دلگرم
امروز: جمعه, ۱۰ فروردين ۱۴۰۳ برابر با ۱۸ رمضان ۱۴۴۵ قمری و ۲۹ مارس ۲۰۲۴ میلادی
فرق لر و بختیاری در چیست ؟
88
زمان مطالعه: 10 دقیقه
فرق لر و بختیاری چیست ؟ آیا میدانید تفاوت بختیاری با لر در چیست ؟ در ادامه از مجله دلگرم به تفاوت های اصلی لر و بختیاری پرداخته ایم .

فرق لر و بختیاری

چیزی که واضح و روشن است ،اینست که بررسیهای زبان شناسی و فرهنگی، نشان دهنده پیوستگی قومی لرها با دیگر اقوام ایرانی به ویژه شعبه پارسی است. لران قدیمی ترین قبایل آریایی ایران زمین می باشند که از روزگاران کهن در نواحی غرب وجنوب غرب و در امتداد دامنه های زاگرس ساکن بوده و هستند .

فرق لر با بختیاری

آیا لر و بختیاری با هم فرق دارند ؟

معرفی قوم لر

لُر قومی ایرانی است که در غرب و جنوب غربی ایران زندگی می‌کنند. زبان لری خویشاوند نزدیک زبان فارسی و به همراه فارسی از دسته باختری زبان‌های ایرانی است. ویژگی‌های زبان لری نشان می‌دهد که چیرگی زبان‌های ایرانی در منطقه کنونی لرستان در دیرینه‌شناسی باستان بیشتر از سوی ناحیه پارس صورت گرفته نه از سوی ناحیه ماد.

گویش‌های زبان لری نزدیک‌ترین گویش‌های ایرانی به زبان فارسی هستند. زبان لری همانند زبان فارسی نواده‌ای از زبان پارسی میانه است و واژه‌های آن همانندی بسیاری با فارسی دارد. ریشه زبان‌های ایرانی لری (بختیاری، خرم‌آبادی) مانند زبان فارسی به پارسی میانه (زبان ساسانیان) و از طریق پارسی میانه به پارسی باستان (زبان هخامنشیان) برمی‌گردد.

برخی اقوام لر کوچک در قرن دوازدهم هجری شمسی از نواحی کردنشین عراق کوچ کرده و در لرستان ساکن شدند. برخی گویش‌های زبان لری مانند لری خرم‌آبادی نیز تحت تأثیر زبان کردی قرار گرفته‌اند اما لرها مردمانی هستند که از نظر قومی جزئی از مردم کرد به‌شمار نمی‌آیند و خویشاوندی لرها با مردمان کردتبار تنها در ایرانی بودنشان است.

گویشهای لری

بروجردی ، ملایری ،نهاوندی ،وغیره

شهرهای مهم این مناطق (لر نشین)

  • خرم آباد
  • بروجرد
  • ایلام
  • کهگلویه وبویر احمد
  • یاسوج
  • چهار محال وبختیاری

فرق بختیاری با لر

بختیاری ها لر هستند

آشنایی با مردم بختیاری

مردم بختیاری یا لرهای بختیاری یا ایل بختیاری از مردمان ایرانی به‌شمار می‌آیند که در جنوب غربی ایران در غرب چهارمحال و بختیاری، شرق خوزستان، جنوب لرستان و غرب اصفهان زندگی می‌کنند. بختیاری‌ها به گویش بختیاری که یکی از گویش‌های زبان لری است صحبت می‌کنند.

دسته بندی ایل بختیاری

ایل بختیاری از دو شاخه چهارلَنگ و هفت‌لَنگ تشکیل شده‌است، که چهارلنگ خود به ۵ باب و هفت‌لنگ به ۴ باب تقسیم می‌گردد و هر باب نیز از چندین طایفه تشکیل می‌شود. این تقسیمات که نمودار سازمانی ایل بختیاری خوانده می‌شود، به قرن شانزدهم میلادی بازمی‌گردد و بر مبنای نظام خاص طبقاتی و مالیاتی طوایف بختیاری سازمان یافته‌است .

