هنگام زایمان یا زمان خروج جفت، ممکن است یک پارگی در دیوارۀ رحم و اغلب در محل برش سزارین قبلی به وجود بیاید که به این عارضه پارگی رحم میگویند.
پارگی کامل شامل همۀ لایههای دیوارۀ رحم میشود و عواقب آن میتواند برای مادر و جنین وخیم باشد. خوشبختانه این پارگیها بسیار کم اتفاق میافتد و در زنانی که عمل سزارین قبلی، جراحی رحم یا پارگی رحم نداشتهاند، بسیار نادر است.
اکثر پارگیهای رحم در طول زایمان اتفاق میافتد، اما میتواند پیش از شروع زایمان نیز رخ دهد. در این مطلب از دلگرم با علائم این پارگیها، دلایل و درمان آنها آشنا خواهید شد.
پارگی رحم معمولاً در مراحل اولیۀ زایمان اتفاق میافتد، اما ممکن است شما و پزشک فوراً متوجه علائم آن نشوید. اولین علامت وجود یک پارگی معمولاً اختلال در ضربان قلب جنین است.
به همین دلیل، زنانی که بعد از سزارین قبلی، زایمان طبیعی را انتخاب میکنند، هنگام زایمان نیازمند مراقبت مداوم جنین و کنترل ضربان قلب او هستند.
علائم پارگی رحم در دوران بارداری چیست؟
پارگی رحم در مادر نیز میتواند علائمی مانند درد شکم، خونریزی شدید واژن همراه با علائم شوک مانند افت شدید فشار خون، تند شدن ضربان قلب مادر، حالت غش و از حال رفتن و حتی درد قفسۀ سینه را ایجاد کند که به علت تحریک دیافراگم است.
در نتیجۀ آن خونریزی داخلی اتفاق میافتد که البته پزشک یا سایر کادر درمانی باید به آن حساس باشد. همچنین ممکن است در صورت پارگی رحم هنگام زایمان، انقباضات زایمان کند یا متوقف شود.
دلایل پارگی رحم در زمان حاملگی چیست؟
اکثر پارگیهای رحم در محل برش سزارین قبلی به وجود میآید و پارگیها به این دلیل در طول زایمان ایجاد میشود که یک زخم، بیشتر احتمال دارد تحت فشار ناشی از انقباضات زایمان از هم باز شود. اگر شما یک سزارین معمولی با برش عرضی در قسمت تحتانی رحم داشتهاید و پزشک، زایمان طبیعی پس از سزارین را برای شما مناسب تشخیص داده است
احتمالاً ریسک پارگی رحم هنگام زایمان برای شما بسیار پایین خواهد بود. از سوی دیگر، اگر سزارینی با برش «کلاسیک» داشتهاید که برشی عمودی است و به بخش بالایی و عضلانیتر رحم میرسد، ریسک بسیار بالاتری برای پارگی رحم وجود دارد و باید برای سزارین برنامهریزی کنید.
احتمال پارگی رحم میتواند برای زنانی که دیگر انواع جراحیهای رحم مثل جراحی برداشتن فیبروئیدها یا جراحی برای اصلاح شکل رحم را داشتهاند نیز وجود دارد. اگر سابقۀ پارگی رحم دارید، باید برای عمل سزارین شما برنامهریزی شود. بسیار غیرمعمول است رحمی که سابقهی جراحت و پارگی نداشته است، دچار پارگی شود، اما گاهی این اتفاق میافتد.
مهمترین دلایل پارگی رحم در دوران بارداری
عواملی که احتمال این مشکل را بالا میبرند شامل موارد زیر است:
- داشتن زایمانهای متعدد قبلی؛ پنج زایمان یا بیشتر
- چسبندگی جفت خیلی عمیق
- بزرگ شدن بیش از حد رحم به دلیل افزایش مایع آمنیوتیک یا بارداری چندقلو
- جدا شدن زودرس جفت
- بارداری طولانیمدت و نوزاد بزرگجثه
- آسیب به رحم در شرایطی مثل تصادف ماشین
- پارگی کیسۀ آب
چگونه پارگی رحم تشخیص داده می شود؟
بیشتر علائمی که در بالا به آنها اشاره شد، غیر اختصاصی هستند که تشخیص بیماری را دشوار میسازد. تشخیص فقط پس از لاپاراتومی، که یک عمل جراحی برای باز کردن دیواره شکم است، تأیید می شود. معمولاً اگر علائم و نشانه هایی از دیسترس جنینی وجود داشته باشد و مشکوک به پارگی رحم باشد، لاپاراتومی فوری انجام می شود.
ضربان قلب غیر طبیعی جنین و کاهش حرکت با تست بیوفیزیکال پروفایل نشان دهنده دیسترس جنینی است. برخی ممکن است از مانیتورینگ فشار داخل رحمی استفاده کنند. با این حال، برای جلوگیری از عوارض زایمان انجام عمل جراحی اورژانسی و زایمان توصیه می شود.
