دلگرم
امروز: پنج شنبه, ۰۹ فروردين ۱۴۰۳ برابر با ۱۷ رمضان ۱۴۴۵ قمری و ۲۸ مارس ۲۰۲۴ میلادی
اعمال و وقایع ماه ذی القعده

اعمال پر ثواب در ماه ذی القعده

اعمال و وقایع ماه ذی القعده
1
زمان مطالعه: 13 دقیقه
ماه ذی القعده یکی از ماه‌های حرام است که خداوند متعال در قرآن از آنها یاد کرده است. ماه‌های حرام عبارتند از ذی القعده، ذی الحجه، محرم و رجب.

اعمال ذی القعده

این ماه اوّل ماه ‏های حرام است که حق تعالی در قرآن مجید ذکر فرموده و سیّد بن طاوس روایتی نقل کرده که ذی القعده در وقت شدّت و در سختی ها، محلّ اجابت دعا است .

خصوصیت ماه حرام

شیخ مفید رحمه الله روایت کرده که پیغمبر صلّی الله علیه و آله و سلّم فرمودند :هر کس در ماه حرام سه روز پنجشنبه و جمعه و شنبه را روزه بگیرد، خداوند برای او عبادت یک سال را بنویسد. همچنین روایت شده است نهصد سال که روزهای آن روزه و شب های آن در قیام باشد.از خصوصیات ماه‌های حرام این است که ثواب عمل خیر مضاعف و عقاب عمل حرام نیز دو چندان می‌گردد وجه تسمیه این ماه‌ها به حرام بودن، این است که در این ماه هرگونه خونریزی و کشتاری متوقف می‌گردد. این حرمت را اعراب جاهلیت نیز برای این ماه‌ها قائل بودند و در این ماه‌ها از هر گونه جنگ و ستیزی خودداری می‌کردند اسلام این آئین را امضاء کرد و مهر تاییدی بر آن زد.

فضیلت ماه ذی القعده

ماه ذی القعده، نخستین ماه از ماههای حرام است که در آنها جنگ، حتّی با دشمنان اسلام حرام است; مگر این که جنگ بر مسلمین تحمیل شود (سه ماه دیگر از ماههای حرام، ذی الحجّه، محرّم و رجب است).آتش بس در این چهار ماه وسیله ای برای آرامش جامعه و توفیق برای حجّ و عبادت، حلّ مشکلات اقتصادی و بازنگری در امر جنگ و یافتن نقطه پایان برای آن و سپس مرهم نهادن بر زخم های جانکاه ناشی از آن است.ماه ذی القعده، نخستین ماه از ماههای حرام است که در آنها جنگ، حتّی با دشمنان اسلام حرام است; مگر این که جنگ بر مسلمین تحمیل شود (سه ماه دیگر از ماههای حرام، ذی الحجّه، محرّم و رجب است).

آتش بس در این چهار ماه وسیله ای برای آرامش جامعه و توفیق برای حجّ و عبادت، حلّ مشکلات اقتصادی و بازنگری در امر جنگ و یافتن نقطه پایان برای آن و سپس مرهم نهادن بر زخم های جانکاه ناشی از آن است.ماهی است که زوّار خانه خدا از اطراف و اکنافِ جهان به سوی خانه خدا حرکت می کنند، گروهی به مدینه می روند و قبر پیغمبر اکرم(صلی الله علیه وآله) و قبور ائمّه هدی(علیهم السلام) را زیارت می کنند و آثار تاریخی که در جای جای این خاستگاه اسلامی وجود دارد را می بینند و غرق لذّات عمیق روحانی می شوند (هرچند نابخردان و جاهلان، بسیاری از این آثار عظیم و گرانقدر را از میان برده اند).

گروه دیگری راهی مکّه می شوند و با انجام مناسک «عمره تمتّع» در انتظار مراسم بزرگ عبادی سیاسی حج می نشینند و با طواف کعبه و شرکت در صفوف پرشکوه جماعت، روح و جانشان را تازه می کنند (خداوند این سفر روحانی را نصیب همه آرزومندان فرماید) تجدید یاد و خاطره آن، برای آنها که به این سفر رفته اند نیز لذّت بخش است.

