دلگرم
امروز: جمعه, ۱۰ فروردين ۱۴۰۳ برابر با ۱۸ رمضان ۱۴۴۵ قمری و ۲۹ مارس ۲۰۲۴ میلادی
مبلغ کفاره روزه خواری عمدی و غیر عمدی در سال ۹۸ چقدر است ؟
2
زمان مطالعه: 14 دقیقه
اگر فرد مسلمان عمدا روزه خود را بخورد یا اینکه با داشتن عذر شرعی روزه اش را بخورد اما قضای آن را تا ماه رمضان سال بعد به جا نیاورد پرداخت کفاره بر او واجب می شود. در این مطلب احکام مربوط به کفاره و مبلغ کفاره برای امسال را بیان کرده ایم. با دلگرم...

کفاره روزه سال 98 چقدر است ؟

معمولا هر ساله در روز های پایانی ماه مبارک رمضان میزان کفاره روزه قضا آن سال مطابق با قیمت های آن ماه محاسبه می‌شود اما بر اساس فتوای اغلب مراجع ، مبلغ کفاره برای هر روز روزه غیر عمد در سال گذشته (سال۹۷)، ۲۰۰۰ تومان، و برای روزه عمدی در سال ۹۷ ، ۱۲۰۰۰۰ تومان بوده است.

موردمبلغ (تومان)
مبلغ کفاره روزه خواری عمدی12000
مبلغ کفاره روزه خواری غیر عمدی2000

کفاره چیست و چه زمانی واجب می شود ؟

اگر فردی به هر علتی از جمله بیماری، مسافرت و... روزه ماه رمضان خودش را نگیرد و تا قبل از آغاز ماه رمضان سال بعد نتواند قضای آن را بجا بیاورد و یا زمانی که فردی از روی قصد و به صورت کاملا عمدی و با اراده و اختیار خود و بدن هیچ گونه زور و اجباری دست به انجام اعمالی زند که روزه اش را باطل کند باید علاوه بر قضای هر روزه یک مد طعام به عنوان کفاره به فقیر بدهد؛ یک مد طعام معادل ۷۵۰ گرم قوت غالب از جمله آرد گندم، گندم، برنج یا... است

کفاره جریمه اى است که براى باطل کردن روزه معین شده است و آزاد کردن یک بَرده ؛ دو ماه روزه گرفتن که سى و یک روز آن باید پى در پى باشد؛ سیر کردن شصت فقیر یا دادن یک مُدّ طعام را شامل می‌شود. و کسى که کفاره بر او واجب شود باید یکى از این سه را انجام دهد.

البته چون امروزه برده داری امری منسوخ است، باید به موارد دوم و یا سوم پرداخت و اگر هیچ یک از اینها برایش مقدور نیست هر مقدار که مى تواند باید به فقیر طعام داده و اگر اصلاً نتواند طعام بدهد باید استغفار کند اگر چه مثلا یک مرتبه بگوید: «استغفرالله»، و احتیاط واجب در فرض اخیر آن است که هر وقت بتواند، کفاره را بدهد.

پس برای کفاره روزه می توان یکی از این موارد را به ترتیب انجام داد:

  1. دوماه روزه بگیرد.
  2. اگر نتوانست روزه بگیرد ۶۰ فقیر را طعام بدهد.
  3. اگر نتوانست طعام بدهد، استغفار کند.

تفاوت کفاره روزه خواری عمدی و روزه خواری غیر عمدی

روزه خواری می تواند سه نوع مختلف باشد که کفاره هر کدام تفاوت دارد. در ادامه انواع روزه خواری و کفاره هر کدام را توضیح داده ایم.

