دلگرم
امروز: جمعه, ۱۰ فروردين ۱۴۰۳ برابر با ۱۸ رمضان ۱۴۴۵ قمری و ۲۹ مارس ۲۰۲۴ میلادی
آشنایی با روش کاشت و برداشت زردچوبه حتی در گلدان!
10
زمان مطالعه: 9 دقیقه
زردچوبه یک ادویه مفید است که میتوانید همراه سبزیجاتی نظیر بادمجان، پیاز و فلفل آنرا کشت کنید.


معرفی گیاه زردچوبه


زردچوبه گیاهی علفی و چندساله است. این گیاه متعلق به تیره زنجبیل می باشد. منشأ زردچوبه جنوب هندوستان گزارش شده است. جنس کورکوما بیش از 70 گونه دارد که عمدتاً در هندوستان و شمال استرالیا می رویند. ریزوم این گیاه کوتاه و ضخیم و بر دو نوعند، ریزوم های مادری و ریزوم های فرعی (ثانویه). ارتفاع این گیاه بین 60 تا 90 سانتیمتر است. برگ ها سبز رنگ، طویل و به طور دسته ای بر روی ساقه قرار می گیرند.


مقدار اسانس در ریزوم زردچوبه متفاوت است و به گونه گیاه و شرایط اقلیمی محل رویش بستگی دارد. مقدار اسانس گونه آمادا، 1/1 درصد، گونه آروماتیکا، 6 درصد و گونه لانگا بین 5 تا 6 درصد است. ماده کریستالی کورکومین مسئول رنگ زردچوبه است.

اگرچه زردچوبه بومی جنوب آسیا است، اما به نظر می رسد که رنگ آن در سراسر جهان گسترش یافته است.این گیاه از تیره زنجبیل بوده و توسط ارائه دهندگان خدمات بهداشتی جامعه و پزشکان برای خواص ضد التهابی استفاده می شوند.

زردچوبه یک گیاه بزرگ بوده و برای پخت و پز غذا و لذت بردن از غذاهای هندی تهیه شده است. زردچوبه ای که در باغ آشپزخانه شما رشد می کند، یک منبع بی نهایت از زردچوبه ارگانیک می باشد که به صورت خام مصرف میشود.اگر فضای باغچه محدود است، می توانید زردچوبه را در یک گلدان بکارید.

زردچوبه


الزامات رشد زردچوبه

  • به عنوان یک گیاه گرمسیری، زردچوبه در دمای بین 68 تا 104 درجه فارنهایت رشد می-کند.
  • این گیاه در دمای زیر 68 درجه فارنهایت به خواب می رود.
  • دماهای کمتر از 50 درجه فارنهایت باعث از بین رفتن گیاه می شود.
  • بسته به شرایط آب و هوایی، دوره رشد آن 7 تا 10 ماه است
  • شما می توانید آن را از اوایل بهار تا اواخر پاییز رشد دهید.
  • در زمستان زردچوبه به خواب می رود.
  • در زمستان گیاه زردچوبه را بایستی در خانه نگهداری کرد، زیرا نسبت به یخ زدگی مقاوم نیست.
  • زردچوبه نسبت به خاک حساس نیست، اما تخلیه مناسب خاک ضروری است.
  • غوطه ور شدن در آن به راحتی میتواند منجر به پوسیدگی ریزوم شود.
  • قبل از کاشت تمام سنگ ها، علفهای هرز، قارچ ها و ریشه ها را از خاک حذف کنید، زیرا ممکن است از رشد ریزوم جلوگیری کند.
  • ترکیب نصف به نصف خاک و کمپوست میتواند مناسب باشد.
  • همچنین، می تواند در طول کاشت به مدت 1 تا 2 ماه خاک را با کود تغییر داد.
  • زردچوبه خاک های کم اسید تا کم قلیا، با سطوح pH 6 و 8/7 را تحمل میکند.
  • قبل از کاشت زردچوبه در گلدان، میتوان سطح pH خاک را آزمایش کرد.

گل زردچوبه

روش تکثیر زردچوبه


تکثیر زردچوبه توسط ریزوم صورت می گیرد. از ریزوم های مادری و ریزوم های فرعی (ثانویه) برای کشت زردچوبه می توان استفاده کرد. ریزوم های مادری سبب تسریع رشد گیاهان و افزایش عملکرد ریزوم می شود. چنانچه از ریزوم های مادری و فرعی برای کشت استفاده شود، اختلاف زیادی در رشد و نمو گیاهان به وجود می آید. از این رو بهتر است ریزوم های مادری را با برش طولی به دو نیم تقسیم و سپس کشت کرد.


زمان کشت زردچوبه با توجه به شرایط اقلیمی محل رویش متفاوت است. در هندوستان کشت این گیاه از اواخر فروردین تا اوایل تیر انجام می گیرد.