درمان پارگی رحم
در صورت پارگی رحم هنگام زایمان، احتمالاً نوزاد از طریق یک عمل سزارین اضطراری به دنیا آورده میشود. اگر آسیب به رحم مادر زیاد باشد و امکان کنترل خونریزی برای تیم پزشکی وجود نداشته باشد، برای حفظ سلامت مادر، سریعاً و با عمل هیسترکتومی؛ Hysterectomy، رحم برداشته خواهد شد.
ولی در صورت جدی نبودن آسیب ممکن است رحم خودبهخود ترمیم شود. در پارگی رحم معمولاً مادر خون زیادی از دست داده و نیازمند دریافت خون است. همچنین پس از زایمان، آنتیبیوتیکهای لازم برای جلوگیری از عفونت تزریق خواهد شد.
بعد از عمل برای بهبود جراحی سزارین و همچنین به دلیل از دست دادن مقدار زیادی خون، باید به اندازۀ کافی استراحت کنید، حتی اگر تحت عمل هیسترکتومی قرار نگرفته باشید. ممکن است احساس ضعف و سرگیجه داشته باشید و نباید سعی کنید خیلی زود به تنهایی از تخت بیرون بیایید.
وقتی به خانه میروید باید استراحت زیادی داشته باشید، غذاهای مغذی بخورید، مقدار زیادی مایعات بنوشید، مکمل آهن بخورید و همۀ توصیههای پزشک خود را با دقت دنبال کنید.
در صورت پارگی رحم در یک بارداری، در بارداریهای بعدی مجبور خواهید بود که به صورت سزارین زایمان کنید، به همین دلیل، سابقهٔ پزشکی خود را در اولین معاینات بارداری در اختیار پزشک قرار دهید.
پرسش و پاسخ های متداول درباره پارگی رحم در بارداری
1. آیا می توانید پارگی رحم را در دوران بارداری پیش بینی کنید؟
استحکام زخم را می توان در مراحل بعدی بارداری هنگامی که سونوگرافی یا تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI) برای اندازه گیری ضخامت رحم انجام می شود، ارزیابی کرد. با این وجود، معمولاً اسکن انجام می شود تا ناهنجاری هایی از قبیل جفت کم ارتفاع و عدم تشخیص یا پیش بینی احتمال پارگی رحم بررسی شود.
راه های مناسب برای کم شدن حالت تهوع در بارداری
2. آیا پارگی رحم به مادر و نوزاد آسیب می رساند؟
پارگی رحم بعید است در صورت درمان به موقع به مادر آسیب برساند. اما می تواند عوارض جدی مانند فقدان اکسیژن در جنین ایجاد کند. این خطر در مورد سزارین برنامه ریزی شده کمتر است. با این حال، تأخیر در مراقبت های پزشکی و خونریزی شدید ممکن است باعث آسیب مادر شود.
3. شانس بارداری بعد از پارگی رحم چیست؟
امکان حامله بودن پس از پارگی رحم وجود دارد. با این حال، ممکن است خطر افزایش پارگی رحم را بار دیگر به همراه داشته باشد و احتمال بارداری ممکن است براساس میزان آسیب ناشی از پارگی تغییر کند.
اگرچه پزشک ممکن است پس از سزارین، زایمان واژینال را توصیه کند، اما در صورت داشتن سابقه پارگی رحم در دوران بارداری قبلی توصیه نمی شود.
ممکن است شما به مراقبت های پزشکی اضافی نیاز داشته باشید، و پزشک ممکن است قبل از زایمان برای جلوگیری از خطر پارگی رحم سزارین انتخابی را توصیه کند.
4. دهانه رحم چیست؟
دریچه رحم پارگی ناقص است که دیواره رحم آنقدر نازک شود که کودک از طریق عضله نازک رحم قابل مشاهده باشد. هنگامی ایجاد می شود که لایه سروزی بیرونی رحم به نام پریمتریوم آسیب نبیند، اما لایه های داخلی (میومتر و اندومتر) پاره شوند. این امر در نهایت منجر به پارگی رحم بر اثر فشار می شود.
با این شرایط، خطر پارگی رحم در بارداری های بعدی افزایش می یابد، بنابراین پزشکان برای جلوگیری از عوارض رحم، عمل پیوند لوله رحم را پیشنهاد می کنند.
اگر پزشک فکر کند که به اندازه کافی برای شما بی خطر است، پارگی رحم مانع از برنامه ریزی برای تولد واژینال نخواهد شد. در مورد آن با پزشک خود صحبت کنید، تمام اطلاعات لازم از جمله، سابقه پزشکی دقیق یا زایمان های قبلی و جراحی ها را ارائه دهید. برای بهبود احتمال زایمان موفقیت آمیز، به ارائه دهندگان مراقبت های بهداشتی با تجربه و آموزش دیده بروید.
دیدگاه ها