1- کفاره روزه خواری عمدی (بدون عذر)

اگر فرد بدون عذر عمدا روزه خود را باطل کرده باشد برای هر روز علاوه بر گرفتن قضای روزه، 60 مد طعام به 60 مسکین باید بدهد و یا 60 روز روزه بگیرد. اگر فرد نمی تواند 60 روز روزه بگیرد، باید به ازای هر یک روز، شصت فقیر را اطعام دهد و در فرصتی مناسب قضای روزه را به جا آورد و به آن کفاره عمد گفته می‌شود. ادای کفاره عمدی زمان مشخصی ندارد اما نباید در آن کوتاهی شود و فرد باید کفاره روزه عمد را هر زمانی که توانست ادا کند.

2- کفاره روزه خواری غیر عمدی (با عذر شرعی)

کفاره روزه غیر عمد مورد دیگر در کفاره روزه‌خواری است، همانند خانمی که باردار است و یا بچه شیر می دهد و باید کفاره آن را پرداخت کند علاوه بر قضای روزه برای هر روز یک مد طعام (750 گرم آرد، گندم، برنج و...) بعنوان کفاره به فقیر بدهد که به آن کفاره غیر عمد گفته می‌شود.

3- کفاره روزه ای که با یک فعل حرام شکسته شود

چنانچه روزه بوسیله‌ی انجام یک فعل حرام (زنا، شراب و…) شکسته شود، باید ۶۰ روز روزه ی قضا برای هر روز گرفته و ۶۰ مد طعام به ۶۰ مسکین بدهد.

احکام مربوط به کفاره

مسأله 1 :

اگر کسی روزه ماه رمضان را به خوردن یا آشامیدن یا جماع یا استمناء یا باقی ماندن بر جنابت باطل کند، در صورتی که از روی عمد و اختیار باشد و از روی ناچاری و جبر نباشد، اضافه بر قضا، کفاره هم بر او واجب می‌شود. و احتیاط مستحب آن است که کسی که روزه را به غیر آنچه گفته شد باطل کند، اضافه بر قضا، کفاره هم بدهد.

مسأله 2 :

اگر کسی چیزی از آنچه را که گذشت انجام دهد، در حالی که عقیده قطعی داشته که روزه را باطل نمی‌کند، کفاره بر او واجب نیست. و همچنین است کسی که نمیدانسته روزه بر او واجب است، مانند کودکان در اوایل بلوغ.

مسأله 3 :

در کفاره افطار روزه ماه رمضان، باید یک بنده آزاد کند، یا به دستوری که در مسأله بعد گفته می‌شود دو ماه روزه بگیرد، یا شصت فقیر را سیر کند یا به هرکدام یک مُد که تقریباً «۷۵۰» گرم است، طعام یعنی گندم یا جو یا نان و مانند اینها بدهد، و چنانچه اینها برایش ممکن نباشد، باید به قدر امکان تصدّق دهد، و اگر ممکن نیست، استغفار نماید. و احتیاط واجب آن است که هر وقت بتواند، کفاره را بدهد.

مسأله 4 :

کسی که میخواهد دو ماه روزه کفاره ماه رمضان بگیرد، باید یک ماه تمام و یک روز از ماه بعد را پی‌درپی بگیرد، و همچنین بقیه ماه بعد را باید بنا بر احتیاط واجب پی‌درپی بیاورد. بله اگر مانعی پیش آید که عرفاً عذر شمرده شود می‌تواند آن روز را نگیرد و با ارتفاع عذر دوباره ادامه دهد.

مسأله 5 :

کسی که میخواهد دو ماه روزه کفاره ماه رمضان بگیرد، نباید موقعی شروع کند که میداند در بین یک ماه و یک روز، روزی باشد که مانند عید قربان، روزه آن حرام است، یا روزه آن واجب است.

مسأله 6 :

کسی که باید پی‌درپی روزه بگیرد، اگر در بین آن بدون عذر یک روز روزه نگیرد، باید روزه‌ها را از سر بگیرد.