«سیّد بن طاووس» در فضیلت این ماه می گوید:«ماه ذی القعده ماهی است که به هنگام شدّت و گرفتاری، زمان خوبی برای دعاست، و برای رفع ظلم و ستم و دعا بر ضد ظالم مؤثّر است».همچنین می گوید:«این ماه «ماه اجابت دعاها» نامیده شده است; لذا باید اوقاتش را غنیمت شمرد و در آن روزه حاجت گرفت».

شیخ عباس قمی رحمه الله تعالی علیه در مفاتیح الجنان قسمت اعمال ماه ذی القعده می فرماید: بدان که روایت شده که هر که در یکی از ماه‌های حرام سه روز متوالی که پنج شنبه و جمعه و شنبه باشد روزه بدارد ثواب نهصد سال عبادت برای او نوشته می شود و هم چنین در بخش اعمال ذی القعده مضاعف شدن ثواب و عقاب اعمال در ماه‌های حرام را که به آن اشاره شد ذکر می نماید.

مناسبت های ماه ذی القعده

نماز یکشنبه ذی القعده

در ماه ذی القعده عملی وارد شده که فضیلت بسیار دارد که بدین شرح است: در یکی از روزهای یکشنبه این ماه غسل کند و وضو بگیرد و چهار رکعت نماز بگذارد (دو نماز دو رکعتی) و در هر رکعت حمد یک مرتبه و اخلاص سه مرتبه و معوذتین (فلق و ناس) را یک مرتبه بخواند پس از نماز هفتاد مرتبه استغفار کند و استغفار را به ذکر شریف «لاحول و لاقوّه الّا بالله العلی العظیم» ختم نماید سپس بگوید «یا عزیز یا غفّار اغفرلی ذنوبی و ذنوب جمیع المؤمنین و المؤمنات فانّه لایغفر الذّنوب الّا انت»

برای این نماز ثواب زیادی ذکر شده از جمله اینکه رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمودند: هر که این نماز را بجا آورد: توبه اش مقبول، گناهانش آمرزیده شود، دشمنان او در روز قیامت از او راضی شوند، با ایمان بمیرد، دین و ایمانش از وی گرفته نشود؛ قبرش گشاده و نورانی گردد؛ والدینش از او راضی گردند؛ مغفرت شامل حال والدین او و ذریّه او گردد؛ توسعه رزق پیدا کند؛ ملک الموت با او در وقت مردن مدارا کند؛ به آسانی جان دهد و ..

میلاد امام رضا علیه السلام

روز یازدهم این ماه (ذی القعده) میلاد با سعادت امام هشتم علی بن موسی الرضا علیه السلام است.

شب نیمه ماه ذی القعده

شب مبارکی است و خداوند متعال نظر رحمت می فرماید بر بندگان خود و روایت نبوی در این زمینه داریم که مضمون آن چنین است: کسی که در این شب نیمه ماه ذی القعده به طاعت حق تعالی مشغول باشد برای او باشد اجر صد نفر روزه داری که ملازم شب باشد در این شب عظیم هر که حاجتی از خداوند متعال طلب کند به او اعطا خواهد شد ان شاء الله.

دحو الارض

روز بسیت و پنجم یکى از آن چهار روز است که در تمام سال به فضیلت روزه ممتاز است و در روایتى روزه‏اش مثل روزه هفتاد سال است و در روایت دیگر کفّاره هفتاد سالست و هر که این روز را روزه بدارد و شبش را به عبات بسر آورد از براى او عبادت صد سال نوشته شود و از براى روزه‏دار این روز هر چه در میان آسمان و زمین است استغفار کند و این روزى است که رحمت خدا در آن منتشر گردیده و از براى عبادت و اجتماع به ذکر خدا در این روز اجر بسیاریست و از براى این روز به غیر از روزه و عبادت و ذکر خدا و غسل دُو عمل وارد است:

۱- نمازی ‏که در کتب شیعه قُمیّین روایت شده و آن دو رکعت است در وقت چاشت در هر رکعت بعد از حمد پنج مرتبه سوره وَالشَّمْسِ بخواند و بعد از سلام نماز بخواند :

لا حَوْلَ وَلا قُوَّهَ اِلاَّ بِاللَّهِ الْعَلىِّ الْعَظیمِ‏

پس دعا کند و بخواند: یا مُقیلَ العَثَراتِ اَقِلْنى‏ عَثْرَتى‏، یا مُجیبَ‏ الدَّعَواتِ اَجِبْ دَعْوَتى‏، یا سامِعَ الْأَصْواتِ اِسْمَعْ صَوْتى‏،وَارْحَمْنى‏ وَتَجاوَزْ عَنْ سَیِّئاتى‏ وَما عِنْدى‏، یا ذَاالْجَلالِ وَالْأکْرامِ.

