نانو ابزاری برای شناسایی غلظت داروی شیمی‌درمانی در خون

محققان دانشگاه مونترال موفق به ساخت دستگاهی شدند که می‌تواند مقدار متوترکسات خون بیمار را اندازه‌گیری کند.

متوترکسات یک داروی شیمی‌درمانی بسیار سمی است. با این روش می‌توان با دقت بالا و با هزینه‌ای 10 برابر کمتر از روش‌های فعلی، بیماران را درمان کرد.

این نانوابزار مجهز به یک سیستم نوری بوده که دوز مورد نیاز بیمار به متوترکسات را شناسایی می‌کند، با این کار اثرات جانبی دارو روی بیمار به حداقل می‌رسد.

این گروه تحقیقاتی چند سال است که روی درمان برخی سرطان‌ها با متوترکسات کار می‌کنند. متوترکسات دارویی است که می‌تواند عملکرد آنزیمی موسوم به دی‌هیدروفولات رداکتاز را متوقف کند. این آنزیم در سنتز دی‌ان‌ای به کار رفته و در نتیجه موجب تکثیر سلول‌های سرطانی می‌شود.

فرانچسکو میسون، یکی از محققان این پروژه می‌گوید: هر چند متوترکسات در درمان برخی سرطان‌ها بسیار اثربخش است، اما این ماده می‌تواند آسیب جدی به سلول‌های سالم بیمار وارد کند.

نانو ابزاری برای شناسایی غلظت داروی شیمی‌درمانی در خون

بنابراین، رصد غلظت این دارو در بدن بیمار اهمیت بالایی دارد. همچنین مقدار دوز مورد نیاز بدن هر بیمار با بیمار دیگر متفاوت است.

در حال حاضر برای رصد مقدار این دارو، از آرایه‌های فلورسانس استفاده می‌شود که در آن مقدار داروی موجود در بدن بیمار موجب تغییراتی در پلاریزاسیون پرتو تابیده شده می‌شود.

کار با این دستگاه بسیار زمان‌بر و پرهزینه بوده و نیاز به پرسنل آموزش دیده دارد. همچنین برای رسیدن به جواب، باید از نمونه‌های متعددی استفاده کرد.

شش سال قبل، فرانچسکو میسون با همکاری جولی پلتری کار را روی ارائه روشی جدید برای اندازه‌گیری غلظت متوترکسات آغاز و از نانوذرات طلا برای این کار استفاده کردند. نانوذرات طلا که روی یک سطح قرار گرفته‌اند، می‌توانند رنگ نور تابیده شده را تغییر دهند.

مقدار تغییر رنگ ایجاد شده متناسب با غلظت دارو در نمونه خون است. آنها از رزونانس پلاسمون سطحی برای ساخت نانوابزاری کوچک به‌ منظور شناسایی غلظت دارو استفاده کردند.

دقت این اندازه‌گیری بالا بوده و امکان انجام آزمون در مدت زمان کمتر از 60 ثانیه وجود دارد، این در حالی است که در روش‌های فعلی نیم ساعت زمان نیاز است.

محققان این پروژه، این ابزار را در اختیار کاربرانی که هیچ آشنایی با رزونانس پلاسمون سطحی نداشتند، قرار دادند و آنها توانستند نتایجی صحیح با این دستگاه به‌ دست آورند.

منبع:طبنا