اختلالات رشد جنین : ۱۰ علت پایین بودن رشد جنین چیست؟

وزن نرمال جنین چقدر است؟

در هفته15 جنین روزی 5 گرم ؛ در 15 هفتگی 15-20 گرم و در 34 هفتگی 30-35 گرم وزن میگیرد.(پس نتیجه میگیریم جنین از 34 هفتگی به بعد بیشتر وزن میگیرد.)
وزن نرمال در جنین رسیده یعنی جنین هایی که از 37 هفته و 6 روز تا 41 هفته و 6 روز ب دنیا آمده ند حدود 2.500 تا 4000 گرم است.

محدودیت رشد جنین یعنی چی؟

وقتی جنین نسبت به سن حاملگی وزن کمتری داشته باشد گفته میشود اون نوزاد محدودیت رشد دارد.
حدود 25-60 درصد این جنین ها رشد خوبی دارند ولی به دلیل گروه نژادی یا وزن و قد والدین کوچک هستند.

محدودیت رشد جنین

دو مدل محدودیت رشد وجود دارد:

1. قرینه
2. غیر قرینه

تفاوت محدودیت قرینه و غیر قرینه در چیست؟

در محدودیت قرینه دور سر و دور شکم هردو به یک نسبت کم هستند.ولی در محدودیت غیر قرینه رشد شکم کمتر از رشد دور سر است.

محدودیت قرینه:

در اوایل حاملگی اتفاق هایی باعث کم شدن تعداد سلول ها و کوچکتر بودن آنها میشود مثل تماس با مواد شیمیایی عفونت های ویروسی یا اختلالات کروموزومی.(ولی اگر غربالگری های سه ماهه اول و سه ماهه دوم را انجام دادید از بابت اختلالات کروموزومی نگرانی نداشته باشید.)

محدودیت غیر قرینه:

معمولا در اواخر حاملگی دیده میشود و بدلیل نارسایی جفت دراثر بالا رفتن فشار خون ایجاد میشود در این نوع محدودیت رشد مقدار زیادی از اکسیژن و گلوکزی(قند ساده خون) که به جنین انتقال میابد به مغز میرود.و مقدار کمی از اکسیژن و گلوکز باقی میماند که به بقیه قسمتها مثل کبد که در شکم است میرود.درواقع مغز از محدودیت رشد مصون می ماند.

کوچکتر بودن جنین نسبت به سن حاملگی بعداز تولد چه خطراتی دارد؟

• معمولا این جنین ها زودتر از موعد به دنیا می آیند به همین دلیل مستعد عفونت و سختی در تنفس و .. هستند.
• ممکن است قند خونشان افت کند.
• یا دمای بدنشان پایین بیاید.
• و یا از لحاظ عصبی کامل رشد نکرده باشند.

علل شایع کاهش رشد جنین

1- اختلالات جفت:

جفت مسئول تامین غذا و اکسیژن برای جنین است. اگر جفت ناهنجاری داشته باشد و یا در طی دوران بارداری غذا رسانی به جنین توسط جفت مختل شود، رشد جنین دچار اختلال می‌شود.

همچنین ممکن است محل قرارگیری جفت در رحم، اختلالاتی را برای جنین ایجاد کند که به آن جفت سر راهی می گویند و یا جفت کمی از رحم جدا گردد که به آن جدا شدن زودرس جفت می گویند. هر یک از این اختلالات یاد شده، می‌تواند رشد جنین را کم کند.

2- فشار خون بارداری:

در مادران بارداری که دچار فشار خون بالا هستند، رگ های خونی تنگ می‌شود و خون رسانی به بافت‌های بدن کند می‌گردد. بنابراین خون رسانی به جنین در حال رشد نیز کاهش می ‌یابد. به همین علت است که معمولا مادران با فشار خون بالا، نوزادانی کم وزن به دنیا می‌آورند .فشار خون بالا می تواند منجر به مسمومیت بارداری شود.

دانشمندان دریافته‌ اند مادرانی که در دوران بارداری در معرض میزان بالایی از آلودگی هوا قرار دارند، بیشتر نوزادان با وزن کم به دنیا می‌آورند لازم به ذکر است که فشار خون بالا در حاملگی بسیار خطرناک است و اگر درمان نشود و تحت کنترل قرار نگیرد، عوارض آن تنها به کاهش وزن جنین ختم نخواهد شد.