آخرین حکومت لرها نیز به کریمخان زند میرسد .او از طوایف لر ساکن ملایر بود و بعد از دوره 40 ساله حکومت زندیه با به قدرت رسیدن این فردخائن و عقده ای(آغا محمد خان قاجار) و جانشینان بیکفایت و بی لیاقت و وطن فروش قاجاریه اکثر نواحی ایران جدا گشت. ولی ... آغا محمد خان ،بانی سلسله قاجاریه ،به علت کینه ای که از لر های زندیه در دل داشت نسبت به همه لرها با دیده دشمنی می نگریست واسباب ضعف این قوم را به هر نحوی که توانست فراهم آورد چنانکه برخی از طوایف لرستان را به قزوین کوچانید . همچنین چون والیان لرستان را رقیبی خطر ناک میپنداشت در تضعیف آنها کوشید.

بختیاریهای اصیل

منظور از بختیاریهای اصیل کسانی اند است که در مر کز منطقه ی بختیاریهاساکن باشند و کمترین مخلوط شدن در فرهنگ و زبان اطرافیان خصوصا لرها را داشته باشند .

در سیاست ،تفکرات یک لر اصیل با یک بختیاری به کل متفاوت است می توانید همین یک مسئله را به عنوان یک پژوهشی در نظر گرفته و به تحقیق بپردازید و تفاوت را حس کنید با سر زدن به وبلاگها و سایتهای دو طرف و یا سوال کردن از لر وبختیاری در زمینه ی سیاسی و عقاید دینی و غیره ......

گویش لری خاوری :شامل گویش های بختیاری ،دزفولی، شوشتری ،وغیره

تفاوت لر با بختیاری

لر و بختیاری فرق میکنن؟

جمعیت بختیاریها

بختیاریها از قدیم الایام یکی از بزرگترین و پرجمعیت ترین ایلات ایران بوده اند. امروزه مردمان بختیاری به سه گروه دسته بندی می شوند :

  • عشایر کوچنده:

ایل بختیاری به عنوان بزرگترین و پرجمعیت ترین ایل کشور شنــاخته شده است و عشایر کوچنده ی آن شامل ۵۰ طایفه، ۴۸۸۹ مال، ۲۷۹۶۰ خانوار، ۱۸۱۷۷۷ نفر می باشد.

  • روستانشینان:

بر اساس سرشماری عمومی نفوس و مسکن سال ۱۳۷۵ تعداد ۶۵۷۱۸۱ نفر یا ۶۲ درصد جمعیت ساکن در مناطق بختیاری نشین در مناطق روستایی و عشایریی سکونت دارند.

شهرنشینان:

علاوه بر جمعیت شهرنشین در محدوده ی بختیاری بخش قابل توجهی از جمعیت شهرهای اهواز، آبادان، شوشتر، دزفول، هفتگل، رامهرمز، ماهشهر، امیدیه، بهبهان، شهرکرد، بروجن، فرخشهر، اصفهان، فـلاورجان، فـولادشهر، زرین شهـر، شـاهین شهـر، نجف آباد، خمینی شهر، مبارکه، شهرکهای اطراف اصفهان و . . . را بختیاری ها تشکیل می دهند. بر اساس سرشماری عمومی نفوس ومسکن سال ۱۳۷۵ وباتوجه به مهاجرت بختیاریها به شهرهای فوق الذّکر با توجه به رشد جمعیت، در حال حاضر بختیاریها بالغ بر ۲ میلیون نفر جمعیت را به خود اختصاص می دهند.

تفاوت گویش در زبان لری و بختیاری

گویش لری بختیاری که تفاوتی با لری خرم آبادی دارد در الیگودرز و روستاهای اطراف و طایفه های چهار لنگ بختیاری رایج است.

