اتفاقات قبل از ظهور امام زمان (عج) و وقایع شگفت انگیز در هنگام ظهور

نشانه های بسیار در نزدیک بودن ظهور امام زمان عج

همه ادیان به ظهور منجی عالم بشریت اعتقاد دارند و منتظر قیام یک نجات دهنده هستند. در دین اسلام مومنان واقعی منتظر آقا امام زمان هستند. سالها است که این امام بزرگوار از نظرها غایب هستند.

اتفاقات زمان ظهور مهدی

اهمیت حدیث در میان مسلمانان از آن روست که از منابع اصلی استنباط احکام در فقه و عقاید در علم کلام محسوب می‌شود. همچنین احادیث از منابع اولیه پژوهش‌های تاریخی است.

امام حسین علیه السلام:فى بَیانِ ما یَحْدُثُ فى زَمَنِ ظُهورِ الاِْمامِ الْحُجَّهِ علیه السلام
وَ لَتَنْزِلَنَّالْبَرَکَهُ مِنَ السَّماءِ اِلَى الاَْرْضِ حَتّى اِنَّ الشَّجَرَهَ لَتَقْصِفُ مِمّا یَزیدُ اللّه ُ.
فی‌ها مِنَ الثَّمَرَهِوَ لَتُؤْکَلُ ثَمَرهُ الشِّتاءِ فِى الصَّیْفِ وَ ثَمَرَهُ الصَّیْفِ فِى الشِّتاءِ وَ ذلِکَ قَوْلُهُ تعالى
«وَلَوْ اَنَّ اَهْلَ الْقُرى آمَنوا وَ اتَّقَوْا لَفَتَحْنا عَلَیْهِم بَرَکاتٍ مِنَ السَّماءِ وَ الاَْرْضِ وَلکِنکَذَّبُوا».

در بیان آنچه هنگام ظهور امام زمان علیه السلام رخ مى دهد: برکت از آسمان به سوى زمین فرو مى ریزد، تا آن جا که درخت از میوه فراوانى که خداوند در آن مى افزاید، مى شکند. (مردم) میوه زمستان را در تابستان و میوه تابستان را در زمستان مى خورند و این معناى سخن خداوند است که: (و اگر مردمِ آبادى‌ها ایمان مى آوردند و تقوا پیشهمى کردند، برکت هایى از آسمان و زمین به روى آنان مى گشودیم، لیکن تکذیب کردند).
هر مسئله ای که اهمیت و مقبولیت عمومی داشته باشد، مخاطرات و تهدیدها نسبت به آن از ناحیه سودجویان و فرصت طلبان بیشتر خواهد شد.از جمله این مسائل ظهور امام زمان عج است که به منزله اعتقاد و باور عمومی مطرح شده است. از این رو پیشوایان دین برای جلوگیری از انحراف ها و کج روی هاو و به جهت آگاهی بخشی به مردم جهان و رفع تحیر از آنان برای ظهور و قیام او نشانه ها و علایمی را بیان کرده اند که به نشانه های ظهور شناخته می شوند.

نشانه های عام و خاص

نشانه های عام

آن دسته از نشانه ها و علایمی که شاخصه های کلی و عمومی دارند یعنی در قالب پدیده خاص، در برهه خاص و در افراد خاصی متصف نشده اند، «علایم عمومی» نامیده می شوند؛ نظیر احادیث و روایاتی که از احوال و اوضاع مردمان آخر زمان خبر می دهند و از انحرافات و کج روی هایی که در آن دوره رخ می دهد سخن به میان آورده اند که در واقع، نوعی بیان علایم و نشانه های ظهور امام زمان علیه السلام است، اما در قالب و معیار کلی و عمومی به عنوان نمونه:

«عَنْ اِبْنِ عَباس عَنْ رَسُولِ اللّه ِ صلی الله علیه و آله:
فِی حَدیثٍ اَنَّ اللّه َ اَوْحی اِلَیهِ لَیْلَهً اَسْری بِهِ اَنْ یُوصِیَ اِلی عَلِیِّ وَ اَخْبَرَهُ بِالْأَئِمّهِ
مِنْ وُلْدِهِ اِلی اَنْ قالَ وَ آخِرُ رَجُلٍ مِنْهُمْ یُصَلّی عِیسَی ابْنُ مَرْیَمَ خَلْفَهُ یَمْلأُ الاَْرْضَ
عَدْلاً کَما مُلِئَتْ جَورا وَ ظُلْما… فَقُلْتُ اِلهی وَ سَیِّدی مَتی یَکُوُنُ ذاکَ؟ فَاَوْحَی اللّه
ُ عَزَّوَجَلَّ اِلَیَّ: یَکُوُنُ ذالِکَ اِذا رُفِعَ الْعِلْمُ وَ ظَهَرَ الْجَهْلُ وَ کَثُرَ القِراءَهُ وَ قَلَّ الْعَمَلُ
وَ کَثُرَ الْقَتْلُ وَ قَلَّ الْفُقَهاء وَالْهادُونَ وَ کَثُرَ فُقَهاءُ الضَّلالهِ وَالْخَوْنَهِ… وَ کَثُرَ
الْجَورُ وَالْفَسادُ وَ ظَهَرَ الْمُنْکَرُ وَ اَمَرَ اُمّتُکَ بِهِ وَ نَهی عَنِ الْمَعْروُفِ….»

ابن عباس می گوید: «در شب معراج، مطالبی به رسول اکرم صلی الله علیه و آله وحی شد که باید به حضرت امام علی علیه السلام سفارش کند و به او در مورد ائمه بعد از آن حضرت که از فرزندانش هستند خبر داد؛ تا آن جا که فرمود: آخرین آن هانشانه هایی دارد؛ از جمله این که عیسی بن مریم پشت سرش نماز می خواند؛ زمین را پر از عدل و داد می کند، چنان چه پر از ظلم و جور شده باشد…
عرض کردم: خداوندا! آن کی خواهد شد؟ خداوند به من وحی کرد: هرگاه علم از میان برداشته شود و جهل و نادانی ظاهر شود؛ قرائت های قرآن زیاد اما عمل کم شود؛ قتل و کشتار زیاد شود، فقهاء و هدایت کنندگان واقعی کم شوند؛ علمای فاسق و خیانت کار زیاد شوند… جور و فساد زیاد شود؛ منکر ظاهر شود؛ امت تو امر به منکر و نهی از معروف کنند…
حضرت علی علیه السلام در جواب سؤال «صعصعه بن صوحان» ـ که از یاران آن حضرت بود . در باب دجال و خروجش، و پیرامون نشانه هایی از ظهور امام زمان علیه السلام، چنین فرمودند:

«فَاِنَّ عَلامَهَ ذلِکَ اِذا اَماتَ النّاسُ الصَّلاهَ
وَ اَضاعُوا الاَمانَهَ وَاسْتَحَلُّوا الْکِذْبَ، وَاکَلُوا
الرِّبا وَ اَخَذُوا الرُّشا وَ شَیَّدُوا البُنْیانَ وَ
باعُوا الدّین بِالدُّنْیا وَاسْتَعْمَلُوا السُّفَهاءَ
وَ شاوَرُوا النِّساءَ وَ قَطَعُوا الاَرْحامَ وَاتَّبَعُوا الاَهْواءَ، وَاسْتَخَفُّوا بِالدِّماءِ…».

علامت خروج و قیام دجال زمانی است که مردم نماز را ترک کنند و در میان مردم بمیرد، امانت ها را ضایع کنند؛ دروغ گفتن را حلال شمارند؛ ربا بخورند؛ رشوه بگیرند؛ ساختمان ها را محکم سازند و دین را به دنیا فروشند؛ مردمان کم عقل را بر کارها گمارند؛ زنان را در کارهای اجتماعی و شخصی طرف مشورت قرار دهند؛ قطع صله ارحام کنند؛ از هوا و هوس پیروی کنند و کشتار و خونریزی را کوچک شمارند…

نشانه های خاص ظهور مهدی

بعضی از نشانه ها و علایم ظهور، به صورت خاص و با شاخص های ویژه در افراد متعین، تبلور می یابد؛ مثلاً در روایات بسیاری ذکر شده است، که ظهور امام زمان علیه السلام در سال فرد و در روز فرد تحقق پیدا خواهد کرد.ظهور و خروج افرادی به نام «دجال» و «سفیانی» که مظهر ضلالت و گمراهی و نیز قیام افرادی مثل یمانی و سید خراسانی که سنبل هدایت هستند جزء علایم خاص شمرده می شود و در احادیث، با اسم و رسم و با ویژگی های مخصوص شان وارد شده است.