مسأله 7 :

اگر در بین روزهایی که باید پی‌درپی روزه بگیرد عذری مثل حیض، یا نفاس، یا سفری که در رفتن آن مجبور است، برای او پیش آید بعد از برطرف شدن عذر، واجب نیست روزه‌ها را از سر بگیرد، بلکه بقیه را بعد از برطرف شدن عذر بجا میآورد.

مسأله 8 :

اگر به چیز حرامی روزه خود را باطل کند، چه آن چیز اصلاً حرام باشد مثل شراب و زنا، یا به جهتی حرام شده باشد مثل خوردن غذای حلالی که برای انسان ضرر کلی دارد، و نزدیکی کردن با عیال خود در حال حیض، یک کفاره کافی است. ولی احتیاط مستحب آن است که کفاره جمع بدهد یعنی یک بنده آزاد کند، و دو ماه روزه بگیرد، و شصت فقیر را سیر کند، یا به هرکدام آنها یک مُد گندم یا جو یا نان و مانند اینها بدهد و چنانچه هر سه برایش ممکن نباشد، هرکدام آنها که ممکن است، انجام دهد.

مسأله 9 :

اگر روزه‌دار دروغی را به خدا و پیغمبر صلی الله علیه و آله عمداً نسبت دهد کفاره ندارد ولی، احتیاط مستحب آن است که کفاره بدهد.

مسأله 10 :

اگر در یک روز ماه رمضان چند مرتبه بخورد یا بیاشامد، یا جماع یا استمناء کند، برای همه آنها یک کفاره کافی است.

مسأله 11 :

اگر روزه‌دار غیر از جماع و استمناء کار دیگری که روزه را باطل میکند انجام دهد، و بعد با حلال خود جماع نماید، برای هر دو یک کفاره کافی است.

مسأله 12 :

اگر روزه‌دار کاری که حلال است و روزه را باطل میکند انجام دهد، ـ مثلاً آب بیاشامد ـ و بعد کار دیگری که حرام است و روزه را باطل میکند انجام دهد مثلاً غذای حرامی بخورد یک کفاره کافی است.

مسأله 13 :

اگر روزه‌دار آروغ بزند و چیزی در دهانش بیاید، چنانچه عمداً آن را فرو ببرد بنا بر احتیاط واجب روزه‌اش باطل است، و باید قضای آن را بگیرد و کفاره هم بدهد. و اگر خوردن آن چیز حرام باشد، مثلاً موقع آروغ زدن، خون یا غذایی که از صورت غذا بودن خارج است به دهان او بیاید و عمداً آن را فرو برد، بهتر است کفاره جمع بدهد.

مسأله 14 :

اگر نذر کند که روز معینی را روزه بگیرد، چنانچه در آن روز عمداً روزه خود را باطل کند، باید کفاره بدهد، و کفاره آن در احکام نذر خواهد آمد.

مسأله 15 :

اگر روزه‌دار به گفته کسی که میگوید مغرب شده ولی اطمینان برای او حاصل نشده است، افطار کند و بعد بفهمد مغرب نبوده است، یا شک کند که مغرب بوده است یا نه، قضا و کفاره بر او واجب می‌شود، و اگر معتقد بوده که قول او حجت است، فقط قضا لازم است.

مسأله 16 :

کسی که عمداً روزه خود را باطل کرده، اگر بعد از ظهر مسافرت کند، یا پیش از ظهر برای فرار از کفاره سفر نماید، کفاره از او ساقط نمیشود، بلکه اگر قبل از ظهر مسافرتی برای او پیش آمد کند نیز کفاره بر او واجب است.

مسأله 17 :

اگر عمداً روزه خود را باطل کند، و بعد عذری مانند حیض یا نفاس یا مرض برای او پیدا شود، احتیاط مستحب آن است که کفاره را بدهد، مخصوصاً اگر به‌وسیله‌ای مانند دارو حیض یا مرضی را به وجود بیاورد.

