دلگرم
امروز: سه شنبه, ۲۹ اسفند ۱۴۰۲ برابر با ۰۸ رمضان ۱۴۴۵ قمری و ۱۹ مارس ۲۰۲۴ میلادی
موسیقی تلفیقی(فیوژن)چیست؟
1
زمان مطالعه: 6 دقیقه
موسیقی تلفیقی:موسیقی تلفیقی(فیوژن)گونه‌ای از موسیقی که نتیجه تلفیق دو یا چند فرهنگ موسیقایی است. موسیقی تلفیقی ترجمه اصطلاح موسیقی فیوژن است که در اصل و ابتدا به ترکیب موسیقی جز با فانک و راک گفته می‌شده است.

موسیقی تلفیقی

موسیقی تلفیقی(فیوژن)گونه‌ای از موسیقی که نتیجه تلفیق دو یا چند فرهنگ موسیقایی است. موسیقی تلفیقی ترجمه اصطلاح موسیقی فیوژن است که در اصل و ابتدا به ترکیب موسیقی جز با فانک و راک گفته می‌شده است.در موسیقی تلفیقی همواره تلاش در به هم رساندن موسیقی در دهکده جهانی موسیقی است به عنوان مثال می‌توان به تلفیق موسیقی ایرانی و موسیقی کلاسیک غربی در آلبوم (مولانا و باخ) اثر داود آزاد یا تلفیق موسیقی اصیل آذربایجان با موسیقی جز که توسط عزیز مصطفی زاده در آذربایجان صورت می‌گیرد، اشاره کرد.با دلگرم همراه باشید.

موسیقی تلفیقی یا فیوژن چیست ؟

عباس مهرپویا از آغازگران موسیقی تلفیقی در ایران بود.مهرپویا موسیقی را با آموختن عود از نوازنده‌ای عرب آغاز کرد و بعدها از آموزگارانی ایتالیایی و آلمانی گیتار زدن را آموخت اما نقطه عطف کار او زمانی‌ست که به هند سفر کرد و سیتار نواختن را فرا گرفت و پس از آن آهنگ های بسیار متفاوتی را با نوای ساز سیتار و با آواز به سبک خاص خویش ارایه کرد. او در زمان خود تنها نوازنده چیره دست سیتار درایران بود و با تسلطی که بر آن داشت، کوشید که نوای این ساز را با نوای سازهای دیگر تلفیق کند و ملودی‌های تازه‌ای را بسازد. از دیگر نقش‌های مؤثر در شکل گیری موسیقی تلفیقی ایران، می‌توان به محسن نامجو، حامد نیک پی ، لیلا فروهر و بعضی گروه‌های راک ایرانی مانند اوهام و باراد اشاره داشت.

تا دهه‌ 1960 که هنوز ژانرهای موسیقی این چنین در هم تنیده نبودند کسی به خود این دردسر را هم نمی‌داد که بخواهد واژه‌ی فیوژن را تعریف کند. بلوزمن‌ها بلوزشان را می‌نواختند. جزمن‌ها سولوهای طولانی‌شان را بداهه‌پردازی می‌کردند و گروه‌های راک هم هر سال به فکر تهیه‌ آلبوم‌هایی بودند که ترانه‌های پرفروش بیشتری داشته باشد. ولی انتهای دهه‌ی 60 نقطه‌ای بود که جز و راک نمی‌توانستند به سادگی از کنار هم عبور کنند. بیتلز با آلبوم‌هایش تعریف موسیقی راک به عنوان « هنر» را تغییر داده بود. گروه‌های بعد از بیتلز می‌خواستند تا جایی که می‌توانند «هنری» باشند. فروش به تنهایی برایشان کافی نبود.

موسیقی تلفیقی یا فیوژن چیست ؟

از آن طرف، موسیقی جز هم به نقطه‌ای بی‌برگشت رسیده بود. در یک طرف، هنرمندان جز آزاد (Free Jazz) و جز آوانگارد بودند که هنوز کارشان را می‌کردند و کاری به این که چقدر پول در می‌آورند نداشتند. از طرفی جزمن‌های سنتی‌تری مثل مایلز دیویس بودند که احساس می‌کردند کارشان تکراری شده است.در واقع ایده‌ی اولیه موسیقی فیوژن، به تعریف مشهورش یعنی تلفیق جز و راک، یک ایده‌ی تجاری بود که یکی از روسای کمپانی کلمبیا به مایلز دیویس پیشنهاد کرد: یعنی وارد کردن اِلِمان‌هایی از موسیقی فانک و راک داخل موسیقی جز.