در ملایر ونهاوند و تویسرکان به لری و لکی سخن گفته می شود در ایلام هم در قسمت های شمالی آن که همرز با کرمانشاه است لکی بیشتر رایج است و در قسمت های دیگر لری سخن میگویند وطوایف لک که در نواحی شمال استان بسر میبرند ،طایفه مکی که بین کرمانشاه وهیلان زندگی میکنند و به لهجه کردی جنوبی تکلم میکنند که شبیه لهجه کلهر است ودر قمسمت جنوبی استان کردان شوهان هستند که به لهجه کردی کرمانجی سخن میگویند.

در کهگیلویه وبویر احمد وچهار محال بختیاری تا لر های ممسنی همه به گویش لری با اختلاف های اندکی سخن میگویند البته گروههای مهاجری هم بوجود دارد که بگویش های دیگری سخن میگویند و بیشتر مردمان لری سخن می گویند

فرق لر با بختیاری

تفاوت بختیاری و لر

فرق رقص لری و بختیاری

رقص لری دیگر پدیده‌های فرهنگ مردم از مفاهیم اساسی زندگی اقوام ایرانی منشأ گرفته و در نتیجه سازگار و همگام با ساختار معیشتی، فکری و اخلاقی قومی هستند .

  • رقص لری

در مناطق لرنشین ایران، رقص‌های بسیار گوناگونی وجود دارد. دستمال بازی، رقصهای چپی یا چوپی، «سنگین سما» با ضرب و کمانچه یا با دهل و سرنا، رقص سه پا که تندتر از رقص سنگین سما است، رقص دو پا با ریتم کندتر، رقص دو نفره با چوب (تَرکَه بازی یا چووبازی) که نمایشی رزمی است از مهم‌ترین شیوه‌های رقص لری هستند. از دیگر شیوه‌های کمتر مرسوم می‌توان به رقصهای برزگری به هنگام درو کردن محصولات، رقص آهنگین «پا پشت پا»، رقص «سوار سوار» رقص مرگ که به هنگام مصیبت اجرا می‌شود، اشاره کرد. این رقص در میان لرهای لرستان فیلی(لُر کوچک) به نام چَمَریونه و نزد بختیاریها و لرهای جنوبی (لر بزرگ) در سوگ خویشاوندان نزدیک اجرا می‌شود.

  • رقص بختیاری

صدای ساز تُشمال و زنان و مردانی که دایره وار و با تکان دادن دستمال های رنگارنگ و با حرکاتی موزون می رقصند، مشخصهٔ مراسم عروسی و شادی در بین لرهای بختیاری است. زنان با لباسهای رنگارنگ محلی و مردان با شلوار دَبیت و چوقا می رقصند و هراز گاهی صدای کِل زدنِ زنها و گالِهٔ مردان به گوش می‌رسد.

رقصی که فقط توسط مردان انجام می‌شود چو بازی است که به آن تَرکه بازی و جنگنومه هم می گویند. در این رقص تنها دونفر مرد شرکت کرده و بقیه در اطراف آن‌ها ایستاده و به نوبت وارد رقص می‌شوند. یکی از دونفر چوب بزرگی که به آن دِرَک می گویند و دیگری یک عدد ترکهٔ نازک را در دست دارند .

دیگر رقص های بختیاری

  1. رقص سه پا
  2. چهار دستمالی
  3. رقص هِی دِتِه
  4. جیران جیران
  5. رقص مجسمه
  6. رقص دوپا

فرق لباس لری و بختیاری

لباس سنتی لری برگرفته از جغرافیا، فرهنگ، دین و هزاران سال همزیستی با طبیعت مردمان لُرتبار در گذشته و حال و از نمادهای مهم مردم لُر می‌باشد .