زردچوبه را به دو روش کرتی و جوی و پشته کشت می کنند. در روش کرتی، عملکرد 80 درصد بیش از جوی پشته است که علت آن تراکم بیشتر کشت در روش کرتی است.


فاصله ردیف ها نیز به نوع خاک، حاصلخیزی آن و شرایط اقلیمی محل رویش بستگی دارد و بین 30 تا 90 سانتیمتر است. فاصله دو بوته در طول ردیف بین 20 تا 25 سانتیمتر مناسب است.


مقدار ریزوم مورد نیاز برای کاشت متفاوت است و به فواصل کاشت بستگی دارد. چنانچه فاصله کشت 20 × 30 سانتیمتر باشد، به 1800 کیلوگرم در هکتار ریزوم مادری و 1200 کیلوگرم در هکتار ریزوم فرعی نیاز است.

برداشت محصول زردچوبه

زمان برداشت گونه های مختلف زردچوبه متفاوت است. معمولاً 7 تا 9 ماه پس از سبز شدن ریزوم می توان اندام های زیرزمینی زردچوبه را برداشت کرد. اواسط پاییز تا اواخر زمستان زمان مناسبی برای برداشت ریزوم ها است. قبل از برداشت، پیکر رویشی گیاهان (ساقه و برگ ها) را از ناحیه نزدیک به زمین باید قطع کرد. برای سهولت در برداشت، زمین را باید آبیاری کرده و پس از خارج کردن اندام های زیرزمینی، ریزوم های فرعی را از ریزوم مادری باید جدا و تمیز کرد.

ریزوم هایی که به عنوان بذر انتخاب می شوند، نه تنها باید کاملاً سالم و عاری از هر گونه عوامل بیماری زا باشند بلکه باید رسیده و کامل باشند. برای نگهداری بذرها، گودالی به عمق 60 سانتیمتر در مکانی خشک و خنک باید حفر و بذر را در آن نگهداری نمود.

پس از برداشت ریزوم ها، آنها را باید خشک کرد. رطوبت مجاز در اندام های خشک شده 8 تا 10 درصد می باشد. عملکرد ریشه متفاوت است و به روش کاشت، رقم مورد استفاده و حاصلخیزی زمین بستگی دارد و بین 20 تا 40 تن در هکتار ریزوم تازه است.

کشت زردچوبه

پردازش ریزومها و ذخیره سازی بذرها

  • ریزوم های زردچوبه بایستی در طول 2 تا 3 روز پس از برداشت، پردازش شوند.
  • “انگشتان” را از ریزوم “مادر” جدا کنید.
  • می توانید از ریزوم های مادر به عنوان دانه برای کشت های بعدی استفاده کنید.
  • ریزوم های دانه را در تکه های چوب یا جعبه های حاوی خاک اره نگهداری کنید و آن ها را با تخته های چوبی بپوشانید.
  • به منظور آماده سازی ریزوم های باقی مانده، آن ها را در آب قرار داده و بجوشانید. ریزوم ها را به اندازه ای بجوشانید که بتوانید به راحتی با چنگال سوراخ کنید.
  • این ممکن است بسته به اندازه ریزوم¬ها 45 تا 60 دقیقه یا بیشتر طول بکشد.
  • آب را خالی کرده و پوسته زردچوبه را جدا کنید (اختیاری).
  • ریزوم های پخته شده را در دمای 140 درجه فارنهایت خشک کنید تا شکننده شوند.
  • توجه داشته باشید که به هنگام خم کردن به راحتی بشکنند.
  • برای پودر کردن زردچوبه از آسیاب ادویه یا قهوه استفاه کنید.
  • برای پودر کردن زردچوبه خشک میتوانند از هاون چینی نیز استفاده کنید، اما بدست آوردن نتایج مطلوب ممکن است نیاز به کار بیشتری داشته باشد.

نکته هایی در رابطه با کاشت زردچوبه

  • شما می توانید زردچوبه را به عنوان یک گیاه بزرگ به همراه سبزیجاتی نظیر بادمجان، پیاز و فلفل کشت کنید.
  • ریزوم های خام زردچوبه را می توان بصورت پخته شده و به عنوان سبزی استفاده کرد.
  • مراقب باشید که هنگام پردازش ریزوم های تازه و خشک از دستکش استفاده کنید، زیرا از رنگی شدن پوست، لباس و محیط اطراف جلوگیری میکند.

ادویه


بیماری ها و آفات موثر بر زردچوبه


خوشبختانه، در مورد این جنبه از رشد زردچوبه نگران نباشیداین گیاه به ندرت تحت تاثیر آفات و بیماری­ها قرار می ­گیرد. تعداد اندک از مواردی که بایستی مراقب باشید در زیر ذکر شده است.ممکن است مجبور به مقابله با کنه تارعنکبوتی قرمز باشید.برای این منظور گیاه را با محلول آب و صابون رقیق تمیز کنید تا کنه­ ها از بین بروند.

