
طوطی ها چه می خورند؟
طوطی ها در طبیعت از مواد غذایی مختلفی تغذیه می کنند و غذای آنها به یک دانه خاص یا غذای مشخص خلاصه نمی شود. آن ها همواره از غذای متنوعی تغذیه می کنند.در اسارت نیز برای رفع نیازهای پرنده باید غذای متنوعی را در اختیار طوطی ها قرار داد تا حداقل نیازها و احتیاجات بدنیشان تامین شود. دانه ها بخش عمده غذای طوطی ها را پر می کنند و میوه و سبزیجات املاح و ویتامینها را به بدن می رسانند شاید رژیم غذایی یک گونه مانند لوری ها با سایر طوطی ها تفاوت داشته باشد،بنابراین به آن هم باید توجه داشت. در این قسمت سعی شده احتیاجات غذایی طوطی ها و تغذیه صحیح آنها را بیان کنیم.
تغذیه طوطی ها
طوطی ها مانند سایر حیوانات به مواد خوراکی اصلی ، چربی ، پروتئین، هیدرات کربن نیازمندند. آنان نیز به ویتامینها و املاح معدنی و برخی مواد خاص دیگر نیز احتیاج دارند.انواع طوطی ها به دانه های چرب مانند تخمه آفتابگردان بسیار علاقه مندند و شاید گروهی دیگر به هیدرات کربن تمایل داشته باشند.
املاح و ویتامین ها در میوه و سبزیجات به وفور سافت می شود که طوطی ها هم به این جور غذاها علاقه می ورزند. مواد معدنی اضافی را می توان به فرم اهرم (سپیتا) در اختیار طوطی قرار داد. (سپیتا از نوعی استخوان ماهی یا صدف تهیه می شود و در بعضی از فروشگاه های معتبر در کشور نیز عرضه می شود.)
تغذیه طوطی ها در حیات وحش
بیشتر طوطیهای جنگلی، گیاه خوارند و انواع مختلفی از میوهها، آجیلها، تخمها، دانهها و گلها را مصرف میکنند. برخی گونهها به طور گسترده از گرده و شهد تغذیه میکنند و حتی زبان مخصوصی با نوک برسی برای بیرون کشیدن این مواد، از گلها دارند. به علت بسیار مغذی بودن، بیشتر طوطیها شانس استفاده از این مواد را از دست نمیدهند و حتی دیده شده که آجیلهای آماده و در دسترس را نادیده میگیرند تا به مسافتهای طولانی برای جستجوی آنها پرواز کنند.
گونههای مشخصی از طوطیها همه چیز خوار هستند و هم گیاه و هم ماده حیوانی و حتی حشره خواران را که بیشتر تغذیهی آنها شامل حشرات و نرم تنان و حلزونها است، مصرف میکنند. کی نیوزیلندی یک طوطی بزرگ است که عمدتاً از میوهها، دانهها و تخمها تغذیه میکند. اما هر وقت فرصتش پیش بیاید، شانس خوردن مغز میوه را از دست نمیدهد. حتی دیده شده که مرغهای طوفان کوچک را در لانههایشان کشتهاند، به گوسفند کاملاً رشد کرده حمله کردهاند تا از چربی او تغذیه کنند و حتی گاهاً به اسبهای بالغ نیز حمله میکنند.
با وجود تنوع رژیم غذایی، منقارهای قوی و خمیده طوطیها، گواه این واقعیت است که بیشتر رژیم غذایی آنها در حیات وحش شامل تخمها و دانهها است. در واقع، این پرندگان گوشت میوهها را مصرف میکنند تا فقط به تخمهای آنها برسند که بیشتر حیوانات، آنها را دور میاندازند. فک پایینی برای شکافتن پوستهی سخت به کار میرود و سپس آجیل چرخانده میشود تا پوستهی باقیمانده نیز جدا شود. هم چنین برخی طوطیها از پاهای خود برای گرفتن مواد غذایی بزرگ به هنگام خوردن استفاده میکنند. حتی کشف شده که طوطیهای استرالیایی استفاده از یک پا را به پای دیگر ترجیح میدهند همانند انسانها که چپ دست و یا راست دست هستند.
تغذیه طوطی ها در قفس
با وجود این واقعیت که رژیم غذایی حیات وحش عمدتاً شامل دانهها، تخمها و آجیلها است اما در قفس این خوراکیها فقط باید گاهاً به آنها داده شود. آنها سرشار از چربی هستند و میتوانند موجب چاقی شوند چون طوطیهای در قفس، سبک زندگی بیتحرکی دارند. آنها هم چنین میتوانند پرندهی خانگی را از مواد مغذی ضروری مثل ویتامین آ، مواد معدنی و کلسیم محروم کنند.
