رای الکترال چیست ؟
رای الکترال : هر چهار سال یک‌بار که انتخابات ریاست‌جمهوری در آمریکا برگزار می‌شود، مقایسه آمار و ارقام و سیستم رأی‌گیری همچون معمایی تا چندین روز بسیاری را در سراسر جهان سردرگم می‌کند.
تعداد آرای الکترال هر ایالت
چگونه تفاوت آرا میان دو نامزد رقیب تنها یک‌درصد است اما تفاوت آرای الکترال که سرنوشت نهایی و نتیجه انتخابات را رقم می‌زند به بیش از صد عدد می‌رسد؟ چگونه نامزد برنده انتخابات، اکثریت آرای مردم را به‌دست نمی‌آورد؟ آرای الکترال چیست؟ رأی مردم چگونه در انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا محاسبه می‌شود؟
وقتی مردم در انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا رأی می‌دهند، در واقع با این رأی به نمایندگانشان در کالج الکترال که شامل 538 عضو است، حکم می‌کنند که به چه‌کسی رأی دهند.
یعنی نمایندگان کالج الکترال از خودشان حق رأی ندارند و رأیشان نمادین است و متعلق به نامزدی است که مردم همان ایالت او را انتخاب کرده‌اند. مثلا اگر مردم فلوریدا رامنی را انتخاب می‌کردند، نمایندگان آنها در کالج الکترال نمی‌توانستند با اختیار خودشان مثلا به اوباما رأی دهند.
اینکه هر ایالت چه تعداد نماینده در کالج الکترال دارد به جمعیت آن ایالت و نسبت آن به کل کشور بستگی دارد. ایالت‌های پرجمعیتی مانند کالیفرنیا، تگزاس، نیویورک، فلوریدا، پنسیلوانیا و ایلی‌نویز که بیشترین جمعیت را در میان ایالت‌های آمریکا دارند، بیشترین آرای الکترال را هم به‌خود اختصاص داده‌اند.
نحوه رای گیری ریاست جمهوری امریکا
کالیفرنیا با 37میلیون نفر، 55آرای الکترال دارد. یعنی هم در فهرست جمعیتی اول است و هم در فهرست آرای تعیین‌کننده رئیس‌جمهور. این براساس تعریف مفهوم دمکراسی که حکومت اکثریت بر اقلیت است برنامه‌ریزی شده‌است. ورمونت با 600هزار نفر جمعیت تنها سه رأی الکترال دارد.
اما نقطه ضعف مهم این سیستم که ابزار اصلی منتقدان هم هست اینکه، ممکن است یک نامزد اکثریت آرای مردم را به‌دست نیاورده باشد اما اکثریت آرای الکترال را به‌دست بیاورد و برنده انتخابات شود. این مسئله‌ای است که در انتخابات سال 2000روی داد.
سیستم انتخاباتی آمریکا متعلق به 300سال پیش است. زمانی که بنیانگذاران ایالات متحده همه توجه خود را معطوف به این کرده‌بودند که در نوشتن قوانین و تعبیه سازوکارهای ساختار سیاسی، ارکانی چون مردم و حکومت، دولت فدرالی و دولت ایالتی مخدوش نشوند.
رای الکترال به چه معناست ؟
به همین‌خاطر کنگره دارای دو بخش است یکی مجلس نمایندگان که متعلق به مردم است و دیگری سنا که وزنه حکومتی دارد. رأی‌گیری هم در دو بخش صورت می‌گیرد. مردم رأی می‌دهند و کالج انتخاباتی هم به‌عنوان نماینده سیستم حکومتی، این رأی را تأیید می‌کند.
بسیاری در داخل خود آمریکا هم بر این عقیده‌اند که این سیستم انتخاباتی متناسب با شرایط روز باید تغییر کند. در دهه 70 کنگره تصمیم به تغییر این ساختار انتخاباتی و حذف کالج الکترال گرفت.
اما این کار در مراحل پایانی متوقف شد. اکنون حامیان تغییر این سیستم انتخاباتی می‌گویند که باید واسطی به نام کالج الکترال حذف شود و مردم مستقیما رأیشان را به صندوق بیندازند و این رأی به سبد نامزد برنده یا بازنده برود.
چرا رای الکترال انتخاب شد؟
وقتی قانون اساسی آمریکا در سال 1787 نوشته می‌شد به دلیل وسعت ایالات متحده و دشواری ارتباطات، برگزاری رأی‌گیری سراسری برای انتخاب رئیس‌جمهور امکان‌پذیر نبود.
همزمان، تمایلی هم برای این وجود نداشت که رئیس‌جمهور توسط قانونگذاران مستقر در شهر واشنگتن‌‌دی‌سی معرفی شود. اینطور بود که بنیانگذاران قانون اساسی آمریکا سیستم «مجمع گزینندگان» را ابداع کردند که مطابق آن هر ایالت، شماری برگزیننده را به عنوان نماینده خود انتخاب می‌کردند.
ایالت‌های کوچکتر از این سیستم استقبال کردند چون این روش موجب می‌شد آنها نسبت به حالت رأی‌گیری سراسری سهم بیشتری در انتخاب رئیس‌جمهور داشته باشند.
ایالت‌های جنوبی که بخش زیادی از جمعیت‌شان را برده‌ها تشکیل می‌دادند هم از این روش استقبال کردند. با آنکه برده‌ها رأی نمی‌دادند در سرشماری‌های جمعیتی هر کدام از آنها به عنوان سه پنجم یک شهروند آمریکا به حساب آورده شده بودند.
اگر هیچ نامزدی اکثریت آرای الکترال را به دست نیاورد
اگر هیچ یک از نامزدهای ریاست جمهوری نتواند اکثریت آرای کالج الکترال را کسب کند، مجلس نمایندگان آمریکا از بین سه نامزدی که بیشترین رأی را در کالج الکترال کسب کرده‌اند، یکی را به عنوان رئیس جمهوری انتخاب می‌کند.
با این تفاوت که در مجلس نمایندگان، نمایندگان هر ایالت آمریکا، به صورت یکجا و در قالب یک رأی واحد به یکی از نامزدها رأی می‌دهند. برای انتخاب معاون رئیس جمهوری نیز، در این شرایط، سنای آمریکا از بین دو نفری که بیشتری رأی را در کالج الکترال کسب کرده‌اند، یکی را برای این سمت انتخاب می‌کند.
نامزدها چطور انتخاب می‌شوند؟
قانون اساسی آمریکا شرایط و روش‌های مربوط به نامزد شدن سیاستمدارها برای انتخاب به عنوان گزیننده‌های رئیس‌جمهور را مشخص نکرده است.
همین موجب می‌شود که انتخاب گزیننده‌ها فرایندی متفاوت در هر ایالت باشد. با این دو حال روش متداول که ایالت‌ها گزیننده‌ها را انتخاب کرده‌اند از طریق مجمع‌های حزبی ایالت‌ها و یا کمیته‌های احزاب در هر ایالت بوده است.
احزاب معمولاً مقام‌های ارشد حزب، مقام‌های منتخب ایالتی و محلی و فعالان سیاسی را بر اساس وفاداری یا سوابق خدمتی‌شان به حزب به عنوان گزیننده‌های رئیس‌جمهور انتخاب می‌کنند.
در برخی ایالت‌ها نام گزیننده‌ها در کنار نام نامزدهای ریاست‌جمهوری و معاون رئیس‌جمهور نوشته شده و در برخی ایالت‌های دیگر هم فقط نام نامزدهای ریاست‌جمهوری و معاونت رئیس‌جمهوری نوشته شده است.
