آشنایی کامل با تاریخچه روز جهانی مبارزه با کار کودکان

تاریخ دقیق روز جهانی مبارزه با کار کودکان در تقویم 98

تاریخ شمسی روز مبارزه با کار کودکان در تقویم 98

چهارشنبه، ۲۲ خرداد

۱۳۹۸/۰۳/۲۲

تاریخ میلادی روز مبارزه با کار کودکان در تقویم 98

Wednesday, June 12

2019/06/12

تاریخ قمری روز مبارزه با کار کودکان در تقویم 98

الأربعاء‬، ٨ شوال

۱۴۴۰/۱۰/۰۸

روز جهانی مبارزه علیه کار کودکان

نام گذاری 12 ژوئن به عنوان "روز مقابله با کار کودک" واکنشی بود از طرف سازمان جهانی کار (ILO) به کنگره جهانی کودکان کار سراسر جهان که توسط فعالان لغو کار کودک در شهر فلورانس در سال 2004 برگزار شد. پیام نشست همانا اعتراض برای پایان بخشیدن به ظلم و بی عدالتی در حق همه ی کودکان جهان بود.

از خواسته های این نشست می توان به لغو کار، بهره کشی از کودکان و از بین بردن همه ی اشکال سو استفاده از آنان و نیز حمایت و تامین همه جانبه کودکان تا سن 18 سالگی توسط دولت ها، اشاره کرد.

تاریخچه روز جهانی مبارزه با کار کودکان

سازمان بین‌المللی کار (ILO) و بدنهٔ سازمان ملل متحد که به تنظیم و مدیریت دنیای کار می‌پردازد در سال ۲۰۰۲ بر این شد تا روزی جهانی را برای مبارزه با کار کودکان تعیین کند تا توجه و تلاش همگان در این زمینه را برانگیزد. در این روز دولت‌ها و نهادهای محلی، جامعه مدنی و جهانی، کارگرها و کارفرمایان به گرد هم جمع می‌شوند تا مشکل کودکان کار را مطرح کنند و راه حل‌هایی برای کمک به آن‌ها پیشنهاد کنند.

برپایهٔ داده‌های ILO صدها میلیون دختر و پسر در جهان درگیر کارند و از آموزش و پرورش مناسب، بهداشت، تفریح، و آزادی‌های اولیه بی‌بهره‌اند. بیش از نیمی از این بچه‌ها مشغول به بدترین شکل ممکن از کارهای کودکان اند؛ مانند کار در محیط‌های خطرناک، بردگی یا دیگر شکل‌های بیگاری؛ قاچاق مواد مخدر و تن‌فروشی و حتی ورود در درگیری‌های مسلحانه، که این فعالیت ها برای کودکان بسیار مخرب و از توان آنها خارج است.

این روزها شاهد آنیم که بعضی از سازمان ها و نهاد های دولتی و وابسته به دولت شتاب زده در صدد سطحی کردن و به انحراف کشاندن تلاش ها و مبارزات مشخص و برحق جامعه هستند، تلاشی که تضمین کننده فردایی است که در آن کسی گرسنه نباشد.

کسی بی سواد نباشد، کسی شب را در خیابان به سر نبرد، کودکی از گرسنگی و سو تغذیه جان خود را از دست ندهد، استعداد و خلاقیت هیچ انسانی به خاطر تولدش در صفوف طبقه کارگر و محروم نابود نشود. سهم جوان از زندگی؛ بیکاری و تباهی آینده اش نباشد.

آرزو و آمال توده ی انسان مزدبگیر به خاطر سود و انباشت سرمایه به خاک سپرده نشود. خرافات و تحجر و عقب ماندگی، زندگی مردم را در چنگال خود به اسارت نگیرد. کسی برای زندگی ناچار نباشد نیروی کار خود را به فروش برساند و کار فعالیتی کسل کننده و عذاب آور نباشد. هر کس به میزان توانش در رفع نیازمندی های جامعه بکوشد.

کودکان کار چه کسانی هستند ؟

کودکان کار به کودکان کارگری گفته می‌شود که به صورت مداوم و پایدار به خدمت گرفته می‌شوند که این امر آنها را در بیشتر اوقات از رفتن به مدرسه و تجربۀ دوران کودکی بی‎بهره می‌سازد و سلامت روحی و جسمی آنها را تهدید می‌کند. کار کودک نزد بسیاری از کشورها و سازمان‌های بین‌المللی، فعالیتی استثماری تلقی می‌شود.