مسأله 18 :

اگر یقین کند که روز اوّل ماه رمضان است و عمداً روزه خود را باطل کند، بعد معلوم شود که آخر شعبان بوده، کفاره بر او واجب نیست.

مسأله 19 :

اگر انسان شک کند که آخر رمضان است یا اوّل شوال، و عمداً روزه خود را باطل کند، بعد معلوم شود اوّل شوال بوده، کفاره بر او واجب نیست.

مسأله 20 :

اگر روزه‌دار در ماه رمضان با زن خود که روزه‌دار است جماع کند، چنانچه زن را مجبور کرده باشد، کفاره روزه خودش و بنا بر احتیاط، کفاره روزه زن را باید بدهد و اگر زن به جماع راضی بوده، بر هرکدام یک کفاره واجب می‌شود.

مسأله 21 :

اگر زنی شوهر روزه‌دار خود را مجبور کند که با او جماع نماید، واجب نیست کفاره روزه شوهر را بدهد.

مسأله 22 :

اگر روزه‌دار در ماه رمضان، زن خود را مجبور به جماع کند و در بین جماع زن راضی شود، بر هرکدام یک کفاره واجب می‌شود، و احتیاط مستحب آن است که مرد دو کفاره بدهد.

مسأله 23 :

اگر روزه‌دار در ماه مبارک رمضان با زن روزه‌دار خود که خواب است جماع نماید، یک کفاره بر او واجب می‌شود و روزه زن صحیح است و کفاره هم بر او واجب نیست.

مسأله 24 :

اگر مرد زن خود را، یا زن شوهر خود را مجبور کند که غیر جماع کار دیگری که روزه را باطل میکند بجا آورد، بر هیچ یک از آنها کفاره واجب نیست.

مسأله 25 :

کسی که به واسطه مسافرت یا مرض روزه نمیگیرد، نمی‌تواند زن روزه‌دار را مجبور به جماع کند، ولی اگر او را مجبور نماید، کفاره بر مرد نیز واجب نیست.

مسأله 26 :

انسان نباید در بجا آوردن کفاره کوتاهی کند، ولی لازم نیست فوراً آن را انجام دهد.

مسأله 27 :

اگر کفاره بر انسان واجب شود و چند سال آن را بجا نیاورد، چیزی بر آن اضافه نمیشود.

مسأله 28 :

کسی که باید برای کفاره یک روز شصت فقیر را طعام بدهد، اگر به تمام شصت نفر دسترسی دارد نمی‌تواند عدد را کم کند، ولی همان مقدار کفاره بدهد مثلاً به سی نفر هرکدام دو مُد طعام بدهد و به آن اکتفا کند، ولی می‌تواند برای هر فرد از عیال فقیر اگرچه صغیر باشند یک مُد به آن فقیر بدهد، و فقیر به وکالت از عائله یا ولایت بر آنها اگر صغیر باشند قبول نماید، و اگر نتواند شصت نفر فقیر را پیدا کند و مثلاً فقط سی نفر را پیدا کند می‌تواند به هرکدام دو مُد طعام بدهد ولی بنا بر احتیاط واجب هرگاه تمکن پیدا کرد به سی نفر فقیر دیگر نیز یک مُد بدهد.

مسأله 29 :

کسی که قضای روزه رمضان را گرفته، اگر بعد از ظهر عمداً کاری که روزه را باطل میکند انجام دهد، باید به ده فقیر هرکدام یک مُد طعام بدهد، و اگر نمی‌تواند، سه روز روزه بگیرد.

