معرفی درخت ولیک و خواص دارویی میوه آن

آشنایی با درخت ولیک یا زالزالک وحشی

ولیک یا زالزالک وحشی بومی نیمکره شمالی اروپا است. ولیک بوته یا درختی کوتاه قد است و ارتفاع معمول آن به 3 تا 5 متر می رسد. این درخت هم به عنوان درخت باغی، هم تزیینی و در بعضی مواقع به عنوان حصار هم استفاده می شود. در پاییز گلهای سفید رنگ آن می رویند و در پاییز میوه ی آن می رسد. ولیک درختی تیغدار و دارای میوه هایی بسیار ریز و سیاه رنگ، دارای طعمی ترش و شیرین است.

مشخصات ظاهری درخت ولیک

ولیک گیاهی است که حداکثر ارتفاع آن به حدود 3 متر می‌رسد و قطر ساقه آن به ندرت از 15 سانتی متر تجاوز می‌کند و در فصل بهار گل‌های سفید ریزی بر سرشاخه‌های خود دارد و منبع تغذیه‌ای خوبی برای حشرات بخصوص زنبورعسل است. ولیک دارای تیغ های بلند بوده و گاهی بلندای این تیغ‌ها به بیش از 5 سانت می‌رسد که بسیار تیز هم می‌باشند.

میوه ولیک در فصل پاییز رسیده و قابل‌برداشت است. میوه‌های ولیک ابتدا سبز و در ادامه قرمز تیره و سیاه می‌شوند. برداشت ولیک‌ها زمانی است که میوه‌ی آن نرم و به رنگ کاملاً سیاه شده باشد.

روش تکثیر درخت ولیک

این گیاه با کاشت بذر و پیوند زدن تکثیر می یابد. بذرها برای سبز شدن نیاز به سرمادهی دارند. لذا باید به مدت چندین ماه در یخچال قرار گیرند. پیوندهای مرسوم برای آن پیوند لوله ای و شکمی می باشد.

نکات پرورشی در رابطه با درخت ولیک

گل ها، شاخ و برگ و میوه ها بخش زینتی گیاه را تشکیل می دهند؛ هر ۲ ماه یک بار نیاز به تغذیه با کود کامل دارد؛ شاخه ها خاردار می باشند؛ میوه ها در پاییز و زمستان برروی گیاه ظاهر می شوند؛ پس از پایان گلدهی نیاز به هرس سبکی دارد؛ گیاه مناسبی برای ایجاد پرچین می باشد.

خواص شیمیایی ولیک

این میوه سرشار از ویتامین C و B می باشد. سایر مواد شیمیایی موجود در این میوه عبارتند از فلاوونوئیدها، آنتوسیانیدین‌ها، پروآنتوسیانیدین‌ها، کلسیم، قند گلوکز، روغن چرب و ... که همگی از آنتی‌اکسیدان‌های بسیار موثر و قوی می‌باشند.

کاربرهای درخت ولیک

یکی از مزایای ویژه ولیک ساقه سفت و محکم آن است که در مناطق شمال ایران این ساقه‌های صاف و محکم برای ساخت دسته‌ی وسایل کشاورزی از جمله بیل، کلنگ، تیشه، تبر، چالقی، سه شاخ و چهارشاخ و .... در فصل پاییز پس از خزان این درخت قطع و بکار برده می‌شود.

ولیک دارای شاخه‌های جوانی است که همه‌سال از اطراف ساقه‌ی آن می‌رویند. این شاخه‌های جوان به جهت آنکه بسیار سریع رشد می‌کنند صاف و بدون خمیدگی می‌باشند، لذا اغلب کسانی که در جنگل سیخ کباب نداشته باشند از این شاخه‌های نازک ولیک به‌عنوان سیخ کباب استفاده می‌نمایند.

خواص دارویی ولیک

آنتی‌اکسیدان‌های موجود در این میوه حساسیت رگ‌های خونی را کاهش می‌دهند و از آسیب عوامل مخرب ایجادکننده اکسیداسیون (مانند آلودگی‌ها، مواد شیمیایی موجود در غذاها و...) در رگ‌ها جلوگیری می‌کنند.همچنین میزان گرفتگی عروق به علت وجود این آنتی اکسیدان ها کاهش می‌یابد و غذا رسانی به سلول‌های قلبی تسهیل می‌شود، در نتیجه منجر به بهبود جریان خون قلبی و نهایتاً بهتر شدن عملکرد ماهیچه‌های قلب می‌گردد که خستگی را کاهش می‌دهد و بسیاری از دردهای آنژینی را تسکین می‌بخشد.

ولیک باعث کم شدن فشارخون در افراد می‌شود. همچنین از افت فشار نیز جلوگیری می‌کند. در حقیقت فشارخون را تعدیل می‌کند. همچنین باعث کاهش فشارخون در بیماران دیابتی نیز می‌گردد.

• دم کرده ولیک برای مشکلات عصبی کاربرد دارد و باعث کاهش استرس می‌شود.
• دمنوش ولیک تازه یکی از بهترین گزینه‌ها برای افزایش زمان خواب آرامش‌بخش است.
• مصرف ولیک کلسترول بد را در جریان خون کاهش می‌دهد و نیز منجر به کاهش تولید کلسترول در کبد افرادی که رژیم غذایی سرشار از کلسترول دارند، می‌شود. سرکه ولیک از عوامل اصلی کاهش کلسترول و تری‌گلیسیرید در بدن می‌باشد.
• ولیک در فرایند سوزاندن چربی‌ها کمک می‌کند و کالری اضافی تحمیل‌شده بر بدن را از بین می‌برد. در نتیجه برای اهداف کاهش وزن و لاغری مناسب می‌باشد.
• ولیک منجر به بهبود سو هاضمه می شود و اثرات ضد التهابی دارد.
• مصرف شربت ولیک همراه با شکر سرخ برای رفع سردرد شدید مفید است.
• این میوه برای تقویت معده بسیار مفید است.
• ولیک برای درمان اسهال خونی موثر است.
• خوردن عرق زالزالک برای کسانی که نقرس دارند بسیار مفید است.

بیشتر بخوانید:

راهنمای کاشت درخت زیبای سرو کوهی

آشنایی با روش کاشت بادام درختی و نگهداری از آن

با روش کاشت و تکثیر درخت انجیر آشنا شوید