک تا متوسط با pH خنثی بخوبی رشد می نماید


معرفی چای کوهی و خواص آن


چای کوهی (نام علمی Hypericum perforatum) گیاهی است از تیره کلازیاسه (Clusiaceae) که معمولاً به صورت خودرو در میان کشتزارهای گندم و ذرت یافت می‌شود و به مقدار زیاد در آمریکا و اروپا پرورش می‌یابد و در ایران در دامنه کوههای البرز، چالوس، مازندران و نقاط غرب ایران و در مسیر قله چین کلاغ به حد زیادی می روید.

نام‌های دیگر آن گل راعی، هزارچشم، علف چای، هوفاریقون است. گلهای این گیاه به رنگ سفید یا زرد است که در بالای ساقه به صورت مجتمع به چشم می‌خورد که این گلها کمی معطر و دارای بوی مخصوصی است. چای کوهی از نظر طب قدیم ایران گرم و خشک است و خواص درمانی بسیاری دارد این گیاه ضد کرم معده و روده است و گرفتگی صدا را باز می‌کند.

گیاه شناسی چای کوهی

چای کوهی گیاهی علفی, پایا, به ارتفاع 50 تا80 سانتی متر و دارای برگهای متقابل است. در حاشیه راه های روستایی, مزارع متروک, نواحی کم درخت جنگلها, بیشه ها و غیره می روید. از مشخصات آن اینست که اولا ساقه های متعدد و منشعب آن دارای دو خط نسبتاً برجسته در تمام طول خود است ثانیاً در برگهای متقابل و بیضوی و دراز آن نقاط کوچک و شفافی, به تعداد فراوان دیده می شود که در واقع کیسه های ترشحی مملو از اسانس اند. در گلبرگهای آن نقاط ریز یا خطوط تیره ای مشاهده می گردد که عبارت از غده های ترشحی محتوی شیره ای به رنگ قرمز مایل به قهوه ای می باشد. زمان گل دادن آن در اواخر اردیبهشت تا اواخر مهر ماه است مجموعه گلهای آن نیز پس از ظاهر شدن به صورت دیهیم مانند درآمده منظره بسیار زیبا به گل می بخشد.

چای کوهی

محل مناسب رویش چای کوهی

این گیاه در مزارع متروک حاشیه راههای روستایی , نواحی کم درخت جنگلها, بیشه ها, روی تپه ها, مزارع شخم خورده و خشک و آفتابگیر و چمنزارها می روید.

شرایط پرورش چای کوهی

چای کوهی گیاهی است آفتاب دوست و تا حدودی رطوبت پسند که در خاک هایی با بافت سبک تا متوسط با pH خنثی بخوبی رشد می نماید این گیاه خاکهایی با تابش مناسب نور خورشید، غنی از موادغذایی، رطوبت مناسب و زهکش خوب را با pH: 6-7 را می پسندد. نسبت به خاکهای اسیدی و قلیایی نیز تا حدودی مقاوم می باشد. جذب کننده عنصر کادمیم است وباید در خاکهایی که حاوی بیش از ۲۵/۰ mgcd/kgsoil هستند، پرورش یابد.

نور مورد نیاز چای کوهی

گل راعی گیاهی است روز بلند و حداکثر گل و ماده موثره آن را در اوایل تابستان تولید می نماید.دانشمندان اثر نور ماورای بنفش را با طول موج ۲۵۴ نانومتر به مدت ۱,۵,۴۸,۱۶۸ ساعت بر گل راعی مورد بررسی قرار دادند و مشخص کردند که با تابش نور مذکور به مدت ۴۸ ساعت میزان هیپرسین از ۱٫۱۷ میلی گرم به ۲ میلی گرم در ۱۰۰ گرم ماده خشک و پسودوهیپریسین از ۵٫۲ میلی گرم به ۷ میلی گرم در ۱۰۰ گرم ماده خشک افزایش می یابد.

دمای مورد نیاز چای کوهی

گل راعی در محدوده وسیعی از اقالیم رشد می کند اما برای جوانه زنی یا بقای گیاهچه در ارتفاع بیش از ۱۵۰۰ متر به علت سرما رشد محدودی پیدا می کند. این گیاه در صفر درجه سانتی گراد شروع به رشد می کند , در مناطق معتدل رشد مطلوبی دارد و گرمای بیش از حد رشد آن را مختل می کند.

رطوبت موردنیاز چای کوهی

بارندگی زیاد باعث کاهش هوای خاک و شستشوی عناصر غذایی می گردد که برای گل راعی مناسب نمی باشد.تحقیقات بهترین رشد گل راعی را ارتفاع ۶۰۰ متر و بارندگی بیش از ۷۶۰ میلی متر عنوان نموده است.

خاک مورد نیاز چای کوهی

گل راعی به EC و PH خاک و آب حساس است در حالی که در محدوده های وسیعی از خاکها رشد می کند ولی بهترین رشد را در خاک های سبک و عمیق دارد. رشد مطلوب این گیاه در خاک هایی با حاصل خیزی زیاد تا کم با زهکش خوب است و بهترین PH حدود ۶٫۶ , بهترین EC خاک و آب حدود ۲۰۰۰ میکروموس می باشد.