۲- خواندن این دعا است که شیخ در مصباح فرموده مستحبّ است خواندن آن :

اَللّهُمَ‏ داحِىَ الْکَعْبَهِ، وَفالِقَ الْحَبَّهِ وَصارِفَ اللَّزْبَهِ، وَکاشِفَ کُلِّ کُرْبَهٍ، اَسْئَلُکَ فى‏ هذَا الْیَوْمِ مِنْ اَیَّامِکَ الَّتى‏ اَعْظَمْتَ حَقَّها،

وَاَقْدَمْتَ سَبْقَها،وَجَعَلْتَها عِنْدَ الْمُؤْمِنینَ وَدیعَهً، وَاِلَیْکَ ذَریعَهً، وَبِرَحْمَتِکَ الْوَسیعَهِ،

اَنْ تُصَلِّىَ عَلى‏ مُحَمَّدٍ عَبْدِکَ الْمُنْتَجَبِ فِى الْمیثاقِ الْقَریبِ یَوْمَ‏ التَّلاقِ، فاتِقِ کُلِّ رَتْقٍ، وَداعٍ اِلى‏ کُلِّ حَقٍ‏ّ،

وَعَلى‏ اَهْلِ بَیْتِهِ الْاَطْهارِ الْهُداهِ الْمَنارِ، دَعائِمِ الْجَبَّارِ، وَوُلاهِ الْجَنَّهِ وَالنَّارِ، وَاَعْطِنا فى‏ یَوْمِنا هذا مِنْ عَطآئِکَ الَْمخْزُونِ غَیْرَ مَقْطوُعٍ وَلا مَمْنوُعٍ،

تَجْمَعُ لَنا بِهِ‏ التَّوْبَهَ وَحُسْنَ الْأَوْبَهِ، یا خَیْرَ مَدْعُوٍّ وَاَکْرَمَ مَرْجُوٍّ، یا کَفِىُّ یا وَفِىُّ، یا مَنْ لُطْفُهُ خَفِىٌّ، اُلْطُفْ لى‏ بِلُطْفِکَ، وَاَسْعِدْنى‏ بِعَفْوِکَ،

وَاَیِّدْنى‏ بِنَصْرِکَ، وَلا تُنْسِنى‏ کَریمَ ذِکْرِکَ بِوُلاهِ اَمْرِکَ، وَحَفَظَهِ سِرِّکَ، وَاحْفَظْنى‏ مِنْ‏ و شَوایِبِ الدَّهْرِ اِلى‏ یَوْمِ الْحَشْرِ وَالنَّشْرِ،

وَاَشْهِدْنى‏ اَوْلِیآئَکَ خُرُوجِ نَفْسى‏، وَحُلوُلِ رَمْسى‏، وَانْقِطاعِ عَمَلى‏، وَانْقِضآءِ اَجَلى‏، اَللّهُمَّ وَاذْکُرْنى‏ عَلى‏ طوُلِ الْبِلى‏،

اِذا حَلَلْتُ بَیْنَ اَطْباقِ الثَّرى‏،وَنَسِیَنِى النَّاسوُنَ مِنَ الْوَرى‏، وَاَحْلِلْنى‏ دارَ الْمُقامَهِ، وَبَوِّئْنى‏ مَنْزِلَ‏ الْکَرامَهِ، وَاجْعَلْنى‏ مِنْ مُرافِقى‏ اَوْلِیآئِکَ،

وَاَهْلِ اجْتِبآئِکَ وَاصْطِفآئِکَ، وَبارِکْ لى‏ فى‏ لِقآئِکَ، وَارْزُقْنى‏ حُسْنَ الْعَمَلِ قَبْلَ حُلوُلِ الْأَجَلِ، بَریئاً مِنَ الزَّلَلِ وَسوُءِ الْخَطَلِ،

اَللّهُمَّ وَاَوْرِدْنى‏ حَوْضَ نَبِیِّکَ مُحَمَّدٍ صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَ الِهِ، وَاسْقِنى‏ مِنْهُ مَشْرَباً رَوِیّاً سآئِغاً هَنیئاً، لا اَظْمَأُ بَعْدَهُ وَلا اُحَلَّأُ وِرْدَهُ، وَلا عَنْهُ اُذادُ،