لباس بانوان لُر

  • بون زاٛلفی: کلاهی کوچک و بسیار زیبا که با سکه‌های قدیمی تزیین شده و از آن آویزان شده‌اند، این کلاه رنگی بافته می‌شود.
  • لٱچٱک (گولڤٱنی):گُلوَنی (Golvani) نوعی سربند مخصوص از واژه «گلبندی» با تبدیل حرف «ب» به «و» و حذف حرف «د» گرفته شده‌است و به نوعی پارچه ابریشمی رنگین اطلاق می‌شود.
  • گلونی، روسری لُری
  • جومه: پیراهنی بلند که سینه را به‌طور کامل پوشانده و تا مچ دست آستین آن کشیده شده و از پایین هم تا مچ پا بلند است.
  • پاپوش: شلواری است شبیه به شلوار جافی مردان با این تفاوت که جنس آن بسیار نرم‌تر و از جنس‌هایی مانن ابریشم دوخته می‌شود و پاچهٔ آن از پاچه شلوار کردی کمی بازتر و راحت‌تر است.
  • کاله: نوعی کفش است که برای زنان به ان آژ گفته می‌شود.
  • کوڤلنجاٛ:نیم‌تنه‌ای است که روی پیراهن بلند می‌پوشند و از پارچه زری یا مخمل دوخته می‌شود .

لباس مردان لُر

  • ستره: سِتره یا قَوه نام قبای مخصوصی است که اندازه آن تا زیر زانو بوده و مردان لر بیشتر آن را در مراسم رسمی استفاده می‌کنند.
  • کلاه نمدی: نوعی کلاه مردانه است. به دو شکل مخروطی و استوانه‌ای هستند.
  • سربند:پارچهٔ چهارگوشی که به شکل عمامه به دور سر یا به دور کلاه می‌بستند. امروزه از نوعی سربند به نام «چفیه» استفاده می‌شود.
  • «چۊخا» نوعی بالا پوش مردانه که همواره داری آستین کوتاه است و از پشم گوسفند بافته می‌شود

لباس لرهای بختیاری

لباس بختیاری نماد عشایر بختیاری است و در سراسر قلمرو بختیاری از غرب اصفهان و شرق لرستان تا شرق، شمال شرق و جنوب شرق خوزستان رواج دارد. این لباس برای مردان شامل کلاه خسروی، چوقا، شلوار دبیت، گیوه و گاهی پوشش کت مانند کُردین می‌شود.

اجزای عمده لباس زنانه بختیاری شامل روسریهای مینا و لچک، زیرلچکی (بُن نایی) پیراهن زنانه (جووه)، شلوار قری و کفش (اُرسی) است .

با تشکر از همراهی شما عزیزان با مجله دلگرم :
فرق لر با بختیاری از سوالات بسیار زیاد شما عزیزان است که تا بحال هیچکس به جواب اصلی این سوال نپرداخته است. ما سعی بر آن داشته ایم تا با ریشه یابی این دو قوم بزرگوار به تفاوت های لر و بختیاری بپردازیم حال از شما عزیزان خواستاریم تا در قسمت کامنت ها دیگر فرق های بختیاری و لر را با ما در میان بگذارید و بگویید که آیا بختیاری همان لر است ؟



این مطلب چقدر مفید بود ؟
3.6 از 5 (88 رای)  

