آموزش توالت رفتن
بعضی پدر و مادرها در آموزش توالت رفتن به بچه ها عجله می کنند و دلشان می خواهد هرچه زودتر از شر عوض کردن پوشک خلاص شوند. این عجله به خصوص در والدینی که به مساله نجس و پاکی حساس هستند، بیشتر دیده می شود...با دلگرم همراه باشید.
البته کسانی که این آموزش را زودتر شروع می کنند یا پشتکار لازم برای انجام آن را ندارند و آموزش را نیمه کاره رها می کنند، نه تنها مدت یادگیری کودکشان را افزایش داده اند بلکه به جای خلاصی از پوشک، باید ساعت ها وقت خود را صرف شستشو و ضدعفونی کردن لباس ها و رختخواب و شاید هم فرش خانه شان کنند. آموزش توالت رفتن شاید به نظر ساده بیاید اما اگر اصول و قاعده اش را ندانیم و رعایت نکنیم، عذا ب آور خواهد بود. بحث بر سر بهترین سن آموزش توالت به بچه ها زیاد است.
شما چه سنی را پیشنهاد می کنید؟
آموزش توالت رفتن وقتی باید انجام شود که بدن کودک از لحاظ فیزیکی آمادگی پذیرش آن را داشته باشد. یک نوزاد نمی تواند دفع خود را کنترل کند و حتی نمی فهمد خودش را خیس کرده اما کمی که بزرگ تر می شود، از خیس بودن پوشکش احساس ناراحتی می کند چون از آن آگاه می شود. پس تا آگاهی پیدا نشود، نمی توان انتظار کنترل را داشت. به مرور توانایی مثانه بچه ها برای نگهداری ادرار افزایش می یابد و روز تعداد دفعشان کمتر می شود. کودکان از ۱۸ ماهگی به بعد، کم کم یاد می گیرند که خود را کنترل کنند.
بیشتر کودکان بین ۲ تا ۳ سالگی آمادگی این مهارت را دارند ولی بچه هایی هم هستند که در ۲۰ ماهگی کنترل دفع خود را در روز پیدا می کنند. والدین نباید تحت تاثیر حرف های مردم قرار بگیرند؛ اگر کسی می گوید کودک من در یک سالگی به تنهایی توالت می رفت، به این معنی نیست که خود کودک این کنترل فکری و فیزیکی را داشته، بلکه یعنی آن پدر و مادر متوجه حالت های کودک خود می شده اند و او را به دستشویی می رسانده اند. کودک باید به تدریج این مهارت نسبتا پیچیده را یاد بگیرد، نیاز به توالت رفتن را درک کند و بتواند خود را تا رسیدن به دستشویی و خارج کردن لباس نگه دارد.
آموزش صحیح توالت رفتن چگونه است؟
اول لازم است به فرزندتان در مورد این قضیه توضیح دهید و مثلا بگویید ادرار و مدفوع چه هستند. برای اینکه کودک گیج نشود، بهتر است ببینید چقدر با این واژه ها آشنایی دارد. حتما حالت های او را هنگام دفع می شناسید؛ وقتی گوشه ای کز کرده و دارد در پوشکش مدفوع می کند یا حالت ادرار کردن گرفته است، به سراغش بروید و به او بگویید که می دانید مشغول چه کاری است. این زمان بهترین موقع آموزش مفاهیم است: «داری پی پی می کنی؟
بدو برویم پوشکتو عوض کنم. کثیف شدی، باید بریم توالت بشورمت تمیز بشی و پوشک خشک برات بپوشونم» وقتی این داستان مرتب و چند بار در روز تکرار شود، او تفاوت بین پوشک خیس و خشک را می فهمد. اگر کودکتان به شما می گوید در حال ادرار یا مدفوع است، حرفش را نشنیده نگیرید زیرا او این موضوع را گفته تا پاسخ فوری عوض کردن پوشک را بگیرد. اگر این مفهوم را درک کند، سررشته کار را در دست گرفته اید اما باید رابطه بین احساس دفع و رفتن به توالت را بفهمد.
از فصل تابستان استفاده کنید
فصل تابستان، بهترین زمان برای گرفتن کودک از پوشک است. کودک را تشویق کنید اگر ادرار یا مدفوع دارد، بگوید. چند ساعت در روز او را باز بگذارید.
به او آموزش دهید
برای کودکتان یک صندلی توالت کوچک بخرید و به او یاد دهید که هر زمان احساس نیاز کرد، روی آن بنشیند. میتوانید این صندلی را در حمام، دستشویی یا اتاق خود کودک قرار دهید.
مثل بزرگترها با او رفتار کنید
اگر فرزندتان به تکامل مغزی رسیده اما هنوز توالت رفتن را نیاموخته، او را همراه با خواهر یا برادرزادههایتان به مسافرت ببرید. بودن در کنار کودکان بزرگتر و دیدن آنها باعث میشود کودک شما نیز از رفتارهای آنها تقلید کند. فقط مراقب باشید رقابت ایجاد نشود یا اگر فرزندتان اختیار خود را از دست داد، مسخرهاش نکنید.