وَاجْعَلْهُ لى‏ خَیْرَ زادٍ، وَاَوْفى‏ میعادٍ یَوْمَ یَقوُمُ الْأَشْهادُ، اَللّهُمَّ وَالْعَنْ جَبابِرَهَ الْأَوَّلینَ وَالْآخِرینَ، وَبِحُقوُقِ اَوْلِیآئِکَ الْمُسْتَاْثِرینَ،

اَللّهُمَّ وَاقْصِمْ دَعآئِمَهُمْ، وَاَهْلِکْ‏ واَشْیاعَهُمْ وَعامِلَهُمْ، وَعَجِّلْ مَهالِکَهُمْ، وَاسْلُبْهُمْ مَمالِکَهُمْ، وَضَیِّقْ‏ عَلَیْهِمْ مَسالِکَهُمْ،

وَالْعَنْ مُساهِمَهُمْ وَمُشارِکَهُمْ، اَللّهُمَّ وَعَجِّلْ فَرَجَ‏ اَوْلِیآئِکَ، وَارْدُدْ عَلَیْهِمْ مَظالِمَهُمْ، وَاَظْهِرْ بِالْحَقِّ قآئِمَهُمْ، وَاجْعَلْهُ‏ لِدینِکَ مُنْتَصِراً،

وَبِاَمْرِکَ فى‏ اَعْدآئِکَ مُؤْتَمِراً، اَللّهُمَّ احْفُفْهُ بِمَلائِکَهِ النَّصْرِ، وَبِما اَلْقَیْتَ اِلَیْهِ مِنَ الْأَمْرِ فى‏ لَیْلَهِ الْقَدْرِ مُنْتَقِماً لَکَ حَتّى‏ تَرْضى‏،

وَیَعوُدَ دینُکَ بِهِ وَعَلى‏ یَدَیْهِ جَدیداً غَضّاً، وَیَمْحَضَ الْحَقَ‏ مَحْضاً، وَیَرْفُِضَ الْباطِلَ رَفْضاً، اَللّهُمَّ صَلِّ عَلَیْهِ وَعَلى‏ جَمیعِ آبائِهِ،

وَاجْعَلْنا مِنْ صَحْبِهِ وَاُسْرَتِهِ، وَابْعَثْنا فى‏ کَرَّتِهِ، حَتّى‏ نَکوُنَ فى‏ زَمانِهِ‏ مِنْ اَعْوانِهِ، اَللّهُمَّ اَدْرِکْ بِنا قِیامَهُ، وَاَشْهِدْنا اَیَّامَهُ،

وَصَلِّ عَلَیْهِ، [على‏ مُحَمَّد] وَارْدُدْ اِلَیْنا سَلامَهُ، وَالسَّلامُ عَلَیْهِ [عَلَیْهِمْ‏] وَرَحْمَهُ اللَّهِ وَبَرَکاتُهُ.

و بدانکه میرداماد رحمه الله در رساله اربعه ایّام خود در بیان اعمال روز دَحْوُالارض فرموده که زیارت حضرت امام رضاعلیه السلام در این روز افضل اعمال مستحبّه وآکَدِ آداب مَسْنُونه است و همچنین زیارت آن حضرت در روز اوّل ماه رجب الفرد نیز به غایت مؤکّد و مَحْثُوثٌ عَلَیْهِ است.

شهادت امام جواد علیه السلام

روز آخر این ماه روز سوگ و ماتم اهل بیت علیهم السلام می باشد از آنجا که جواد الائمه علیه السلام در این روز به زهر معتصم عباسی علیه اللعنه به شهادت رسیدند، امام محمد تقی علیه السلام معروف به جواد الائمه علیه السلام در کاظمین کنار جد بزرگوارشان باب الحوائج موسی بن جعفر علیهما السلام به خاک سپرده شدند و مرقد مطهرشان زیارتگاه عاشقان و محبان است خداوند ما را از پیروان واقعی اهل بیت علیهم السلام قرار دهد.



این مطلب چقدر مفید بود ؟
5.0 از 5 (1 رای)  

دیدگاه ها

اولین نفر برای ثبت دیدگاه باشید !


hits