محققان معتقدند که طوطی ها نیازهای عاطفی یک کودک سه سالهی انسان را دارند و هم چنین لازم است که رژیم غذایی آنها بررسی شود. در حیات وحش، طوطیها به صورت گروهی زندگی میکنند که در آنجا میتوانند یاد بگیرند تا غذای درست و مناسب را انتخاب کنند. چون در قفس، طوطیها فاقد چنین راهنمایی هستند مراقبان آنها مجبورند این کار را برای آنها انجام دهند. همانند انسانها، ممکن است طوطیهای در قفس از غذاهای ناسالم و بیمصرف خوششان بیاید و بینی خود را از سبزیجات پربرگ برگردانند.
گفته میشود که بیشتر (65 تا 75 درصد) رژیم غذایی طوطی در قفس باید شامل غذای فرموله شده و به شکل قرص باشد. این غذا از لحاظ مواد مغذی، کامل است که حتی مکملهای اضافی غیر ضروری را نیز منتقل میکند. 15 تا 20 % رژیم غذایی باید شامل سبزیجات تازه و یا پخته شده و سبزیهای پربرگ باشد. میوهها که عمدتاً قند و آب هستند نباید بیش از 5 % باشند. همان طور که قبلاً ذکر شد، دانهها و آجیلها باید به عنوان خوراک مناسبتی و گاه گاه سرو شوند.
افزودنیهای مغذی به رژیم غذایی طوطی ها
میوهها : انبه، هلو، خربزه، انگور، بادام، عنبه هندی، کیوی، پرتغال، نارنگی، شلیل، توت، زرد آلو
سبزیجات : سبز برگ، کدوی سبز، فلفل (تمام رنگها)، هویج، چغندر سبز، کاهو، سیب زمینی شیرین، کاسنی فرنگی و یا کاسنی سالادی، خیار
در میان غذاهای فرآوری شده، موارد پرچرب و شور باید پرهیز شوند. هر چیزی که از حبوبات و بنشن درست شده است مثل نان تماماً گندمی، پاستا و سریال میتوانند به صورت گهگاه به آنها داده شوند. در واقع، طوطیها علاقهی ویژهای به پاستا دارند. برخی پرندگان عموماً لاکتوز ناپذیر هستند به همین دلیل بهتر است که از مواد لبنی پرهیز شود. منابع حیوانی پروتئین مثل تخم مرغهای پخته شده، مرغ بخار پز و استخوانهای پخته شده میتوانند گاهی به آنها داده شوند..
خوراک اصلی طوطی ها
۱- دانه ها: خوراک پایه اکثر طوطی ها را دانه ها تشکیل می دهند.پس به نیاز پرنده میتوان برای او مخلوط از دانه ها را تهیه کرد ، مثلا برای طوطی ها بزرگ می توان از مخلوطی از دانه هایی نظیر تخمه آفتابگردان، بادام، بادام زمینی ، تخم کدو و … استفاده کرد شاید طوطی های بزرگ مانند ارا یا کاکادوها به راحتی بادام پوست دار را بشکنند ولی برای طوطی های متوسط مانند آمازون ها، طوطی اسکندر و … بهتر است بادام یا سایر دانه ها با پوسته سخت را به صورت پوست کنده در اختیارشان قرار دهیم.
برای طوطی های کوچک نظیر مرغ عشق ها جدایی ناپذیر و سایر طوطی های کوچک می توان از مخلوط دانه ها مانند تخم آفتابگردان به صورت پوست دار یا پوست کنده، تخم کتان، ارزن، شاهدانه و سایر دانه های کوچک را مخلوط و در اختیارشان قرار داد.
برای طوطی ها ، چه بزرگ و کوچک از مخلوط دانه های موجود استفاده کنید.طوطی ها از بین مخلوط دانه ای که در اختیارشان قرار می گیرد دانه مورد نظر را انتخاب کرده و می خورند شاید چند دانه مورد توجه طوطی باشد یا شاید از یک دانه خاص تغذیه کنند، شاید در یک فصل از یک نوع دانه و در فصل دیگر از دانه ی دیگری تغذیه کند.طوطی های بزرگ نظیر کاکادوها حتی دانه های ریزی مانند ارزن یا تخم کتان را با سرعت پوست کنده و میخورند.حتی طوطی های کوچک با وجود اینکه قدرت شکستن بادام را ندارند ولی علاقه زیادی به خوردن محتوای آن دارند.
همیشه دانه های متنوعی را در اختیار طوطی ها قرار دهید و طوطی خود را با دانه ای خاص یا غذایی خاص به اجبار تغذیه نکنید. تمامی ترکیبات و احتیاجات غذایی طوطی مانند : هیدرات کربن ، چربی و پروتئین ها می توانند با مخلوط دانه ها در اختیار طوطی ها قرار دهید.