گیاه راعی

کاشت، داشت و برداشت چای کوهی

تکثیر این گیاه عمدتا توسط بذر و گاها توسط ساقه های رونده صورت می گیرد. بذور ریز این گیاه را بایستی در عمق کم کشت نمود و معمولا از کشت غیرمستقیم بذور استفاده می شود.برداشت این گیاه در زمانی است که 50 درصد گل ها باز شده اند و این عمل شامل قطع پیکره ی رویشی این گیاه از نزدیکی سطح زمین می باشد. برداشت در یک روز آفتابی صورت گرفته و محصول را بایستی به سرعت در محلی تاریک خشک نمود.

کاشت و تکثیر چای کوهی

تکثیر گل راعی از طریق بذر در بهار و تقسیم اندام زیر زمینی (ریشه راست) در پاییز انجام می شود . بذر ها نسبت به کست عمیق حساس اند که به دلیل ریز بودن آن است .

برای نشاء کاری بذر بر روی بستر نرم پاشیده شده روی آن ماسه و کود پوشیده یا پرلیت و یا سبوس برنج ریخته می شود و و تا سبز شدن بذر ، بستر بذر مرطوب نگه داشته می شود .گیاهچه حاصل بسیار شکننده و کوچک است . نشاء در مرحله 4 تا 6 برگی به زمین اصلی منتقل می شود .

زمان و روش برداشت چای کوهی

جمع آوری سرشاخه های گل دار آن از خرداد تا تیرماه می باشد. پس از محصول برداری سر شاخه های گلدار به تناسب مشخصات محل رویش که از اواسط خرداد تا تیرماه است آنها را باید به دقت در لایه های نازک درسایه, و محل مناسبی یا در خشک کن در حرارت 40 تا50 درجه سانتی گراد خشک کرد. به نحوی که گلها و سرشاخه ها جدا نگردد.

بیشترین مواد موثر علف چای در سر شاخه های گلدار این گیاه است ، بنابراین هنگامی که 80 در صد مزرعه به گل نشسته میتوان سرشاخه های گلدار را درو کرده و در سایه خشک کرد .

در یک فصل برداشت دیگری هم می توان انجام داد که مجموع دو برداشت حدود 2 تن ماده خشک است.اگر هدف برداشت ، بذر ، باشد باید هنگام رسیدن بوته ها که رنگ کپسول خاکی رنگ شدند اقدام به برداشت سرشاخه ها و جداسازی بذر نمود.

دمنوش


خواص چای کوهی (طبیعت و خواص درمانی)


گیاه چای کوهی از نظر طب قدیم ایران، دارای مزاج گرم و خشک است، لذا برای درمان بیشتر بیماری‌های رطوبی و سرد مزاج مفید است. ماده قرمز رنگ هایپریسین که در برگ‌های چای کوهی وجود دارد و با فشار دادن برگ‌ها از آن استخراج می‌شود برای التیام زخم‌ها و درمان سوختگی‌‌ ها به کار می‌رود. برخی خواص دارویی این گیاه عبارتند از:

  • چای کوهی باعث افزایش اشتها شده، بنابراین می‌توان آنرا به بچه‌ها و افراد مسن که اشتها ندارند توصیه کرد.
  • استفاده از چای کوهی در درمان و بهبود سرماخوردگی موثر است، همچنین گرفتگی صدا را باز و خلط آور است.
  • نوشیدن چای کوهی برای رفع افسردگی و درمان بیخوابی مفید است، چنانچه سه روز متوالی از چای کوهی استفاده شود، حالات افسردگی را از بین برده، بیخوابی را مداوا می‌کند و بیماران اعتماد به نفس خود را باز می‌یابند.
  • از خواص چای کوهی برای درمان برخی بیماریهای مهلک نظیر فلج، مننژیت، کزاز و سیاه سرفه استفاده میشود.
  • مصرف این گیاه، ضد کرم معده و روده است.
  • چای کوهی، ادرار آور و قاعده آور است.
  • از مهمترین خواص چای کوهی، درمان و التیام زخمها، سوختگی و جای نیش حشرات است، به این منظور، برگ آن را بصورت پودر درآورده و روی زخم‌های عمیق قرار دهید.
  • چای کوهی، درمان کننده اسهال و اسهال خونی است.
  • استفاده از چای کوهی، برای درد دنبالچه، درد پشت و گردن و تسکین درد سیاتیک مفید است.
  • اگر مشکوک به خونریزی مغزی هستید و یا احتمال خونریزی مغزی وجود دارد حتما از چای کوهی استفاده کنید.
  • نوشیدن چای کوهی، برای رفع کم خونی مفید است.
  • چای کوهی می‌تواند ویروس‌ها را از بین برده و حتی برای از بین بردن ویروس بیماری ایدز نیز مفید است و باعث تقویت سیستم ایمنی بدن میگردد.
  • از خواص چای کوهی، براى درمان بیماریهاى رطوبتى استفاده کرده، بخصوص براى مبتلایان به روماتیسم و درد مفاصل مفید است.
  • جوشانده سرشاخه‏ هاى گیاه چای کوهی، جهت تقویت و تنظیم دستگاه رحمى، ضد عفونى کردن مجارى ادرار و رفع سردرد و میگرن مفید است.
  • امروزه اثرات ضد سرطانی این گیاه، به ویژه بر روی سرطان خون ثابت شده است.

separator line

بیشتر بخوانید:

اصول کاشت و تکثیر گل لادن

راهنمای کاشت و تکثیر گل گندمی

آموزش کاشت گل شب‌بو : بذر گل شب‌بو را از کجا تهیه کنیم ؟

separator line



این مطلب چقدر مفید بود ؟
3.6 از 5 (5 رای)  

دیدگاه ها

اولین نفر برای ثبت دیدگاه باشید !


hits