ریتم‌های پیچیده‌ی موسیقی فانکی «جیمز براون» و اسلای اند فمیلی استون (Sly and Family Stone) و سولوهای طولانی و خلاقانه‌ی «جیمی هندریکس» در آلبوم الکتریک لیدی لند (Electric Ladyland) دیویس را متقاعد کرد که راک و جز می‌توانند نقاط اشتراک دیگری به جز پس‌زمینه‌ بلوزی‌شان پیدا کنند. نتیجه‌ تلاش مایلز برای تلفیق این دو موسیقی دو آلبوم In a Silent Way و Bitches Brew در سال های 69 و 70 بود. این دو آلبوم کارنامه‌ هنری مایلز را احیا کرده، موزیسین‌های فوق با استعدادی مثل جان مک لافلین (گیتار)، چیک کوریا (کیبورد) و تونی ویلیامز (درامز) را به صحنه معرفی و نقطه‌ی آغاز موسیقی فیوژن شدند.

پس از این دو آلبوم، دهه ی 70 پر شد از آلبوم‌های دیگری از خود مایلز و بقیه‌ی نوازنده‌های بسیار تکنیکی که عناصری از راک و فانک را با جز در هم می‌آمیخت. نتیجه‌ی تاریخی ایجاد این جریان ازبین‌رفتن محبوبیت جز به صورت کلاسیک‌تر آن و البته انتشار کلی آلبوم‌های حوصله سربر و طولانی هم بود. ولی مایلز حق داشت. او به هر حال سرنوشت موسیقی را یک بار دیگر تغییر داده بود.

زیر سبک های فیوژن

هنوز به پاسخ مشخصی در مورد چیستی فیوژن نرسیدیم. این طور نیست؟

اگر فیوژن صرفاً به نوعی خاص از تلفیق جز و راک گفته شود، پس تکلیف باقی انواع تلفیق چیست؟

آن همه موسیقی‌دان که از کشورهای مختلف دور هم جمع می شوند و موسیقی ملی کشورهای‌شان را با هم مخلوط می‌کنند تا به صدای جدیدی برسند، کیهان کلهرها، یویوما ها، عالم قاسم‌اف ها، نصرت فاتح علی‌خان ها...آن ها را در چه گروهی باید دسته بندی کرد؟

موسیقی تلفیقی یا فیوژن چیست ؟

دسته‌بندی‌ها در مورد چیستی موسیقی فیوژن به شکل اعصاب‌خردکنی متناقض به نظر می‌رسد. یا دسته‌بندی به شدت محدود است، مثل مدخل ویکیپدیای موسیقی فیوژن، که آن را همان ترکیب جز و راک می‌داند. یا بسیار وسیع است که همه‌ی موسیقی‌های مختلفی که با هم تلفیق شده اند -حتی فولک راک و رپ متال- را جز زیرژانرهای موسیقی فیوژن حساب کرده است. این گیج‌کنندگی البته تا حدی طبیعی است. فیوژن بیش تر از این که یک تعریف علمی باشد یک اصطلاح جاافتاده است. اصطلاحی که به نسبت زمان و مکان می‌تواند تعریف متفاوتی پیدا کند.

ولی شاید دقیق‌ترین تعریف برای فیوژن یا همان موسیقی تلفیقی چنین جمله‌ای باشد: «موسیقی‌ای که عناصر دو یا چند موسیقی که اشتراکات و تفاوت‌های مشخصی با هم دارند را با هم ترکیب کرده تا به صدای نویی برسد.» هر چند این تعریف جامع است. ولی همچنان مانع نیست. چون رپ و متال هم به صورت خاص هم تفاوت‌ها و هم اشتراکات تاریخی، فرهنگی‌ای با هم دارند. ولی رپ-متال را نمی‌توان جزء موسیقی فیوژن حساب کرد. یا بهتر بگوییم، اصولا کسی این کار را نمی‌کند. بنابراین فیوژن و چیستی آن، معمولا در مواجهه با تک آلبوم ها یا پروژه‌های خاصی تعریف می‌شود که دو موسیقی –که معمولا تفاوت‌هایشان بیشتر از شباهت‌هایشان است- را با هم تلفیق می‌کند.

خواهشمنديم اگر سوال يا نکته‌اي براي مطلب موسیقی تلفیقی

در ذهن شما باقي مانده است، آن‌را در قسمت نظرات با ما و ساير کاربران به اشتراک بگذاريد

مجله اینترنتی دلگرم

مرجان امینی

Save



این مطلب چقدر مفید بود ؟
5.0 از 5 (1 رای)  

دیدگاه ها

اولین نفر برای ثبت دیدگاه باشید !


hits