۲۵ دیدگاه

شما هم می توانید نظرات خود را ثبت کنید

مرزیانی | ۲ ماه پیش
همه با افتخار لُرباغیرت و مهربان هستیم
4
3
فرهادی | ۳ ماه پیش
درود ، تعجب است که شهر اولین ها یعنی شهر مسجدسلیمان را در ردیف شهرهائی که لرهای بختیاری در آن ساکن هستند ذکر نکردید
6
10
علی حسین رحیمی پردنج | ۳ ماه پیش
سلام همه یکی هستند
4
6
علی حسین رحیمی پردنج | ۳ ماه پیش
سلام هیچ تفاوتی در لر و بختیاری نیست همه یکی اند .لرها (بختیاری.فیلی.م
مسنی.لیرابی)هما
ن عیلامیان قدیم می باشند
8
6
امیرعلی | ۴ ماه پیش
موافقم
3
3
بابک | ۴ ماه پیش
همه ایما لریم لر اوراکو و لر ایراکو نداریم هممو یکیم پشت یکه بگریم سفت بویم روز تنگ ارسه لر بهمئیم
7
16
علی | ۵ ماه پیش
من‌ لر هستم .بخدا این بحث‌ها به جایی نمیرسه.ما همه اقوام ایرانی هستیم.همه ما ادمییم.قومیت ما هویت ما نیست.هویت ما خدمتی است که به جامعه بشری و‌ این زمین می کنیم.هویت ما طرز فکر و شیوه زندگی ماست.همه انسان ها از افریقا اومدن.جغرافیا و شرایطش ما را محکوم‌ کرده که اینی باشیم که هستیم.هیچکس از خودش چیزی نداره که بهش افتخار کنه.همه چی بر اساس تصادف بوده و هست.من دوست داشتم بجای این که لر باشم تو یه خانواده پولدار تو منهتن نیویورک‌ بزرگ میشدم.ایا امکانش هست؟آگاهی روز دانایی است.بجای این بحث‌ها بیایید کتاب بخونیم.وقتمون‌ تو دنیا کمه.از اون بیشترین بهره را ببریم.
6
21
استاد کامپیوتر | ۵ ماه پیش
لرها دو برادر بودن که در مناطق و نواحی لرستان بودند و بر اثر یک موضوعی خاص از هم جدا و برادر بزگتر به زگرس و دامنه ها ی زاگرس کوچ میکند و از انجاست که به دو دسته میشوند
دسته باردر کوچک را لر کوچک و دسته برادر بزرگتر را لر بزرگ که لر کوچک شامل فرزندان و نوادگان برادر کوچک ترند و به انها لر لرستانی میگوند لر بزرگ فرزندان و نوادگان برادر بزرگترند که به انهنا لر بختیاری میگویند
6
12
خان لرستان محمودی | ۵ ماه پیش
سلام آقا بنده به عنوان یک لر می گویم که این دو قوم جداست و نمیشه این بختیاری‌ها هر جا رفتن اونجا بختیاری بشه ، بنده لر ازنا هستم و کل مردم ازنا گویش لری خرم آبادی دارند و گویش بختیاری ندارند
9
16
سامان حاجیوند | ۸ ماه پیش
ضمن عرض سلام و احترام خدمت هم تباران
عزیز قابل توجه افرادی که ایگون بختیاری لری نی خونه هم بختیاری جاایزنن
بنده اول به عنوان یه لربعدبختیاری ایگوم سخت دراشتباهین مااصالت خومون دونیم نیازی نی
افرادکم خردوکینه توزمث ایساومویادآوری کنین
همه باافتخارلریم به کوری چشم حسودا
7
34
Sasan | ۹ ماه پیش
سلام
با همه احترامی که برای برادران لر دارم و افتخار میکنم که یک قوم بااصالت و باغیرت و غیور هستند بعنوان یک بختیاری ، بختیاری ها اصلا لر نیستند و لر خواندن آنها فقط و فقط بخاطر احترامی است که قوم بزرگ لر لطف کردند افتخاری به قوم بختیاری دادند لرها فقط بخاطر احترام بختیاری ها را افتخاری لر بزرگ خواندند ولی در واقع این دو قوم هیچ ارتباطی با هم ندارند و با همه احترام و افتخاری که برای قوم بزرگ ، با اصالت و با غیرت لر دارم بعنوان یک بختیاری هیچ وقت خودم را یک لر نمیدانم چون قوم من بختیاری از این قوم بزرگ جداست