جاهایی که فقط قضای روزه واجب است و کفاره لازم نیست

مسأله 1 :

در چند مورد غیر از مواردی که قبلاً به آنها اشاره شد فقط قضای روزه بر انسان واجب است و کفاره واجب نیست:

  1. آنکه در شب ماه رمضان جنب باشد و تا اذان صبح از خواب بیدار نشود.
  2. عملی که روزه را باطل میکند بجا نیاورد ولی نیت روزه نکند، یا ریا کند، یا قصد کند که روزه نباشد، و همچنین اگر قصد کند کاری که روزه را باطل میکند انجام دهد.
  3. آنکه در ماه رمضان غسل جنابت را فراموش کند و با حال جنابت یک روز یا چند روز روزه بگیرد.
  4. آنکه در ماه رمضان بدون اینکه تحقیق کند صبح شده یا نه، کاری که روزه را باطل میکند انجام دهد، بعد معلوم شود صبح بوده است.
  5. آنکه کسی بگوید صبح نشده و انسان به گفته او کاری که روزه را باطل میکند انجام دهد، بعد معلوم شود صبح بوده است.
  6. آنکه کسی بگوید صبح شده و انسان به گفته او یقین نکند، یا خیال کند شوخی میکند، و خودش هم تحقیق نکند و کاری که روزه را باطل میکند انجام دهد، بعد معلوم شود صبح بوده است.
  7. آنکه به گفته کس دیگری که گفته او شرعاً برایش حجت است، یا او به اشتباه معتقد باشد که خبر او حجت است، افطار کند، بعد معلوم شود مغرب نبوده است.
  8. آنکه یقین یا اطمینان کند که مغرب شده و افطار کند، بعد معلوم شود مغرب نبوده است، ولی اگر در هوای ابری و مانند آن به گمان اینکه مغرب شده افطار کند، بعد معلوم شود مغرب نبوده، وجوب قضا در این صورت بنا بر احتیاط است.
  9. آنکه از جهت تشنگی مضمضه کند، یعنی آب در دهان بگرداند و بی‌اختیار فرو رود، ولی اگر فراموش کند که روزه است و آب را فرو دهد، یا برای غیر جهت تشنگی مثل مواردی که مضمضه در آنجاها مستحب است، مانند وضو مضمضه کند و بی‌اختیار فرو رود، قضا ندارد.
  10. آنکه کسی از جهت اکراه یا اضطرار یا تقیه افطار کند، اگر مورد اکراه و تقیه، خوردن یا آشامیدن یا جماع باشد، و همچنین در غیر آنها بنا بر احتیاط واجب.

مسأله 2 :

اگر غیر آب چیز دیگری را در دهان ببرد و بی‌اختیار فرو رود، یا آب داخل بینی کند و بی‌اختیار فرو رود، قضا بر او واجب نیست.

مسأله 3 :

مضمضه زیاد برای روزه‌دار مکروه است، و اگر بعد از مضمضه بخواهد آب دهان را فرو برد، بهتر آن است که سه مرتبه آب دهان را بیرون بریزد.

مسأله 4 :

اگر انسان بداند که به واسطه مضمضه، بی‌اختیار یا از روی فراموشی آب وارد گلویش می‌شود، نباید مضمضه کند، و اگر در این صورت مضمضه کرد ولی آب فرو نرفت بنا بر احتیاط واجب قضا لازم است.

مسأله 5 :

اگر در ماه رمضان، بعد از تحقیق، برای او معلوم نشود که صبح شده و کاری که روزه را باطل میکند انجام دهد، بعد معلوم شود صبح بوده، قضا لازم نیست.

مسأله 6 :

اگر انسان شک کند که مغرب شده یا نه، نمی‌تواند افطار کند، ولی اگر شک کند که صبح شده یا نه، پیش از تحقیق هم می‌تواند کاری که روزه را باطل میکند انجام دهد.

separator line

بیشتر بخوانید:

فطریه چیست ؟ پرسش و پاسخ و بیان احکام زکات فطره

مبطلات روزه : پرسش و پاسخ درباره چیزهایی که روزه را باطل میکند



این مطلب چقدر مفید بود ؟
3.5 از 5 (2 رای)  

دیدگاه ها

اولین نفر برای ثبت دیدگاه باشید !


hits