چسبندگی جفت و عوارض جبران ناپذیر این عارضه روی مادر و جنین

چسبندگی جفت چیست ؟

در صورت وجود چسبندگی جفت، بارداری در ردیف بارداری‌های پرخطر محسوب می‌شود. هرچند در موارد معدودی این مشکل ایجاد می‌شود، اما نیاز به مراقبت‌های بیشتری دارد.

در این مقاله از مجله دلگرم با علائم، تشخیص و عوارض مرتبط با چسبندگی جفت آشنا شوید.

احتمال بروز چسبندگی جفت

چند دقیقه پس از زایمان، جفت به شکل طبیعی از دیوارۀ رحم جدا و از رحم خارج می‌شود. هنگامی که چسبندگی جفت وجود داشته باشد، جفت از دیوارۀ رحم جدا نمی‌شود و این اتفاق می‌تواند باعث خونریزی شدید شود.

در صورت تشخیص چسبندگی جفت، احتمالاً نیاز به انجام سزارین زودهنگام و در ادامه، انجام عمل هیسترکتومی برای خارج کردن بخشی از رحم یا کل آن است.

با افزایش آمار سزارین در دهه‌های اخیر، شیوع چسبندگی جفت نیز بیشتر شده است. موارد زیر باعث افزایش احتمال چسبندگی جفت در بارداری می‌شود:

سابقۀ سزارین یا هر نوع عمل جراحی رحم: با انجام هر بار عمل جراحی رحم، حتی عمل خارج کردن کیست‌های خوش‌خیم رحم یا فیبروئید (Fibroids)، احتمال بروز چسبندگی جفت افزایش می‌یابد.

به همین دلیل است که انجام سزارین در موارد غیرضروری از نظر پزشکی توصیه نمی‌شود.

1. جفت سرراهی: اگر بخشی از جفت یا تمام آن، دهانۀ رحم را بپوشاند یا به بخش پایینی رحم چسبیده باشد که به آن جفت سرراهی می‌گویند، خطر بروز چسبندگی جفت افزایش می‌یابد.
2. زایمان‌های پیشین: با هر بار زایمان، خطر بروز چسبندگی جفت افزایش می‌یابد.
3. عارضه‌های دیگر رحم: درصورتی‌که فیبروئید رحم یا بافت زخم در دیوارۀ رحم شما وجود دارد، احتمال بروز چسبندگی جفت بیشتر است.
4. سیگار کشیدن: سیگار کشیدن خطر بروز مشکلات مربوط به جفت را افزایش می‌دهد.
5. سن: در زنان دارای ۳۵ سال و بیشتر، بروز چسبندگی جفت شایع‌تر است.

تشخیص چسبندگی جفت

چسبندگی جفت معمولاً نشانه‌ای ندارد. در نتیجه، گاهی پزشک تا هنگام زایمان نیز متوجه وجود این مشکل نخواهد شد، اگرچه ممکن است پزشک بتواند از طریق سونوگرافی در دوران بارداری متوجه این مشکل شود.

خونریزی از واژن در سه ماهۀ سوم بارداری نیز می‌تواند یک نشانۀ هشداردهنده باشد. اگر در سه ماه آخر بارداری، خونریزی از واژن را مشاهده کردید، فوراً با پزشک خود تماس بگیرید. اگر خونریزی شدید است، با اورژانس تماس بگیرید یا فوراً به بیمارستان مراجعه کنید.

اگر پزشک احتمال چسبندگی جفت را بدهد، می‌تواند با انجام سونوگرافی یا MRI، نحوۀ چسبیدن جفت به دیوارۀ رحم را بررسی کند.

این دو روش بدون درد است و برای شما و جنین خطری ندارد. همچنین پزشک ممکن است با انجام آزمایش خون، افزایش سطح آلفافتوپروتئین را در خون بررسی کند. چسبندگی جفت می‌تواند سطح این پروتئین را در خون افزایش دهد.

علت چسبندگی جفت

زایمان های مکرر، جفت سر راهی (جفتی که پایین تر از حالت عادی خود در رحم قرار گیرد)، کورتاژ های خشن، بارداری های چندقلو و سن بالای مادر در دوران بارداری از مهمترین عوامل چسبندگی جفت است.

برداشتن تومور های خوش خیم و سزارین های قبلی نیز از دیگر عوامل مهم چسبندگی جفت است.دکتر غفاری اضافه کرد: هرچه تعداد سزارین های یک فرد بیشتر باشد احتمال بروز چسبندگی جفت نیز بیشتر می شود.

