دلگرم
امروز: جمعه, ۱۰ فروردين ۱۴۰۳ برابر با ۱۸ رمضان ۱۴۴۵ قمری و ۲۹ مارس ۲۰۲۴ میلادی
قصد قربت چیست و چه فرقی با نیت دارد؟
2
زمان مطالعه: 4 دقیقه
قصد قربت به قصد تقرّب به خداوند ، هنگام امتثال تکلیف اطلاق می شود و به معنای قصد نزدیک شدن به خداوند و جلب رضایت و خشنودی او می باشد.

آشنایی با قصد قربت

قصد قربت به معنای قصد تقرّب و یا نزدیک شدن به خداوند و جلب رضایت و خشنودی خدا می باشد. به عنوان مثال نماز می خوانم به داعی امر خدا؛ به داعی امر خدا قصد قربت می شود.

قصد قربت به چه معناست؟

قَصدِ قُربَت به معنای انجام عبادت با انگیزه جلب رضایت خدا و تقرُّب به خدا است. قصد قربت فقط در واجبات تَعبُّدی مانند نماز، روزه و حج لازم است و بدون آن عبادت صحیح نیست ولی در واجبات تَوصُّلی نیازی به قصد قربت وجود ندارد. بنا به باور برخی، قصد قربت به همراه ایمان از شرایط رسیدن به ثواب به شمار می رود. از نظر فقیهان شیعه، انجام عبادات با انگیزه هایی همچون تشکر از خدا، به دست آوردن رضای او، رسیدن به ثواب، دوری از عِقاب و رسیدن به مصلحت در عبادت، از راه های تحقق قصد قربت است.

مرحوم شیخ انصاری می فرماید قصد قربت این است که ان یکون الداعی الی ایجاد العمل فی الخارج هو الامر. داعی برای انجام عمل عبادی در خارج امر خدا باشد. این معنای قصد قربت است.
قصد قربت مراتبی دارد که یکی از این مراتب انجام دادن کارها برای رسیدن به بهشت و در امان ماندن از جهنم است. پس قطعا این اعمال مورد قبول و بسیار ارزشمند است.
قصد قربت در عبادات از زمان شیخ انصاری به بعد این بحث مطرح شد که آیا قصد قربت در تعبدیات، مانند سایر اجزاء و شرایط است یا خیر؟ قبل از زمان شیخ، این برای همه فقها مسلم بود که قصد قربت مانند باقی اجزاء و ارکان نماز است و هیچ تفاوتی ندارد.

راه نزدیک شدن به خداوند

برای اولین بار شیخ انصاری فرمودند که قصد قربت با اجزاء عبادات فرق دارد و بعد از شیخ انصاری، شاگردان ایشان مسلم گرفتند که شارع نمی‌تواند بگوید نماز با قصد قربت بخوانید. در بیان این که چرا نمی تواند، اختلاف نظر بین فقها وجود دارد اما در اصل این که شارع نمی‌تواند چنین دستوری بدهد، اتفاق نظر دارند.
این نیز مسلم است که از زمان شیخ انصاری، همیشه قصد قربت را به "قصد امتثال امر" معنا می نمایند، یعنی قصد انجام فرمان خداوند. اما اگر کسی بگوید قصد قربت یعنی انجام این کار، مصلحت دارد یا کسی بگوید قصد قربت یعنی انتساب این عمل برای خداوند (یعنی این کار را برای خداوند انجام می دهم)، در این صورت دیگر مطالبی که می خواهیم مطرح نماییم، پیش نمی آید.

حتماً بخوانید:
بهترین راهها برای نزدیک شدن به خدا و ارتباط با خدا

بهترین راهها برای نزدیک شدن به خدا و ارتباط با خدا

بدون شک همه این عبادت در ارتباط با خدا و خودسازی سهم بسیار ارزنده ای داشته و ترک هر کدام از آنها مانع ارتباط موثر و صادقانه با خدا و موجب سردی روح و…

نیت با قصد قربت چه تفاوتی دارد؟

مرحوم شهید ثانی می فرماید نیت یک امر بسیط و واحدی است، فقط اراده انجام کار و عزم به سوی عمل است. اجزاء ندارد اما قربت غایت عمل عبادی است. پس با این توضیح این مطلب هم برایمان روشن شد که نیت نماز که می شود مباشرتا قصد قربت پشت سر آن می آید، گاهی اختلاط می شود، فکر می کند که نیت همان قصد قربت است. دو تا نکته است. نیت است و بلافاصله قصد قربت. نیت یعنی قصد می کنید که همین نماز را بخوانید و این نماز را قربه الی الله، به قصد امتثال امر یا به داعی امر.

پاسخ : نیت قصد است، قصد به انجام عمل، قصد بدون متعلق که نیست، قصد می کنید انجام عمل را منتها تا قصد کردید این انجام عمل را می گویید قربه الی الله که این می شود قربه الی الله. که نیت و قصد امر خیلی با هم نزدیک است و گاهی پیش می آید، آدم فکر می کند که نیت نماز همان قصد امتثال است.
نیت نماز با قصد امتثال مباشرت دارد و با هم پیوسته است.
به عنوان مثال : این نماز را انجام می دهم به داعی امر خدا. این نماز را انجام می دهم، نیت است و به داعی امر خدا قصد قربت. اما قصد قربت اگر چنانچه به داعی امر باشد با تعابیر مختلف که گفته شد، همان معنای درست قصد قربت است. ولیکن در نقطه مقابل گفته می شود که عمل عبادی به غیر قصد امر هم تصویر دارد و قابل تصور است.



این مطلب چقدر مفید بود ؟
4.0 از 5 (2 رای)  

دیدگاه ها

اولین نفر برای ثبت دیدگاه باشید !


hits