امام باقر علیه السلام فرمودند:

«تَنْزِلُ الرّایاتُ السُّودُ الَّتی تَخْرُجُ مِنْ
خُراسان اِلیَ الْکُوفَهِ، فَاِذا ظَهَرَ الْمَهدیُّ بَعَثَ اِلَیه بِالْبَیْعَهِ»

پرچم های سیاهی از ناحیه خراسان بیرون می آید و به جانب کوفه به حرکت درمی آید. پس چون مهدی ظاهر شود، اینان وی را دعوت به بیعت می کنند.»
و نیز امام باقر علیه السلام فرمود: «برای مهدی ما، دو نشانه است که از هنگامی که خداوند آسمان ها و زمین را خلق فرمود، سابقه ندارد: خسوف در شب اول ماه رمضان و کسوف در نیمه همان ماه. و این دو از زمانی که خداوند آسمان ها و زمین را خلق کرده است، این چنین وجود نداشته است.»

تاکید امامان بر تکذیب وقت‌گذاران

با این فرض که حتی ائمه معصومین(ع) از زمان ظهور بی‌اطلاع بوده‌اند می‌توان دریافت که چرا روایات فراوانی شیعیان را به تکذیب وقت‌گذاران توصیه فرموده است. برخی از این روایات عبارت است از:

1- رحمان بن کثیر می‌گوید: مهزم بر حضرت صادق(ع) وارد شد و گفت: فدایتان شوم مرا از زمان امری که منتظر آن هستیم(ظهور حضرت مهدی(عج)) خبر دهید. آن حضرت فرمود: «یا مهزم کذب الوقاتون». (وقت‌گذاران دروغ می‌گویند)

2- فضیل بن یسار از حضرت باقر(ع) درباره زمان ظهور پرسید. امام(ع) فرمود: کذب الوقاتون، کذب الوقاتون.»از جمله ادله محکم بر نامعلوم بودن وقت ظهور روایات فراوانی است که حادثه ظهور را ناگهانی ذکر کرده است. برخی از این روایات چنین است.

الف) اصلاح شدن امر ظهور یک شبه است.

حوادث بزرگ نیازمند مقدمات فراوانی است؛ اما درباره بزرگترین حادثه نظام هستی و برقراری حکومت عدل جهانی، خداوند تمام قدرت خویش را به نمایش می‌گذارد و تمام مقدمات را در یک شب فراهم می‌آورد. علی(ع) فرمود: قال سول‌الله(ص): المهدی منا اهل البیت یصلح الله له امره فی لیلهًْ؛ مهدی از ما اهل بیت(ع) است که خداوند امر ظهورش را در یک شب اصلاح می‌فرماید.» بی‌تردید فراهم شدن یک شبه و ناگهانی با تعیین وقت قبلی سازگار نیست.

حتماً بخوانید:

علت ظهور نکردن امام زمان (عج) چیست ؟

برای ظهور امام زمان (عج) آمادگی هایی لازم است و این آمادگی ها باید در سراسر دنیا وجود داشته باشد. تا انتها با ما همراه باشید تا شما را با موضوع ظهور…

ب) آمدن ناگهانی

همان‌طور که اشاره شد، ظهور حضرت مهدی در کلام پیامبر(ص) به قیامت تشبیه شده و در همان آیه مورد استشهاد، ناگهانی بودن از ویژگی‌های زمان رستاخیز است که خداوند می‌فرماید: «... لاتاتیکم الا بغتهًْ؛ و جز به طور ناگهانی به سراغ شما نمی‌آید.»