علائم چسبندگی جفت

چسبندگی جفت سبب افزایش احتمال خون ریزی در سه ماهه سوم بارداری، از دست رفتن مقدار زیادی خون و در نهایت مرگ مادر باردار می شود.

با انجام سونوگرافی های داخلی و MRI می توان به وجود این نوع چسبندگی پی برد.

متخصص فلوشیپ و آنکولوژی زنان افزود:
در صورت تشخیص چسبندگی جفت در مادر باردار، اقدامات لازم جهت خارج کردن جفت از رحم به صورت اضطراری با همکاری تمامی تیم درمان از جمله متخصصین زنان و زایمان، کلیه و مجاری ادراری، جراحان عمومی، تیم بیهوشی، اتاق عمل و واحد بانک خون انجام می شود.

عوامل افزایش دهنده خطر ابتلا به چسبندگی جفت

عوامل زیر خطر ابتلا به چسبندگی جفت را در بارداری زیاد می کنند:

1- سابقه قبلی انجام عمل جراحی رحم

اگر قبلا سزارین و یا عمل جراحی رحم را انجام داده باشید، خطر ابتلا به چسبندگی جفت در شما زیاد می شود. هر چه تعداد عمل های جراحی رحم بیشتر باشد، خطر چسبندگی جفت نیز بیشتر می شود.

2- وضعیت قرار گرفتن جفت

اگر جفت به طور کامل و یا کمی روی دهانه رحم قرار گرفته باشد (جفت سر راهی) و یا در قسمت پایینی رحم باشد، خطر چسبندگی جفت زیاد می شود.

3- سن مادر هنگام حاملگی

چسبندگی جفت در زنان باردار بالاتر از 35 سال، بیشتر است.

4- زایمان های قبلی

خطر چسبندگی جفت با هر بار زایمان بیشتر می شود.

5- بیماری های رحم

اگر دچار یک ناهنجاری و یا جای زخمی روی دیواره داخلی رحم (آندومتر) باشید، خطر چسبندگی جفت افزایش می یابد.

توده های غیرسرطانی رحم که به طرف حفره رحم برآمده می شوند (فیبروم های زیر مخاطی رحم) نیز خطر چسبندگی جفت را افزایش می دهند.

بیشت بخوانید :

آیا با جفت پایین میشه طبیعی زایمان کرد ؟

جفت قدامی چیست و چه عوارضی برای مادر و جنین دارد ؟

انواع موقعیت جفت در بارداری از نظر ظاهری و محل قرار گیری

جفت خلفی چیست / همه چیز درباره جفت خلفی

درجه بندی جفت در دوران بارداری و آشنایی کامل با هرکدام

جفت قدامی چیست و چه عوارضی برای مادر و جنین دارد ؟

گرید جفت چیست ؟ چگونه گرید جفت بر زایمان اثر می گذارد ؟

علائم و درمان باقی ماندن جفت بعد از سقط یا سزارین

عوارض چسبندگی جفت

در صورت وجود چسبندگی جفت، ممکن است پزشک تاریخی را برای انجام سزارین و خارج کردن رحم به همراه جفت تعیین کند

ااین کار باعث می‌شود که از خونریزی بیش از حد پیشگیری کرد که ممکن است جان مادر را تهدید کند.

بنابراین ممکن است حتی در حدود هفتۀ ۳۴ بارداری برای فرد تاریخ سزارین تعیین شود تا نیازی به انجام سزارین اورژانسی نباشد.

پزشک گاهی هنگام زایمان این مشکل را تشخیص می‌دهد.

درصورتی‌که هنگام زایمان، جفت خارج نشود و خونریزی شدید وجود داشته باشد، ممکن است چسبندگی جفت دلیل آن باشد که این وضعیت بسیار خطرناک است و در چنین شرایطی، احتمالاً چند واحد خون به مادر تزریق خواهد شد و گاهی پزشک ناچار می‌شود با برداشتن رحم یا هیسترکتومی جلوی خونریزی را بگیرد.

در صورت تشخیص چسبندگی جفت، زایمان باید در بیمارستانی انجام شود که بخش مراقبت‌های ویژۀ نوزادان داشته و برای کنترل خونریزی شدید مجهز باشد.

اگر چسبندگی جفت تشخیص داده شود، در موارد خاص، ممکن است پزشک با استفاده از تکنیک‌های خاصی برای کنترل خونریزی و در عین حال حفظ کردن رحم اقدام کند.

اگر مادر باردار قصد دارد مجدداً باردار شود، باید این موضوع را پیش از نزدیک شدن به تاریخ زایمان با پزشک خود مطرح کند.