۲- میوه و سبزیجات: میوه و سبزیجات مورد علاقه طوطی ها می باشند و طوطی ها در زندگی طبیعی از آنها برای دریافت ویتامینها و املاح معدنی از آن استفاده می کنند. میوهجات باید روزانه در اختیار طوطی ها قرار گیرد. میوه هایی مانند سیب درختی ، هویج، انگور ، آلبالو، گیلاس، موز و … را میتوان به طوطی ها ارئه داد. تجربه نشان داده اکثر طوطی ها سیب درختی و هویج را دوست دارند ولی بعضی از آنها خیار یا حتی هندوانه را هم ترجیع میدهند میوه های مختلف را به طوطی ارائه دهید و میوه مورد علاقه اش را پیدا کنید.
سبزیجات نظیر کاهو، کلم، گشنیز، شاهی و سایر سبزیجات خوردنی را می توان به طوطی ها ارائه داد. اکثر طوطی ها در میان سبزیجات کاهو را انتخاب می کنند و علاقه خاصی به این سبزی دارند.
۳- خوراک نرم یا حیوانی : شاید خوراک حیوانی برای زمان تکثیر و پرورش استفاده شود شاید عده ای خوراک حیوانی را منع کنند ولی تغذیه طوطی ها گه گاه با خوراک حیوانی مسئله ای را پیش نخواهد آورد و یک غذای مقوی محسوب می شود. مخصوصا هنگام تکثیر برای آماده سازی جفت غذای مکملی محسوب می شود.
تخم مرغ رایجترین غذای حیوانی برای تغذیه طوطی ها به حساب آمده ولی همه طوطی ها به آن علاقه ندارند.به هر حال گوشت پخته مرغ بدون ادویه نیز خوراک حیوانی محسوب شده و می توان به طوطی ها ارائه کرد.
۴-سایر غذاهای مناسب طوطی: با وجود اینکه غذای اصلی طوطی ها را دانه ها به همراه میوه و سبزیجات تشکیل می دهد، می توان به طوطی ها غذاهای مختلف دیگری نظیر برنج آب پز بدون نمک ، نان تست یا خمیر نان باگت ، انواع حبوبات به صورت آبپز، ذرت تازه ، میوهجات مختلف، انواع غذاهای آماده به صورت پرس شده ، ویتامین های مخصوص طوطی، املاح معدنی اضافی مانند (سپیتا) و سایر غذاهایی که برای طوطی ها مضر نیست.
مواد غذایی ممنوعه برای طوطی ها
پس از بررسی های مختلف ، یک لیست از مواد غذایی ممنوعه برای طوطی ها تهیه کردم که با رعایت آن می توانید به تغذیه مناسب و سالم طوطی خود کمک کنید ...
مواد غذایی زیر جزء مواد غذایی ممنوعه برای طوطی ها می باشد ، به این معنی که این مواد غذایی هرگز نباید در اختیار طوطی قرار بگیرد ...
- شکلات - کاکائو (در هر شکلی و نوعی)
- میوه آووکادو : نوعى میوه شبیه انبه یا گلابى ( به علت میزان بالای چربی)
- کافئین
- الکل و هر نوع مشروبات الکلى
- دانه سیب ( به علت اینکه حاوی سیانور/اسید سیاندریک هستند)
- هسته هلو ( به علت اینکه های حاوی سیانور/اسید سیاندریک هستند)
- هسته آلو ( به علت اینکه حاوی سیانور/اسید سیاندریک هستند)
- هسته گیلاس
- زمانی که سیب و هلو و آلو و گیلاس در اختیار پرنده قرار می دهید ، حتما دانه های میوه رو جدا کنید .
- فرآورده های لبنی حاوی لاکتوز (قند شیر)
- سیر و پیاز (خام و پخته) : (باعث از بین رفتن سلول های قرمز خون می شود)
- نمک و کلیه مواد غذایی حاوی نمک مانند پفک و ... : (عطش آور است ، باعث کمبود آب بدن طوطی و افزایش دفع ادرار می شود)
- قارچ
- ریواس
- کرفس
پس توصیه اکید این است که مواد غذائی ذکر شده را هرگز در اختیار طوطی خود قرار ندهید تا پرنده ای سلامت داشته باشید.
بیشتر بخوانید:
علل ، تشخیص و درمان عفونت چشم در طوطی
آشنایی با انواع طوطی اسکارلت ماکائو
آشنایی با بهترین رژیم غذایی کوتوله (طوطی) برزیلی