غوطه ­ور شدن خاک در آب ممکن است باعث پوسیدگی ریزوم شود. تخلیه خاک را در حالت مناسب نگه دارید.ایجاد نقطه در برگ مسئله دیگری است که ممکن است با آن روبرو شوید. این نقاط با رنگ قهوه­ ای نامنظم در برگ­ها مشخص می­شوند.از آنجا که این بیماری از خاک ناشی می­شود، از همان خاک برای کشت بعدی استفاده نکنید.


ترکیبات شیمیایی زردچوبه


۱-کورکومین۲-تورمرون۳-زینجی برون ۴-فلاندرون ۵- کارون ۶-کامفور۷- کوکومون،چربی نشاسته اسانس روغنی فرار و تورمرول و… است.در بیخ خشک آن حدود ۸/۵ درصــد اسانس است که شامل یک کتون و الکل و در تازه ی آن حدود ۲۴/. درصد اسانس است که در آن ماده زینجی برین یافت می شود.

خواص دارویی زردچوبه


زردچوبه از قدیم به عنـوان هضم کننده غذا و صفرا آور مصرف می شده .از زرد چوبه داروهای زیادی به شکل خوراکی و موضعی تهیه می شود که محصولات موضعی مانند:پماد، روغن، کرم و لوسیون برای زخم ها، اگزما و ورم به کار می رود و اشکال خوراکی آن به صورت قرص،شربت و آمپول استفاده می شود.

زردچوبه از زمان قدیم در طب آیورودا به عنوان ضد ورم استفاده می شده است. از اثرات مهم زردچوبه تحریک ترشحات پانکراس است،تحقیقات بر روی اسانس زرد چوبه نشان داده است که دارای اثر صفرا آور و حل و دفع سنگ مثانه می بـاشد.

کورکومین Curcomin مهم ترین ماده موثره زرد چوبه، دارای خواص ضد سموم کبد،ضد ورم و ضد عفـــونت است.از اثرات دیگر آن که به تازگی تایید شده است،خواص ضد موتاژن،ضد ایدز و ضد اکسیـدان است.

ماده دیگر زرد چوبه بنام Turmeronear دارای خاصیت ضد سم مار بوده و قادر به خنثی کردن بسیـاری از سموم مارها است.با وجودی که تا کنون اثرات جانبی از زرئدچوبه گزارش نشده است ولی در موارد مـصرف آن باید احتیاط صورت گیرد.از جمله مصرف آن در زمان حاملگی باید متعادل باشد،همچنین کسانی که مجرای کیسه صفرای آنها بسته و یا دارای اشکال است و یا اینکه دارای سنگ های صفرایی در کیسه صفرای خود هستند باید با احتیاط از زردچوبه استفاده کنند.

مصرف زردچوبه به همراه غذا ها و دارو ها بلا مـانع بوده و تداخلی ایجاد نمی کند، مقدار مصرف روزانه زردچوبه ۳-۵/۱ گرم در روز است.گر چه قسمت عمده زردچوبه در دنیا در تغذیه و به صورت پودر مصرف می شود ولی اشکال مختلف دارویی آن نیز در داروخانه های گیاهی بسیاری از کشور ها وجود دارد.

زردچوبه طبق نظر حکمای طب سنتی گرم است و از نظر خواص گرفتگی و انسداد کبد را باز میکند و اگر ۴ گــــرم آن با سرکه رقیق مخلوط شده بیاشامید برای یرقان مناسب است.

برای تسکین درد دندان جویدن آن مفید اســت. استفاده بیش از حد آن برای قلب مضر است، برای رفع عوارض آن از آب لیمو ترش استفاده می شود. به عنوان بادشـکن، تصفیه کننده خون و تب بر نیز استفاده می شود. به عنوان بند آورنده خونریزی،جوشانده ی آن برای رفع سوزش چشم،استفاده آن برای درد رماتیسم، سرفه و سل مفید است.

ساقه زیرزمینی این گیاه به رنگ لیـمویی مخلوط با برگ های آن برای معالجه اضافه وزن و چربی زاید بدن خورده می شود. شیره رقیق آن به عنوان ضد انگل مصرف می شود.

separator line

بیشتر بخوانید:

نگهداری و تکثیر گیاه کاکتوس

فواید شگفت انگیز گل و گیاه خانگی

با روش کاشت گل نرگس آشنا شوید

separator line



این مطلب چقدر مفید بود ؟
4.6 از 5 (10 رای)  

۱ دیدگاه

شما هم می توانید نظرات خود را ثبت کنید

رمضان علی نیکپا | ۳ سال پیش
عالی بود متشکر خانم طیبه
0
0

hits