ج) آمدن چون شهاب فروزان

از جمله تشبیهاتی که معصومان(ع) برای ظهور حضرت مهدی(عج) کرده‌اند، تشبیه ظهور حضرت مهدی به شهاب ‌سنگ فروزان است. پرواضح است که آشکار شدن شهاب، غیرقابل پیش‌بینی و ناگهانی خواهد بود.
امام باقر(ع) پس از بیان غیبت حضرت مهدی(عج) فرمود: ثم یبدوکالشهاب الوقاد؛ سپس همانند شهابی آتشین آشکار خواهد شد.» همین تشبیه از طرف پیامبر اکرم(ص) نیز به این بیان ذکر شده است: «فعند ذلک یقبل کالشهاب الثاقب...»(در آن هنگام چون شهابی آتشین ظاهر می‌شود

ویژگی‌های زمان ظهور

البته آنچه مورد اشاره قرار گرفت، بدان معنا نیست که هیچ‌یک از جزئیات زمان ظهور بیان نشده بلکه در روایات معصومان(ع) بخشی از مطالب زمان ظهور آشکارا ذکر گردیده است؛ برای مثال شماری از ویژگی‌های آن واقعه بزرگ چنین است:

1- روز ظهور با جمعه مصادف خواهد بود.

امام صادق(ع) فرمود: «ویخرج قائمنا اهل البیت یوم الجمعه؛ قائم ما اهل بیت در روز جمعه ظهور خواهد کرد.»

2- روز ظهور با روز عاشورا مصادف خواهد بود.

امام باقر(ع) درباره عاشورا فرمود: «...و هذا الیوم الذی یقوم فیه القائم و این روز عاشورا روزی است که قائم(ع) در آن قیام خواهد کرد.»

3- سال ظهور فرد است.

امام صادق(ع) فرمود: «لایخرج القائم الا فی وتر من السنین...؛ قائم(عج) ظهور نخواهد کرد مگر در یکی از سال‌های فرد.»
البته جز موارد یاد شده محدوده‌های دیگری نیز برای زمان ظهور ذکر شده که هیچ‌یک به معنای تعیین زمان نیست.
اما اینکه خود حضرت مهدی(عج) چگونه از فرا رسیدن زمان ظهور آگاه می‌شود، بیانات متفاوت است. برخی بر این دلالت دارد که خداوند با الهام بر قلب مقدس آن حضرت وی را از زمان ظهور آگاه می‌سازد. بر اساس روایاتی دیگر، خداوند شمشیر آن حضرت را به زبان آورده، از آن طریق زمان ظهور را اعلام می‌دارد. در روایاتی نیز آمده است: پرچمی که آن حضرت هنگام قیام در دست خواهد داشت به قدرت و اذن الهی برافراشته شده، حضرت مهدی را از آغاز ظهور مطلع می‌سازد.البته جمع بین همه این موارد نیز ممکن است.
در پایان ذکر این نکته خالی از لطف نیست که از جمله علل مخفی بودن زمان ظهور را می‌توان دو مورد زیر بیان کرد:

1- با مخفی بودن آن، نوعی آزادی عمل برای همگان پیدا می‌شود. از سوی دیگر، چون وقت آن دقیقا معلوم نیست و در هر زمانی محتمل است، نتیجه‌اش حالت آماده‌باش دائمی است که آثار تربیتی فراوان دارد؛ چرا که اگر تاریخ تعیین می‌شد، هرگاه زمانش دور بود همگان در غفلت و غرور و بی‌خبری فرو می‌رفتند و هرگاه زمانش نزدیک بود، ممکن بود آزادی عمل را از دست داده، اعمالشان جنبه اضطراری پیدا کند.

2- از آنجا که یکی از حکمت‌های غیبت حضرت مهدی(ع) بیم از کشته شدن به دست دشمنان است، تعیین دقیق وقت ظهور با آن حکمت منافات خواهد داشت و یقینا دشمنان برای نابودی آن حضرت آماده خواهند شد.
کوتاه سخن اینکه با معین بودن وقت دیگر انتظار معنایی نخواهد داشت.