3- ناهنجارهای کروموزومی جنین:

جنین‌هایی که دارای ناهنجاری‌های کروموزومی هستند، اغلب روند رشد کندتری نسبت به جنین‌های سالم دارند. برخی از ناهنجاری‌های کروموزومی جنین شامل این موارد می‌باشد: آنانسفالی، نقص‌های کلیوی، سندروم داون (منگولیسم) و نقص‌های دیده شده در حین تولد.

4- بیماری‌های مادر در زمان بارداری:

اغلب دیده شده زنانی که در زمان حاملگی بیماری‌های زمینه‌ای داشته‌ اند، فرزندانی با وزن کم به دنیا می‌آورند. بیماری‌های زمینه‌ای شایع در مادران عبارتست از: دیابت، کم خونی داسی شکل، اختلالات انعقادی خون، بیماری‌های کلیوی، بیماری‌های قلبی و عروقی و بیماری‌های ریوی.

5- سن مادر:

عامل مهم دیگر، سن مادر است. بهترین سن بارداری 23 تا 29 سالگی است و سن قابل قبول 20 تا 35 سالگی می باشد.

6- مصرف الکل و سیگار:

مصرف الکل در بارداری توسط مادر سبب عقب ماندگی ذهنی، ناهماهنگی حرکتی، حافظه و زبان معیوب و از همه مهم تر بیش فعالی کودک می شود.

عامل دیگری که اکثر افراد فکر می کنند خیلی تاثیرگذار نیست، مصرف سیگار می باشد. نیکوتین که ماده اعتیاد آور توتون سیگار است، باعث می شود جفت به صورت غیرطبیعی رشد کند و این امر، انتقال مواد غذایی را به جنین کاهش می دهد و باعث کم وزنی جنین می گردد. از سوی دیگر، سیگار کشیدن تراکم مونوکسیدکربن را درخون مادر افزایش می دهد.

7- آلودگی هوا:

دانشمندان دریافته‌ اند مادرانی که در دوران بارداری در معرض میزان بالایی از آلودگی هوا قرار دارند، بیشتر نوزادان با وزن کم به دنیا می‌آورند، زیرا آلودگی هوا، اکسیژن محیط زندگی را کم می‌ کند و جنین در حال رشد را با کمبود اکسیژن روبرو می‌نماید. بنابراین مادران باردار باید مراقب باشند و زمانی که آلودگی هوا زیاد است و رسانه های مختلف افراد را از رفت‌وآمد غیرضروری در شهر منع می کنند، از خانه بیرون نروند.

اگر سن مادر بالای 45 سال و کمتر از 20 سال باشد، احتمال کم وزن بودن جنین نیز زیاد می‌باشد

8- سوء تغذیه مادر:

سن و وزن مادر بر روند رشد جنین تأثیر می‌ گذارد. اگر مادر وزن کمی داشته باشد و در طی حاملگی افزایش وزن قابل قبول نداشته باشد، احتمال کاهش رشد جنین وجود دارد.همچنین سن مادر نیز مهم است. اگر سن مادر بالای 45 سال و کمتر از 20 سال باشد، احتمال کم وزن بودن جنین نیز زیاد می‌باشد.

9- زایمان‌های قبلی مادر:

مادرانی که در زایمان‌های قبلی خود، سابقه زایمان زودرس (نوزاد نارس) داشته‌اند، در زایمان‌های بعدی خود نیز احتمال کم وزن بودن نوزادشان وجود خواهد داشت. بنابراین این دسته از مادران باید مراقب باشند و در حاملگی های بعدی خود مدام تحت نظر پزشک متخصص زنان قرار بگیرند.

10- چند قلویی:

مادرانی که بیش از یک قل، باردار هستند (دو قلو و چند قلو زایی)، معمولا احتمال بیشتری وجود دارد که نوزادانی کم وزن به دنیا آورند، زیرا حجم رحم مادر نمی تواند هم زمان چند جنین را با وزن طبیعی در خود رشد دهد. به همین علت است که مادرانی که چند قلو حامله هستند، باید بیشتر تحت مراقبت پزشک متخصص قرار بگیرند.

همچنین بخوانید:

علت کاهش رشد جنین(IUGR)چیست؟

نشانه های رشد نکردن جنین در رحم مادر

فواید و تاثیر انار بر سلامت و رشد جنین

علت تشکیل نشدن قلب جنین چیست؟

علت شکست لقاح آزمایشگاهی چیست؟

جنین مرده در شکم مادر/ وقتی که قلب جنین می ایستد/علائم سقط جنین