روز جهانی حیاتوحش
سوم مارس 12 اسفند «روز جهانی حیاتوحش» سازمان ملل متحد با هدف افزایش توجه و آگاهیهای عمومی نسبت به گونههای گیاهی و جانوری در طبیعت جهان، سوم مارس (12 اسفند) را به عنوان «روز جهانی حیات وحش» معرفی کرد.
سوم مارس سالروز آغاز به کار کنوانسیون منع تجارت گونههای نادر گیاهی و جانوری (CITES) است و سازمان ملل متحد نیز در 29 آذرماه (20 دسامبر 2013) در شصت و هشتمین مجمع عمومی سازمان ملل متحد این تصمیم را گرفته است.
در قطعنامه تصویب این روز جهانی بر ارزش ذاتی حیات وحش و کارکردهای مختلف آن شامل کارکردهای محیط زیستی، ژنتیکی، اقتصاد، اجتماعی، علمی، آموزشی، فرهنگی، تفریحی، زیبایی شناختی و همچنین نقش حیات وحش در توسعه پایدار و رفاه انسانی تاکید شده است.
در این قطعنامه نقش CITES به عنوان ابزاری که با کنترل تجارت گونههای گیاهی و جانوری، باعث حفاظت این ذخایر ژنتیکی میشود مطرح شده است.
مجمع عمومی سازمان ملل، از دبیرخانه CITES خواسته است تا فرایند معرفی و برگزاری روز جهانی حیات وحش را از سال جاری میلادی تسهیل کند.
«جان اسکانلون» دبیرکل سایتس با ابراز خوشنودی از این خبر گفته است: روز جهانی حیات وحش فرصت ایدهآلی برای اشکال مختلف حیات گیاهی و جانوری است تا بتوانیم آگاهیهای مردمی درباره منافع بیشمار آنها را افزایش دهید. در همین زمان باید قدمهایی را نیز برای مبارزه با جرایم مرتبط با حیات وحش، که اثرات گسترده اقتصادی، محیط زیستی و اجتماعی دارند برداریم.
اسکانلون همچنین گفته است: ما از تمامی کشورهای عضو، سازمانهای زیرمجموعه سازمان ملل متحد، تمام تشکلها و افراد علاقهمند، از فرودگاهها گرفته تا موزهها و مدارس دعوت میکنیم تا در این جشن جهانی شرکت کنند.
روز جهانی حیاتوحش در سال 1401
جمعه ۱۲ اسفند ۱۴۰۱
3 March 2023
۱۰ شعبان ١٤٤٤
روز جهانی حیات وحش؛ ۱۵۱ گونه جانوری ایران در خطر انقراض!
در تاریخ ۱۲ اسفند ۱۴۰۰ فاطمه هنرور گزارش می دهد؛
سرپرست دفتر حفاظت و مدیریت حیات وحش سازمان حفاظت محیط زیست می گوید: هزار و ۲۳ گونه مهره دار در کشور به ثبت رسیده که ۱۵۱ گونه آن در فهرست سرخ اتحادیه بینالمللی حفاظت از طبیعت به عنوان گونه های در خطر معرض انقراض ثبت شده است.
به گزارش خبرنگار محیط زیست خبرگزاری صدا و سیما؛ بر اساس آخرین آماری که اتحادیه بینالمللی حفاظت از طبیعت ( IUCN ) منتشر کرده بیش از ۸ هزار و ۴۰۰ گونه گیاهی و جانوری در دنیا به شدت در معرض خطر انقراض قرار دارد و نزدیک به ۳۰ هزار گونه در معرض خطر انقراض بوده یا آسیب پذیر است و ارزیابی می شود که در این آمار بیش از ۴۰ درصد از دوزیستان، ۲۶ درصد از پستانداران، ۲۱ درصد از خزندگان و ۱۳ درصد از پرندگان جهان در معرض انقراض قرار دارد و نشان میدهد حال گونههای جانوری خوب نیست.
تخریب زیستگاهها تغییر کاربری اراضی ، قاچاق حیات وحش، ورود گونه های مهاجم به زیستگاه های طبیعی، انواع آلودگی های طبیعی و تغییر اقلیم ۵ عامل اثرگذار است که صندوق جهانی حیات وحش از آن به عنوان عوامل تهدید حیات وحش نام میبرد.
رضا فرجی سرپرست دفتر حفاظت و مدیریت حیات وحش سازمان حفاظت محیط زیست در گفت و گو با خبرنگار محیط زیست خبرگزاری صدا و سیما معتقد است : یکهزار و ۲۳ گونه مهره دار در کشور به ثبت رسیده که حدود ۱۵۱ گونه در فهرست سرخ IUCN به عنوان گونه های در خطر معرض انقراض ثبت شده
و ممکن است با توجه به تهدیدهای متنوعی که متوجه اکوسیستم های طبیعی کشور ماست و شرایطی که با آن مواجه هستیم، آمار این گونه ها بیشتر هم باشد.