54
32
پاسخ ها:
امیر اردلان | ۸ ماه پیش
سلام
با کمال احترام نظر شما اشتباه هست
ریشه و جد بزرگ همه ی لر ها یکی هست و زبانشون هم با اینکه تفاوت هایی داره توی یه دسته قرار می گیره.
برای من جالبه که کرد های مثلا سوریه رو بگیم با مثلا کرد های کرمانشاه که اینقدر تفاوت دارند مخصوصا در زمینه زبانی، هم دیگه رو یکی می دونند.
بعد شما در مورد هم قوم خودت که همسایت هم هست و همه زبان شناس ها و مردم شناس ها یکی بودن شما رو تایید می کنن این حرف رو میزنی.
7
44
Guest | ۹ ماه پیش
زنده باد
2
10
بختیاری سلطان کشور | ۲ سال پیش
بنظر من بختیاری ها خیلی بالاتر از لرها هستند و بین این ها فاصله هست و باید از هم جدا شوند چون ما بختیاری هستیم و از لرها خیلی بالاتریم من به این کار ایمان دارم👊
339
117
پاسخ ها:
Lor | ۱ سال پیش
تو به اصیل ترین قوم ایران داری توهین میکنی .اینکه بختیاری ها قوم بزرگی هستند هیچ شکی درش نیست ولی هیچ موقع از لر ها بالاتر نیستن همه لریم ودر یک حد و اندازه . تو
33
205
***10127183 | ۹ ماه پیش
بختیاریها و لر ها جفتمان یکی هستیم اگر تو بخواهی جدایمان کنی لر نیستی
11
75
زهرا | ۸ ماه پیش
موافقم باید از هم جدا باشن ما بختیاریها خیلی بالاتریم لرها هم خبن ولی جدا باشیم بهتره
56
22
بختیاری | ۲ سال پیش
بختیاری و لک و... همه لر هستن ✍️
44
212
پاسخ ها:
زهرا | ۸ ماه پیش
خیر خودتون نچسبید ب بختیاریها
41
19
ارسلان رزمجودشمنزیار | ۲ سال پیش
با سلام، چرا بختیاری رو از قوم لر جدا میکنید، من از ممسنی هستم، یا مماسن قدیم طوایف بویر عباسی و بویر قلندری نام هاي قديم بویر احمد، طوایف شبانکاره، طوایف کرایی، ممبینی و مکوندی و حتی ایل سنجابی و ممسنی های سیستان و بلوچستان، ممسنی های افغانستان و ممسنی های پاکستان همه ریشه در مماسن قدیم دارند که همه به لری صحبت می‌کنند، مگر می‌شود اطراف قوم بختیاری لرهای لرستان و کهگیلویه، ممسنی و بویراحمد باشد ولی بختیاری لری صحبت کند و لر نباشد،
21
176
پاسخ ها:
lorestanat | ۲ سال پیش
بویراحمد هیچ ربطی به مماسن قدیم نداره .بویر تنها ایلی هست که اسم باستانیشو حفظ کرده چون یکی از مناطق عیلام باستان بوده که هرودت ازش نام برده درست نیست که برای اینکه برای خودمون تاریخ بسازیم به ایلات دیگه دستبرد بزنیم معلوم هم نیست که ممسنی های امروزی همون مماسن قدیم باشن اتفاقا برعکس ممسنی زیر مجموعه بویراحمد بوده که از بویراحمد جدا شد هنوز خیلی از طوایفمون بین ممسنی ها هستن.
20
56
مستانه | ۲ سال پیش
من لر بختیاری. به لر بودنم‌ افتخار میکنم.
14
235
سعید | ۲ سال پیش
غرب اصفهان لرنداشته بعدازانقلاب کوچ کردندبه اونجا
148
37
پاسخ ها:
فرهاد | ۲ سال پیش
اکثر شهرهای اصفهان و حتی بیشتر مردم اصفهان به زبان لری بختیاری صحبت میکنن و از قدیم اونجا بودن و هستن و خواهند بود، به کوری چشم حسودان و بدخواهان قوم لر
34
239
ولی | ۹ ماه پیش
عزیزم محمود افغان که یادت نرفته وچه بلایی بسر اصفهان برد اگه سپاه غیرت مند بختیاری نبود که....هرچند که مردم ایران خیلی زود فداکاری روفراموش میکنن
8
64

hits