طبق تعاریف بین المللی هر فرد زیر 18 سال کودک محسوب می شود و براساس قوانین بین الملل محدودیت و ممنوعیت کار دارد ولی آن چه در واقعیت اتفاق می افتد با قوانین بین المللی که در اتاق های دربسته تدوین و تصویب می شود، فاصله بسیاری دارد.

کار کودک در درجات مختلف در طول تاریخ وجود داشت اما با آغاز سوادآموزی همگانی و تغییراتی که در شرایط کار طی صنعتی شدن به وجود آمد، مفاهیم حقوق کارگر و حقوق کودکان مورد نقد و بحث عمومی قرار گرفت. کار کودکان همچنان در جاهایی که سن ترک مدرسه پایین است، شیوع دارد.

موضوع کودکان کار موضوع نسبتاً پیچیده‌ای است و عوامل گوناگونی در آن اثر‌گذار هستند. از جمله:

1. ساختار خانواده
2. فقر
3. تغییرات اقتصادی ناگهانی ناشی از جنگ (که منجر به مهاجرت به کشورهای همسایه برای کار با دستمزد بیشتر می‌شود)
4. هزینۀ تحصیل و نظام آموزشی نادرست

کودکان کار در شرایط بسیار نامطلوب از نظر تغذیه، بهداشت و انجام کارهای خطرناک و حاد به سر می‌برند. این کودکان می توانند به راحتی بازیچه دست بزهکاران حرفه‌ای اعم از سارقین یا باندهای توزیع مواد مخدر، عوامل ایجاد خانه‌های فساد و... قرار گیرند.

همچنین عدم بهره‌گیری از آموزش و تحصیل علم و فن، قدرت رقابت با سایر کودکان در ایجاد یک زندگی سالم را هر چه بیشتر از این کودکان سلب می‌کند. بنیادکودک می‌کوشد با حمایت از کودکان و دانش‌آموزان با استعداد و کم‌برخوردار و هدایت آنها به مدرسه و ادامه تحصیل، از ورودشان به چرخه کار جلوگیری کند. بی‌شک این امر تنها با حمایت و همکاری همیاران نیک‌اندیش محقق خواهد شد.

چکیده ی خواسته های انسانی برای کودکان کار:

1. لغو کار و هر گونه بهره کشی از کودکان.
2. بیمه فراگیر و همگانی اجتماعی و درمانی.
3. حق تحصیل اجباری و رایگان برای همه ی کودکان.
4. برابری کامل حقوق کودکان جدا از جنسیت، رنگ پوست، نژاد و تعلق ملی، مذهبی و موقعیت اجتماعی در خانواده.
5. تامین و تضمین حقوق شهروندی برای کلیه کودکان مهاجر افغان توسط دولت.
6. به رسمیت شناختن دستاورد بین المللی در ارتباط با سن کودکی که معادل 18 سال تمام می باشد.
7. دادرسی ویژه کودکان مطابق با استانداردهای سازمان ملل و مصونیت کیفری کودکان زیر 18 سال.
8. تضمین آزادی تشکیل و فعالیت سازمان ها و نهادهای غیر دولتی مدافع حقوق کودکان.
9. حقوق برابر برای زنان در مقابل مردان در همه مراجع و مراحل قانونی.

آمار کودکان کار در ایران چقدر است ؟

در ایران آمار دقیقی از تعداد کودکان کار وجود ندارد و آمار تفیک شده ای از کودکان کار وجود ندارد و هرآن چه اعلام می شود با جمع بندی از آمارهای حدودی کلی صورت می گیرد. چندی پیش مرکز آمار ایران گزارشی از وضعیت نیروی کار در کشور منتشر کرد که نشان می دهد نرخ مشارکت اقتصادی جمعیت 15 سال و بیشتر در کل کشور 42.7 درصد است و نرخ مشارکت اقتصادی افراد 10 سال به بالاتر در کشور 38.9 درصد است؛

آمارهایی که با تفاضل آن ها باهم به عدد 3.8 درصدی نرخ مشارکت اقتصادی افراد بین 10 تا 15 سال در کشور می رسیم.