وی با بیان اینکه در ایران از ۱۰۲۳ گونه جانوری مهره داران شناسایی شده ۱۵۱ گونه در فهرست سرخ iucn قرار گرفته است ، می گوید: نخستین اقدام فوری سازمان حفاظت محیط زیست بازنگری فهرست طبقه بندی گونه های جانوری است تا آخرین فهرست سرخ گونه های جانوری را در سطح ملی استخراج کند. البته برای 19 گونه جانوری که بیشتر باید به آنها توجه شود برنامه عمل تهیه شده است و برای تعدادی از آنها مانند مانند خرس سیاه، گوزن زرد ایرانی، پلنگ و میش مرغ از سال ۱۳۹۶ برنامه عمل تدوین شده و در حال اجراست، برای حدود ۱۱ گونه مانند گورخر، اردک سرسفید، شوکا و افعی لطیف هم برنامه عمل تدوین و نهایی شده است و از سال ۱۴۰۱ اجرایی می شود.
همچنین برای ۷ گونه دیگر مانند مرال، انواع خفاش ها، کاراکال، کفتار و سمندر کردستانی هم تدوین برنامه عمل پیش بینی شده که در سال ۱۴۰۱ تهیه و تدوین و بعد از آن اجرایی می شود و در مرحله آخر تحقیقات و بررسی قرار دارد.
وی اظهار می کند: قانون شکار و صید هم که در سال ۱۳۴۶ تصویب شد، نیاز به بازنگری دارد تا به قانون نظام جامع تحول زیستی تبدیل شود، یعنی ما باید فراتر از بحث شکار و صید و ساماندهی آن به سمت نگرش اینکه جامعه باید از تنوع زیستی و حیات وحش کشور حفاظت کند، برویم و تمام دستگاه هایی که مسئولیت هایی دارند در قالب این قانون دیده شوند و در روند حفاظت مشارکت کنند.
بنابر این گزارش؛ جدا از اقدامات دولتی اما هر کدام از ما هم به عنوان یک شهروند با احترام به فواید زیست محیطی در هر سطحی می توانیم در حفظ حیات وحش موثر باشیم.
صیاد شیخی اینانلو فعال و کارشناس محیط زیست در گفتگو با خبرنگار محیط زیست خبرگزاری صدا و سیما می گوید: اول از همه باید مطالبه گر باشیم در قبال تخریب زیستگاهها و بهرهبرداری هایی که بیش از اندازه انجام می شود.
اما حفاظت از حیات وحش از آنجایی که اکوسیستم یک زنجیره به هم پیوسته است و همه اجزای آن در پیوستگی حیات نقش دارند، مهم است.
محمدعلی یکتا نیک کارشناس و فعال محیط زیست هم با ذکر مثال وجود یک گراز اهمیت حفظ حیات وحش را این طور بیان می کند: شاید از گراز به عنوان یک حیوان زیان کار نام برده شود اما اگر هم این حیوان در طبیعت نباشد در کوهستان البرز و رشته کوه زاگرس حیات مختل می شود چرا که همین گراز با شخم زدن خاک کاری می کند که آب بارندگی جذب زمین شود یا در زمستان زمانی که زمین را شخم می زند برای صدها پرنده غذا یافت می شود.
البته فرقی نمی کند یک حیوان بزرگ جثه باشد یا یک حشره ؛ با از بین رفتن یک گونه کوچک تعادل محیط زیست به هم میخورد و زنجیره غذایی متصل به این گونه هم دچار مشکل میشود و این اهمیت حفاظت از حیات وحش را دو چندان میکند.
با توجه به اهمیت موضوع مجمع عمومی سازمان ملل متحد در شصت و هشتمین جلسه خود در ۲۰ دسامبر ۲۰۱۳، روز سوم مارس (۱۲ اسفند)، روز تصویب کنوانسیون منع تجارت گونه های نادر گیاهی و جانوری (CITES)، را به عنوان روز جهانی حیات وحش اعلام کرد.
هدف از تعیین این روز، ایجاد فرصتی برای بزرگداشت و ارتقای آگاهیهای عمومی در خصوص گونههای گیاهی و جانوری جهان است، بعد از آن هر سال به فراخور شرایط شعاری برای این روز تعیین می کند که شعار امسال هم " بازیابی یا احیای گونه های کلیدی برای بازسازی بوم سازگان" اعلام شده است.
بیشتر بخوانید:
دیدگاه ها