اجازه ندهید بیش از ۱۰دقیقه روی صندلی بنشیند
اگر از کودکتان خواستید روی صندلی توالت بنشیند، اما ۱۰دقیقه گذشت و او کاری نکرد، مجبورش نکنید تا همچنان روی صندلی بماند. صندلی توالت او را جمع کنید و ساعتی بعد دوباره از او بخواهید این کار را انجام دهد.
به او اطمینان دهید
برخی کودکان از مدفوع یا ادرارکردن میترسند چون هنوز نمیدانند بدن آنها مواد مضر را دفع میکند و فکر میکنند قسمتی از بدنشان را از دست میدهند. ماجرا را برای آنها توضیح دهید تا ترسشان از بین برود.
لباسهای راحت تن او کنید
وقتی توالت رفتن را به کودک آموزش میدهید لباسهای راحت تن او کنید تا بتواند بلافاصله آنها را دربیاورد. فاصله زمانی بین حس کودک برای توالت رفتن و انجام این کار گاهی بسیار کوتاه است. در تابستان فقط یک شورتک پای او کنید تا بلافاصله بتواند آن را دربیاورد.
تشویقش کنید
برای آموختن پاکیزگی باید کودک را تشویق کرد. تشویقهای زبانی مثل «تو بزرگشدهای» «مایه افتخار هستی» در کنار تشویقهای عملی! مثلا هر بار که کودکتان ادرار یا مدفوعش را کنترل کرد، به او امتیاز بدهید و بعد از هر ۱۰-۵ امتیاز برایش هدیه بخرید.
پوشکهای شورتی بخرید
در طول زمانی که قرار است پاکیزگی را به فرزندتان آموزش دهید، از پوشکهای شورتی استفاده کنید تا هم مطمئن باشید همهجا را کثیف نمیکند هم بتواند در صورت تمایل فورا آن را درآورد.
سرزنش نکنید
شاید کودک برای چند روز اختیار مدفوع و ادرارش را به دست بیاورد اما بعد از آن دوباره نتواند خود را کنترل کند. در این صورت او را سرزنش نکنید و فقط مرتب توالترفتن را به او یادآور شوید.
ترسهایش را از بین ببرید
اگر کودکتان از ریختن آب بعد از اجابتمزاج میترسد، به او آموزش دهید آب برای شستن و پاککردن است و وقتی روی توالت نشسته آسیبی به او نخواهد زد.
عصرها او را کنترل کنید
کودکان در ۳ سالگی تقریبا کنترل ادرار و مدفوع را میآموزند اما باز هم کنترل این مساله طی شب کار آسانی نیست و بیشتر کودکان یا آنقدر هوشیار نیستند که خود را کنترل کنند یا توانایی برخاستن از خواب را ندارند. شبها کودکتان را پوشک کنید و برای چند ماه عصرها که او را میخوابانید، مراقب کنترل ادرارش باشید. اگر لباسهای او هنگام بیدارشدن خشک بودند، یعنی شبها هم می?شود خیالتان راحت باشد.
پس اینکه می گویند باید یک هفته وقت صرف کرد درست است اما تئوری قضیه را باید از مدت ها قبل به مرور برحسب درک کودک توضیح داد و بدون برنامه نمی شود آموزش توالت را شروع کرد.
کاملا درست است. وقتی حس کردید آماده فراگیری این مهارت است و وقتی می گوید ادرار یا مدفوع دارد که پوشکش خشک است و هنوز آن را کثیف نکرده، لازم است این آمادگی ذهنی را به او بدهید که بزرگ شده و می خواهید برایش یک توالت پلاستیکی زیبا به عنوان جایزه بخرید تا مانند بزرگ ترها روی آن بنشیند و توالت کند.
با ترفندهایی که اغلب والدین بلد هستند، طوری رفتار کنید که گویا یک واقعه مهم تاریخی قرار است اتفاق بیفتد. خوشحالی کنید و با شادی همراه کودک به خرید یک توالت بروید. پوشک ها را با کمک کودک جمع کنید و بگویید از این به بعد فقط شب ها و موقع خواب از آنها استفاده می کنید. وقتی به خانه آمدید، توالت را به او بدهید و بخواهید تا تمرین کند. دو اصل مهم «صبوری» و «تشویق های لفظی و پاداش های کوچک اما به جا» می توانند به شما کمک کنند در پایان هفته از پشتکارتان نتیجه بگیرید.
برخی اتفاق ها را نادیده بگیرید و کودک را تنبیه نکنید به جای این، در حضور دیگران به خصوص مادربزرگ و پدربزرگ ها که برای بچه ها عزیز و مهم اند، بگویید: «دختر یا پسرمون بزرگ شده و دیگه پوشک نداره و خودش می ره دستشویی». جایزه و تشویق بعد از هر بار دفع در توالت فراموش نشود. اگر کودک ببیند بعد از دستشویی سیفون می زنید و دست هایتان را با صابون می شویید و خشک می کنید، این کار را یاد می گیرد و این اصل بهداشتی مهم در او نهادینه می شود. جایزه می تواند یک صابون مایع زیبا و طرح دار کارتونی باشد که بعد از هر بار دستشویی به عنوان پاداش از آن استفاده کند و حتما نباید گران یا خاص باشد.
منبع:بیتوته،دکتر حمید ارشدی
مجله اینترنتی دلگرم
مرجان امینی
- برچسبها
- توالت رفتن
- دست شویی
- زمان آموزش
دیدگاه ها