از سوی دیگر در این گزارش از وضعیت اشتغال در کشور مرکز آمار کل جمعیت شاغل کشور را 25.8 میلیون نفر اعلام کرده است که 3.8 درصد آن جمعیتی حدود 980 هزار نفر می شوند به عبارت دیگر 980 هزار نفر از کودکان 10 تا 15 سال در کشور هم اکنون مشغول کار هستند.

علاوه براین اعداد مرکز آمار ایران گزارشی هم از جمعیت شاغلین بین 15 تا 19 سال منتشر کرده و جمعیت این افراد را حدود 510 هزار نفر اعلام کرده است؛ حالا با جمع کردن دو عدد به دست آماده ( کودکان کار بین 10 تا 15 سال و کودکان کار 15 تا 19 سال) به عدد 1.5 میلیون نفر می رسیم که به نظر می رسد بخش مهمی از آمار جمعیت کودکان کار در کشور باشد؛

البته در این بین نباید فراموش کنیم که بخش قابل توجهی از جمعیت کودکان کار در کشور زیر 10 سال سن دارند؛ کودکانی که در آمارگیری های مرکز آمار ایران به هیچ عنوان به آن ها اشاره ای نشده است ولی هر روز در سطح شهرها بار زندگی را روی شانه ها و دست هایشان حمل می کنند. کودکانی کاری که بخش مهمی از آن ها همچون کودکی کردن از تحصیل نیز بازمانده اند.

اما در کنار آمارهای رسمی مرکز آمار ایران از کودکان کار در کشور صندوق حمایت از حقوق کودکان ملل متحد ( یونیسف) هم آماری از جمعیت کودکان کار در ایران اعلام کرده است که با آمارهای رسمی ایران فاصله بسیاری دارد. براساس آمارهای یونیسف جمعیت کودکان کار در ایران و سن 10 تا 14 سال حدود 4 میلیون نفر است. همچنین براساس اعلام سازمان بین المللی کار حدود ١٤ درصد از کودکان ایرانی مشغول به کار هستند.

به اعتقاد کارشناسان پدیده کودکان کار را باید در کشورهای کمتر توسعه یافته و یا در حال توسعه دنبال کنیم زیرا معمولا در کشورهای پیشرفته قوانین سختی برای جلوگیری از کار کودکان وجود دارد. طبق مواد ١٣٨ و ١٨٢ کنوانسیون حقوق کودک که ایران نیز سال هاست به آن پیوسته هر نوع مشارکت اقتصادی کودکان زیر ١٢ سال، فعالیت های اقتصادی کودکان بالای ١٤ سال در مشاغل سنگین و هر نوع مشارکت اقتصادی کار کودک قرار می گیرد.

متولی اصلی حمایت از کودکان کار در کشور سازمان بهزیستی است، ارگانی که اعلام کرده است سال 1395 حدود 8 هزار نفر از کودکان کار و خیابان را تحت پوشش خود قرار داده است؛ اما این جمعیت با آمارهای کودکان کار نیازمند حمایت فاصله بسیار زیادی دارد.

طبق اعلام این سازمان عمده کودکان کشور در کارگاه های زیر 10 نفر مشغول به فعالیت هستند که در شرایط ناگواری مشغول به فعالیت اند ولی حمایتی نیز از آن ها صورت نمی گیرد؛ کودکانی که مجبور هستند به هر قیمتی شده؛ بخشی از هزینه های خود و خانواده هایشان را تامین کنند.

برای حمایت از کودکان کار چندی پیش « آیین نامه ساماندهی پدیده کودکان خیابانی» با محوریت سازمان بهزیستی به تصویب رسید که در آن ١٢ سازمان به عنوان همکار در نظر گرفته شده اند ولی اصلی کار با بهزیستی است. سازمان هایی مانند شهرداری، وزارت کار، سازمان صدا و سیما و وزارت آموزش و پرورش از جمله این نهادها هستند.

به اعتقاد کارشناسان حمایت از کودکان کار یکی از اولویت هایی است که دولت باید در بحث جلوگیری از آسیب های اجتماعی به آن بپردازد تا از همین حالا جلوی آسیب های آینده را بگیرد.

بیشتر بخوانید:

۲۲ خرداد روز جهانی مبارزه با کار کودکان گرامی باد

تعریف کودک کار و خیابانی + دلیل بوجود آمدن این کودکان

وضعیت کودکان کار در کشور ایران چگونه است ؟